Karasakız
Karasakız, Trakya bölgesinde yetişen kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Türkiye'nin üzüm çeşitliliği açısından zengin coğrafyasında öne çıkan nadir ve özel bir üzüm türüdür[1]. Bozcaada'da kuntra olarak bilinir. Uzun bir dönem konyak yapımında kullanılmıştır. Son dönemde gerek monosepaj gerekse diğer üzüm çeşitleriyle kupaj yapılarak şaraplık üzüm çeşidi olarak da kullanılmaktadır. Bozcaada'da karalahna üzümü ile sık sık kupajlanmaktadır. Eylül'ün ilk haftasında olgunlaşan erkenci bir üzüm çeşididir. Kabuğu ince, taneleri büyük ve yuvarlaktır. Genel olarak monosepaj olarak işlenen kuntra şarapları; düşük asitli, orta gövdeli, düşük tanenli ve yüksek alkollü olup, yıllandırmaya müsait değildir. Ancak son dönemde Trakya'daki bazı üreticiler üzümü işlemede uzmanlaşarak yıllanabilen örnekler de ortaya çıkarmışlardır. Özellikle Bozcaada'da ve Trakya'da yaklaşık 70 yaşında olan yaşlı kuntra bağlarından dikkate değer şaraplar çıkmaktadır.
| Karasakız | |
|---|---|
| Üzüm (Vitis) | |
| Rengi | Siyah |
| Tür adı | Vitis vinifera Linné subsp. vinifera |
| Diğer adı | Kuntra |
| Köken |  Türkiye |
| Çiçek cinsiyeti | Hermofrodit |
| VIVC kimliği | 10486 |
Karasakız Üzümü
değiştirKarasakız üzümü, Balıkesir ve Çanakkale'nin geniş bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen önemli bir üzüm çeşidiydi. Bu üzümün, özellikleri gereği konyak üretimine uygun olması sebebiyle, TEKEL uzun yıllar boyunca Karasakız yetiştiriciliğini teşvik etti. Ancak özelleştirme sürecinin ardından konyak fabrikasının kapanması, üreticileri büyük bir çıkmaza sürükledi. 2007 yılında TEKEL fabrikasının kapanmasıyla en büyük zararı Karasakız üzümü gördü. Bağlar ya sökülüp yerlerine çoğunlukla meyve ağaçları dikildi ya da kaderine terk edilerek unutuldu.
Bozcaada'daki kuntra üzüm bağcılığı, bu olumsuz süreçten nispeten daha az etkilenmiştir. Adada, Çamlıbağ ve Talay gibi köklü üreticilerin yanı sıra, daha yakın dönemde faaliyet göstermeye başlayan Corvus gibi şarap üreticileri, Kuntra bağcılığını ve şarap üretimini sürdürmeye başarmıştır. Bugün bu şaraphaneler,Kuntra üzümünde üretilen şaraplarıyla üretime devam etmektedir.
Anadolu yakasına dönüldüğüne, Karasakız üzümüne olan ilginin birkaç yıl önce yeniden canlandığı fark edilmektedir. Bı değişimd, Türk şarapcılığında yaşanan dönüşümün büyük bir etkisi olduğu söylenmektedir. Mevcut tek adam rejiminin şarap sektöründeki olumsuz politikalarına rağmen, sektörde kayda değer bir hareketlilik gözlenmektedir. Bu hareketlilik, daha niş ve özel alanlarda kendini göstermektedir. Yaşlı asmaların (old vines) değerinin anlaşılması, kurtarılabilenlerin ıslah edilmesiyle üretilen şarapların ortaya çıkması ve natürel şarap üretiminin giderek daha geniş bir kitle tarafınfan benimsenmesi, sektöre güçlü bir dinamizm katmaktadır.
Ortaya çıkan şaraplar, Karasakız üzümünün yalnızca konyak üretimine uygun bir çeşit olarak görülen kimliğini geride bırakmasını sağladı ve onu yetkin bir şaraplık üzüm haline gelme yolunda önemli bir adım attı.[2] Kırmızı şaraplarda alkol oranının genellikle %11.0-13.5 (v/v) arasında olması beklenir, Karasakız şarabının alkol oranı %12.73 (v/v) ile kriterlere uygun bulunmuştur.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ "karasakız - behemehal". behemehal.com. 8 Mart 2024. Erişim tarihi: 5 Ocak 2025.
- ^ "KARASAKIZIN YÜKSELİŞİ". Wayana Wine Bar. 10 Ağustos 2024. Erişim tarihi: 5 Ocak 2025.
- ^ "Karasakız Ve Karalahna Üzüm Çeşitlerinden Elde Edilen Kırmızı Şaraplar". Erişim tarihi: 5 Ocak 2025.