Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi
Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler,[1] birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[2]
1901'den beri verilen Nobel Fizik Ödülü'nde, 1956 ve 1972'de ödülü kazanan John Bardeen, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1931, 1934, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken sekiz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1917 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Charles Barkla, 1917'deki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Max Planck, 1921'deki ödülü 1922'de alan Albert Einstein, 1924'teki ödülü 1925'te alan Manne Siegbahn, 1925'teki ödülü 1926'da alan James Franck ile Gustav Hertz, 1928'deki ödülü 1929'da alan Owen Richardson, 1932'deki ödülü 1933'te alan Werner Heisenberg ve son olarak 1943'teki ödülü 1944'te alan Otto Stern tarafından da yaşandı. 2023 itibarıyla toplamda 224 kişi, bu ödülün sahibi oldu.
Kazananlar
değiştirYıl | Resim | Kazanan | Milleti[a] | Gerekçe | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|
1901 | Wilhelm Röntgen | Almanya | "sonrasında kendi adıyla anılan X ışınlarının bulunmasında gösterdiği başarılı çalışmalarından dolayı" | [3] | |
1902 | Hendrik Lorentz | Hollanda | "manyetizmanın radyasyon olgusu üzerindeki etkileri hakkında gösterdikleri başarılı çalışmalarından dolayı" | [4] | |
Pieter Zeeman | Hollanda | ||||
1903 | Henri Becquerel | Fransa | "doğal radyoaktivitenin keşfinden dolayı" | [5] | |
Pierre Curie | Fransa | "Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusunun üzerine birlikte gerçekleştirdikleri araştırmalardan dolayı" | |||
Marie Curie | Polonya | ||||
1904 | John William Strutt | Birleşik Krallık | "en önemli gazların yoğunluklarını araştırmasından ve bu çalışmalarla bağlantılı olarak argonun keşfinden dolayı" | [6] | |
1905 | Philipp Lenard | Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Almanya |
"katot ışınları üzerine yaptığı çalışmadan dolayı" | [7] | |
1906 | J. J. Thomson | Birleşik Krallık | "gazlardaki elektrik iletkenliğine dair yaptığı teorik ve deneysel araştırmalarından dolayı" | [8] | |
1907 | Albert Michelson | ABD | "optik kesinlik aletleri ile bu aletleri kullanarak gerçekleştirdiği spektroskopik ve metrolojik araştırmalarından dolayı" | [9] | |
1908 | Gabriel Lippmann | Fransa | "girişim olgusuna dayanan bir yöntemle fotoğrafik bir şekilde renkleri yeniden üretmeyi başarmasından dolayı" | [10] | |
1909 | Guglielmo Marconi | İtalya | "kablosuz telegrafın geliştirilmesine olan katkılarından dolayı" | [11] | |
Ferdinand Braun | Almanya | ||||
1910 | Johannes Diderik van der Waals | Hollanda | "gaz ve sıvılar için hâl denklemi üzerine çalışmalarından dolayı" | [12] | |
1911 | Wilhelm Wien | Almanya | "ısı radyasyonu kanunları ile ilgili bulgularından dolayı" | [13] | |
1912 | Gustaf Dalén | İsveç | "deniz fenerleri ve şamandıraların aydınlatılmasında kullanılan gaz akümülatörleri ile beraber kullanılan otomatik vanaları keşfinden dolayı" | [14] | |
1913 | Heike Kamerlingh Onnes | Hollanda | "sıvı helyum gibi çeşitli şeyin üretimini mümkün kılan maddelerin düşük sıcaklıklardaki özelliklerine dair yaptığı araştırmalardan dolayı" | [15] | |
1914 | Max von Laue | Almanya | "X ışınlarının kristaller tarafından kırılmasını keşfetmesinden dolayı" | [16] | |
1915 | William Bragg | Birleşik Krallık | "kristal yapının yapısının, x ışınları yardımıyla analiz etmelerindeki çalışmalarından dolayı" | [17] | |
Lawrence Bragg | Avustralya Birleşik Krallık | ||||
1916 | I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi | ||||
1917[b] | Charles Barkla | Birleşik Krallık | "kimyasal elementlerdeki karakteristik Röntgen radyasyonunu keşfinden dolayı" | [18] | |
1918[b] | Max Planck | Almanya | "enerji kuantasını keşfiyle birlikte fiziğe sağladığı ilerlemelerden dolayı" | [19] | |
1919 | Johannes Stark | Almanya | "kanal ışınlarındaki Doppler etkisini ve elektrik alanlarındaki spektrum çizgilerinin ayrılmasını keşfinden dolayı" | [20] | |
1920 | Charles Édouard Guillaume | İsviçre | "çelik-nikel alaşımlarındaki anomallikleri bularak fizikte hassas ölçüm yapılmasına sağladığı katkılarından dolayı" | [21] | |
1921[b] | Albert Einstein | Almanya İsviçre |
"özellikle fotoelektrik etkisi kanununu keşfi olmak üzere teorik fiziğe olan katkılarından dolayı" | [22] | |
1922 | Niels Bohr | Danimarka | "atomların yapısına ve yaydıkları radyosyona dair yaptığı araştırmalardan dolayı" | [23] | |
1923 | Robert A. Millikan | ABD | "elektrikteki temel yük ile fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı" | [24] | |
1924[b] | Manne Siegbahn | İsveç | "X ışını spektroskopisine dair buluşları ve araştırmalarından dolayı" | [25] | |
1925[b] | James Franck | Almanya | "elektronun atom üzerine olan etkisini yöneten kanunların keşfinden dolayı" | [26] | |
Gustav Hertz | Almanya | ||||
1926 | Jean Perrin | Fransa | "maddenin süreksiz yapısına dair çalışmalarından, özellikle çökelme dengesini keşfinden dolayı" | [27] | |
1927 | Arthur Compton | ABD | "kendi adıyla adlandırılan etkiyi keşfinden dolayı" | [28] | |
Charles Wilson | Birleşik Krallık | "elektrik yüklü parçacıkların yollarını, buharı yoğunlaştırarak görülebilir yaptığı yöntemden dolayı" | |||
1928[b] | Owen Richardson | Birleşik Krallık | "termiyonik olguya dair çalışmalarından, özellikle kendi adına adlandırılan kanunun keşfinden dolayı" | [29] | |
1929 | Louis de Broglie | Fransa | "elektronların dalga özelliğini keşfinden dolayı" | [30] | |
1930 | C. V. Raman | Hindistan | "ışığın saçılması üstüne yaptığı çalışmalarından ve kendi adı verilen etkiyi keşfinden dolayı" | [31] | |
1931 | Ödül verilmedi | ||||
1932[b] | Werner Heisenberg | Almanya | "kuantum mekaniğini yaratması ve bu sayede, hidrojenin allotropik türlerinin keşfi gibi birçok dair çalışmaya öncülük etmesinden dolayı" | [32] | |
1933 | Erwin Schrödinger | Avusturya | "atom teorisine dair yeni yaratıcı buluşlarından dolayı" | [33] | |
Paul Dirac | Birleşik Krallık | ||||
1934 | Ödül verilmedi | ||||
1935 | James Chadwick | Birleşik Krallık | "nötronu keşfinden dolayı" | [34] | |
1936 | Victor Hess | Avusturya | "kozmik radyasyonu keşfinden dolayı" | [35] | |
Carl David | ABD | "pozitronu keşfinden dolayı" | |||
1937 | Clinton Davisson | ABD | "elektronların kristaller tarafından kırınımlarının deneysel olarak keşfinden dolayı" | [36] | |
George Thomson | Birleşik Krallık | ||||
1938 | Enrico Fermi | İtalya | "nötron irradyasyonundan dolayı oluşan yeni radyoaktif elementlerin varlıklarının gösterilmesi ve yavaş nötronlar tarafından oluşturulan nükleer reaksiyonların keşfinden dolayı" | [37] | |
1939 | Ernest Lawrence | ABD | "siklotronun keşfi ve geliştirmesi ve bununla elde ettiği sonuçlardan, özellikle de yapay radyoaktif elementler üzerine olan sonuçlardan dolayı" | [38] | |
1940 | II. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi | ||||
1941 | |||||
1942 | |||||
1943[b] | Otto Stern | ABD Almanya |
"moleküler ışın yönteminin gelişimine yaptığı katkılar ve protonun manyetik momentini keşfinden dolayı" | [39] | |
1944 | Isidor Isaac Rabi | ABD | "atom çekirdeğinin manyetik özellikleri kayıt etmek için geliştirdiği rezonans yönteminden dolayı" | [40] | |
1945 | Wolfgang Pauli | Avusturya | "Pauli İlkesi de denilen Dışarlama İlkesi'ni keşfinden dolayı" | [41] | |
1946 | Percy Bridgman | ABD | "icat ettiği yüksek basınç üretebilen aygıtı ve burada yüksek basınç fiziği alanında dair yaptığı keşiflerden dolayı" | [42] | |
1947 | Edward Appleton | Birleşik Krallık | "üst atmosfer fiziği üzerine yaptığı araştırmalardan, özellikle de daha sonradan Appleton katmanı olarak adlandırılan katmanın keşfinden dolayı" | [43] | |
1948 | Patrick Blackett | Birleşik Krallık | "Wilson buhar odası yönteminin geliştirmesi ve bunun sayesinde, nükleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarındaki keşiflerinden dolayı" | [44] | |
1949 | Hideki Yukava | Japonya | "nükleer kuvvetler üzerine yaptığı teorik çalışmalarına dayanarak mezonların varlığına dair tahmininden dolayı" | [45] | |
1950 | C. F. Powell | Birleşik Krallık | "nükleer süreçleri incelemek için fotoğrafik bir yöntem geliştirmesi ve bu yöntemi kullanarak mezonlara dair keşiflerinden dolayı" | [46] | |
1951 | John Cockcroft | Birleşik Krallık | "yapay olarak hızlandırılmış atom parçacıkları kullanılarak atom çekirdeğinin dönüştürülmesindeki öncü çalışmalarından dolayı" | [47] | |
Ernest Walton | İrlanda | ||||
1952 | Felix Bloch | İsviçre ABD |
"nükleer manyetik duyarlılık üzerine geliştirdikleri yeni yöntemler ve bu yöntemleri kullanarak yaptıkları keşiflerden dolayı" | [48] | |
Edward Purcell | ABD | ||||
1953 | Frits Zernike | Hollanda | "faz karşıtlığı yönteminin gösterimi, özellikle faz kontrast mikroskobunun icatından dolayı" | [49] | |
1954 | Max Born | Batı Almanya | "kuantum mekaniği üzerine yaptığı temel araştırmalar, özellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahından dolayı" | [50] | |
Walther Bothe | Batı Almanya | "geliştirdiği tesadüf yöntemi ve bu yöntemle yaptığı buluşlardan dolayı" | |||
1955 | Willis Lamb | ABD | "hidrojen spektrumunun ince yapısına dair keşiflerinden dolayı" | [51] | |
Polykarp Kusch | ABD | "elektronun manyetik momentine dair yaptığı hassas tespitlerinden dolayı" | |||
1956 | John Bardeen | ABD | "yarı iletkenlere dair çalışmaları ve transistör etkisini keşiflerinden dolayı" | [52] | |
Walter Brattain | ABD | ||||
William Shockley | ABD | ||||
1957 | Tsung-Dao Lee | Çin Cumhuriyeti | "temel parçacıklara dair önemli keşiflerin gerçekleşmesine yol açan, ilerleyen dönemlerde parite kanunları olarak adlandırılan alanda yaptıkları kapsamlı araştırmalarından dolayı" | [53] | |
Chen Ning Yang | Çin Cumhuriyeti | ||||
1958 | Pavel Çerenkov | Sovyetler Birliği | "Çerenkov etkisini keşifleri ve izah etmelerinden dolayı" | [54] | |
İlya Frank | Sovyetler Birliği | ||||
İgor Tamm | Sovyetler Birliği | ||||
1959 | Emilio Segrè | İtalya ABD |
"antiprotonu keşiflerinden dolayı" | [55] | |
Owen Chamberlain | ABD | ||||
1960 | Donald A. Glaser | ABD | "kabarcık odasını keşfinden dolayı" | [56] | |
1961 | Robert Hofstadter | ABD | "atom çekirdeğindeki elektron saçılması ile ilgili yaptığı öncü çalışmaları ve bu çalışmalarla nükleonların yapılarına dair keşifler yapmasından dolayı" | [57] | |
Rudolf Mössbauer | Batı Almanya | "gama radyasyonunun rezonans emilimi ile ilgili yaptığı çalışmalar ve bu konuyla alakalı olarak, kendi adını taşıyan etkiyi keşfinden dolayı" | |||
1962 | Lev Landau | Sovyetler Birliği | "yoğun madde, özellikle de sıvı helyum ile ilgili öncü teorilerinden dolayı" | [58] | |
1963 | Eugene Wigner | Macaristan ABD |
"atom çekirdeği teorisi ve temel parçacıklara katkıları, özellikle de temel simetri ilkelerinin keşfi ve bu ilkeye dair uygulamalarından dolayı" | [59] | |
Maria Goeppert-Mayer | ABD | "çekirdek kabuğu yapısına dair keşiflerinden dolayı" | |||
Hans Jensen | Batı Almanya | ||||
1964 | Nikolay Basov | Sovyetler Birliği | "osilatörler ve mazer-lazer ilkesine dayanan amplifikatörlerin yapımına yol açan, kuantum elektroniği alanında yaptıkları temel çalışmalardan dolayı" | [60] | |
Aleksandr Prohorov | Sovyetler Birliği | ||||
Charles Townes | ABD | ||||
1965 | Richard Feynman | ABD | "kuantum elektrodinamiği ile ilgili yaptıkları temel çalışmalar ve bu çalışmaların temel parçacık fiziğinde yaratığı derin etkilerden dolayı" | [61] | |
Julian Schwinger | ABD | ||||
Shin'ichirō Tomonaga | Japonya | ||||
1966 | Alfred Kastler | Fransa | "atomlardaki Hertz rezonansını incelemek için optik yöntemler keşfettiği ve geliştirdiğinden dolayı" | [62] | |
1967 | Hans Bethe | ABD Almanya |
"nükleer reaksiyonlar teorisine yaptığı katkılar, özellikle de yıldızlardaki enerji üretimine dair keşiflerinden dolayı" | [63] | |
1968 | Luis Alvarez | ABD | "temel parçacık fiziğine olan belirleyici katkılarından, özellikle de hidrojen kabarcık odası ile veri analizini kendi geliştirdiği teknikle kullanarak çok sayıda rezonans durumunu keşfinden dolayı" | [64] | |
1969 | Murray Gell-Mann | ABD | "temel parçacıklar ve temel parçacıkların etkileşimlerini sınıflandırmaya yönelik katkılarından ve keşiflerinden dolayı" | [65] | |
1970 | Hannes Alfvén | İsveç | "manyetik hidrodinamik ile ilgili temel çalışmaları ve keşifleri ile plazma fiziğinin çeşitli alanlarındaki yararlı çalışmalarından dolayı" | [66] | |
Louis Néel | Fransa | "katı hâl fiziğinde önemli uygulamalara yol açan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair çalışmaları ve keşiflerinden dolayı" | |||
1971 | Dennis Gabor | Macaristan Birleşik Krallık |
"holografik yöntemi icat etmesi ve geliştirmesinden dolayı" | [67] | |
1972 | John Bardeen | ABD | "genellikle BCS teorisi denen, ortaklaşa geliştirdikleri süperiletkenlik teorisinden dolayı" | [68] | |
Leon Cooper | ABD | ||||
Robert Schrieffer | ABD | ||||
1973 | Leo Esaki | Japonya | "sırasıyla, yarı iletkenler ve süperiletkenlerdeki tünelleme olgusuna dair deneysel keşiflerinden dolayı" | [69] | |
Ivar Giaever | ABD Norveç | ||||
Brian Josephson | Birleşik Krallık | "genel olarak Josephson etkisi olarak da bilinen, tünel engelin içindeki süperakımın özelliklerini teorik olarak öngörmesinden dolayı" | |||
1974 | Martin Ryle | Birleşik Krallık | "radyo astrofizik alanındaki öncül çalışmalarından dolayı: Ryle'a, özellikle açıklık sentezi tekniğinde olmak üzere, yaptığı gözlem ve icatlardan; Hewish'e ise pulsarların bulunması için oynadığı etkin rolünden dolayı" | [70] | |
Antony Hewish | Birleşik Krallık | ||||
1975 | Aage Niels Bohr | Danimarka | "atom çekirdeğindeki toplu hareket ve parçacık hareketi ilişkiyi keşifleri ve bu ilişkiye dayanarak atom çekirdeğinin yapısı hakkındaki teoriyi geliştirmelerinden dolayı" | [71] | |
Ben R. Mottelson | Danimarka | ||||
James Rainwater | ABD | ||||
1976 | Burton Richter | ABD | "yeni bir tür ağır temel parçacığın keşfinde gösterdikleri öncül çalışmalardan dolayı" | [72] | |
Samuel C. C. Ting | ABD | ||||
1977 | Philip Anderson | ABD | "manyetik ve düzensiz sistemlerin elktronik yapılarına dair temel teorik araştırmalarından dolayı" | [73] | |
Nevill Mott | Birleşik Krallık | ||||
John Van Vleck | ABD | ||||
1978 | Pyotr Kapitsa | Sovyetler Birliği | "düşük sıcaklık fiziği alanındaki basit icatları ve keşiflerinden dolayı" | [74] | |
Arno Penzias | ABD | "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu keşiflerinden dolayı" | |||
Robert Wilson | ABD | ||||
1979 | Sheldon Glashow | ABD | "zayıf nötr akım da dahil olmak üzere, temel parçacılar arasındaki birleştirilmiş zayıf ve elektromanyetik etkileşim teorisine olan dair katkılarından dolayı" | [75] | |
Muhammed Abdüsselam | Pakistan | ||||
Steven Weinberg | ABD | ||||
1980 | James Cronin | ABD | "nötr K mezonunlarının bozunurken gösterdikleri temel simetri ilkelerine aykırılığı keşiflerinden dolayı" | [76] | |
Val Fitch | ABD | ||||
1981 | Nicolaas Bloembergen | Hollanda ABD |
"lazer spektroskopinin gelişiminde gösterdikleri katkılardan dolayı" | [77] | |
Arthur Schawlow | ABD | ||||
Kai Siegbahn | İsveç | "yüksek çözünürlüklü elektron spektroskopisinin gelişiminde gösterdiği katkılardan dolayı" | |||
1982 | Kenneth Wilson | ABD | "hâl değişimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayı" | [78] | |
1983 | Subrahmanyan Chandrasekhar | Hindistan ABD |
"yıldızların yapısı ve evriminin fiziksel süreci üzerine yaptığı teorik çalışmalarından dolayı" | [79] | |
William Fowler | ABD | "evrendeki kimyasal elementlerin oluşumundaki nükleer reaksiyonların önemi üzerine yaptığı teorik ve deneysel çalışmalarından dolayı" | |||
1984 | Carlo Rubbia | İtalya | "zayıf etkileşimdeki aktarımı sağlayan W ve Z parçacıkları alanının keşfine yol açan büyük projeye yaptıkları önemli katkılardan dolayı" | [80] | |
Simon van der Meer | Hollanda | ||||
1985 | Klaus von Klitzing | Batı Almanya | "kuantum Hall etkisini keşfinden dolayı" | [81] | |
1986 | Ernst Ruska | Batı Almanya | "elektron optiğindeki temel çalışmaları ve ilk elektron mikroskobunu tasarlamasından dolayı" | [82] | |
Gerd Binnig | Batı Almanya | "taramalı tünelleme mikroskobu tasarımlarından dolayı" | |||
Heinrich Rohrer | İsviçre | ||||
1987 | Georg Bednorz | Batı Almanya | "seramik malzemelerdeki çığır açan süperiletkenlik buluşlarından dolayı" | [83] | |
Alex Müller | İsviçre | ||||
1988 | Leon Lederman | ABD | "nötrino ışın yöntemi ve müon nötrinosunu keşfederek leptonların ikili yapısını göstermelerinden dolayı" | [84] | |
Melvin Schwartz | ABD | ||||
Jack Steinberger | ABD | ||||
1989 | Norman Ramsey | ABD | "ayrık salınım alanları yönteminin keşfi ve bunun, hidrojen mazeri ile diğer atom saatlerinde kullanılmasından dolayı" | [85] | |
Hans Dehmelt | ABD | "iyon tuzağı tekniğini geliştirmelerinden dolayı" | |||
Wolfgang Paul | Batı Almanya | ||||
1990 | Jerome Friedman | ABD | "parçacık fiziğindeki kuark modelinin geliştirilmesinde hayati önemi olan; protonlar ve bağ nötronlarının üzerindeki elektronların derin inelastik saçılması ile ilgili öncülük eden araştırmalarından dolayı" | [86] | |
Henry Kendall | ABD | ||||
Richard Taylor | Kanada | ||||
1991 | Pierre-Gilles de Gennes | Fransa | "basit sistemlerdeki düzen olgusunun araştırılması için geliştirilen yöntemlerin; maddenin daha karmaşık şekilleri, özellikle de sıvı kristal ve polimerler için de uygulanabilirliğini keşfetmesinden dolayı" | [87] | |
1992 | Georges Charpak | Fransa Polonya |
"parçacık dedektörlerinin, özellikle de çok telli orantılı odanın keşfi ve geliştirmesiden dolayı" | [88] | |
1993 | Russell Hulse | ABD | "kütleçekimi araştırmalarında yeni olasılıkların araştırılma şansını doğuran yeni bir tür pulsar keşfetmelerinden dolayı" | [89] | |
Joseph Taylor | ABD | ||||
1994 | Bertram Brockhouse | Kanada | "nötron spektroskopisinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı" | [90] | |
Clifford Shull | ABD | "nötron kırınımı tekniğinin geliştirilmesi" ve "yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı" | |||
1995 | Martin Perl | ABD | "tau leptonunun keşfi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı" | [91] | |
Frederick Reines | ABD | "nötrinonun tespit edilmesi" ve "lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı" | |||
1996 | David Lee | ABD | "helyum-3'ün süperakışkanlığını keşiflerinden dolayı" | [92] | |
Douglas Osheroff | ABD | ||||
Robert Richardson | ABD | ||||
1997 | Steven Chu | ABD | "lazer ışığıyla atomların soğutulması ve yakalanmasına dair geliştirdikleri yöntemlerden dolayı" | [93] | |
Claude Cohen-Tannoudji | Fransa | ||||
William Phillips | ABD | ||||
1998 | Robert Laughlin | ABD | "kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı" | [94] | |
Horst Störmer | Almanya | ||||
Daniel Tsui | ABD | ||||
1999 | Gerard 't Hooft | Hollanda | "fizikteki elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını aydınlatmalarından dolayı" | [95] | |
Martinus Veltman | Hollanda | ||||
2000 | Jores Alfyorov | Rusya | "yüksek hız ve optoelektronikte kullanılan yarı iletken heteroyapısını geliştirmelerinden dolayı" | [96] | |
Herbert Kroemer | Almanya | ||||
Jack Kilby | ABD | "entegre devrenin icadındaki rolünden dolayı" | |||
2001 | Eric Cornell | ABD | "alkali atomlarının oluşturduğu seyrek gazlardaki Bose-Einstein yoğunlaşmasındaki başarıları ve bu yoğunlaşmanın özellikleri ile ilgili ilk temel çalışmalarından dolayı" | [97] | |
Carl Wieman | ABD | ||||
Wolfgang Ketterle | Almanya | ||||
2002 | Raymond Davis | ABD | "özellikle kozmik nötrinoların tespiti olmak üzere, astrofiziğe yaptıkları öncü katkılarından dolayı" | [98] | |
Masatoshi Koshiba | Japonya | ||||
Riccardo Giacconi | ABD | "kozmik X ışını kaynaklarının keşfini sağlayan öncü astrofiziğe yaptığı öncü katkılarından dolayı" | |||
2003 | Aleksey Abrikosov | Rusya ABD |
"süperiletkenler teorisi ile süperakışkanlara yaptıkları öncü katkılardan dolayı" | [99] | |
Vitali Ginzburg | Rusya | ||||
Anthony Leggett | Birleşik Krallık ABD | ||||
2004 | David Gross | ABD | "güçlü etkileşim teorisindeki asimptotik özgürlüğün keşfinden dolayı" | [100] | |
David Politzer | ABD | ||||
Frank Wilczek | ABD | ||||
2005 | Roy Glauber | ABD | "optik uyumluluğun kuantum teorisine olan katkılarından dolayı" | [101] | |
John Hall | ABD | "optik frekans tarağı dahil olmak üzere, lazere dayalı hassas spektroskopiye olan katkılarından dolayı" | |||
Theodor W. Hänsch | Almanya | ||||
2006 | John Mather | ABD | "kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim şeklini ve anizotropisini keşfettiklerinden dolayı" | [102] | |
George Smoot | ABD | ||||
2007 | Albert Fert | Fransa | "dev manyetorezistansın keşfinden dolayı" | [103] | |
Peter Grünberg | Almanya | ||||
2008 | Makoto Kobayashi | Japonya | "doğadaki en az 3 kuark ailesinin varlığını öngören bozuk simetrinin kökenlerini keşiflerinden dolayı" | [104] | |
Toshihide Maskawa | Japonya | ||||
Yoichiro Nambu | Japonya ABD |
"atomaltı fizikteki kendiliğinden simetri kırılması mekanizmasını keşfinden dolayı" | |||
2009 | Charles Kao | Hong Kong Birleşik Krallık ABD |
"ışığın, optik iletişimde fiberlerle aktarılması konusundaki çığır açıcı başarılarından dolayı" | [105] | |
Willard Boyle | Kanada ABD |
"bir yarı iletken görüntüleme devresi olan yük bağlaşımlı aygıt sensörünü icat etmelerinden dolayı" | |||
George Smith | ABD | ||||
2010 | Andre Geim | Rusya Birleşik Krallık Hollanda |
"iki boyutlu grafen malzemesine ilişkin çığır açan deneylerinden dolayı" | [106] | |
Konstantin Novoselov | Rusya Birleşik Krallık | ||||
2011 | Saul Perlmutter | ABD | "uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı" | [107] | |
Brian Schmidt | Avustralya ABD | ||||
Adam Riess | ABD | ||||
2012 | Serge Haroche | Fransa | "tekil kuantum sistemlerinin manipülasyonu ve ölçülmesini sağlayan, çığır açan deneysel yöntemlerinden dolayı" | [108] | |
David Wineland | ABD | ||||
2013 | François Englert | Belçika | "atomaltı parçacıkların kütlesinin kökenine dair anlayışımıza katkıda bulunan ve yakın zamanda CERN'in Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nda ATLAS ve CMS deneyleri ile tahmin edilen temel parçacığın keşfedilmesiyle teyit edilen mekanizmanın teorik keşfinden dolayı" | [109] | |
Peter Higgs | Birleşik Krallık | ||||
2014 | Isamu Akasaki | Japonya | "parlak ve enerji tasarrufu sağlayan beyaz ışık kaynaklarının üretilmesine olanak sağlayan verimli mavi ışık yayan diotları keşiflerinden dolayı" | [110] | |
Hiroshi Amano | Japonya | ||||
Shuji Nakamura | Japonya ABD | ||||
2015 | Takaaki Kajita | Japonya | "nötrinoların kütleye sahip olduklarını gösteren nötrino salınımlarını keşiflerinden dolayı" | [111] | |
Arthur B. McDonald | Kanada | ||||
2016 | David Thouless | Birleşik Krallık | "topolojik hâl değişimleri ile maddenin topolojik hâlleri üzerine yaptıkları teorik keşiflerden dolayı" | [112] | |
Duncan Haldane | Birleşik Krallık | ||||
Michael Kosterlitz | Birleşik Krallık | ||||
2017 | Rainer Weiss | Almanya ABD |
"LIGO'da yer alan dedektörlere ve kütleçekimsel dalgaların gözlenmesine olan önemli katkılarından dolayı" | [113] | |
Kip Thorne | ABD | ||||
Barry Barish | ABD | ||||
2018 | Arthur Ashkin | ABD | "lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de optik cımbızlar ve biyolojik sisteme uyarlamalarından dolayı" | [114] | |
Gérard Mourou | Fransa | "lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de yüksek yoğunluklu ultra kısa optik darbeleri oluşturma yöntemlerinden dolayı" | |||
Donna Strickland | Kanada | ||||
2019 | Jim Peebles | Kanada ABD |
"fiziksel kozmolojideki teorik keşiflerinden dolayı" | [115] | |
Michel Mayor | İsviçre | "Güneş benzeri bir yıldızın etrafında yörüngesi olan bir Güneş dışı gezegen keşfettiklerinden dolayı" | |||
Didier Queloz | İsviçre | ||||
2020 | Roger Penrose | Birleşik Krallık | "kara delik oluşumunun genel görelilik teorisinin sağlam bir öngörüsü olduğunu keşfetmesinden dolayı" | [116] | |
Reinhard Genzel | Almanya | "galaksimizin merkezindeki süper kütleli bir kompakt nesnenin keşfinden dolayı" | |||
Andrea Ghez | ABD | ||||
2021 | Syukuro Manabe | Japonya ABD |
"Dünya'nın iklimini fiziksel olarak modellemelerinden ve değişkenliğin miktarını ölçerek küresel iklim değişikliğini güvenilir bir şekilde tahmin edebilmelerinden dolayı" | [117] | |
Klaus Hasselmann | Almanya | ||||
Giorgio Parisi | İtalya | "atomik ölçekten gezegensel ölçeğe kadar fiziksel sistemlerdeki dalgalanmalar ve düzensizliğin etkileşimini keşfinden dolayı" | |||
2022 | Alain Aspect | Fransa | "dolanık fotonlarla ilgili deneyleri, Bell eşitsizliklerinin bozulduğunun gösterilmesi ve kuantum bilgi bilimindeki öncülüklerinden dolayı" | [118] | |
John Clauser | ABD | ||||
Anton Zeilinger | Avusturya | ||||
2023 | Anne L'Huillier | Fransa | "madde içerisindeki elektron dinamiklerinin incelenmesi amacıyla attosaniye ışık atımları üreten deneysel yöntemlerden dolayı" | [119] | |
Ferenc Krausz | Macaristan Avusturya | ||||
Pierre Agostini | Fransa | ||||
2024 | John Hopfield | ABD | "yapay sinir ağları ile makine öğrenimini mümkün kılan temel keşifler ve icatlar nedeniyle" | [120] | |
Geoffrey Hinton | İngiltere Kanada |
Notlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "The Nobel Prize Awarders" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2019.
- ^ "The Nobel Prize" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1902" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1903" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1904" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1905" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1906" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1907" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1908" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1909" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1910" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1911" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1912" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1913" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1914" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1915" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1917" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1918" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1919" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1920" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1921" (İngilizce). Nobel Vakfı. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1922" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1923" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1924" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1928" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1932" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1933" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1938" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1939" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1943" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1944" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1945" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1947" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1948" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1955" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1956" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1966" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1967" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1972" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2005" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2009". Nobel Vakfı. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2009.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2010.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2011.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2013 Press Release" (PDF) (İngilizce). Nobel Foundation. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2014" (İngilizce). Nobel Foundation. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2015" (İngilizce). Nobel Foundation. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2017" (İngilizce). Nobel Foundation. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2017.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2018" (İngilizce). Nobel Foundation.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2019.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2020". Nobel Vakfı. 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2021" (PDF). Nobel Vakfı. 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2022". Nobel Vakfı. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2023" (İngilizce). Nobel Vakfı. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ "The Nobel Prize in Physics 2024" (İngilizce). Nobel Vakfı. 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2024.
Dış bağlantılar
değiştir- Nobel Fizik Ödülü resmî sitesi (İngilizce)