Cahit Tanyol
Hüseyin Cahit Tanyol (1914 Nizip, Gaziantep – 11 Ağustos 2020, İstanbul), Türk şair, yazar, sosyolog ve akademisyendir.[1] "Türkiye Sosyolojisi" anlayışının öncülüğünü yapmıştır.[2]
| Prof. Dr. Cahit Tanyol | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1914 Nizip, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Ağustos 2020 (106 yaşında) Moda, Kadıköy, İstanbul |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı |
| Meslek | Şair, yazar, sosyolog, akademisyen |
| Eğitim | İstanbul Üniversitesi |
| Evlilik | Fethiye Tanyol |
| Çocuklar | Tuğrul, Bilge |
Yaşamı
değiştir1914 yılında Nizip, Gaziantep'te doğdu. Küçük yaşta babasını yitirdi. Çocukluğu 1. Dünya Savaşı'nın yokluk ve yoksulluğu içinde geçti.[3] İlkokulu Nizip'te bitirdi. Adana Erkek Öğretmen Okulu sınavını kazanarak bu okuldan 1931 yılında öğretmen olarak mezun oldu. Aynı yıl Gazi Eğitim Enstitüsü sınavlarını kazandı. Bu okulda Hasan Ali Yücel, Ahmet Hamdi Tanpınar, İsmail Hakkı Tonguç ve Sadi Irmak gibi isimlerden dersler aldı. 1935'te Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun oldu. Yozgat Lisesi, Çorum Ortaokulu, İzmir Tilkilik Ortaokulu, İstanbul Eyüp Ortaokulu ve Taksim Lisesi'nde bir süre öğretmenlik yaptı. İzmir'de öğretmenlik yaptığı sırada, Kemal Bilbaşar, Nurettin Ardıçoğlu ve Şair İlhan İleri ile birlikte "Aramak" dergisini çıkardı.
1940 yılında başladığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nden 1944 yılında mezun oldu. 1946 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde asistan olarak çalışmaya başladı. Bu bölümde 1953'te "Doçent" ve 1961 yılında da "Profesör" unvanlarını aldı.
Kitaplarının yanı sıra Vatan, Yeni Sabah, Milliyet ve Cumhuriyet gibi gazetelerde ve Özgür İnsan, Cem, Toplumbilim, Aydınlık, Yazko Edebiyat, Yazko Somut, İnsan, Ülkü, Varlık, Türk Folklor Araştırmaları, Yonca, Türk Dili, Cem, Yelken, Hürriyet Gösteri, E Dergi, Bilim ve Ütopya gibi pek çok dergide toplum sorunları üzerine sürekli yazılar yazdı.
Kadıköy Moda'da bulunan evinde 106 yaşında öldü, evli ve iki çocuk babasıydı. Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, Türk Sosyolojisi Derneği, Yahya Kemal'i Sevenler Derneği ve Turing Kulübü üyesiydi.
Eserleri
değiştir- Örf ve Adetler Bakımından Sanat ve Ahlâk (1952)
- Sosyal Ahlâk - Laik Ahlâka Giriş (1960)
- Kuruluş ve Fetih Destanı (1969)
- Sosyolojik Açıdan Din-Ahlâk-Laiklik ve Politika Üzerine Diyaloglar (1970)
- Atatürk ve Halkçılık (1982)
- Türk Edebiyatında Yahya Kemal (1985)
- Laiklik ve İrtica (1989)
- Çankaya Dramı (1990)
- Son Liman (1992)
- Türkler ile Kürtler (1993)
- Schopenhauer'da Ahlâk Felsefesi (1998)
- Düş Yorgunu (2001)
- Neden Türban? Şeriat ve İrtica (2002)
- Hoca Kadri Efendi'nin Parlamentosu (2003)
- O Zaten Yoktu (2007)
- Mamato (2012)
- Sancılı Toprak (2014)
- Edebiyat Yazıları (2016)
Ayrıca Bakınız
değiştir- "TÜRK SOSYOLOJİSİNİN TANIĞI : CAHİT TANYOL",[4] Doç. Dr. Ümmet ERKAN, Akademisyen Yayınevi, ISBN 9786257275989
Kaynakça
değiştir- ^ "Cahit Tanyol". TEİS. 28 Eylül 2022. 9 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Türkiye Sosyolojisi'nin öncü ismi: Cahit Tanyol". Anadolu Ajansı. 1 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Prof. CAHİT TANYOL SOSYOLOG-EDEBİYATÇI-ARAŞTIRMACI-YAZAR". Ayhan AYDIN. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "TÜRK SOSYOLOJİSİNİN TANIĞI: CAHİT TANYOL". Akademisyen Kitabevi A.Ş. 2020. 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.