Gürcistan ekonomisi
Sovyetler Birliği'nin dağılması Gürcistan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratmış ve oldukça istikrarsız bir yapı ortaya çıkmıştır. Hammadde, enerji ve diğer endüstri ürünlerinin pazarlandığı diğer Cumhuriyetlerle arasındaki bağların ortadan kalkması Gürcistan ekonomisini olumsuz etkilemiş, bireysel gelirlerde, tarımsal ve sanayi üretiminde, turizm gelirlerinde önemli düşüşler yaşanmış, enflasyon ve işsizlik önemli ölçüde artmıştır.
| Gürcistan ekonomisi | |
|---|---|
| Derece | 116. (nominal) / 116. (SAGP) |
| Para birimi | Gürcistan larisi |
| Mali yıl | takvim yılı |
| Ticaret organizasyonları | DTÖ, KEİ |
| İstatistikler | |
| GSYİH |  27,3 milyar $ (SAGP 2013) [1] |
| GSYİH büyüme |  % 2,5 (2013 ort.) % 6,1 (2012 ort.) [2] |
| Kişi başı GSYİH | 6,100 $ (SAGP 2013) 5,900 $ (SAGP 2012) [3] |
| Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: % 8,5 endüstri: % 21,6 hizmet: % 69,9 (2013) [4] |
| Enflasyon (TÜFE) | % -0,5 (2013 ort.) [5] |
| Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | % 9,2 (2010) [6] |
| Gini katsayısı | 46 (2011) [7] |
| İşgücü | 1,9 milyon (2011 ort.) [8] |
| Sektörel işgücü dağılımı | tarım: % 55,6 endüstri: % 8,9 hizmet: % 35,5 (2006 ort.) [9] |
| İşsizlik | % 15,0 (2013 ort.) % 15,1 (2011 ort.) [10] |
| Ana endüstriler | çelik, makine aletleri, elektrikli ev aletleri, madencilik (manganez, bakır ve altın), kimyasallar, ahşap ürünler, şarap [11] |
| Dış ticaret | |
| İhracat | 2,6 milyar $ (2013) (130.) [12] |
| İhraç malları | araçlar, ferro alaşımları, gübreler, fındık, hurda metâl, altın, bakır cevheri [13] |
| Ana ihracat ortakları |  Rusya %14.5  Azerbaycan %10  Türkiye %7.9  Ermenistan %7.7  Çin %7.6  Bulgaristan %6.6  Ukrayna % 4.6  ABD %4.5 (2017) [14] |
| İthalat | 7,0 milyar $ (2013) (111.) [15] |
| İthalat malları | makinalar ve ekipmanları, motorlu araçlar, petrol ürünleri, tahıl ve gıda maddeleri, ilaç [16] |
| Ana ithalat ortakları | Türkiye %17.2 Rusya %9.9 Çin %9.2 Azerbaycan %7.6 Ukrayna %5.6  Almanya %5.4 (2017) [17] |
| DYY sermayesi | 11,1 milyar $ (83.) (31 Aralık 2013) [18] |
| Gayrisafi dış borç | 11,7 milyar $ (97.) (31 Aralık 2013) [19] |
| Kamu maliyesi | |
| Kamu borçları | GSYİH'nın %36,3 (2012 ort.) [20] |
| Gelirler | 6,8 milyar $ |
| Giderler | 7,0 milyar $ |
| Kredi derecelendirme | Standard & Poor's: BB- [21] Görünüm: Durağan Moody's: Ba3 [22] |
| Dış rezervler | 3,3 milyar $ (31 Aralık 2013) [23] |
| Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. | |
1991'de bağımsızlığını kazandıktan sonra Gürcistan'daki ekonomik durumunun oldukça istikrarsız olduğu gözlenmiştir. Bağımsızlığın ilk yıllarında, yüksek enflasyon, sanayi ve tarım ürünleri üretiminde azalma, ülkeye gelen turist sayısında düşüş ve işsizlik oranında artış görülmüştür. Bağımsızlığın ilan edilmesinden 1995 yılına kadar geçen sürede Gürcistan'ın GYSH'sı her yıl azalan bir seyir izlemiştir.
1995 yılında Türkiye tarafından başlatılan Ekonomik istikrar programlarının başarıyla uygulanması sonucunda, Gürcistan ekonomisinde gözle görülür bir düzelme kaydedilmiştir. 2003 yılında Gürcistan’daki GSYİH 8,465 milyar Lari’ dir. 2008 ağustos ayında baş gösteren savaş sonucunda ülke ekonomisine adeta bomba düşmüş,ülkede ticari faaliyet merkezleri bir bir kapanmıştır.Tam bu noktada halkın % 95'inin kredi başvurusu yaptığı bankalarda verdikleri krediyi vadesinden önce geri çekip,bütün kredi olanaklarını ortadan kaldırmıştır. 2009 yılının ocak ayında başlayan ekonomik kriz,Gürcistan'da sosyal hayatı adeta durma noktasına getirmiştir.Zaten,halkın büyük bir kısmının ekonomik sıkıntı içinde olduğu Gürcistan'da,son gelen krizinde etkisiyle halkın alım gücü çok aşağılara düştü. Saakaşivili hükûmetinin ülkede bulunan yabancı yatırımcı ve de sermaye sahibi kimselere karşı maliye aracılığıyla yıldırma ve sindirme amaçlı yazdıkları astronomik vergi cezaları,zaten kıt olan iş imkanlarını daha da azaltmış ve birçok yatırımcının ülkeyi terk etmesine sebep olmuştur.
Gürcistan'da serbest pazar ekonomisinin kurum ve kuruluşlarıyla tesis edilme çalışmalarının başlatılmasından bu yana özel sektörün GSYİH'deki payında artış eğilimi görülmektedir.
| İhracat | İthalat | ||
|---|---|---|---|
| Ülke | Yüzde | Ülke | Yüzde |
| Rusya
|
%14,5 | Türkiye
|
%17,2 |
| Azerbaycan
|
%10 | Rusya
|
%9,9 |
| Türkiye
|
%7,9 | Çin
|
%9,2 |
| Ermenistan
|
%7,7 | Azerbaycan
|
%7,6 |
| Çin
|
%7.6 | Ukrayna
|
%5.6 |
| Diğer | %52,3 | Diğer | %50,5 |
17 Mart 2004 tarihi itibarıyla Gürcistan’da faaliyette bulunan ticari bankalar
değiştir- 1. Bank “Republic”
- 2. Bank “Tbilbusinessbank”
- 3. Bank “Kavkasioni”
- 4. “Bank Credit”
- 5. “Tetri Bank”
- 6. “TBC bank”
- 7. “Bank of Georgia”
- 8. “People's Bank of Georgia”
- 9. “Georgian Bank”
- 10.“Gamabank”
- 11.“Intellectbank”
- 12. “Bazisbank”
- 13. “Post bank of Georgia”
- 14. “Tbiluniversalbank”
- 15. “United Georgian Bank”
- 16. “Bank Cartu”
- 17. Emporiki Bank - Georgia S.A.”
- 18. “Procreditbank” (Microfinance Bank of Georgia)
- 19. “Agro-business bank of Georgia”
- 20. “Silk Route”
- 21. “Investbank”
- 22. “Ziraat Bank of the Republic of Turkey” Tbilisi branch
- 23. “Caucasus development bank” Tbilisi branch
- 24. " İş Bank " Batumi brach
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "2013 GDP (PPP) of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın 2013 GSYİH (SAGP)'si". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "GDP real growth rate of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın GSYİH büyüme oaranı". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "2013 GDP per capita (PPP) of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın 2013 kişi başı GSYİH (SAGP) değeri". The World Factbook. 2013. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "GDP Compositon by sector of origin in Georgia (İngilizce) - Gürcistan'da Sektörel GSYİH dağılımı". The World Factbook. 2013. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Inflation rate of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın enflasyon rakamı". The World Factbook. 2013. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Poverty line of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın yoksulluk sınırı". The World Factbook. 2010. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Gini index of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın Gini endeks rakamı". The World Factbook. 2011. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Labor force ranking of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın işgüsü sıralaması". The World Factbook. 2011. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Labor force by occupation in Georgia (İngilizce) - Gürcistan'da sektörel işgücü dağılımı". The World Factbook. 2006. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Unemployment rate in Georgia (İngilizce) - Gürcistan'da işsizlik rakamı". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Main ındustries Georgia (İngilizce) - Gürcistan'da ana endüstri alanları". The World Factbook. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Export Figures of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ihracat rakamı". The World Factbook. 2013. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Export products of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ihracat ürünleri". The World Factbook. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Export Parners of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ihracat ortakları". The World Factbook. 2017. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018.
- ^ "Import Figures of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ithalat rakamı". The World Factbook. 2013. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Import products of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ithalat ürünleri". The World Factbook. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Import Parners of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın ithalat ortakları". The World Factbook. 2017. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018.
- ^ "Stock of foreign direct investment in Georgia (İngilizce) - Gürcistan'da doğrudan yabancı yatırım sermayesi". The World Factbook. 31 Aralık 2013. 4 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "2013 External debt of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın 2013 dış borcu". The World Factbook. 31 Aralık 2013. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "2012 Public debt of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın 2013 kamu borcu". The World Factbook. 2012. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Sovereigns Rating List (İngilizce) - Ülkelerin Değerlendirme Listesi". Standard & Poor's. 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2014.
- ^ a b "Credit ratings: how Fitch, Moody's and S&P rate each country (İngilizce) - Kredi Derecelendirem notları: Her bir ülke için Fitch ,Moody's ve S&P nasıl?". The Guardian. 3 Ocak 2013. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
- ^ "Reserves of foreign exchange and gold of Georgia (İngilizce) - Gürcistan'ın 2013 döviz ve altın rezervi". The World Factbook. 31 Aralık 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.