1. Lig şampiyonları listesi
1. Lig şampiyonları listesi, Türkiye futbol ligleri hiyerarşisinin en üst düzey ikinci futbol ligi olan 1. Lig'in şampiyonlarının ve istatistiklerinin sıralandığı liste. Geçmişte Türkiye 2. Futbol Ligi, 2. Futbol Ligi A Kategorisi, Lig A gibi isimlerle de anılan ligin adı 2007-08 sezonunda 1. Lig olarak son kez değiştirilmiştir. İlk sezon olan 1963-64 sezonu deplasmanlı iki maç üzerinden normal lig sistemiyle yapılmış, üçüncü sezondan otuz sekizinci sezona kadar grup sistemiyle oynanmıştır.[1][2][3] 2004-05 sezonundan itibaren ise tekrar deplasmanlı iki maç sistemine dönülmüş, 2005-06 sezonundan sonra play-off sistemi de lige eklenmiştir.
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İlk sezon | 1963-64 |
| Takım sayısı | 18 |
| En başarılı takım | Samsunspor (7 kez) |
| Son şampiyon | Eyüpspor (2023-24) |
İlk sezonu 13 takımla oynanan lig sonraki sezon 16, grup sisteminin getirildiği üçüncü sezon ise 22 takımla oynanmıştır. Takip eden sezonlarda da birçok kez değişen takım sayısı son olarak 2002-03 sezonunda 18 olarak belirlenmiştir. Bu sezondan itibaren yalnızca 2010-11 sezonunda Ankaraspor'un ligden ihraç edilmesi nedeniyle 17 takımlı olarak,[4][5] 2013-14 sezonunda ise Ankaraspor'un lige tekrar dahil olmasıyla 19 takımlı olarak oynanmıştır.[6][7] Ligde puan sistemi olarak 1987-88 sezonuna kadar galibiyete iki, beraberliğe bir puan veren sistem uygulanırken bu sezondan itibaren galibiyete üç, beraberliğe bir puan veren üç puanlı sisteme geçilmiştir.[8] 1. Lig'e katıldıkları sezondan beri hiç küme düşmeyen yalnızca iki takım vardır. Bu takımlar Antalyaspor ve Trabzonspor'dur.
1. Lig'de şu ana kadar 53 farklı takım şampiyonluğa ulaşmıştır. 1963-64 sezonunda ilk kez Türkiye 2. Futbol Ligi adıyla düzenlenen ligi ilk sırada bitiren Şekerspor ligin ilk şampiyonu olmuştur.[9] Toplamda ise Samsunspor 7 şampiyonluk ile en fazla şampiyon olan takım konumundadır. Samsunspor'un ardından 5 şampiyonlukla Mersin İdman Yurdu, 4 şampiyonlukla Kayserispor, Karşıyaka ve Adana Demirspor gelmektedir.[10]
Sezonlara göre şampiyonlar
değiştirŞampiyonluk sayılarına göre takımlar
değiştir| Kulüp | Şampiyonluk | İkincilik | Şampiyon olunan sezonlar |
|---|---|---|---|
| Samsunspor | 1968-69, 1975-76, 1981-82, 1984-85, 1990-91, 1992-93, 2022-23 | ||
| Mersin İdman Yurdu | 1966-67, 1975-76, 1979-80, 1981-82, 2010-11 | ||
| Kayserispor | 1972-73, 1984-85, 1991-92, 2014-15 | ||
| Karşıyaka | 1969-70, 1986-87, 1991-92, 1994-95 | ||
| Adana Demirspor | 1972-73, 1986-87, 1990-91, 2020-21 | ||
| Çaykur Rizespor | 1978-79, 1984-85, 2017-18 | ||
| Adanaspor | 1970-71, 1987-88, 2015-16 | ||
| Diyarbakırspor | 1976-77, 1980-81, 1985-86 | ||
| Ankaragücü | 1968-69, 1976-77, 2021-22 | ||
| Göztepe | 1977-78, 1980-81, 2000-01 | ||
| Kocaelispor | 1977-78, 1980-81, 2000-01 | ||
| Sakaryaspor | 1980-81, 1986-87, 2003-04 | ||
| Altay | 1983-84, 1990-91, 2001-02 | ||
| Denizlispor | 1982-83, 2018-19 | ||
| Antalyaspor | 1981-82, 1985-86 | ||
| Şekerspor | 1963-64, 1971-72 | ||
| Boluspor | 1969-70, 1985-86 | ||
| Gaziantepspor | 1978-79, 1989-90 | ||
| Konyaspor | 1987-88, 2002-03 | ||
| Sivasspor | 2004-05, 2016-17 | ||
| Eskişehirspor | 1965-66, 1983-84 | ||
| Bursaspor | 1966-67, 2005-06 | ||
| Orduspor | 1974-75, 1982-83 | ||
| Kardemir Karabükspor | 1996-97, 2009-10 | ||
| Gençlerbirliği | 1982-83, 1988-89 | ||
| Zeytinburnuspor | 1988-89 | ||
| Petrol Ofisi | 1993-94 | ||
| İzmirspor | 1967-68 | ||
| Trabzonspor | 1973-74 | ||
| Balıkesirspor | 1974-75 | ||
| Aydınspor | 1989-90 | ||
| İstanbul Büyükşehir Belediyespor | 2013-14 | ||
| İstanbulspor | 1967-68 | ||
| Sarıyer | 1981-82 | ||
| Malatyaspor | 1983-84 | ||
| Kahramanmaraşspor | 1987-88 | ||
| Bakırköyspor | 1989-90 | ||
| Kayseri Erciyesspor | 2012-13 | ||
| Manisaspor | 2008-09 | ||
| Giresunspor | 1970-71 | ||
| Vefa | 1964-65 | ||
| PTT | 1971-72 | ||
| Zonguldakspor | 1973-74 | ||
| MKE Kırıkkalespor | 1977-78 | ||
| Karagümrük | 1982-83 | ||
| Bursaspor (B) | 1988-89 | ||
| Çanakkale Dardanelspor | 1995-96 | ||
| Erzurumspor | 1997-98 | ||
| Vanspor | 1998-99 | ||
| Yimpaş Yozgatspor | 1999-00 | ||
| Gençlerbirliği OFTAŞ | 2006-07 | ||
| Akhisar Belediyespor | 2011-12 | ||
| Hatayspor | 2019-20 | ||
| Eyüpspor | 2023-24 |
Bölgelere göre şampiyonluk sayıları
değiştirÜlkenin yedi coğrafi bölgesinden de şampiyon çıkarken 51 farklı takım şampiyonluk yaşamıştır. İç Anadolu Bölgesi takımları toplam 23 şampiyonluk ile fazla şampiyonluk yaşayan takımlar olmuş, Doğu Anadolu Bölgesi takımları ise toplamda 3 şampiyonluk ile en az şampiyon olan takımlar olmuşlardır. İç Anadolu Bölgesi toplam 13 farklı şampiyon takım çıkarmışken Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden yalnızca 2 farklı şampiyon olmuştur.
Notlar
değiştir- ^ B grubunu 1. sırada bitiren Bursaspor (B), Bursaspor'un genç takımı olduğundan yönetmelik gereği üst lige kabul edilmemiştir. Onun yerine Bakırköyspor B grubu şampiyonu ilan edilmiş ancak o da sadece o yıl uygulanan kurala göre şampiyonlar arasında en az puanı toplayan takım olduğu için 1. Lig'e çıkamamıştır. Üst lige diğer grup birincileri Gençlerbirliği ve Zeytinburnuspor çıkmıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ "Türk Futbol Tarihi Cilt 3". tff.org. 1996. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ "Türk Futbol Tarihi Cilt 4". tff.org. 1999. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ "Türk Futbol Tarihi Cilt 5". tff.org. 2002. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ "Ankaraspor tarih oldu!". milliyet.com.tr. 5 Ağustos 2010. 16 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.
- ^ "Lig 17 takımla başlıyor". ligtv.com.tr. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.
- ^ "Ankaraspor yeniden 2. Ligde!". yenisafak.com.tr. 19 Haziran 2013. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2013.
- ^ "PTT 1. Lig'de takım sayısı değişti". sabah.com.tr. 19 Haziran 2013. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.
- ^ Söztutan, Sadık (7 Mart 2012). "Yılmaz bir savaşçı Alex". turkiyegazetesi.com. 26 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.
- ^ "Milliyet resimli kısa haberleri". Milliyet. 8 Haziran 1964. s. 8.
- ^ "TFF 1. Lig Geçmiş Sezon Arşivleri". tff.org. 14 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.