Benî Haşim
Benî Haşim veya asıl Hâşimoğulları (Arapça: بنو هاشم), İslam peygamberi Muhammed'in mensup olduğu Kureyş'in alt kolu olan bir Arap aşiretidir. Adını Muhammed'in büyük dedesi Hâşim bin Abdümenâf'tan almıştır.
| Benî Haşim بنو هاشم | |
|---|---|
| Kureyş ve Adnaniler | |
 | |
| Aktif bölge(ler) | Mekke, Hicaz, Orta Doğu, Güney Asya, Güneydoğu Asya, Kuzey Afrika, Afrika Boynuzu |
| Milliyet | Arap |
| Etimoloji | El-Hâşimi |
| Ana hanedan | Kureyş |
| Kurucu | Hâşim bin Abdümenâf |
| Alt kolları | |
Bu ailenin üyeleri ve özellikle bu soydan gelenler Haşimîler, Hâşimoğulları veya Bakara olarak da anılır ve genellikle el-Haşimî soyadını taşırlar. Ayrıca bu soyun mensupları, özellikle de soylarını kızı Fatıma aracılığıyla Muhammed'e dayandıranlar, Şerîf (Seyyid ile eşanlamlıdır) ünvanına sahiptirler.[1]
8. yüzyıldan itibaren Haşimî soyu bir asalet nişanesi olarak görülmeye başlanmış ve birçok hanedanın yönetimlerini meşrulaştırdıkları bir temeli oluşturmuştur.[2] Haşimî kökenli olduğunu savunan en ünlü İslam hanedanlarından bazıları; Abbasiler (750-945 yılları arasında Bağdat'ta hüküm sürmüş; 945-1258 yılları arasında Bağdat'ta ve 1261-1517 yılları arasında Kahire'de hükümdar olmasalar bile halifeliği elinde tutmuştur), Fatımiler (909-1171 yılları arasında Kahire'de hüküm sürmüş ve halifelik iddiasında bulunmuştur), Aleviler (1631'den günümüze Fas hükümdarları) ve Hâşimoğulları'dır (1921'den günümüze Ürdün hükümdarları).[3]
Tarihçe
değiştirAile adını İslam peygamberi Muhammed'in büyük dedesi Hâşim bin Abdümenâf'tan almıştır. Kendisi bir Ezd aşireti olan Beni Neccar'dan Selma bint Amr ile evliydi.[4][5]
İslamiyet öncesi Araplar arasında insanlar kendilerini kabilelerine, aşiretlerine ve daha sonra da hanedan/ailelerine göre sınıflandırırlardı. İki ana kabile türü vardı: Adnaniler (kuzey, orta ve batı Arabistan Araplarının geleneksel atası Adnan'ın soyundan gelenler) ve Kahtaniler (güney ve güney doğu Arabistan Araplarının geleneksel atası Kahtan'ın soyundan gelenler).[6][7] Benî Haşim, Kureyş kabilesinin alt kollarından biridir[8] ve bir Adnanî aşiretidir.
Hanedanlar ve Aşiretler
değiştirAşağıdaki hanedanlar ve aşiretler Haşimî soyundan geldiklerini iddia etmektedirler:
Avrupa
Arabistan
- Hâşimoğulları[9]
- Abbâsî Hanedanı[10]
- Fâtımîler Hanedanı[11]
- Raşid Hanedanı, Yemen[12]
- Mütevekkilî Hanedanı[12]
Afrika
Aile mensupları
değiştir- Haşim bin Abdimenaf: Peygamberin büyük-büyükbabası
- Abdülmuttalib bin Haşim: Peygamberin büyükbabası
- Abdullah bin Abdulmuttalib: Peygamberin babası
- Abbas bin Abdulmuttalib: Peygamberin amcası
- Ebu Talib (İmran): Peygamberin amcası
- Muhammed bin Abdullah: İslam peygamberi
- Ali bin Ebu Talib: Ebu Talib'in oğlu, peygamberin kuzeni ve damadı
- Zeynep bint Muhammed: Peygamberin kızı,
- Ümmü Gülsüm bint Muhammed: Peygamberin kızı,
- Rukiyye bint Muhammed: Peygamberin kızı,
- Fatıma Zehra: Peygamberin kızı, Ali'nin eşi
- Talib bin Ebu Talib: Ebu Talib'in oğlu, Ali'nin kardeşi.
- Akil bin Ebu Talib: Ebu Talib'in oğlu, Ali'nin kardeşi.
- Cafer bin Ebu Talib: Ebu Talib'in oğlu, Ali'nin kardeşi.
- Hasan bin Ali: Ali ve Fatıma'nın oğlu, peygamberin torunu.
- Hüseyin bin Ali: Ali ve Fatıma'nın oğlu, peygamberin torunu.
- Abbas bin Ali: Ali ve Ümmü'l-Benîn'in oğlu
- Muhsin bin Ali: Ali ve Fatıma'nın oğlu, peygamberin torunu.
- Zeyneb bint Ali: Ali ve Fatıma'nın kızı, peygamberin torunu.
- Ümmü Gülsüm bint Ali: Ali ve Fatıma'nın kızı, peygamberin torunu.
- Ali bin Hüseyin: Hüseyin'in oğlu, Halife Ali'nin torunu.
- Ali Asgar bin Hüseyin: Hüseyin'in oğlu, Halife Ali'nin torunu.
- Zeynelâbidîn: Hüseyin'in oğlu, Halife Ali'nin torunu. (Kerbela olayından tek erkek sağ olarak kurtulmuş ve Ehli-beyt'in, peygamberin soyunu on iki imamlar devam ettirmiştir.)
Soy ağacı
değiştir
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- Dipnot
- ^ Van Arendonk, C.; Graham, W.A. (1960–2007). "Sharīf". Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P. (Ed.). Encyclopaedia of Islam, Second Edition. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ Van Arendonk & Graham 1960–2007.
- ^ Routledge, Bruce (26 Temmuz 2004). Moab in the Iron Age: Hegemony, Polity, Archaeology (İngilizce). University of Pennsylvania Press. s. 236. ISBN 978-0-8122-3801-3.
- ^ al-Tabari, Abu Jafar. The History of al-Tabari Vol. 6: Muhammad at Mecca. p. 125.
- ^ The Agrarian System of Islam Muḥammad Taqī Amīnī Idarah-i Adabiyat-i Delli, 1991
- ^ Reuven Firestone (1990). Journeys in Holy Lands: The Evolution of the Abraham-Ishmael Legends in Islamic Exegesis. s. 72. ISBN 9780791403310. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024.
- ^ Göran Larsson (2003). Ibn García's Shuʻūbiyya Letter: Ethnic and Theological Tensions in Medieval al-Andalus. s. 170. ISBN 9004127402.
- ^ Al-Mubarakpuri, Safi-ur-Rahman (2002). The Sealed Nectar (Ar-Raheeq Al-Makhtum). Darussalam. s. 30. ISBN 1591440718.
- ^ a b c Vachon, Boudreau & Cogné 1998, s. 236.
- ^ Hoiberg 2010, s. 10.
- ^ a b Vachon, Boudreau & Cogné 1998, s. 238.
- ^ a b c Vachon, Boudreau & Cogné 1998, s. 235.
- Genel
- Hoiberg, Dale H., (Ed.) (2010). "Abbasid Dynasty". Encyclopædia Britannica. 15th. I: A-Ak – Bayes. Chicago, IL. ISBN 978-1-59339-837-8.
- Vachon, Auguste; Boudreau, Claire; Cogné, Daniel (1998). Genealogica & Heraldica: Ottawa 1996 (İngilizce). University of Ottawa Press. ISBN 978-0-7766-1600-1.