54. Türkiye Hükûmeti
54. Türkiye Hükûmeti, Erbakan Hükûmeti veya REFAHYOL Hükûmeti, 28 Haziran 1996-30 Haziran 1997 tarihleri arasında görev yapan, Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.[1][2]
| |
|---|---|
 Türkiye hükûmeti | |
.jpg) | |
| Kuruluş tarihi | 28 Haziran 1996 |
| Fesih tarihi | 30 Haziran 1997 |
| Kişiler ve kuruluşlar | |
| Devlet başkanı | Süleyman Demirel |
| Hükümet başkanı | Necmettin Erbakan |
| Bakan sayısı | 19 |
| Üye partiler | |
| Meclisteki durumu | Koalisyon hükûmeti 278 / 550 |
| Ana muhalefet partisi | Anavatan Partisi |
| Ana muhalefet lideri | Mesut Yılmaz |
| Tarihçe | |
| Seçim | 1995 Türkiye genel seçimleri |
| Yasama dönemi | 20. dönem |
| Öncül | 53. Türkiye Hükûmeti |
| Ardıl | 55. Türkiye Hükûmeti |
Öncesi
değiştir1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükûmeti kurma görevini ilk olarak seçimden birinci olarak çıkan Refah Partisi'nin genel başkanı ve Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verdi ancak Refah Partisi'nin mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekiline sahip olmaması ve mecliste üyesi bulunan diğer partilerin destekte bulunmaması nedeniyle Erbakan hükûmeti kuramadı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Demirel seçimde üçüncü gelen Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a hükûmet kurma görevini verdi ve Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi ortaklaşa 53. Türkiye Hükûmeti'ni kurdular. Ancak bu hükûmet yalnızca üç ay sürdü.
Kurulması
değiştirCumhurbaşkanı Demirel, hükûmet kurma görevini ikinci kez Necmettin Erbakan'a verdi ve Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükûmeti 28 Haziran 1996 tarihinde[1] Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görevlendirmesiyle kuruldu.
Partiler arasında imzalanan koalisyon protokolüne göre hükûmet şu şekilde olacaktı:
- Başbakan ilk olarak Necmettin Erbakan olacak, 2 yıl sonra ise başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi genel Başkanı Tansu Çiller yürütecek. Bu şekilde ikişer yıl arayla başbakan değişecekti.[3]
- Necmettin Erbakan başbakan, Tansu Çiller başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olacaktı.[3]
Hükûmet, TBMM'deki 8 Temmuz 1996 tarihli güven oylamasında 278 kabul, 265 ret ve 1 çekimser oyla güvenoyu aldı.[1]
Sonu
değiştirHükûmetin kurulması üzerinden bir yıl geçmeden muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde 28 Şubat Süreci yaşandı. Bu süreç 54. hükûmetin sonunu getirdi. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Millî Güvenlik Kurulu bazı kararlar aldı. Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükûmetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükûmetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik".[4] 21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.[4] Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti.[4] Refah Partisi'ni kapatma davası devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini (2 yıl dolmamasına rağmen DYP'nin ısrarları üzerine) Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu.[3] Cumhurbaşkanı Demirel 54. hükûmet protokolü gereği başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı Tansu Çiller'e vermedi. Yeniden hükûmet kurmak üzere Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a görev verdi. 55. Hükûmet Mesut Yılmaz'ın liderliğinde Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.
Kabine
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c "54. Erbakan Hükûmeti (28.06.1996 - 30.06.1997)". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011.
- ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükûmetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ a b c "Cumhuriyetin seyir defterinden". Hürriyet. 29 Ekim 1998. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011.
- ^ a b c "Mayıs 1997". Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2011.
- ^ "HÜKÜMETLER". web.archive.org. 15 Mayıs 2013. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024.
- ^ "Erbakan Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 2 Şubat 2012. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024.