Vikipedi

Malatya

Malatya ilinin merkezi olan şehir
(Melitene sayfasından yönlendirildi)
25 Ağustos 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 4 değişiklik bulunmaktadır.
Bu madde şehir hakkındadır. İl için Malatya (il) sayfasına bakınız. Başlığın diğer anlamları için Malatya (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Koordinatlar: 38°21′N, 36°17′E

Malatya (Osmanlıca: ملاطیه; Ermenice: Մալաթիա Malat'ia; Kürtçe: Meletî; Grekçe: Μελιτηνή Melitini), Türkiye'nin Malatya ilinin merkezi olan şehirdir.

Malatya
Şehir
Malatya Panaroma
Malatya Havadan Görünümü
Malatya Yeni Cami
Kernek Meydanı
Malatya Valiliği
Turgut Özal Doğa Parkı
Malatya Trambüsü
Takma ad:
"Kayısı Diyarı"
Slogan:
"Anadolu'yu Anayurt Yapan Destan Şehri Malatya"
Malatya'nın Türkiye'deki konumu
Malatya'nın Türkiye'deki konumu

Malatya'nın ilçeleri
ÜlkeTürkiye
İlMalatya
İdare
 • Belediye BaşkanıSami Er (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam12.313 km²
Rakım954 m
Nüfus
 • Toplam742.725
 • Yoğunluk61/km²
Zaman dilimiUTC+03.00 (TRS)
Posta kodu
44000
Alan kodu422
Plaka kodu44
Malatya kayısısı
Ulubaba Dağı (Malatya)

Etimoloji

değiştir

Malatya'nın adı Kültepe tabletlerinde Melita olarak, Hitit tabletlerinde "Maldia" olarak geçmektedir. Malatya'nın isim kökü Hititçede bal anlamına gelen "melid"den türediği ve Hitit kitabelerinde "öküz başı ve ayağı" ile ifade edildiği belirtilmiştir. "Melit+ava" ise "bal ülkesi" anlamına gelmektedir.[1] Sonra bu isim "Meliddu", "Melide", "Melid", "Milid", "Milidia", "Melitea" olarak kitabelerde geçmiştir. Malatya'yı ele geçiren Araplar, şehre "Malatiyye" ismini vermişlerdir. Türklerin Malatya'yı fethetmesiyle isim bugünkü halini almıştır ve 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla ismi Malatya olarak resmîleşti.

Eski çağ coğrafyacılarından Strabon, Malatya'yı, kesin olarak belirtmemekle birlikte, Kommagene sınırında Kapadokya Krallığı’nın (MÖ 280-212) on valiliğinden biri olarak göstermiştir.[2]

Tarihçe

değiştir

Malatya tarihi ve arkeolojisine ışık tutan Levent Vadisi kanyonu 65 milyon yıl öncesine dayanan kaya oluşumları 28 km uzunluğunda kaya formasyonlarından oluştuğunu görmekteyiz. 2007 yılında bölgedeki tarih öncesi kalıntıları yüzeysel araştırma yapan belgesel yönetmeni Tekin Gün, Malatya Paleolitik Çağ-(Eski taş çağı)'ndan Tunç çağı'na kadar yerleşim izlerinin olduğunu sanılmaktadır.1979 yılında başlayan Karakaya Baraj Gölü Kurtarma Kazıları kapsamındaki İzollu mevkii Cafer Höyük'te yapılan kazılarda, Paleolitik dönemde yaşayan toplumun mağaralardan çıkıp tarım ve hayvancılıkla uğraştıkları köy yerleşik düzene geçtiklerini görmekteyiz.[3]

TürkiyeOsmanlı İmparatorluğuDulkadiroğullarıTimur DevletiOsmanlı İmparatorluğuAnadolu Selçuklu DevletiDanişmendlilerBizans İmparatorluğuDoğu Roma (Bizans) İmparatorluğuRoma İmparatorluğuPontus DevletiKapadokya KrallığıBüyük İskender İmparatorluğuPerslerMedlerAsurlularUrartularAsurlularHititlerHattiler

Genel tarih

değiştir

Malatya; Doğu Anadolu Bölgesi'nin ve Fırat Nehri'nin stratejik konumunda yer alan bir yerleşim yeridir. Bu konumu nedeniyle ilk yerleşmeler MÖ 6000'lere gitmektedir.[4] Ayrıca bölge önemli ticaret yolları üzerinden olduğundan dolayı sürekli savaşılmış bir yerdir. Sürekli iki devlet arasında çekişmelere neden olmuştur. Bu durum sonrası şehir her savaş sonrası yağmalanmış, savunma ve istilalardan korunmak için şehir merkezi 2 kez değişim geçirmiştir. Bunun gibi nedenlerden Malatya'nın tarihinin araştırılması çok zordur.[5]

Malatya'nın sınırları içerisinde birçok höyük bulunmaktadır.[6] Bunlardan en eski yerleşmenin görüldüğü yer ve ayrıca Malatya'nın ilk yerleşim alanı olan Arslantepe Höyüğüdür. İlk yerleşim alanı suyun kenarına kurulmuş bir verimli tarım alanıdır. Yaklaşık 6000 yıl kullanıldı. Yaklaşık olarak 35250 m2'lik bir alandır. Bugün ilk yerleşim yeri olan Arslantepe Höyüğü, Orduzu beldesinin Arslantepe mahallesinde bulunmaktadır.

Malatya'nın tarihi ana hatlarıyla dört büyük döneme ayrılabilir:

 
Arslantepe Höyüğü'de bulunan Hitit kralı, Tarhunva'nın Ankara'daki, Anadolu Medeniyetleri Müzesinde bulunan heykeli

Erken dönem

değiştir

Malatya 5 milyon yıl önce denizdi.[7] Hititler MÖ 2000 yıllarının başında bu bölgede hüküm sürmeye başlamışlardır. MÖ 1750 yıllarında Kuşsara Kralı Anitta, Anadolu'yu tek bir yönetim altında toplayarak siyasi birliği sağlamış ve Malatya'yı da bu birliğe dâhil etmiştir. II. Murşili, Muvattalli ve III. Hattuşili dönemlerinde Malatya, Hitit merkezine bağlı kalmıştır. Asur Kralı Sanherib (MÖ 705-MÖ 681) döneminde Asur egemenliğine giren Malatya, daha sonra Med ve Perslerin hâkimiyetine girmiştir.

MÖ 4. yüzyılda Makedonya Kralı İskender'in Anadolu'yu ele geçirmesinden sonra, Malatya Helenistik kültürün etkisinde kalmıştır. Bu tarihten sonra Malatya sırasıyla, Medlerin, Perslerin, Romalıların, Bizanslıların, Selçuklu Hanedanının egemenliği altına girmiştir.

İlk Anadolu uygarlıkları

değiştir
Ana madde: Hititler

Kuruluş ve isim itibarıyla başlangıçtan zamanımıza kadar büyük bir değişikliğe uğramadan gelen Anadolu şehirlerinden birisidir. Kültepe vesikalarında "Melita" şeklinde görülen Malatya'dan Hitit vesikalarında "Maldia" olarak bahsedilmektedir. Asur İmparatorluk devri vesikalarında ise Meliddu, Melide, Melid, Milid, Milidia olarak geçmektedir. Urartu kaynaklarında ise Melitea denilmektedir. Malatya kelimesinin Hititçe "bal" anlamına gelen "Melid"den türediği anlaşılmaktadır.[8] Hitit hiyeroglif kitabelerinde Malatya şehri, bir öküz başı ve ayağı ile ifade edilmektedir.

Osmanlı dönemi

değiştir

1515 yılından itibaren Osmanlı yönetimi altına giren Malatya, Harput Vilayeti’ne bağlı iken, Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi ile) il olmuştur. İl olduktan sonraki ilk belediye başkanı, Hasanbey Caddesi'ne de ismi verilen son Osmanlı beyi Hasan Derinkök'tür.[9]

Cumhuriyet dönemi

değiştir

Malatya ili 1927-1931 yıllarında; Adıyaman, Kâhta, Arapgir, Akçadağ, Hekimhan, Pütürge ve Kemaliye (Eğin) ilçelerinden oluşuyordu. Toplam nüfusu 258.331 olup merkez nüfusu köylerle birlikte 56.528’di. Vali Mehmet Tevfik Bey, belediye başkanı Mehmet Naim Karaköylü idi. Belediye binası Emir Ahmedoğlu Hanı’ndaydı.

Şehirde Cumhuriyet Halk Partisi, Türk Ocağı, Türk Hava Kurumu, Kızılay kurumlarının birer şubesi bulunmaktaydı.[10]

2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Malatya'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.[11]

2023 Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen Malatya'da, şehrin merkezi büyük zarar gördü. Şehirde yaklaşık 350 binden fazla konut ağır hasar aldı.[kaynak belirtilmeli] 1237 kişi hayatını kaybetti.[12]

Turizm

değiştir
 
Malatya Ulu Cami'sinin içi

Gezilebilecek Yerler

değiştir
  • Somuncu Baba Türbesi
  • Arslantaşlar
  • Günpınar Şelaleleri
  • Balaban İçmeleri
  • Ansur Mağaraları
  • İspendere İçmeleri
  • Kernek Şelalesi
  • Malatya Ulu Camii
  • Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı
  • Taşhan
  • Akminare
  • Yeni Cami
  • Yeşilyurt Lezzet Sokağı
  • Beşkonaklar
  • Arslantepe Höyüğü
  • Şire Pazarı
  • Tohma Kanyonu
  • Kudret Havuzu
  • Levent Vadisi
  • Nemrut Dağı (bir kısmı)
  • Roma Surları
  • Bakırcılar Çarşısı
  • Girmana Kanyonu
  • Kanlı Kümbet
  • Mısır Çarşısı
  • Doğanşehir Kalesi

Parklar

değiştir
  • Hürriyet Parkı
  • Sümerpark
  • Turgut Özal Doğa Parkı
  • Kernek Parkı
  • Beydağı Tabiat Parkı
  • Beylerderesi Şehir Parkı
  • Tecde Şelale Parkı
  • Horata Mesire Alanı
  • Emekliler Parkı
  • Malatya Battalgazi Millet Bahçesi
  • Malatya 100. Yıl Parkı
  • Kırkgöz Sahil Parkı

Alışveriş Merkezleri

değiştir
  • Malatyapark AVM
  • Doğa Cadde AVM
  • Malatya City AVM
  • Makro AVM (Restore Edilecek)

Müzeler

değiştir
  • Malatya Müzesi
  • Beşkonaklar Etnografya Müzesi
  • Malatya Kent Müzesi
  • Malatya Fotoğrafçılık Müzesi
  • Hulusi Efendi Müzesi
  • Malatya Atatürk Evi
  • Malatya Kültür Evi
  • Malatya Sanat Sokağı
  • Turgut Özal Anı Evi
  • İnönü Müzesi

Mutfak

değiştir

Nüfus

değiştir
Bu veriler Malatya ilinin şehir merkezinin nüfus verileridir. İl nüfusu için Malatya (il) sayfasına bakınız.
Yıl Toplam Şehir Kır
1927[13] 76.339 20.737 55.602
1935[14] 90.503 27.296 63.207
1940[15] 104.784 36.292 68.492
1945[16] 114.519 41.530 72.989
1950[17] 132.293 48.621 83.672
1955[18][a] 130.892 64.519 66.373
1960[19][b] 139.309 83.692 55.617
1965[20] 174.472 104.428 70.044
1970[21] 211.123 128.841 82.282
1975[22] 259.504 154.505 104.999
1980[23] 286.895 179.074 107.821
1985[24] 334.307 243.138 91.169
1990[25][c] 333.001 281.776 51.225
2000[26] 457.566 381.081 76.485
2007[27] 454.272 383.185 71.087
2008[28] 449.333 411.181 38.152
2009[29] 456.813 388.590 68.223
2010[30] 469.650 401.705 67.945
2011[31] 488.247 419.959 68.288
2012[32] 494.918 426.381 68.537
2013[33] veri yok veri yok veri yok
2014[33] veri yok veri yok veri yok
2015[33] veri yok veri yok veri yok
2016[33] veri yok veri yok veri yok
2017[33] veri yok veri yok veri yok
2018[33] veri yok veri yok veri yok
2020[33] veri yok veri yok veri yok
2020[33] veri yok veri yok veri yok
2021[33] veri yok veri yok veri yok
2022[33] veri yok veri yok veri yok
2023[33] veri yok veri yok veri yok
  • 2012 yılında Malatya yeni büyükşehir yasası ile büyükşehir statüsü kazanıp ilin tamamı büyükşehir sınırlarına girmiştir. Yani diğer deyişle Bütünşehir Yasası olarak nitelendirilen yasanın kapsamına girmiştir. Merkez ilçesinin mahalleleri Yeşilyurt ve Battalgazi ilçelerine dahil edilmiştir. Bu sebeple merkez ilçesi tüzel kişiliğini kaybetmesi ile 2013 yılı itibarıyla merkez nüfus bilgisi tabloda yer almamaktadır.[34]
  • Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.[34]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Bilim ve Teknik Dergisi, Ocak 2007, Sayı: 470, Sayfa: 117
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2016. 
  3. ^ "Tarih Öncesi Malatya". Araştırma yazısı,Yönetmen Tekin Gün. Mootol,Kültür Sanat-Şubat 2007. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Malatya İlke". 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2013. 
  5. ^ Sadece önemli devletler listeye alınmıştır. Tarihler yuvarlama hesabına göre yazıldı.
  6. ^ "Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü". 22 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2013. 
  7. ^ Maden Teknik Arama Enstitüsü 4. Bölge Müdürlüğü MALATYA WEB sayfası 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 29 Mayıs 2010 tarihinde erişildi.
  8. ^ "(ESKİ) MALATYA ADININ ASLI". Battalgazi Belediyesi. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016. 
  9. ^ "Malatya Belediyesi eski başkanları". 20 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2009. 
  10. ^ T.C. Devlet Salnamesi 1926, ANKARA 1927
  11. ^ "Kanun No. 6360". 15 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2014. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  13. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  14. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  15. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  16. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  17. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  18. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  19. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  20. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  29. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  30. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  31. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  32. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  33. ^ a b c d e f g h i j k "Malatya Nüfusu". www.nufusu.com. 
  34. ^ a b https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121206.pdf

Notlar

değiştir
  1. ^ Arguvan ve Çelikhan ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
  2. ^ Yeşilyurt ilçesinin kurulması ile kır nüfusu azalmıştır.
  3. ^ Battalgazi, Kale ve Yazıhan ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

</noinclude>

İklim

değiştir
  Malatya iklimi  
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 14,2 18,9 27,2 33,7 36,0 40,0 42,5 41,5 38,8 34,4 25,0 18,0 42,5
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 3,4 5,6 11,7 18,5 23,9 29,6 34,0 33,8 29,1 21,3 12,5 5,6 19,0
Ortalama sıcaklık (°C) −0,1 1,5 6,8 13,1 18,1 23,2 27,4 27,1 22,4 15,4 7,7 2,2 13,7
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −3 −2 2,3 7,7 11,9 16,3 20,0 20,0 15,6 10,0 3,9 −0,6 8,5
En düşük sıcaklık (°C) −19,2 −21,2 −13,9 −6,6 0,1 4,9 10,0 10,9 5,7 −1,2 −12 −22,2 −22,2
Ortalama yağış (mm) 40,9 38,0 50,9 56,4 48,6 18,2 1,9 1,5 6,9 36,7 42,1 40,5 382,6
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[1]


Kardeş şehirler

değiştir

[3]

Kaynak:[4]

Galeri

değiştir
  •  
    Malatya'nın simgelerinden Malatya Yeni Cami (2010)
  •  
    Malatya Toplu Konutlardan Bir Görüntü (2013)
  •  
    Malatya'nın ünlü eğlence ve kafeler caddesi Kanal Boyu'nun gece görünüşü (2010)
  •  
    Hürriyet Parkı (2014)
  •  
    Malatya'nın en ünlü parklarından Malatya Şelale Park girişi (2009)
  •  
    Malatya İnönü Stadyum ile çevresinin panoramik görüntüsü (2008)
  •  
    Yeni Cami'ye kar yağarken (2010)
  •  
    Malatya Saat Kulesi (2010)
  •  
    Saray Mahallesi'ndeki tarihi evler (2005)
  •  
    Gazi İlkokulu (2005)
  •  
    Modern mimaride bir cami (2018)
  •  
    Buhara Bulvarı'ndaki otobüs durakları (2018)
  •  
    Kernek Meydanı'nda bulunan Malatya Müzesi (2014)
  •  
    Malatya Havalimanı (2014)
  •  
    Turgut Özal Tabiat Parkı'ndan Orduzu Göleti ve Mesire Alanı'na bir bakış (2020)
  •  
    Tektut Semti'nde bulunan Malatya Garı (2001)

Notlar

değiştir

Kaynakça

değiştir
Özel
  1. ^ "Resmî İstatistikler - Malatya". Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2014. 
  3. ^ "Malatya ve Bingöl kardeş şehir oldu". 14 Nisan 2023. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023. 
  4. ^ "Malatya Büyükşehir Belediyesi Resmi Web Sitesi". www.malatya.bel.tr. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
Genel
  • Erkal, A. Münir, Belediyecilik ve Şehircilik açısından Malatya Uygulaması, Malatya Belediyesi Yayınları, Ankara 1991
  • Junior Larousse Temel Bilgi Ansiklopedisi Cilt 1, Milliyet Gazetesi Yayınları, İstanbul 1993
  • Yeni Rehber Ansiklopedisi Cilt 13, Türkiye Gazetesi Yayınları, İstanbul 1994
  • Alp, Sedat, Hitit Çağında Anadolu Çiviyazılı ve hiyeroglif yazılı kaynaklar, TÜBİTAK Yayınları, Ankara 2002
  • Göğebakan, Göknur, 16. Yüzyılda Malatya Kazası (1516-1560), Malatya Belediyesi Kültür Yayınları, Malatya 2002
  • Aydın, Mesut, Atatürk'ün Malatya'ya Gelişleri, Malatya Belediyesi Kültür Yayınları, Malatya 2003
  • Göğebakan, Göknur, Fotoğraflarla Geçmişte Malatya, Malatya Belediyesi Kültür Yayınları, Malatya 2004
  • Malatya İl Çevre Durum Raporu, Malatya İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Malatya 2005
  • Malatya İl Çevre Durum Raporu, Malatya İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Malatya 2007
  • Tuğrulca, Orhan, Malatya Siyasi Tarihi, Malatya 2008
  • Akın H. Cemal, Modern Malatya, Malatya Belediyesi Yayınları, Malatya 2009
  • 2010-2014 Malatya Belediyesi Stratejik Planı, Malatya Belediyesi Yayınları, Malatya 2010

Dış bağlantılar

değiştir
 
Wikimedia Commons'ta Malatya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wiki.x.io/w/index.php?title=Malatya&oldid=33704405" sayfasından alınmıştır