Markar Esayan
Markar Esayan (4 Şubat 1969,[1] İstanbul - 16 Ekim 2020[2]), Ermeni-Çerkes asıllı Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi.
| Markar Esayan | |
|---|---|
| |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 25, 26 ve 27. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 23 Haziran 2015 - 16 Ekim 2020 | |
| Seçim bölgesi | 2015 - İstanbul (II) 2015 - İstanbul (II) 2018 - İstanbul (II) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 4 Şubat 1969 Feriköy, Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 16 Ekim 2020 (51 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Şişli Ermeni Mezarlığı, İstanbul |
| Partisi | Adalet ve Kalkınma Partisi |
| Mesleği | Gazeteci, yazar, siyasetçi |
Yaşamı
değiştirBabası Hristiyan Ermeni, annesi Müslüman Çerkes olan Markar Esayan[3] 4 Şubat 1969'da İstanbul'da doğdu. İlköğretimi Özel Bomonti Ermeni Katolik İlköğretim Okulunda, liseyi ise Özel Getronagan Ermeni Lisesinde bitirdi. 1995 yılında Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi lisans eğitimini bitirdi. Yüksek lisansını İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültürel İncelemeler bölümünde yaptı.
1997 yılından itibaren aralıklarla yazdığı Agos gazetesinde 2001 yılından itibaren “Dar Kapı” başlığı altında köşe yazıları kaleme almaya başladı.[4] İstanbul Kültür Üniversitesi Küresel Siyasal Eğilimler Merkezi (GPOT) tarafından "2013 Yılı Türkiye-Ermenistan Gazetecilik Ödülü"ne değer görüldü. Çeşitli sivil toplum kuruluşlarında yer aldı. TVNET kanalında Hilal Kaplan ile hazırladıkları "Gayriresmî" isimli tartışma programı, 2011 Yılı Medya Etik Ödülü'nü kazandı.
Taraf gazetesi yayın koordinatörlüğü ve aynı gazetede köşe yazarlığı görevinde bulunan Esayan, gazetede geçici olarak genel yayın yönetmenliği de yaptı. Ardından, kısa süreli olarak Akşam ve Star gazetelerinde ve serbestiyet.com sitesinde de yazıları yayınlandı. 21 Ağustos 2013 tarihinden 7 Mart 2016 tarihine kadar Yeni Şafak gazetesinde ve son olarak 10 Mart 2016 tarihinden 26 Eylül 2020 tarihine kadar ise Akşam gazetesinde köşe yazıları yayınlandı.
TBMM XXV, XXVI ve XXVII. Dönem İstanbul AK Parti milletvekili olup 2018 yılında TBMM Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Başkanvekili olarak görev yapmıştır.
Taraf ve Sabah gazetesinde yazdığı çeşitli yazılarda, 1915 yılında yaşanan Ermeni Kırımı'nı "soykırım" olarak nitelendirmiştir.[5][6]
Yeni Şafak gazetesinde 6 Temmuz 2015'te yayınlanan bir röportajda Markar Esayan şöyle demiştir:[7]
| “ | Herkesin bir alt kimliği var. Ben Hristiyan bir Ermeniyim. Üst kimliğimiz ise Türkiyeliliktir. Bunları birbirinden ayıramazsınız. Vatanımı, komşularımı çok seviyorum. İyi ki bu ülkede doğmuşum, iyi ki Türkiyeliyim. | „ |
Ölümü
değiştir2019 yılında kendisine mide kanseri teşhisi konuldu. 16 Ekim 2020 sabahı durumu ağırlaştığı için solunum cihazına bağlandı, aynı gün saat 17:50'de tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. 1 saat sonra yine aynı gün Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın, Twitter hesabından hayatını kaybettiğini duyurdu.[2][8] Feriköy Ermeni Kilisesi Morgu'na kaldırılan Markar Esayan 22 Ekim 2020 günü Kumkapı Aziz Meryem Ana Patriklik Kilisesi'ndeki dini tören ve devlet töreni ardından Şişli Ermeni Mezarlığı'nda defnedildi. Cenaze töreninde konuşma yapan Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, katılımlarından dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ve beraberindeki devlet erkanına teşekkür ederek "Böyle bir katılım Türkiye Ermenileri tarihinde bir ilk olma vasfını taşıyor" dedi. Devamla, Patrik Maşalyan Karabağ Savaşı'na da değinerek şunları söyledi: "Karabağ çatışmasının bu en sıcak günlerinde bir Ermeni Kilisesinde acımızı bizimle paylaşmanız anlamlı mesajlar içermektedir. Kafkaslardaki bu üzücü savaş bir din savaşı değildir. Hatta Ermeni ve Azeri milletlerinin de savaşı değildir. Bu esasında bir toprak mücadelesi ve emperyalist aklın halklar arasında bıraktığı çözülmesi zor bir düğümdür. Savaşlar ve çatışmalar yüzlerce yıl dostluk içinde yaşama tecrübesi olan komşu halklar için ayrıntılardır. Asıl olan birlikte oluşturulacak kalıcı dostluk havzalarıdır."[9]
Eserleri
değiştirMarkar Esayan'ın ilk romanı Şimdinin Dar Odası 2004 yılında İnkılâp Kitabevi Büyük Ödülü'nü aldı ve 2005 yılında okuyucuya ulaştı. İkinci romanı Karşılaşma 2007'de okuyucularla buluştu. Jerusalem adlı üçüncü romanı ise 2011 yılında yayınlandı.
Markar Esayan'ın romanları dışında yayınlanmış iki inceleme kitabı da bulunmaktadır. Bunlardan birincisi olan ve çeşitli deneme ve makalelerini içeren İyi Şeyler 2011'de yayınlanmıştır. Cemil Ertem ile birlikte kaleme aldığı ve 2013'te yayınlanan Dünyayı Durduran 60 Gün: Meydan, Darbe, Demokrasi adlı inceleme kitabında Gezi Parkı olayları çeşitli yönleriyle geniş bir tarihsel ve coğrafi çerçeve içinde değerlendirilmektedir.
Kaynakça
değiştir- ^ Adalet ve Kalkınma Partisi web sitesi [1] 1 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ a b "AKP İstanbul Milletvekili Markar Esayan hayatını kaybetti!". T24. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ "Markar Esayan röportajı: "Annem Çerkes, babam Ermeni diye uzun süre akrabam bile olmadı!"". Fatih Vural. 17 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ "Markar Esayan Yazıları - Markar Esayan Kimdir?". Yeni Şafak. 6 Eylül 2022. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
- ^ Esayan, Markar (29 Nisan 2014). "Armenian preacher: 'Remembering 1915 to forget it'". Erdoğan could have gone through the 2015 elections successfully without reviving this issue. However, instead of doing this, he put an end to the denial of the 1915 genocide through a two-page statement. Daily Sabah. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2020.
- ^ "Değişimi algılama basireti ve 1915". Bir önceki yazımda 1915'i en doğru açıklayacak terimin ne olduğu üzerinde yaşanan çekişmenin 1915'te aslında ne olduğunu anlamaya dönük çabanın üzerini kalın bir şal gibi örttüğünü iddia etmiştim. Öncelikle, tüm bu siyasi bağlamı ihmal ettiğinizde, 1915'te yaşananların 1948 BM Soykırım Beyannamesindeki şartları karşıladığını düşünürüm. Bunu zaten "soykırım" teriminin hukuksal altyapısını kurmak için uğraşan Raphael Lemkin de teslim ediyor. Sabah. 30 Ocak 2015. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2020.
- ^ "Sürek avı başladı..." 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ "İbrahim Kalın". Twitter. 16 Ekim 2020. 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ "Markar Esayan için cenaze töreni". DHA. 22 Ekim 2020. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
değiştir- X'te Markar Esayan
- Markar Esayan Köşe Yazıları - Akşam 17 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Markar Esayan Köşe Yazıları - Yeni Şafak 17 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Markar Esayan röportajı: "Annem Çerkes, babam Ermeni diye uzun süre akrabam bile olmadı!" 17 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Markar Esayan Kitapları 18 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.