Dünya Kitap Başkenti

Dünya Kitap Başkenti, '90'lardan itibaren UNESCO tarafından seçilen her şehrin dünya çapında kitap başkenti olması ve çeşitli organizasyonlara ev sahipliği yapmasını ifade eder. 1996 senesinde başlatılan Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü'nün başarısı, UNESCO'yu 2001'in Başkenti olarak Madrid'i seçmesi ile 'Dünya Kitap Başkenti' kavramını geliştirmeye teşvik etmiştir. Bu bir başarı olarak görülmüştür ve bu nedenle UNESCO Genel Konferansı, bir Dünya Kitap Başkenti tayin etmeyi, yıllık bir etkinlik haline dönüştürmeye doğru karar vermiştir. UNESCO, kitap endüstrisinin üç esas dalının karara katılmasını sağlamak için Uluslararası Yayıncılar Birliği, Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu ve Uluslararası Kitapçılar Federasyonunu adaylık sürecine katılmaya davet etti. Adaylık herhangi bir mali ödül içermez; daha çok kitaplara ve okumaya değer görülen en iyi programları kabul eder.

Buenos Aires'teki kitaplardan yapılmış Babil Kulesi

Adaylık kriterleri

değiştir

Aday belirleme komitesi, okumaya teşvik eden (başvuruyu yapan belediye başkanı tarafından sunulan veya onaylanan) programları memnuniyetle karşılar. Programlar Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü'nden ve bir sonrakinden başlar. Aday gösterme komitesi dikkatini aşağıda belirtilen belirli kriterlere çevirecektir:

  • Tüm düzeylerin katılım derecesi,
  • Programın potansiyel etkisi,
  • Adaylar tarafından önerilen etkinliklerin kapsamı ve kalitesi ile yazarları, yayıncıları, kitapçıları ve kütüphaneleri ne ölçüde kapsadığı,
  • Kitap ve okumayı teşvik eden diğer projeler,
  • Programın, UNESCO Anayasası'nın yanı sıra İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 19. ve 27. Maddeleri ile Eğitim, Bilimsel ve Kültürel Materyallerin İthalatı Anlaşması'nda belirtildiği gibi ifade özgürlüğü ilkelerine ne ölçüde saygı duyduğu.

Dünya Kitap Başkenti şehirleri

değiştir

Aşağıda yıl yıl belirtilen şehirler, Dünya Kitap Başkenti olarak belirlenmiştir:

Yıl Kent Ülke
2001 Madrid   İspanya
2002 İskenderiye   Mısır
2003 Yeni Delhi   Hindistan
2004 Anvers[1]   Belçika
2005 Montreal[2]   Kanada
2006 Torino[3]   İtalya
2007 Bogotá[4]   Kolombiya
2008 Amsterdam[5]   Hollanda
2009 Beyrut[6]   Lübnan
2010 Ljubljana[7]   Slovenya
2011 Buenos Aires[8]   Arjantin
2012 Erivan[9]   Ermenistan
2013 Bangkok[10]   Tayland
2014 Port Harcourt[11]   Nijerya
2015 Incheon[12]   Güney Kore
2016 Wrocław[13]   Polonya
2017 Conakry[14]   Gine
2018 Atina[15]   Yunanistan
2019 Sharjah[16]   BAE
2020 Kuala Lumpur[17]   Malezya
2021 Tiflis[18]   Gürcistan
2022 Guadalajara   Meksika
2023 Akra[19]   Gana

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Anvers'i 2004 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen IFLA'nın konu hakkındaki duyurusu". 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  2. ^ "2005 Dünya Kitap Başkenti olarak Montreal'ı seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Torino'yu 2006 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022. 
  4. ^ "Bogota'yı 2007 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022. 
  5. ^ "2008 Dünya Kitap Başkenti olarak Amsterdam'ı seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  6. ^ "Beyrut'u 2009 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  7. ^ "Ljubljana'yı 2010 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  8. ^ "2011 Dünya Kitap Başkenti olarak Buenos Aires'i seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  9. ^ "Erivan'ı 2012 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  10. ^ "2013 Dünya Kitap Başkenti olarak Bangkok'u seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  11. ^ "Port Harcourt'u 2014 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  12. ^ "2015 Dünya Kitap Başkenti olarak Incheon'u seçen UNESCO duyurusu". 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  13. ^ "Wrocław'ı 2016 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 10 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  14. ^ "UNESCO'nun Conakry'yi 2017 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen duyurusu". 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  15. ^ "Atina'yı 2018 Dünya Kitap Başkenti olarak seçen UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  16. ^ "Sharjah'ı 2019 Dünya Kitap Başkenti olarak seçtiği UNESCO'nun konu hakkındaki duyurusu". 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  17. ^ "Dünya Kitap Başkenti UNESCO 2020". UNESCO (İngilizce). 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018. 
  18. ^ "Dünya Kitap Başkenti UNESCO 2021". UNESCO (İngilizce). 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2019. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.