Kişisel olan politiktir

Kişisel olan politiktir ya da özel olan politiktir, 1960'lı yılların sonlarından itibaren öğrenci aktivizmi ve İkinci dalga feminizmin ortak bir sloganıdır. Bireyin kişisel deneyimlerinin daha büyük siyasi, sosyal ve toplumsal yapılarla olan çatışmasıyla ilişkilidir. 1960 ve 1970'li yılların feminist hareketi bağlamında aile değerlerine ve çekirdek aileye bir karşıtlık manasına geliyordu. Söylem ikinci dalga feminizm, radikal feminizm, kadın çalışmaları ve genel anlamda feminizmin tanımlayıcı karakteri olarak görüldü. 1970'te Carol Hanisch'in "The Personal is Political" başlıklı 1969 tarihli yazısıyla popüler hale geldi.

Ataerkide, güç ve güç ilişkilerinde, üretim, ekonomi ve demokratik alanda kadının edilgen/alt konumlandırılışına bir reddiye olan söylem, tüm bu sorunların toplumsal yapı ve siyasi erkten kaynaklandığına atıf yapar. Bu noktada Carol Hanisch, söylemle aynı adı taşıyan makalesinde “Gerçekte, her ilişki bir sınıf ilişkisidir, bu nedenle kadın ve erkeğin ilişkisindeki kişisel sorunlar, kolektif olarak çözülebilecek politik sorunlardır.” demekteydi. Bu yönüyle söylem, Aksu Bora'ya göre feminizmi tek bir cümleye sığdırabilecek kadar güçlü bir anlam taşımaktadır.

Söylem zemini, sanayileşme ve modernleşme ile kadınların kamusal ve üretim alanında daha fazla yer almalarıyla beraber yaşadıkları sorunlar ve içinde bulundukları duruma karşı hak arayışına girmeleriyle sağlandı. Mobilize olan kadınlar, İkinci dalga feminizmin de etkisiyle haklarını genişletme amacı içinde oldular, özel alanda toplumsal cinsiyet rollerine dayanan iş bölümlerinde değişim isteğinde bulundular. Bu arayışta özel alan, kadın bedeni, annelik, cinsellik ve kürtaj gibi konularla beraber cinsiyet ayrımcılığı, cinsel yönelim, cinsel şiddet gibi geniş bir sahayı içeriyordu. Amaçlanan ise erkek egemenliği altında kadınlara yönelik ayrımcılık ve güç ve üretim alanındaki eşitsizliğin siyasete konu olmasıydı, çözüm bu kolektif harekette, kamusal alanda politik çözümlemelerin yaratılmasında görülüyordu.