Zahidan (Farsça: زاهدان, Zāhedān), İran'ın güneydoğusunda, Sistan ve Belucistan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Zahidan
‏زاهدان
Zahidan'da İstiklal oteli
İran üzerinde Zahidan
Zahidan
Zahidan
Şehrin İran'daki konum
Ülkeİran İran
EyaletSistan ve Belucistan Eyaleti
ŞehristanZahidan şehristanı
BahşZahidan merkezî bahşı
Rakım1352 m
Nüfus
 (2016)
 • Toplam587.730
Zaman dilimiUTC+03.30 (IRST)
 • Yaz (YSU)UTC+04.30 (IRST)
Alan kodu+98-54
Resmî site
(Farsça) iranchamber.com

Coğrafya

değiştir

Şehir, Pakistan ve Afganistan sınırı yakınlarında, denizden 1352 m. yükseklikte bulunur. Başkent Tahran'a 1.605 km. uzaklıktadır.

Mahsa Emini'nin öldürülmesinin ardından protestoların gerçekleştirildiği şehirlerden biri olan Zahidan'da, 30 Eylül 2022 tarihinde İran güvenlik güçleri protestocuların üzerine ateş açmış[1] ve Amnesty International'a göre en az 82 protestocunun ölümüne sebep olmuştur.[2]

  Zahidan iklimi  
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 27,0 28,0 32,2 37,0 40,4 43,0 42,0 43,0 40,0 36,0 30,2 28,0 43,0
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 14,0 16,5 21,9 27,5 32,5 36,2 37,0 35,6 32,3 27,7 21,7 16,3 26,6
Ortalama sıcaklık (°C) 6,4 9,2 14,5 20,0 24,7 28,3 29,3 27,1 22,7 17,8 11,9 7,9 18,3
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −0,5 2,5 7,4 12,1 15,9 18,6 19,8 17,2 12,4 8,1 3,1 0,5 9,8
En düşük sıcaklık (°C) −22 −14 −7 0,0 1,4 11,0 12,0 8,0 2,0 −4 −11 −16 −22
Ortalama yağış (mm) 19,3 21,1 13,6 9,5 3,9 0,4 0,8 0,9 0,2 1,8 3,4 7,2 82,1
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (1961–1990)[3]


Etnik Yapı

değiştir

2016 yılı nüfus sayımına göre 587,730 kişiye ve 146,717 aile'ye ev sahipliği yapmaktadır. Şehir halkının büyük çoğunluğunu Beluciler oluşur. Diğer halklar Sistaniler ve Peştunlar'dır.

Ekonomi ve Ulaşım

değiştir

Zahidan'da İran ekonomisi için önemli sayılabilecek bir faaliyet bulunmaz.Daha çok yerel ölçekli küçük sanayi tesisleri vardır. Özellikle tekstil (pamuklu dokuma), kilimcilik, seramik ve gıda sanayi gelişmiştir. Önemli bir tarım bölgesi değildir. Nüfusun özellikle, SSCB'nin Afganistan işgalinden kaçan halkın bu şehre gelmesinden dolayı artmasıyla şehrin ekonomik önemi artmıştır.

Zahidan kuzeyindeki büyük şehir Meşhed'e kara yolu ile bağlıdır. Şehir İran-Pakistan arasında 2.derecede önemli olan kara yolu üzerindedir. Bu yol üzerinden Pakistan'ın Quetta kentine bağlanır. Eyaletin daha güneyinde Bam üzerinden ayrılan anayol ise Pakistan'ın en büyük kenti ve limanı Karaçi'ye bağlanır. Şehir ayrıca inşası yeni tamamlanan İran-Pakistan demiryolu bağlantısı üzerinde önemli bir istasyondur. Şehirde uluslararası bir havaalanı bulunur.

Şehirde önemli sayılabilecek eğitim kurumları: İslamic Azad University, Zahedan University of Medical Sciences ve University of Sistan and Baluchestan.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "At least 63 killed in Iran suppression of Zahedan protest: Human rights group". Alarabiya News. 4 Ekim 2022. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  2. ^ "Iran: At least 82 Baluchi protesters and bystanders killed in bloody crackdown". Amnesty International. 6 Ekim 2022. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  3. ^ "Zahidan İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 

Dış bağlantılar

değiştir