Dürrüşehvar Sultan

Son halife Abdülmecid'in kızı

Dürrüşehvar Sultan ya da Hatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan (Osmanlıca: خدیجه خیریه عائشه درشهوار سلطان; d. 26 Ocak 1914 - ö. 7 Şubat 2006), son Osmanlı halifesi Abdülmecid Efendi'nin kızı ve Berar Prensi Nevvab Azam Cah'ın eşi.

Dürrüşehvar Sultan
DoğumHatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan
26 Ocak 1914
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm7 Şubat 2006 (92 yaşında)
Londra, Birleşik Krallık
Defin yeriBrookwood Mezarlığı
51°17′56″N 0°37′55″W / 51.299°K 0.632°B / 51.299; -0.632
İkametİstanbul (1914-1924), Haydarabad (1931-1954) Londra (1954-2006)
MilliyetTürk
Dinİslam
EvlilikNevvab Azam Cah
Çocuk(lar)Bereket Şah
Keramet Şah
Ebeveyn(ler)Abdülmecid Efendi
Atiyye Mehisti Kadınefendi
1 Aralık 1919 tarihli İnci dergisinde Dürrüşehvar Sultan
1 Aralık 1919 tarihli İnci dergisinde Dürrüşehvar Sultan

Dürrüşehvar Sultan 26 Ocak 1914'te babasının Çamlıca semtindeki köşkünde dünyaya geldi. Babası Şehzade Abdülmecid Efendi, annesi ise Atiyye Mehisti Kadınefendi idi. Çocukluğu Dolmabahçe Sarayı'nda geçti.[1] Resmi unvanı Devletlu ismetlu Hatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan Aliyyetü'ş-şan Hazretleri idi. 1 Kasım 1922'de saltanat kaldırıldıktan sonra babası Abdülmecid Efendi 15 ay halifelik yaptı. Bu dönemde babası cuma selamlıklarına çıktığında Dürrüşehvar Sultan'ı da arabasına bindirirdi. Bu İstanbul halkı arasında eleştiri konusu olmuştu.

3 Mart 1924 tarihinde TBMM hilafetin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı'nın sınır dışı edilmesi kanununu kabul etti. Hanedanın çoğu üyelerine Türkiye'yi terk etmeleri için 48 saat verilmesine karşılık Abdülmecid Efendi, eşleri iki hanımefendi, oğlu Ömer Faruk Efendi, Dürrüşehvar Sultan ve iki kalfaya Türkiye'yi hemen terk etmeleri bildirildi. Sabah saat beş civarında Dürrüşehvar Sultan'ın ailesi bir otomobile bindirilerek Bulgar sınırına, oradan da Orient-Express ile sınır dışına gönderildiler. Bir süre İsviçre'de yaşayan aile, daha sonra Güney Fransa'nın Nice kentine yerleşti.

Dürrüşehvar Sultan Nice'de Kasım 1931 tarihinde dünyanın en zengin hükümdarlarından biri olan Haydarabad Nizamının oğlu Nevvab Azam Cah ile evlenerek Berar Prensesi unvanını aldı ve Hindistan'ın Haydarabad kentinde yaşamaya başladı. Bu evlilikten hâlen sürgündeki Haydarabad Nizamı olan Bereket Şah ile Keramet Şah dünyaya geldi. Babası Abdülmecid Efendi 23 Ağustos 1944'te Paris'te öldüğünde babasının Türkiye topraklarında gömülmesini isteyen Dürrüşehvar Sultan bunun için dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ile uzunca bir süre mektuplaştı. Bu dönemde birkaç defa Türkiye'ye geldi. Bir defasında İsmet İnönü ve eşi Mevhibe Hanım'ı Çankaya Köşkü'nde ziyaret etti. Abdülmecid Efendi'nin naaşı 10 yıl Paris'te bir camide bekledi ama meclis Türkiye'de gömülmesine izin vermedi. Bunun üzerine Abdülmecid Efendi'nin naaşı 1954 yılında Medine'de gömüldü.

1948 yılında Hindistan Haydarabad'ı işgal ederek topraklarına kattıktan sonra eşinin ailesinin Haydarabad'daki saltanatı bitti. 1954 yılında da eşinden ayrılarak Londra'ya yerleşti. Ama yıllar boyunca Türkiye'yi ziyaret etmeye devam etti. Türkiye'ye geldiğinde genellikle Enver Paşa'nın kızı Mahpeyker Hanım'da bir ay kadar kalıyordu. Yaz aylarının bir kısmını ise ağabeyi Ömer Faruk Efendi'nin Kuşadası'nda yaşayan kızı Hanzade Sultan'da geçirmekteydi. Dürrüşehvar Sultan 7 Şubat 2006 tarihinde 92 yaşında Londra'da öldü. Londra'daki Brookwood Mezarlığı'nda 1966'dan beri yatmakta olan annesi Mehisti Hanım'ın yanına defnedildi.[2]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  2. ^ Doğan, İbrahim (13–19 Şubat 2006). "Türkiye'de gömülmek istemedi (She didn't want to be buried in Turkey.)". Aksiyon. Dosyalar ( Files ) (584). (Mainly in Turkish)

Dış bağlantılar

değiştir