York dükü

Birleşik Krallık'taki bir asalet ünvanı
21 Mayıs 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 1 değişiklik bulunmaktadır.

York dükü Birleşik Krallık'ta kullanılan asalet unvanlarından biridir. 15. yüzyıldan bu yana genellikle İngiltere ve Britanya hükümdarlarının ikinci oğullarına verildi. İskoçya'da kullanılan eşdeğer unvan Albany düküdür.

Dükalık 14. yüzyıldan bu yana sekiz kez yaratıldı. Ayrıca 18. yüzyılda İngiltere ve İskoçya'nın birleşmesi ile birlikte York ve Albany Dükü unvanları birlikte kullanılmaya başlandı. Bu dükalık da üç kez yaratıldı.

1461'de ilk dükün torunun oğlu olan IV. Edward'dan sonra York Dükü olan 10 prensten hiçbiri unvanını bir sonraki nesle geçirememiş; ya erkek çocuk sahibi olmadan ölmüş ya da kral olmuştur. Bu durum York Dükü unvanının lanetli olduğu söylentisini ortaya çıkarmıştır.[1]

Şu andaki York Dükü Prens Andrew, Kraliçe II. Elizabeth'in ikinci oğludur. Şu anda erkek çocuğu yoktur ve 1996'da boşanmasının ardından hiç evlenmemiştir.

Orta Çağ'da York, İngiltere'nin kuzeyinde bulunan büyük bir şehirdir. Yorkshire ise İngiltere'nin bu bölgedeki en büyük ilçesidir.

Tarihte York Dükü unvanı ilk kez 1385'te Kral III. Edward'ın dördüncü oğlu olan Langleyli Edmund için verildi. Ölümü ile dük olan oğlu Edward, 1415'te Agincourt Savaşı'nda öldü. Dükalık yeğeni Richard'a geçti. Ölümü ile dükalığı olan Richard'ın oğlu IV. Edward 1461'de İngiltere Kralı oldu. Bütün unvanları krallık ile birleşti.

Unvan ikinci kez Kral IV. Edward'ın ikinci oğlu olan Richard için yaratıldı. Amcası III. Richard tarafından, abisi Galler Prensi Edward ile birlikte kuleye hapsedilen Richard, oğlu olmadan öldüğünden unvanı sona erdi.

Unvan üçüncü kez Kral VII. Henry'nin ikinci oğlu Henry Tudor için yaratıldı. Abisi Arthur, Galler Prensi, 1502'de ölünce Henry krallığın varisi oldu. 1509'da VIII. Henry olarak Kral olan York Dükünün unvanı krallığa devredildi.

Unvan dördüncü kez I. James'in ikinci oğlu olan Charles Stuart için yaratıldı. Abisi Henry Frederick, Galler Prensi 1612'de ölünce, Charles krallığın varisi oldu. 1625'te I. Charles ismiyle Kral olduğundan unvanı yine krallığa devredildi.

Unvan beşinci kez I. Charles'ın ikinci oğlu olan James Stuart için yaratıldı. ABD'de bulunan New York şehri bu dükten ismini almıştır. Ağabeyi II. Charles, varisi olmadan öldüğünden James, II. James olarak tahta geçti. York Dükalığı yine krallık ile birleşmiş oldu.

18. yüzyılda İngiltere ve İskoçya'nın birleşmesi ile birlikte York ve Albany Dükü unvanı birlikte kullanılmaya başlandı. Bu unvana sahip olan üç prens de erkek çocukları olmadan öldü.

York Dükü unvanı (Albany ile birlikte olmadan) altıncı kez VII. Edward'ın ikinci oğlu Prens George için yaratıldı. Prens, V. George olarak kral olduğunda unvanı da krallığa devredilmiş oldu.

Unvan yedinci kez Kral V. George'un ikinci oğlu Prens Albert için yaratıldı. Abisi Kral VIII. Edward tahttan çekilince, Prens Albert beklenmeyen şekilde VI. George olarak kral oldu. York Dükalığı da krallık ile birleşmiş oldu.

Unvan sekizinci kez Kraliçe II. Elizabeth'in ikinci oğlu olan Prens Andrew için yaratıldı. Şu anda erkek bir varisi yoktur.

York Dükleri

değiştir

Birinci veriliş, 1385-1415, 1415-1461

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Langleyli Edmund
York Hanedanlığı (kurucu)
1385–1402
5 Haziran 1341
Kings Langley
İngiliz III. Edward ve Hainaultlu Philippa'nın oğlu
Kastilyalı Isabella
1372
3 çocuk; Joan de Holland
çocuk yok

1 Ağustos 1402
Kings Langley
yaş 61

Norwichli Edward
York Hanedanlığı
1402–1415
1373
Norwich
Langleyli Edmund ve Kastilyalı Isabella'nın oğlu
hiç evlenmedi 25 Ekim 1415
Agincourt
yaş 42
Richard Plantagenet
York Hanedanlığı
1415–1460
21 September 1411
Richard of Conisburgh, 3. Cambridge Kontu ve Anne de Mortimer'ın oğlu
Cecily Neville
1437
13 çocuk
30 Aralık 1460
Wakefield
yaş 42
Edward Plantagenet
York Hanedanlığı
1460–1461
  28 Nisan 1442
Rouen
Richard Plantagenet ve Cecily Neville'in oğlu
Elizabeth Woodville
1 Mayıs 1464
10 çocuk
9 Nisan 1483
Westminster
ayaş 40

Edward Plantagenet 1461'de kral oldu, York Dükü unvanı krallık ile birleşti.

İkinci veriliş, 1474-1483

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Richard of Shrewsbury
York Hanedanlığı
1474–1483
17 Ağustos 1473
Shrewsbury
IV. Edward ve Elizabeth Woodville'in oğlu
Anne de Mowbray, 8. Norfolk Kontesi
15 Ocak 1478
çocuğu yok
bilinmiyor

Richard (Shrewsbury)'nin ölümüne ilişkin bilgiler tartışmalıdır, nerede ne zaman öldüğüne dair kesin kanıt bulunmamaktadır. Kardeşi ile birlikte Londra Kulesi'ne hapsedildikleri için "Kuledeki Prensler" olarak da bilinmişlerdir.

Üçünçü veriliş, 1494-1509

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Henry Tudor
Tudor Hanedanlığı
1494–1509
  28 Haziran 1491
Greenwich Palace
VII. Henry ve Yorklu Elizabeth'in oğlu
Catherine of Aragon
11 Haziran 1509
1 çocuk

Anne Boleyn
25 Ocak 1533
1 çocuk Jane Seymour
30 Mayıs 1536
1 çocuk Anne of Cleves
6 Ocak 1540
çocuk yok Catherine Howard
28 Temmuz 1540
çocuk yok Catherine Parr
12 Temmuz 1543
çocuk yok

1547
Whitehall Palace
yaş 55

Henry Tudor, 1509 yılında VIII. Henry olarak kral olmuştur ve York Dükalığı krallık ile birleşmiştir.

Dörtüncü veriliş, 1605-1625

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Charles Stuart
("Saint Charles the Martyr")
Stuart Hanedanı
1605–1625
  19 Kasım 1600
Dunfermline Palace
I. James ve Danimarkalı Anne’in oğlu
Henrietta Maria (Fransa)
13 Haziran 1625
9 çocuk
30 Ocak 1649
Whitehall Palace
48 yaşında

Charles Stuart 1625 yılında I. Charles olarak kral olmuştur ve York Dükalığı krallık ile birleşmiştir.

Beşinci veriliş, (1633) 1644-1685

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
James Stuart
Stuart Hanedanı
1633/1644–1685
  14 October 1633
St. James's Palace
I. Charles ve Henrietta Maria (Fransa)’nın oğlu
Anne Hyde
3 Eylül 1660
8 children

Mary of Modena
21 Kasım 1673
7 çocuk|| 16 Eylül 1701
Château de Saint-Germain-en-Laye
67 yaşında

Doğumundan itibaren York dükü olarak anılan James Stuart 1685’te II. James olarak tahta çıktı ve unvan krallık ile birleşti.

York ve Albany dükü

değiştir

İlk veriliş, 1716-1728

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prens Ernest Augustus
Hanover Hanedanı
1716–1728
  7 Eylül 1674
Osnabrück
Ernest Augustus, Brunswick-Lüneburg Elektörü ve Sophia (Hanover)’ın oğlu
evlenmedi 14 Ağustos 1728
Osnabrück
53 yaşında

Prens Ernest aynı zamanda Osnabrück Piskoposudur.

İkinci veriliş, 1760-1767

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prens Edward
Honover Hanedanı
1760–1767
25 Mart 1739
Norfolk evi
oğlu Frederick, Galler Prensi ve Prenses Augusta (Saxe-Gotha’nın oğlu
hiç evlenmedi 17 Eylül 1767
Monoko Prensi'nin sarayı
yaş 28

Prens Edward III. George’un küçük kardeşidir ve 20'li yaşlarında hastalık nedeniyle ölmüştür.

Üçüncü veriliş, 1784-1827

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prince Frederick
Hanover Hanedanı
1784–1827
16 Ağustos 1763
St. James's Palace
Frederick, Galler Prensi ve Prenses Augusta (Saxe-Gotha)’nın oğlu
Frederica Charlotte (Prusya)
29 Eylül 1791
Çocukları
5 Ocak 1827
Rutland House
63 yaşında

Prince Frederick tek eşi Frederica Charlotte’dan ayrı yaşıyordu ve çocukları olmadı.

York dükleri

değiştir

Altıncı veriliş, 1892-1910

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prens George
Windsor Hanedanı
1892–1910
  3 Haziran 1865
Marlborough House
son of VII. Edward ve Danimarkalı Alexandra’nın oğlu
Teckli Mary
6 Temmuz 1893
6 çocuk
20 Ocak 1936
Sandringham House
70 yaşında

Prens George daha sonra V. George olarak tahta çıktı ve unvan krallık ile birleşti.

Yedinci veriliş, 1920-1936

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prens Albert
Windsor Hanedanı
1920–1936
  14 Aralık 1895
Sandringham House
V. George ve Teckli Mary’nin oğlu
Elizabeth Bowes-Lyon
26 Nisan 1923
2 çocuk
6 Şubat 1952
Sandringham House
56 yaşında

Prens Albert daha sonra VI. George olarak tahta çıktı ve unvan krallık ile birleşti.

Sekizinci veriliş, 1980-günümüz

değiştir
Dük Portre Doğum Evlilikler Ölüm
Prens Andrew
Windsor Hanedanı
1980–bugün
  13 Aralık 1980
Buckingham Sarayı
Edinburgh Dükü Prens Philip ve 2. Elizabeth'in oğlu
Sarah Margareth Ferguson, boşandı
23 Temmuz 1986 - 30 Mayıs 1996
2 çocuk
halihazırdaki unvan sahibi

Kaynakça

değiştir