Vikipedi tartışma:Telif hakları/Arşiv 1

Telif konusunda aklımda olan bir düşünce var uzun zamandır. Konu şöyle: Vikipedi GNU Özgür belgeleme lisansına (GPDL) sahip. Yani Vikipedi'ye bir şey girdi mi artık kamu malı oluyor tüm dünya alıntı yapabilir hale geliyor. Bunu zaten hepimiz biliyoruz. Bazen copyright olan sitelerden Vikipedi'de yazıları kullanmak için izin istiyoruz. Bazıları kabul ediyor kaynak göstermek şartıyla ya da değil. Neyse zaman içinde şöyle bir durum oluştu diyelim:

SiteA(Copyright) "makale"  -----kopya-----> Vikipedi(GPDL) "makale"   ---kopya--> SiteB "makale"
                                                                  |   ---kopya--> SiteC "makale"
                                                                  |   ---kopya--> SiteD "makale"
                                                                     ...devam...

Tüm kopyalamalar da legal çünkü Vikipedi SiteA dan izin alarak kopyaladı. SiteB,C,D,... Vikipediden GPDL lisansı olduğu için aldı. Ama sonuçta noldu? SiteA Vikipediye izin vermişken herkese serbest oldu. Sorum şu: Sizce aslında SiteA bize izin vererek kendi copyrigt halini kamuya açık hale çevirmiş olmuyor mu bilmeden? SiteA'dan izin almak sizce yeterli mi/doğru mu?----Dbl2010 06:33, 1 Ekim 2005 (UTC)

İzin verecek tarafı uyarsak bence yeter; yani "Eğer izin veriyorsanız bizim Vikipedi'de konduktan sonra GPDL geçerli olacak ve kamu mal olacak - haberiniz olsun". (Email ile başvurmak için bir şablon iyi olacaktı bu arada...) --katpatuka 11:28, 4 Ekim 2005 (UTC)
Dbl2010, konuyu actigin icin sagol. Bu sorular benim de aklimda var ne zamandir. Katpuka'nin dedigini yapmak zorunlu, izin veren kisiler tum telif haklarindan vazgectikleri konusundan bilgilendirilmek durumundalar. Hatirlamiyorum hangi siteydi, bir site "kaynak gosterilmek kaydiyla" iceriginin Vikipedi'ye kopyalamasina izin vermisti. Aslinda "kaynak gosterilmek kaydi" kondugunda verilen izin kendiliginden gecersiz oluyor, cunku Vikipedi'de biz kaynak gostersek bile GPDL geregi Vikipedi'den kopyalayanlar kaynak gostermek durumunda degil, eger GDPL'i yanlis anlamiyorsam. Bunun icin, once biz GDPL'in ne oldugunu iyi anlamaliyiz, sonra da izin vermelerini rica ettigimiz kisilerin de GDPL'in ne oldugunu iyi anlamalarini saglamaliyiz. Fakat sanirim GDPL simdiye dek Turkceye cevrilmedi, yaniliyor muyum? Sanirim once bunu yapmak gerek. Bir ara buna niyetlenmistim ama, ne anlama geldigini bilmedigim, bilsem de Turkceye nasil cevirecegimi bilemedigim birsuru terimle karsilasip, vazgecmistim. Oldukca agir bir belge, insanin uykusunu getiriyor uc cumle okuduktan sonra. :)
Baska bir konu, telif haklariyla ilgili: Bazi katkida bulunan arkadaslar baska sitelerde telif hakki ibaresinin olmadigini gorup, o sitelerden serbestce icerik kopyalayabileceklerini saniyorlar. Sanirim bu dogru degil, ve bir yanlis anlamadan kaynaklaniyor. Bizim bir icerigi GDPL'leyebilmemiz icin, o sitenin telif hakki ibaresinde ya zaten "bu icerik GDPL'lidir" ya da "bu icerik kamu malidir (public domain)" gibi bir ifade olmali. Yoksa, hicbir telif hakki ibaresinin olmayisi, ilgili icerigin kamu mali oldugu anlamina gelmiyor. Siz ne dusunuyorsunuz?
Aslinda tartisilmasi gereken pekcok ilgili konu var. (1)ABD yasalarina gore, ABD federal kamu kurumlarinin web sayfalarindaki icerikleri "public domain" sayilirmis. Bu Turkiye yasalarinda da ayni midir? Yani, devlet kurumlarinin web icerikleri kamu mali midir? (2) Eger oyle ise, "devlet kurumu"ndan neyi anliyoruz? Yalnizca basbakanlik ve bakanlik sayfalari mi? Valilik sayfalari icin ayni seyler gecerli mi? Belediye sayfalari? Ve, universite sayfalari? Peki, vakif universiteleri (yani ozel universiteler) sayfalari? Bence hepsi kamu mali olmalidir, fakat hukukcu degilim ve yasalari bilmiyorum. "Hepsi kamu mali olmalidir"a dayanak noktam da bu icerigin bizim vergilerimizle uretiliyor ve sunuluyor olmasi (vakif universitelerinde bile bu gecerli, cunku vakif universitelerinin butcelerinin %50'ye kadar varan kismi TC hazinesince karsilaniyor). Ama istisnalar var midir? -engin

  • Bence de izin alınan kaynağın sahibi uyarılmalı. Ve benim anladığım kadarı ile de kaynak göstermek gerekliği yok GFDL de. Mantığı da yok. işte sebebi:

SiteA(Copyright) "makale" --kopya--> Vikipedi(GPDL) "makale"+kaynak ---kopya--> Vikipedi "makale2" Dikkat edilirse 2nci bir makale oluşturuluyor. 1. makale artık GFDL. istediğim kısmını alırım 2. makaleye. kaynak yazısı almıyorum o yüzden. Her şey legal yine. Bu durumda tek çare var. Kaynak alınan kişi alıntının kamuya çıktığını anlamalı ve bilmeli. Kaynak gösterebiliriz nezaketen ama ilerisi için garanti zaten veremeyiz. 3 ay sonra biri gelir kaynağı siler. Kimsenin ruhu duymaz. O yğzden zaten kaynak gösterme sistemi anlamsız bu ortamda. Evet GFDL çevirilmeli ama aynı şekilde bende başladım ve yıldım. Kanun gibi yazıldığından işim içinden çıkamıyorum. Onun çevrilmesine dikkat çekmeye çalışacağım en azından. Katpatuka, şimdilik en azından bir şablon mektup hazırlarız. Ve GFDL i çok kısa açıklarız. Ve isteğimizi ona göre yaparız. Ve izin veren site olursa onu kendine özel bir listede sıralandırabiliriz. Hatta listeye Vikipedi:Vikipedi'ye destek veren siteler gibi bir isim veririz ki onlarında adı güzel duyurulmuş olur.

  • Maalesef telif hakkı konusu ülkemizde eğitim safasında değinilen bir konu değil. Vatandaşlık dersinde geçiyordu diye hatırlıyorum ama Cumburkaşkanı geziye giderse yerine kim bakar gibi konular daha çok detaylı tercih edilmişti. O yüzden umursuzca kopyalıyor bir suru arkadaş. Bence de sitede sertbesçe alınabilir ifadeli lisans olmadığı sürece alınmaması gerekir.
  • Kamu malı halkın malı adı üstünde. Ben bir kanun okumadım onunla ilgili. Ama bence de o bilgiler alınabilmeli. Ayrıca çoğu devlet sayfasına bakarsanız copyright ifadesinin de olmadığınıı görürsünüz. Ben basit mantıkla "gov" uzantılıları kamu sayıyorum.
----Dbl2010 01:56, 5 Ekim 2005 (UTC)

Tartışma:Atom bombası sayfasından aktarılan telif tartışması

değiştir

Not: Aşağıdaki tartışma Tartışma:Atom bombası sayfasında başladı. Önemli olduğundan buraya taşınmasının iyi olacağını düşündük. EnginGunduz 22:45, 29 Aralık 2005 (UTC)

Anlaldigim kadariyla verilen adres vikipediden kopyalama yapmis. Makalenin ilk versiyonundaki imla hatalari verilen adresteki versiyonda bulunmuyor. Oradan kopyalansaydi bulunmasi gerekirdi. Bu durumda telif ibaresinin kalkmasi gerekli.

Ayrica da bu durum ilerde de yasanabilir. Bu yuzden bosu bosuna kendi makalelerimizi silmeyelim. Prosure 05:49, 26 Aralık 2005 (UTC)

Aslında önemli bir noktaya dikkat çekmişsin bu konuyu genel tartışmaya açıp fikir alışverişinde bulunabiliriz. Bunu yanı sıra Bizden kopyalanan içeriği ne şekilde kullanabilirler konusunu da anlamamız lazım. Bildiğim kadarı ile bizden yaptığı alıntıya copyright konması yasak, GNU ya göre. Herkese açık olmaya devam etmesi gerekiyor. Derin bir konu bu. --Dbl2010 07:01, 26 Aralık 2005 (UTC)

makalenin geneline bakıldığında, internet sitesine yani, makalenin cok kapsamlı olduğu görülüyor. zannımca birisi birebir vikipediye kopyalama yapmış. Bu nedenle ihlal var diye düşünüyorum.

ayrıca, vikipediden yapılacak alıntılar hususunun tartışmaya açılması iyi olur kanaatimce.--Zeynep 07:26, 26 Aralık 2005 (UTC)

Alintiyi ilk yapan benim. Ben de bir yerlerden kopyalama ve degistirme yaptim herhalde ama bu sayfadan degil, cunku vikipedideki ilk versiyonla o makale tutmuyor. Buna karsilik vikipedideki son versiyonun tutmasi, o tarafin buradan alinti yaptigini gosteriyor. Prosure 07:31, 26 Aralık 2005 (UTC)

Buldum, turkcebilgi.com' dan alinti yapmisim. Bildigim kadariyla oradan referans vererek alinti yapabiliyoruz. Referans verilmemis, duzeltmek lazim. Prosure 07:34, 26 Aralık 2005 (UTC)

Burada başka bir şeyi tartışmaya açmak istiyorum: Benim anladığım şu: Biz buraya yalnız ve yalnız kamu malı, yani özgür içerik sağlayan sitelerden kopyalama yapabiliriz. Birisinin bize "kaynak göstermek kaydıyla kopyalama yapabilirsiniz" demesi yeterli değil, çünkü biz buraya kopyalama yaptığımız anda o içerik kamu malı oluyor ve başka herkes onu istediği gibi (kaynak göstererek, kaynak göstermeyerek) Vikipedi'den kopyalabiliyor. Vikipedi'den kopyalayan adamın tek yapamayacağı şey, kopyaladığı şeyi kendisinin yazdığını iddia etmesi. Zaten ahlaki olarak böyle bir şeyi yapamaz. Bu durumda, bence birilerinin "kopyalabilirsiniz ama kaynak göstermeniz lazım" demesi onların Vikipedi'nin ne olduğunu anlamamış olduklarını gösteriyor ve bize aslında izin vermemiş oluyorlar. Siz ne dersiniz? EnginGunduz 12:57, 28 Aralık 2005 (UTC)
Ben bu telif saçmalığından sıkıldım. İnternetin genel mantığı tamamiyle telif anlayışına ters. Hiç kimsenin umurunda olmayacak bir takım yazıları telif diye tutturup boşu boşuna siliyorsunuz. Bu yaptığınız harcanmış emeğe daha fazla boşuna emek harcayıp onu sıfırlamaktan başka bir şey değil. Lütfen 'aman mahkemeye verirler' deyip gülünç olmayın. Türkiye'de bir dava açmanın tutarının ne olduğunu biliyor musunuz? Hele böyle masum bir amaçlı ansiklopedi için insanların işi yok da dava açacaklar! Şimdi de izin alınmış sitelerde de kopyalama yapılamaz demek çıktı. Burada turkcebilgi ve rehber ansiklopedisinden kopyalanmış binden fazla makale var. Hepsini silin o zaman. Bu böyle sürecekse ben yöneticiliği de katkıcılığı da bırakıyorum. Prosure 13:08, 28 Aralık 2005 (UTC)
Nasıl yani? İnsanlar nasıl olsa mahkemeye gidip de dava açmazlar diye göz göre göre yasaları mı çiğneyeceğiz? Sorun birilerinin gidip de dava açması ya da açmaması değil. Gerek Türkiye'de gerekse diğer tüm ülkelerde yasalar ve hukuk var. İnsanlar kendi ürünleri olan şeyler üzerinde her türlü tasarruf hakkına sahiptir. Buna telif saçmalığı diyemezsin. Asıl biz oradan buradan şunu bunu kopyalayıp bişey yaptığımızı sanmaktan vazgeçmeliyiz. EnginGunduz 14:14, 29 Aralık 2005 (UTC)
  • EnginGunduz, belirttiğin konuyu daha önce Dbl2010 belirtmişti ve biz de tartışmıştık. Evet, kaynak gösterilerek içeriğin kullanılmasına izin verildiğinde, içeriğin hiç değiştirilmeden geçirilmesi beni de şahsen rahatsız ediyor. Fakat hukuki olarak eğer şahıs telif haklarını o şekilde sunmuş ise burada hiç kimseye "hayır, kaynak göstererek kullanılmasına izin verilse dahi kullanamazsınız" diyemeyiz. Evet belki telif konusuna "telif saçmalığı" demek fazla rahatlık, ama işi bu kadar ciddi ele almamızı gerektirecek kadar ciddi bir durumda değiliz. Bu türden eklenmiş çok makale var, ama her şeyden önce wiki formatına uyarlamada ve daha sonra katılımcıların katılımlarıyla içerikleri artık orijinal kopyalandığı zamankinden çok farklı. BSD tipi lisansların Wikipedia'larda kullanılmasına bildiğim kadarıyla karşı çıkılmıyor. en:Wikipedia:Copyright_FAQ'da da BSD tipi lisanslı içeriğin kullanılmaması yönünde bir ibare göremedim. Sırf bir site izin verdi diye tüm içeriklerini buraya kopyalamayalım, ama makale yazarken kullanalım. - Kubra 15:52, 29 Aralık 2005 (UTC)
Bu konu önemli olduğu için burada değil Köy Çeşmesinde yazmaya devam edeceğim. Ancak şu anda vaktim yok, yarın inşallah. Prosure 20:16, 29 Aralık 2005 (UTC)
Haklısın, şimdi tartışmayı köy çeşmesine taşıyacağım. Orada devam edelim. EnginGunduz 22:41, 29 Aralık 2005 (UTC)
bir kere bazı terimleri ortaya koyalım. İzinsız kopyalamak bir emek değildir, hırsızlıktır. Dolayısı ile o kopyanın imhası boşa emek değil birincil dereceden görevdir. Bu hırsızlığı Türkiye'deki suç-ceza mekanizmasının iyi çalışmamasından kaynaklı olarak yapılabilir göstermek ilk önce ayıptır. Sonra suçtur. Umarım ceza kısmı da bir an önce düzelir. Ve bu suçu önlemeye çalışma saçmalık olarak görülüyorsa üzgünüm. Ben bu saçmalığa devam edeceğim. İzin alınan siteler konusu bir az daha yumuşak ele alınabilir. Onu aşağıdaki parçalı tartışma da anlatacağım. --Dbl2010 05:01, 30 Aralık 2005 (UTC)


  • Üstteki tartışmaya bağlı olarak, burada birbirine bağlı ama yine de birbirinden ayrı birkaç konu var. Önce bunları ayrı ayrı tartışalım derim:
  1. Bir sayfanın aynısını başka bir sayfada gördüğümüzde Vikipedi mi oradan kopyalamış, yoksa orası mı Vikipedi'den kopyalamış, nasıl anlarız?
  2. "Kaynak göstermek koşuluyla benim sitemden istediğinizi kopyalayabilirsiniz" diyen kişilerin sitelerinden kopyalama yapmak GFDL'e uygun mudur?
  3. Zeynep'in dediği gibi, başka sitelerin Vikipedi'den kopyalama yapmalarının kuralları.
  4. Genel olarak, Vikipedi'nin başka sitelerden kopyalama yapmasının kuralları.

Telif hakkı soruları ve sorunları çok sıkıcı ve içinden çıkılmaz olabiliyor. Çalıştığım bir yerde bir 'public' veritabanının teknik sorumluluklarının yanı sıra biraz politik sorumluluğum da vardı. En çok baş ağrıtan politik sorunlar telif sorunlarıydı. Avukatlardan görüş alınması bile bir işe yaramadığı gibi, genelde onların söyledikleri daha çok kafa karıştırmaktan başka bir işe de yaramıyordu. Kaç kişiye sorar, kaç kişiyle tartışırsanız o kadar çok görüş ortaya çıkıyordu, ve genelde sorunlar ya sürüncemeye bırakılıyor ya da gözardı ediliyordu. :) Kısaca demek istediğim, telif hakkı sorunu ne yazık ki kolay değil ve tartışmakla da bitirilebilecek bir konu değil. Ama ne kadar sıkıcı da olsa konuşmaya devam etmek durumundayız, zira hukuka, yasalara ya da ahlaka aykırı bir şey yapmak istemiyoruz.

Neyse, aşağıda bu dört konuyu açayım. EnginGunduz 23:09, 29 Aralık 2005 (UTC)

1. Kim kimden kopyalamış?

değiştir

Bir sayfanın aynısını başka bir sayfada gördüğümüzde Vikipedi mi oradan kopyalamış, yoksa orası mı Vikipedi'den kopyalamış, nasıl anlarız?

Bunu anlamak için birkaç araç ve birkaç yöntem kullanabiliriz. Benim kullandığım araç http://www.archive.org/ . Bu, İnternet'in bir arşivi. Çok yararlı olduğunu düşünüyorum. Archive.org, yıllardır web'i tarıyor ve rastladığı sayfaların o anki hallerini arşivliyor. Böylece sayfaların geçmişteki hallerine erişebiliyorsunuz. Silinmiş, artık olmayan sayfalara da erişebiliyorsunuz. Örneğin, http://tr.wikipedi.org/ 'un geçmişteki hallerini görebilirsiniz: http://web.archive.org/web/*/http://tr.wiki.x.io/. Burada Archive.org'un bu sayfayı ziyaret edip arşivlediği tarihleri görüyoruz. Yanında yıldız olan tarihler, sayfanın bu tarihte bir önceki ziyarettekinden farklı olduğunu, yani iki tarih arasında en az bir kez değiştirildiğini gösteriyor. Bunu nasıl kullanabiliriz? Şimdi, bir makalenin Vikipedi'deki geçmişini görmek kolay. Başka siteden kopyalandığından kuşkulandığımız bölümün ne zaman Vikipedi'ye kopyalandığını bulmak kolay. Sonra, kopyalamanın yapıldığı (belki Google'la bulduğumuz) sayfayı Archive.org'da aratıp, onun geçmişteki hallerine bakarız. Eğer bu yazı, bu sitede Vikipedi'den daha önce belirmişse, o zaman Vikipedi'ye ya bu sayfadan kopyalanmıştır, ya da Vikipedi ve bu sitenin ikisi de başka bir kaynak sayfadan kopyalamışlardır. Yani sonuç olarak Vikipedi'deki içerik orijinal değildir. Durum tersi ise, bu site Vikipedi'den kopyalamış olabilir, ya da yine hem Vikipedi hem de bu site başka bir kaynaktan kopyalamışlardır.
Ama bence en iyi yöntem, bir sayfanın başka bir yerden kopyalanıp kopyalanmadığını sayfa yaratılır yaratılmaz kontrol edip, eğer kuşku varsa telif etiketini koymak ya da telif sorunu yoksa kaynak sayfayı makalenin kaynak bölümüne eklemek. Gerçi, kaynaklar her zaman belirtilmeli.EnginGunduz 23:27, 29 Aralık 2005 (UTC)
Artık bu konu çok önemli oldu. Bizden alınıp alınmadığını bilmemiz şart ki, böylece biz koyaladıysak gerekeni, onlar koyaladıysa yine gerekeni yapmamız şart. Bence de en sağlıklı yöntem sayfa ilk oluşturulduğunda taramak. --Dbl2010 05:01, 30 Aralık 2005 (UTC)

2. Kaynak gösterilmek isteyen sitelerin içeriğini kullanmak GFDL'e uygun mu?

değiştir

"Kaynak göstermek koşuluyla benim sitemden istediğinizi kopyalayabilirsiniz" diyen kişilerin sitelerinden kopyalama yapmak GFDL'e uygun mudur?

Bu tartışmaya katılmamdaki asıl neden bu soruydu. Bunun GFDL'e uygun olmayabileceğini düşünüp, başkalarının fikirlerini sormuştum. Fakat sonradan İngilizce Vikipedi'de http://en.wiki.x.io/wiki/Wikipedia:Copyrights sayfasını okuyunca bu konuda kaygılanmamamız gerektiği kanısına vardım. Benim kaygım, Vikipedi'nin içeriğini kullanan kişinin kaynak göstermek zorunda olmadığını düşünmemden kaynaklanıyordu, böylece orijinal kaynağa olan bağlantı kaybolabilirdi. Oysa GFDL'e göre, GFDL'li bir içerik kopyalandığında kaynak belirtmek zorunlu. Bu kelimesi kelimesine bir kopyalama olsa da, GFDL'li içerik biraz değiştirilerek kullanılsa da böyle. Dolayısıyla bu durumda asıl kaynağın neresi olduğu bilgisi kaybolmayacak, yani verilmiş iznin koşulu olan "kaynak gösterilme" koşulu sağlanmış olacak, yani sorun yok... Fakat yukarıdaki İngilizce sayfanın bir çevirisini yapmak iyi olacak. EnginGunduz 23:42, 29 Aralık 2005 (UTC)
Türkiye'de aslında hiç bir temeli olmayan ama çok yaygın bir kullanım oturmuş. Kaynak gösterek, sormadan, kopyalama. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda böyle bir maddeye rastlayamadım. Birisi gösterirse hemen bütün interneti kopyalamaya başlayabiliriz. O zamana kadar sormadan kopyalama yapmak kanunlara göre suç. İzin alma işine gelince....Vikipedi normal sitelerden farklı bir yapıda olduğunu biliyoruz. Aslında GFDL e göre kaynak göstermek şartı ile izin almak uyuşan bir lisans çözümü değil. Ama iyi niyetli kullanım çerçevesinde katı bir şekilde reddedilmiyor. Fakat ülkemizde açık özgür kaynak nedir bilinmediğinden Vikipedi'ye izin verirken aslında neye izin verdiğini bilmiyor karşı taraf. İki senaryoya bakalım.
  1. Biri bir siteden izin alıyor. Kaynak yazarak kopyalıyor. Herhangi bir gün bir editte başka biri kaynağı kaldırıyor. Olabilecek bir şey. Noldu sitenin hakkı yendi.
  2. Biri bir siteden izin alıyor. Kaynak yazarak kopyalıyor. Başka bir site bizden kopyalıyor. Ve kaynak yazmıyor. Bizim lisansıız gereği bizi kaynak göstermek zorunda değil. Noldu? Sitenin hakkı yendi.
Bu sebeple sitelerden izin alırken bu durumların belirtilmesi gerekiyor. Öbür türlü biraz hak yenme durumları ortaya çıkabilir. Eğer bu yöntem uygulanacaksa daha detaylı bir izin isteği şart. --Dbl2010 05:01, 30 Aralık 2005 (UTC)

3. Vikipedi'den kopyalamanın kuralları

değiştir

Zeynep'in dediği gibi, başka sitelerin Vikipedi'den kopyalama yapmalarının kuralları.

Madde 2'de sözünü ettiğim http://en.wiki.x.io/wiki/Wikipedia:Copyrights sayfası bunu konu alıyor. Fakat görebildiğim kadarıyla bu sayfanın bir çevirisini yapmamışız, bu konuda kendimiz de bir sayfa yazmamışız. Bu durumda bu sayfanın çevrilmesi iyi olabilir. Gerçi her hukuki konuda olduğu gibi bu konuda da bir takım belirsizlikler var ama genel kurallar açık. EnginGunduz 23:49, 29 Aralık 2005 (UTC)
Bir düzeltme: Yukarıdaki sayfanın Türkçesini Metal Militia yapmış sağolsun: Vikipedi:Telif_hakları. http://en.wiki.x.io/wiki/Wikipedia:Verbatim_copying de buna bağlı, onu da çevirmeye ben çalışacağım. EnginGunduz 23:49, 29 Aralık 2005 (UTC)
Bu konu ile igili şu yazı GFDL'den aldığım şu kısım herşeyi açıklıyor. "Belgeyi, bu Lisans, telif hakları, ve bu Lisansın Belgeye uygulandığını belirten uyarı tüm kopyalarda bulunacak şekilde, ve tarafınızdan bu Lisansa başka hiçbir koşul eklenmediği sürece, herhangi bir ortamda, ticari veya ticari olmayan anlamda, kopyalayıp dağıtabilirsiniz. Yaptığınız veya dağıttığınız kopyaların, okunmasını veya daha fazla kopyalanmasını engelleyici veya kontrol edici teknik önlemler alamazsınız." Burarada iki nokta önemli ve onları kalın yazı ile gösterdim. Yazıyı koydupu yerde yeni lisans uygulayamaz. Ve yazıya ulaşmak için üyelik şartı ya da benzeri özel istek koyamaz. Yazı özgür ve açık olmaya devam etmek zorundadır. --Dbl2010 05:01, 30 Aralık 2005 (UTC)

4. Vikipedi'ye kopyalamanın kuralları

değiştir

Genel olarak, Vikipedi'nin başka sitelerden kopyalama yapmasının kuralları.

Bana çok bariz gibi de gelse, bunun temel kurallarını listelemek fena fikir değil:
  1. Kaynak olarak kullanılan sayfa, mutlaka makalenin kaynaklar bölümünde listelenmeli. Bu, başkalarının haklarına saygı göstermenin temel kuralı.
  2. İçerik, kopyalanırken okunarak ve gerekiyorsa Vikipedi'nin kurallarına göre değiştirilerek Vikipedi'ye eklenmeli. Ayrıca Vikipedi'nin genel formatına uydurmak için gerekli format değişiklikleri de yapılmalı. Hiç okunmaksızın çabukça Vikipedi'ye kopyalanan yazılar tarafsızlık, doğrulanabilirlik gibi temel ansiklopedi kurallarına uymayabilir. Varsa bunların düzeltilmesi, kişisel yorumların ayıklanması gerekir. Türkçe, yazım ve anlatım düzeltmeleri ve değişiklikleri de yapmak gerekebilir. Anlatımın değiştirilmesi gerekebilir, zira bir dergi ya da gazetenin anlatımı ile, ansiklopedinin anlatımı arasında büyük farklar olabilir.
  3. Telif haklarına saygılı olunmalı. Telifli yapıtlar izin alınmaksızın kopyalanmamalı.
Başka eklenmesi gerekenler?

EnginGunduz 00:01, 30 Aralık 2005 (UTC)

Telif konusundaki görüşüm

değiştir

Diğer arkadaşlar sağolsunlar, yukarda konuyu ayrıntılı olarak anlatmışlar. Ben burada benim telif konusuna sizlerden farklı bakışımı anlatacağım. Kabul görür ya da görmez. 'Saçmalık' sözü biraz ağır kaçmış olabilir ama bu konuya genel bakışımı yansıtıyor.

Legalistik açıdan bakınca arkadaşlar haklı gözüküyorlar. İnsanların emeğine el koymak ve bundan kazanç sağlamak doğru değil. Mesela yazılım konusunda durum çok açık. Ben vikipedinin niye bu durumda olmadığını anlatmaya çalışayım:

1. Kabul etmemiz gerekir ki şu anda dünyanın en büyük bilgi kaynağı Wikipedia değil. Burada açık farkla google önde. Biraz çaba göstermeniz lazım ama google ile bulabileceğiniz bilgi çok çok daha fazla. Ben de madde yazarken google kullanarak elde ettiklerimi birleştirmeye çalışıyorum. Ama ilginç durum şu: Google'ın telif hakkı derdi yok. Sadece bir arama motoru olduğu için internet sitelerini listeliyor. Siz orada bulduğunuz bilgiyi istediğiniz gibi kullanıyorsunuz. İnsanlar da internete bir şey koyduklarında bunu başkaları görsün ve kullansın diye koyuyorlar. Bu yüzden ben internet'in yapısı tamamen telif anlayışına ters dedim. Telif konusunda çok titizseniz eserinizi internete koymazsınız zaten.

2. Türkçe sitelerde bir konuda arama yapınca genellikle bir çok sitede kopyalanmış olarak aynı metni buluyorsunuz. Eğer bu bir ansiklopedi maddesi gibi bir şeyse bazen birinin Meydan Larousse ya da Ana Brittanica'dan scan ettiği bir şey de olabiliyor. Scan edildiğini yazım hatalarından anlıyorsunuz. (rı yerine n yazması gibi) Ama aynı yanlış metin sürekli kopyalanıyor. Hatta gazeteler ve dergiler de bunları alıp kullanıyorlar. Bu tür metinlerde telif hakkı ne kadar geçerli olur bilmiyorum artık.

3. Ansiklopedi maddesi fazla yaratıcı bir şey değil. Belli bir konuda yazacağınız şey üç aşağı beş yukarı belli oluyor. Bir adamı anlatacaksanız, hayatını anlatıp, sanat, bilim ya da felsefe anlayışını anlatıyorsunuz, sonra da eserlerinin listesini koyuyorsunuz. Bu pek yaratıcı bir iş değil. Bunu ben de yazsam, bir yerden de alsam farklı cümlelerle aynı şeyin ifadesi olacak. Bu tür durumlarda ben bir yerden aldığım metni düzeltip kullanmayı tercih ediyorum. İzin alınmış kaynaklar olan turkcebilgi ve rehber ansiklopedisi gibi yerler burada çok faydalı olabiliyor. Mesela şu anda anasayfada olan Fransız ihtilali maddesinin olmaması bence ciddi bir eksiklikti, ben bu maddeyi turkcebilgi'deki metinleri kullanarak (epeyce de düzelterek) yazdım. Bunun gibi çok eksikler var. Ben Vikipedinin son 6 aydır epeyce genişlemesinin önemli sebeplerinden birinin izin verilmiş kaynakları kullanmak olduğunu düşünüyorum. Bu eksikleri tatamlamaya çalışmak yerine yazılmış olanları silmekle vakit harcamak ne kadar akıllıca, siz karar verin.

Bu saydığım argümanlar telif konusundaki yasal sorunu çözmüyor. Yine de katı bir anlayışla bakarsak burada yazılan pek çok şeyi (yukarıda anlattıklarım doğru olarak kabul edilse bile), telifli diye silebiliriz. Ama bu vikipedinin gelişmesini engeller ve insanların hevesini kaçırır. Dolaysıyla telif konusunda tavizsiz olmakla vikipedinin gelişmesi arasında (özellikle de Türkiye koşullarında) bir uyumsuzluk, bir çelişki olduğunu kabul etmemiz lazım. Bence burada öncelik meselesi önemli hale geliyor. Vikipedinin kaliteli olarak gelişmesi mi daha önemli, büyük ihtimalle hiç kimsenin claim (Türkçesini bulamadım) etmeyeceği telif hakları mı? Benim görüşümün ne yönde olduğunu anlamışsınızdır herhalde.

Ben telif konusunu tamamen gözardı edelim demiyorum. Son sıralarda yapıldığı gibi aktif polislik yapmayalım diyorum. Bu bir ölçü meselesidir, ölçüyü kaçırmak ortama zarar verir. Mesela ben yeni bir kullanıcı olsaydım, yöneticilerin polislik yaptığı bir ortamdan rahatsız olurdum ve büyük ihtimalle buraya katkıda bulunmazdım. Yeni arkadaşların buraya alışması için kendilerine zaman tanınması gerekli. Ayrıca, daha önce de yazıldı, burada maddeler zamanla evrilip telif şablonu gerektirmeyecek bir duruma da gelebiliyorlar. Bu durumda önerilerim şunlar olacak :

1. Yazı sahibi şikayet etmedikçe telif iddiasıyla makale silmeyelim. Telif şablonu koyup bırakalım.

2. Telif şablonunu daha az korkutucu ve daha az çirkin hale getirelim ve maddenin üstüne değil altına koyalım.

3. Maddeleri telif değil kalite bakımından denetleyelim. Pek çok madde teliften çok daha önce kalitesizlikten silinmeyi hakkediyor.

4. Sil şablonu koymak çok kolay, onun yerine bu maddeyi düzelmeye çalışalım. Ya da bir zahmet maddenin alındığı kaynağa eposta ile vikipedi koşullarında yazdığının yayımlanmasına izin verip vermediğini soralım.

5. Aktif polislik gerçekten kısır bir iş ve gerçekten counter-productive (pardon) oluyor. Eğer gelişmeye önem veriyorsak bunu azaltıp kalite denetimine ve eksikleri tamamlamaya zaman ayırmaya çalışalım.

Bunlar benim önerilerim. Umarım kabul görür. Ben kişisel olarak bu yönde çalışmaya devam edeceğim. Sizlerin de bu yazdıklarımı değerlendireceğinizi umuyorum. Selamlar Prosure 07:50, 30 Aralık 2005 (UTC)

Birkaç noktanın altını çizmek isterim:
  1. Özellikle "yöneticilerin polislik" yapması konusunda haklı olabilirsin. Fakat telif ihlallerini bulmamız ve telif şablonu koymamız önemli. Yaptığım herhangi bir çalışmanın benim iznim olmadan, haberim olmadan alınıp kullanılması beni rahatsız ederdi. Sırf insanların haberi yok diye es geçmemiz Vikipedi'ye dair önyargılar oluşmasına neden olabilir. Bunun için polislik yapmayalım ama telif ihlallerini de bulup belirtelim. Belki telif şablonun boyutu küçültülebilir.
  2. "Telifli!!!" diye bağırıp sorun çıkartmaktansa telif sorunu olduğunu fark ettiğimiz makaleleri elimizden geldiği kadar telif sorununu giderecek şekilde yeniden yazabiliriz. Düzeltemediklerimizi ise bir süre bekletmekte yarar var, belki bir üye düzeltebilir. Fakat gereğinden fazla bekletmemiz doğru olmaz, hele hele de kişinin haberi yoksa.
  3. Telif sorunu olan makalelerin çoğu zaten ansiklopedik olmayan biçimlere sahip, içeriğin büyük bir bölümü ise taraflı. Bu nedenlerle zaten bu makaleleri (düzeltilmedikleri takdirde) 10-15 günden fazla bekletmek sadece Vikipedi'ye - bu tür içerikleri telif şablonuyla bile olsa barındırdığı için - zarar verir. - Kubra 08:22, 30 Aralık 2005 (UTC)
Prosure'nin söylediklerinin her harfine katılıyorum --Alperen 09:50, 30 Aralık 2005 (UTC)


Telif hakları hakkında önerilenler için;

1 için: Kimse, kendi yazısının vikipedi veya diğer kaynaklarca kopyalandığını takip etmek zorunda değil ve burda o itiraz gelene, hatta o yazı silinene kadar açıkça telif hakları ihlal ediliyor olacaktır.

2 için: Telik hakkı ihlali ciddi bişeydir, hatta bir suçtur. Bunu öyle kenara köşeye bi' not olarak gösteremeyiz, özellikle yazıların lisanslanması ve paylaşımı hakkında bu kadar hassas davranan bir projede olmamalı. İngilizce wikipedia'daki telif şablonuna göz atarsanız aslında daha büyük, deyişinizle daha çirkin, bile olabilir.

3 için: Dediğim gibi, bence, telif çok daha önemli. Hem kalite hem telif açısından incelenmeli, ama yasalarca açıkca tanımlanmış bir suç işlenmesine kimse göz yummamalı. Burası pastebin değil, bence, sağdan soldan kopyala/yapıştır yaparak bir bilgi kaynağı oluşturulamaz. --Codaine 10:05, 30 Aralık 2005 (UTC)


Buyrun siz oluşturun o zaman, ben vazgeçiyorum. Lütfen beni yöneticilikten çıkarın, accountumu da silmek mümkünse silin. Prosure 10:18, 30 Aralık 2005 (UTC)

Bence bazı şeyler (ansiklopedi olmak, türkçe olmak, tarafsız olmak, telif yasalarını çiğnememek) üst düzey ana yasalardır. Başka çıkarlara faydalı olacak diye azıcık ihlali ya da değişik yorumlanması pek anlamalı gelmiyor bana. Ayrıca şunu belirtmek isterim. Yukarıya baktığımda kimse Vikipedi'nin kötülüğünü düşünmüyor. Tartışıyoruz burda. Kullanıcı falan silinmesi gibi konuları göndeme getirme lütfen. Hepimiz Viki için varız. --Dbl2010 10:39, 30 Aralık 2005 (UTC)


Atom bombası makalesinin telifli olabilir olduğunu tartışma sayfasında haber veren bendim. Bu makaleyi ekleyenin kim olduğuna bakmadım bile. Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan bombaların tarihlerine bakmak ve o tarihleri Vikipedi’ye eklemek amacıyla Google’da aradıktan sonra ilgili link’i buldum. Doğruluğunu kontrol etmek için Atom Bombası makalesine göz atınca durumu fark ettim. Zira ben de yeniyim. Evet makaleyi düzenleyebilirdim. Fakat çok yabancı olduğum bir konuydu ve açıkçası akıl edemedim bunu. Telif konusunda çok bilgili değilim. Bu yüzden ve telif ibaresi gibi bir müdahale etmek bir şekilde haddim olmadığı için haber vermeyi seçtim. Düşündüm ki; makaleler kopya/yapıştır tarzı olsalar da olmasalar da, copyright ibaresi olmasa da; en azından kaynak olarak link ya da kaynak alınan yerin not düşülmesi gerekir.

Amacım sorun çıkarmak değildi. Şahsi bir çıkar gütmedim. Niyetim sadece; Vikipedi’yi beğendiğim, telif konusunda titiz olunduğunu bildiğim ve öyle ya da böyle bir faydam olmasını istediğim için katkıda bulunmaktı. Prosure gitmeyi seçtiği için üzüldüm. Gitmesin isterim, keşke gitmese. Shubifhummy 11:05, 30 Aralık 2005 (UTC)

Arkadaşlar, kimse üstüne alınmasın. Kimseye kızmış değilim, zaten tanımadığım insanlara nasıl kızarım? Sadece vikipedinin telif politikasi benim görüşümle uyuşmuyor, bu durumda benim burada yönetici olmam doğru olmaz. Ben internette ciddi bir telif hakkı iddia edilemeyeceğini iddia ediyorum. Zamanın beni haklı çıkaracağına hemen hemen eminim. İnsanlar nasıl konuşurken ettikleri laflardan ötürü telif hakkı iddiasında bulunamazlarsa, internete koydukları hakkında da bulunamazlar. Mesele bence bu kadar basit. Ama bu vikipedi politikasıyla uyuşmuyorsa, bana buradan gitmek düşüyor.
Vikipedinin ilerde de gelişip daha güzel bir referans kaynağı olmasını isterim, hepinize sağlıklı ve mutlu bir yeni yıl dilerim. Prosure 07:55, 31 Aralık 2005 (UTC)

Diğer sitelerin girmiş oldukları bilgilerin tamamen kendilerine ait olmadıklarını biliyoruz. Örneğin biz onların sitesinden alıyoruz wikipedide makale açıyoruz sonrada telif hakkıdır diye siliyoruz. bilmiyoruz ki o nerden almış. --ormanbotanigi 16:18, 31 Aralık 2005 (UTC)


Resimlerde telif sorunu

değiştir

Resimlerdeki telif problemi kızıştı. Tartışmalara buradan devam etmemiz güzel olur diye düşünüyorum. sorularımızı burada sorar, görüşlerimizi vs. belirtirsek diğer kullanıcılar için de bilgilendirici olur, bütün olur. alınması gereken ortak kararlar varsa alınır..

Bu konuda sanırım bir çalışma başlıyor. konu hakkında bilgili biri uygun gördüğü açıklamaları yapabilir mi? yapılacak işler var gibi, önemli gördüklerinizi belirtin, beraber el atalım. teşekkürler.. Tembelejderha 13:00, 21 Nisan 2006 (UTC)

Yapılacak işler

değiştir

Buraya yapılması gerektiğini düşündüğümüz işleri yazalım, nasıl yapılacaklarını tartışalım. Tembelejderha 17:14, 21 Nisan 2006 (UTC)

Resimlerin etiketlenmesi

değiştir
  • Telif durumu ve kaynağı belli olmayan resimleri şu an için {{belirsiz}} şablonu ile etiketleyebiliriz. Etiketlenmelerin ardından resimleri 1 hafta içinde silebiliriz. Ayrıca resimlerin düzeni açısından resim kategorizasyonu güzel olabilir. --Ugur Basakmesaj 20:26, 20 Nisan 2006 (UTC)
  • Resim kategorizasyonu güzel fikir, fakat en azından aktif 3 gönüllü gerekir. Telif kaynağı belirsiz olan resimlere 1 hafta, veya diğer telifli içeriklerdeki prosedürden ilham alarak 10 günlük süre verip bu süre zarfında kaynak ve telif durumu belirtilmezse silebiliriz. Yeni telifli olduğu kesin olan resimler de telif ihlali yakalandıktan 10 gün sonra silinebiliyor zaten. Bir başka konu da, resim telif durumlarını belirten şablonları kategorilendirsek, Türkçe karşılıklarını bulmak cidden zor olabiliyor. Bu konuda sorumsuz olanlardanım açıkcası, genelde İngilizce'deki isimlerini giriyorum şablonların, aslında İngilizce'deki isimleri de yönlendirme olarak koymak iyi olabilir? Fikirler? Bir de uygun kullanıma girebilecek resim eklerken niçin uygun kullanıma girdiğine dair birkaç not yazmak sanırım resmin telif durumu hakkında iyi olur. Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 07:29, 21 Nisan 2006 (UTC)
  • Andreas son yüklenen resimlerin birçoğuna etiketsiz olduğu için sil şablonu koydu. Bunlar arasında birçoğu en wiki`den alınmış müzik albümlerinin kapakları da var. Yani bu durumda kullanabilme hakkımız olan resimlerin sırf etiketsiz olmasının bile bir silinme sebebi olduğu sonucunu çıkardım, bu yüzden bu etiketleme konusunda biraz çabuk davranmak daha iyi olabilir. 16 17:38, 21 Nisan 2006 (UTC)

Telifli resimler nasıl silinecek?

değiştir
  • silinecek resimleri işaretleyip belli bir kategoriye koyalım, sonra bir süre bekleyelim. bu süre içinde silineceklerin yerlerine telif ihlali içermeyen alternatifler yükleyip etiketleyebiliriz, sonra da silicecek versiyonu ayrı bir kategoriye taşır, sonra sileriz. böylece makalelerde görsel kirlilik yapmadan telif problemini ortadan kaldırırız. yoksa görülen o ki şimdiye kadar yüklenen resimlerin çoğu uçacak.

Telif durumu "belli olmayan" resimleri silelim derim. Denisutku, telif durumunu bilinmeyen resimleri silmeye basladi; bu konuda kendisini destekliyorum. Yeni resim eklerken dikkat edilecek noktalara da deginelim. Resim ekleyenler genelde resmin kaynagini gostermiyorlar. Kendi resimleri ise GFDL ile paylasacaklari konusunda bilgilendirilmeliler. Bu konuda netlik olusturabilirsek ilerisi icin buyuk kolaylik olur. Citrat 20:10, 20 Nisan 2006 (UTC)

  • 7 gün 10 gün farketmez her ikiside olabilir. Aynı şekilde bende PD gibi genel kullanım olan şablon isimlerinin kesinlikle yönlendirilme yapılması gerektiğini düşünüyorum. Şu an için belirsiz olanlara belirsiz şablonunu kullanarak genel bir temizlik yapabiliriz, commons'da olanlar içinse NowCommons şablonunu kullanabiliriz. Yalnız commons'da olan resimlerin silinme sürecinin dikkatli olması gerekiyor, nedenleri resim commons'a yüklenmiş olabilir ama yanlış bir PD telif şablonu nedeniyle kısa süreliğine orada olabilir, bu durumunda buradaki resim yanlışlıkla silinmiş olabilir. Commons resimleri için aşağıda ki adımların uygulanması en ugun olanı
  1. Commons'da bulunan resimle aynı resim veya aynı resim fakat çözünürlük olarak daha düşük bir resim mi
  2. Commons'da bulunan resmin geçerli bir telif şablonu varmı.
  3. Commons'da bulunan resim belli bir süreden beri orada duruyormu (1-2 ay kadar)
  4. Resim burada kullanılıyor mu, kullanılıyorsa ya yönlendirme yapılmalı veya kullanıldığı sayfalarda ki resimler değiştirilmeli (bu son kural silinen her resim için geçerli)
Şayet bu adımlara dikkat edersek bir sorun olmaz. --Ugur Basakmesaj 08:22, 21 Nisan 2006 (UTC)
  • Bu arada commonstaki resimlerin buradaki kopyalarının temizlenmesi konusunda Uğur Başak'a katılmıyorum çünkü commonstaki kullanıcılar telif şablonlarına çok dikkat ediyorlar ve anında uyarıyorlar uygunsuz bir resim yakaladıklarında. Yani orada uygun etiketi olmayan bir resmi bir Vikipedi'ye yükleyerek onu yasallaştırmadığımıza göre, telifsiz resim kullanıyor durumunu düşüyoruz. Resim aynıysa aynıdır, oradaki uygun değilse, burada da uygun olmamalıdır. denisutku msj 17:05, 21 Nisan 2006 (UTC)
Denisutku kişisel bir tecrübemden biliyorum bazı durumlarda atlayabiliyorlar, gerçi 2. sefer olduğunda daha kolay yakalıyorlar ama genel bir kolaylık için 1 aylık bir süredir orada olmasına dikkat etmemiz en uygun olanı. Yukarıya eklemiş olduğum maddeler zaten en:wikide de benzer şekilde var. [1] --Ugur Basakmesaj 17:15, 21 Nisan 2006 (UTC)

Vikipedi:Telif hakları sayfası

değiştir

Önce öykü: Lada otomobil fotoğraflarını kendi firma sayfasından alıp önce commonsa (ilk kez kullanarak) koydum. Tabi ki kısa sürede telif uyarısı geldi. Resimlerin çoğu 1993 öncesine ait. Devlet malı. Bir kısmı da zaten rusça vikipedide var. Resim kalitesi ve sanatsal açıdan çok büyük özellikleri yok. Bu durumda önce {{PD}} koydum. Bu kez kaynağı belirsiz uyarısı geldi. Hangi etiketi kullanacağımı bile anlamadım, işin kolay yönüne kaçıp resimleri vikipediye taşıdım, daha önce tartışmalar da yer alan 'bizde ki resim telif hakları biraz esnek olmalı' gibi bir düşünceye de sığınarak. Kullanıcı mesaj:Tuluat#Lada resimleri bu uyarı geldi.

Düşünce ve önerilerim:

  1. Öncelikle Vikipedi:Telif hakları sayfası eksiksiz tamamlanmalı, öncelikle etiketlemeler.
  2. Telifi belirsiz uyarısı diğerlerindeki gibi 10 gün kalmalı. Bu süre sonunda resmi resim çalışma grubu öncelikli ele alıp silmeden sonuçlandırmaya çalışmalı.
  3. Telif ihlali uyarısı almayanlar silinmeden çözülmeye çalışmalı.
  4. Kaynağı belirsiz resimler, 1 yıl kalmalı.
  5. Resim kategorizasyon yapılmalı. Bu konuda görev alabilirim.
  6. Başkasına ait ama izin verilmiş resimler için lisanslama nasıl yapacağız? İzin alınan ve tarihinin belirtilmesi yeterli mi?
  7. Özellikle kamu sitelerinde kafalarına estiği için 'telif hakkı saklıdır' ibaresi bulunan resimleri iyi niyetle de olsa kullanamayacak mıyız? Örneğin Kültür Bakanlığı sayfalarındakileri. Özgün, sanatsal çalışmalar (sanatsal çalışmaların fotoğrafları değil) için tamam ama salt bilgi veren resimler..
  8. Resim kategori için: ilk kullanıldığı maddenin kategorileri + ':resim' kullanılabilir mi? Örneğin, Daskleion sayfası 'Kategori:Antik tarih' altında. Bu sayfada kullanılan bir 'Resim:Daskyleion havadan görünüm.jpg' için 'Kategori:Antik tarih:resim' diye bir kategoriye eklemek.. (Böylece ilginç ve kulanımı etkin bir şey çıkacağını düşünüyorum. Bu kullanımı diğer vikipedilerde görmüştüm. Bu mantık ile örneğin bir yazar sayfası var ama eserlerinden bazıları için daha ayrıntı veriliyorsa bu eseri bu şekilde alta taşımak. Örneğin: Orhan Kemal:Cemile sayfası gibi) --TuLûAt 00:41, 23 Nisan 2006 (UTC)

GOV Uzantılı Sitelerden Resim Alınabilir mi?

değiştir

Bu konuda birkaç tartışma var arşivde. Lakin hiçbir yerde "kullanılabilir/kullanılamaz/kaynak gösterilirse mümkün" şeklinde bir karara varılmamış. En azından ben bulamadım. Bu konuda benimsenmiş uygulama nedir şu anda? --Volkan 03:00, 23 Nisan 2006 (UTC)

Konunun yasal durumu acik degil ama bu sekilde alinan bir kac resim nedeniyle, resmi internet sayfasini yapan kisiler taragindan izinsiz alinti uyarisi aldik. Bunlar belediye gibi ufak yerlerin sayfalariydi, bakanlik sayfalarinda benim bildigim bir sorun olmadi. Citrat 03:05, 23 Nisan 2006 (UTC)
Bu durumda kaynak göstererek Kültür Bakanlığının sayfasından foto yükleyeceğim. Lisans olarak da "bilinmiyor"u seçeceğim.--Volkan 05:22, 23 Nisan 2006 (UTC)
Sahsi fikrim, ortak karar alincaya kadar beklemek. Aslinda bir cok resmin Vikipedistler tarafindan bizzat cekilmelerini tarcih ederim ama o apayri bir tartisma konusu. Citrat 05:43, 23 Nisan 2006 (UTC)
Acelem yok, karar alıncaya kadar beklemenin mahzuru yok. Haklısın, kendimiz çekebildiğimiz sürece hiçbir soru işareti kalmayacak. Ne yazık ki Halide Edip için geç kaldık :) --Volkan 06:47, 23 Nisan 2006 (UTC)
  • Bir avukata bakanlık web siteleri gibi devlet kurumlarının web sitelerinden içerik aktarıp aktaramayacağımızı sordum, normalde kamu malı olarak ele alınabileceğini fakat tersi bir ifade varsa o ifade gereğince işlem yapılacağını söyledi. Nitekim TDK dahil çoğu devlet sitesinde içeriğin telif haklarının saklı olduğu ibaresi var. Eğer sitelerde telif hakları saklı ibaresi varsa resimleri hiçbir şekilde kullanamayız... - Noumenon 08:13, 23 Nisan 2006 (UTC)

ben daha önceki incelemelerimde birçok devlet sitesinin telif hakkı ile korunduğunu farkettim. herhangi bir ayrıştırma da mümkün değil; bu bir bakanlık, belediye, valilik.. herhangi bir site olabiliyor. bu durumda özellikle telif hakkı içermediği belirtilmesiği sürece kullanamayız.

zaten kullanabilmemiz için özellikle serbest lisans olduğunun ve kopyalanabilir olduğunun belirtilmesi lazım. ABD yasalarına göre (ve Türk de böyledir herhalde) üzerince copyright işareti olmayan herşeyin hakkı da saklı kabul ediliyor, serbest lisans özellikle belirtilmeden kopyalama yapılamıyor. Tembelejderha 08:19, 23 Nisan 2006 (UTC)

Telif hakları miadını doldurmuş eski fotoğraflara nereden, nasıl ulaşabiliriz? Daha spesifik sorular sorayım: Çoğu kez fotoğrafın orijinaline erişme şansımız olmayacak. Basılı bir eserde oldukları sürece de asılları telif haklarıyla korunmasa da eser kısmen de olsa kopyalanamayacağından yine dokunma şansımız olmayacak. Var mı bu döngüden çıkış? Bu noktada 'fair use' da bizden yana değil... --Volkan 09:10, 23 Nisan 2006 (UTC)
  • Aslında telif hakları kanununda - emin değilim/yanlış anlamış olabilirim ama, daha sonraları farlı eserlerde örneğin antolojilerde, kültür bakanlığı kataloglarında vb. kopyaları geçen eserlerin telif haklarının özgün esere bağlı olduğuna dair bir şeyler geçiyordu. Sonuç olarak Kültür Bakanlığından bir örneğin Sultanahmet camiisinin yeni fotoğrafını alıp kullanamayız, her halükarda onun hakları saklıdır ama örneğin 100 yıllık eski bir yazmanın fotoğrafını kullanabiliriz, fotoğrafın kendisi değil betimlediği şeyi kullandığımızı düşünürsek ve zaman aşımı nedeniyle kamu malı olacağını. Yani devlet sitelerinden içerik kullanamayız - zaman aşımı nedeniyle kamu malı olarak görülebilecekler müstesna. En azından bu benim anladığım... - Noumenon 09:19, 23 Nisan 2006 (UTC)

Maddelerin telif durumları

değiştir

I. Murad maddesine bakarsanız, Vikipedi:Telif sorunu olmayan kaynaklar'a önümüze gelen kaynakları eklemenin mantıksızlığını anladım. Örnek olarak kimkimdir sitesi her ne kadar kullanabilirsiniz diye eklemiş olsada, içerikleri farklı sitelerde çok daha eski yıllara ait kayıtlarda çıkıyor. Ayrıca diğer izin verdiğini bildirmiş olan bazı kaynakların GFDL'i ne kadar anladığı ve içeriklerinin ne kadar telif açısından sorunsuz olduklarıda şüpheli. --Ugur Basakmesaj 15:26, 20 Nisan 2006 (UTC)

  • Bu konuda çok haklısın, izin veren sitelerin bir çoğunun içeriği telifli (zaten birisi kendisi de belirtmiş), ayrıca ikinci konuda da sana katılıyorum. Çoğu kaynak gösterilerek kullanılabilir demiş, fakat biz buraya koyduğumuz andan itibaren maddeleri herkesin özgürce kullanımına açıyoruz. Bizden alanların kaynak belirtme zorunluluğu yok. Dolayısı ile izin verenlerin kaynak belirtme şartı da bu şekilde hiçe sayılmış oluyor. İzin verirken bunu biliyor olsalar , kaynak belirtme zorunluluğu koymamaları gerekirdi diye düşünüyorum.--renegademsj 15:48, 20 Nisan 2006 (UTC)
  • Güzel nokta. Telif konusunda dikkatli olmalıyız, bırakın telif hakkı saklı içeriğin birebir kullanımını intihal de yasak. Ama ne yazık ki gözümüzden kaçıyor sık sık telif ihlalleri, bu konuda hepimiz daha dikkatli olmalıyız. Şahsi kanım, telif sorunu olmayan kaynaklarda, söz konusu içerik için başka bir kaynak belirtildiğinde veya söz konusu içerik farklı kaynaklarda da çıktığında, telif ihlali var sayılmalıdır. Ayrıca bir kaynaktan izin alırken GFDL'nin her yönü açıkça belirtilmelidir. Eğer daha önce izin alınmış kaynaklarda bu belirtilmemişse, o kaynaklarla yeniden irtibata geçilip GFDL açıklanmalıdır ve tekrar izin istenmelidir. Ayrıca GFDL'ye göre bizden alınan içeriklerde kaynak göstermek zorunlu, ve sadece Vikipedi'yi değil, Vikipedi'de maddenin kaynakçası varsa o kaynakça da gösterilmeli alıntı yapıldığında. Önceden GFDL nedeniyle bizden alınan bilgilerde kaynak gösterilmek zorunluluğu yok sanıyorduk fakat çeşitli görüşmeler ve sorular neticesinde kaynak gösterilmesinin zorunlu olduğunu öğrendik. Yine de sonuçta kişilerin bu tür bir zorunluluğu olsa da genelde göstermiyorlar kaynak; izin alındığında çeşitli kaynaklardan içerik kullanımı için buna da değinilmeli - bizden yapılan alıntılarda kaynakça göstermek zorunluluğu olsa da gösterilmemekte bu nedenle emin değilseniz onaylamayınız şeklinde. Tabii bu saydıklarımın çoğu benim fikrim (kaynakça gösterme zorunluluğu dışındakiler). Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 18:51, 20 Nisan 2006 (UTC)
Bu telif meselesi yine karşımıza çıkıyor. Artık vikipedi yerleşmeye başladıkça, pek çok site buranın içeriğini kopyalamaya başladı. Örnek olarak cnnturk.com her gun verdigi tarihte bugun kosesinde genellikle vikipedi içeriğini kullanıyor. Bu durumda niye kendi maddelerimize telif ibaresi koyduğumuzu ben anlamıyorum. Bence bu konuda o kadar ısrarcı olmanın anlamı yok, zaman içinde bütün sitelerdeki içerikler birbirine karışıp bir genel internet içeriği çıkacak zaten. Buraya başka yerden kopyalanan şeylere bakarsak da benzer bir durum var. Mesela ugurbasak'ın işaretlediği I. Murad maddesini alalım. Bu madde kimkimdir'den alınmakla beraber (ki orada izin alınmıştı) dikkatli bakılırsa alınan yer ve diğer yerlerle tam aynı olmadığı görülür. Ama genel olarak benziyor diye hemen 'telif' yapıştırılıyor. Oysa içeriği değiştirip düzeltseniz daha iyi olmaz mı? Bu iş böyle sürüp gidecek, kolay bir çözümü yok. Ayrıca da bizden alınan maddeleri takiple biz yükümlü olamayız, biraz akıl ve mantık lütfen. Eşref 08:55, 21 Nisan 2006 (UTC)
Telif konusunda esnek olmamız mümkün değil. Anlıyorum, her benzer içerik telifli değildir denilebilir ama Vikipedi'de intihal de yasak. Kısacası, en doğru şey buraya ya özgün yazı yazmak ya da GFDL, PD gibi kullanılabileceğimiz lisanslara sahip içerikleri aktarmak/çevirmek. Bir içeriğin hepsini aktarmakla beraber belli paragrafları değiştirmek telif hakkı ihlalini ortadan kaldırmadığı gibi intihal kapsamına girebilir ki bu daha kötüdür. Ayrıca şunu belirtmekte yarar var: telif hakkı saklı olan bir cümle dahi kullanıldığında kaynak belirtmek zorundayız. Evet bazen benzer içeriklere telif konuyor, bakıldığında görüyoruz ki metnin hepsi telifli değil ama belli ifadeler ve hatta paragraflar telifli - telif şablonu sadece bir ifade nedeniyle dahi konulabilir, tek tek ifadelere dahi dikkat etmek zorundayız. Evet bizden alınan maddeleri takiple yükümlü değiliz, Dbl2010 da aşağıda belirtmiş, GFDL'ye göre kaynak belirtme zorunluluğu olsa da alıcı kişi biz bunu kontrol altında tutamayız, tutmak gibi bir amacımız da yok. Bu da şahsi kanaatimce telifli içerik kullanımını kesmek, izin verilmiş telif hakkı saklı içerik kullanımını da minimuma indirmek ile en doğru şekle kavuşur. Sizi bilmiyorum ama şu an Köy Çeşmesi'nde alttaki resimlerle ilgili şikayeti görmek bence çok üzücü, daha dikkat etmeliyiz telif konusunda, tüm büyük wiki projelerinde buna büyük özen gösterildiği ortada. Son olarak: bu konuda esnek olamayız, olabildiğimiz kadar dikkatli olmamız, kaynak belirtilmeden telif ihlali barındıran bir cümleyi dahi yakalamak için çaba göstermemiz ve en önemlisi bu konuda tüm vikipedistler olarak birlikte davranmamız şarttır. Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 15:36, 21 Nisan 2006 (UTC)
  • En iyisi Wikipedia'dan çeviri yapmak. Hem maddeler kapsamlı ve güncel olur. Hemde telif sorunu ile karşılaşmayız. Biçem el kitabındaki toplu çalışma gayet güzel oldu. Haftanın işbirliği projesi aracılığıyla haftada 5-10 madde çevrebiliriz. --Pinar 09:44, 21 Nisan 2006 (UTC)
Sevgili Renegade, bizden kopyalama yapanların kaynak gösterme zorunluluğu var. Telif hakları ve GFDL konusunda en çok yanlış anlaşılan konulardan birisi de bu, bunu anlatmaktan dilimde tüy bitti ama ben her yeri geldiğinde anlatacağım. GFDL lisansı kopyalanan materyal için her bir sayfada ayrı ayrı kaynak gösterilmesini şart koşuyor mesela elma ve armut maddelerini kopyalıyorsa birisi hem elma hem de armut sayfalarında bu sayfaların Vikipedi'den kopyalandığına dair bir ibare koymak zorunda, hem de bu zorunluluk GFDL lisansının kendisinden geliyor. Geçtiğimiz aylarda yine aynı tartışma çıkmıştı ve o zaman da sanırım Özgür aynı yanılgıya düşmüştü. --Alperen 11:13, 21 Nisan 2006 (UTC)
  • Renagade haklı ve ben de baştan beri bunu savunuyorum. Buradaki her harfin lisansı GFDL. Bunda herkes hemfikir. Başka yerden buraya kopyaladığımız bir metni, kaynağı ile beraber getirsek bile, GFDL şunu garanti etmez: "Kaynakla geldiğinde hakkı orijinal sitesinde saklıdır". Böyle bir ifade var midir GFDL de? GFDL sadece ve sadece metnin orijinal yazarlarını saklı tutar ki kimin yazdığını herkes görsün. Yazan kişiler bilinsin. Yazanların kredisi olsun. Tekrar söylüyorum, GFDL, önceki lisansları korumaz. GFDL altına girmiş metin artık GFDL dir ve GFDL şartlarına uygun olarak herkes tararından kanuni olarak kopyalanabilir. Copyrigtli bir yerden kopyalama izni yanında lisans değişikliği izni de alınması gerekmektedir ve bir kere GFDL e giren artık hep GFDL dir ve bir daha copyright altına alınamaz. --Dbl2010 14:15, 21 Nisan 2006 (UTC)

Evet lisansın GFDL'ye geçirilmesi gerektiği konusunda haklısınız fakat iki defa burada "bizden kopyalayan kişinin kaynak gösterme zorunluluğu yok" dendi, halbuki böyle bir zorunluluk var. Bunu hatırlatmak istedim. Diyelim ki biz bir kaynaktan izin alıp kopyalama yaptık ve altına kaynağını da yazdık, bizden kopyalayan kişi de kaynak olarak bizi göstermek zorunda olduğu için metnin ilk hali her zaman için ulaşılabilir olacak (teorik olarak böyle, lisans şartlarına uyup kaynak belirtilmezse, o zaman aradaki bağlantı kopar ki bu da zaten GFDL ihlalidir).--Alperen 18:41, 21 Nisan 2006 (UTC)

  • Kaynak belirtme zorunluluğu ile ilgili bilgi için teşekkürler. Fakat yine de ben Uğur Başak ve Dbl2010 gibi düşünüyorum ve Vikipedi'ye içerik için izin veren kaynakların telifli olmadıklarından ve buraya verdikleri içeriğin GFDL lisansına geçeceğini bildiklerinden emin olunmasından yanayım. Bu kişilere GFDL lisansının tam olarak ne olduğu ile ilgili bilgi verilmeli ki ilerde sorunlar yaşanmasın. Yani izin verilmiş kaynaktan alıntı yapılıyor olsa da telif ile ilgili risklere çok dikkat edilmeli diye düşünüyorum. Teşekkürler.--renegademsj 09:45, 24 Nisan 2006 (UTC)

Bu kadar önemli bir konuya bu kadar az kişinin ilgisinin olması gerçekten çok üzücü. Özellikle 2 gün kadar önce resimlerin telif sorunu ile ilgili olan konu, yakın zamanda telifli maddelerimiz içinde ortaya çıkarsa şaşmayın o zaman takma ismimiz "Araklamacı ansiklopedi Vikipedi" gibi bir şey de olabilir. Bu tartışmada fikrini belirten ve belirtmeyen her kullanıcıya özellikle de telif konularına hassas kullanıcılara teşekkür ediyorum. Bu tartışmanın şu anki halini ve ilgiyi gördükten sonra, şu ana kadar telifli maddelere gösterdiğim zamanın gereksiz olduğunu düşünmeye başladım ve sanırım bu telifli maddelere harcadığım gereksiz zamanı daha faydalı işler için harcayabilirim. Aynı şekilde gereksiz yere diğer kullanıcıları da kırmamış olurum. Herkese kolay gelsin --Ugur Basakmesaj 13:45, 23 Nisan 2006 (UTC)

Ne kadar karışmayacam desemde, ana sayfaya koyulan maddeleri bir kontrol etme görevi hissettim ve küçük bir kontrol sonucunda Coşkun Aral maddesinin çok bariz şekilde telifli olduğunu gördüm, şu anda ana sayfada olan GATA ise daha dün telifliydi. Bu telif konusuna sessiz kalmamalıyız ve konuyu ciddiye almamız gerekiyor. Şu anda hukuksal bir suç işlemeye devam etmekteyiz.(en azından ekleyenler ve bu işi savunanlar).--Ugur Basakmesaj 16:49, 26 Nisan 2006 (UTC)

Ne yazık ki telif ihlali çok ciddi ve yaygın bir sorun. Konunun etik boyutu bir yana hukuki boyutu var. Tekrar tekrar, bu konuda söylenebilecek tek şey şu: telif hakları saklı ibaresi bulunan veya bulunmayan (zira o durumda belirsiz olur belirsiz de kabul edemiyoruz) hiçbir metinsel içerik eklemeyiniz. Kopyala yapıştırdan kaçınınız, bizzat kendiniz yazmaya veya diğer Vikipediler gibi GFDL kaynaklardan çeviri yapmaya çalışınız, daha sağlıklı olacaktır. Başka ne denilebilir ki? Telif haklarını çiğnemek, hukuki anlamda hırsızlığa denktir... - Noumenon 19:32, 26 Nisan 2006 (UTC)

Üstte bulunan kısım köy çeşmesinden taşınmıştır. --Ugur Basakmesaj 13:08, 27 Nisan 2006 (UTC)


Telifli maddeler ciddi olarak bir tehlike oluşturmaya başladılar. Bazı arkadaşların kimkimdir gibi kaynakların sorunsuz olarak görünmesini neden göstererek o kaynaklardan içerik eklemeleri bir taraftan haklı gibi görünmekle birlikte. Fakat son zamanlarda yaptığım kontroller bu işlemin çok saçma olduğunu kanıtladı, kimkimdir vs. bu tür kaynaklarda bulunan bilgiler zaten başka kaynaklardan alınmış durumdalar, ilk mesajımda I. Murad maddesini örnek göstermiştim. Oraya başka kaynaklardan yüklenmiş olduğunuda buraya eklenmeden çok önce başka forumlarda aynı metne rastlamamdır. Yine bugün eklenen bir maddeyi örnek vermek gerekirse, her ne kadar kısa bir madde olsada örnek göstermek için elverişli: Neriman Köksal

Yukarıda ki örnek çok büyük bir metin içermediği için durum net olarak anlaşılmamış olabilir, II. Bayezid sayfasını örnek vermek istersek bu kaynaklardan dallog istediğinizi kullanabilirsiniz demişti fakat bırakın dallog'u sadece benim gördüğüm şu kaynaklarda çıkıyor,

Bu gibi eklenen maddelerin bir çoğunun düzenlenmesinin de zor olması ayrı bir konu. Geçen günlerde bizden alıntı adı altında, içeriği 1-1 almış olan bir siteye şu şekilde belirtmeniz daha uygun olur diye e-mail atacaktım fakat muhtemel cevap "siz önce kendinize bakın" gibi bir şey olabilir diye atmadım. Diğer bir noktada ben izin verdim, izin aldım bu konular çok saçma yerlere gidiyor. Veya zaten benim sitem, bizim firmanın sitesi veya yazarın kendi tanıtım sayfasından aldım demek telif durumunu kaldırmıyor. İngilizce Wikipedia'da, britannicadan alıntı yapıyorlar ama herhangi bir versiyonundan değil 1911 basımından çünkü sadece o GFDL durumunda. Ayrıca kaynak olarak göstermiyorlar, bu madde ....'ndan metin içermektedir. Kaynak ve kopyalamak arasında ki farkın ayrılması gerekiyor.

Bu sorunun tek çözümü, aslında tartışmasız çözümü bir kaynaktan eklenen bilginin kaynağı açıkça GFDL olmadıkça eklenmemesidir. Olması gerekende aslında budur, tartışılmasının bile olmaması gerekiyor fakat bu konunun göz önüne gelmesi ve gerektiğinde bir referans vermek için tartışılması en uygun olanı. Diğer kullanıcıların dikkatini çektimi bilmiyorum ama, bazı yabancı yazarlar veya yerler hakkında bizde daha uzun (ama düzensiz) bilgiler var bunun nedenini düşünen oldumu bilmiyorum ama tek nedeni, orada metin telifleri konusuna hassasiyet gösterilmesi bizde ise desteklenmesi.

Bu tartışmanın gidişatına göre bundan sonra izin veren kaynaklar gibi bir şeye ihtiyaç olmadığıını düşünüyorum, izin vermek yerine GFDL, kamu malı veya içerik alınmasında sorun olmayan kaynakları oluşturmamız ve kullanmamız gerekiyor.

Engelleme politikasında şu ana kadar kullanmadığımız bir madde var, sanırım bu madde yakın zamanda kullanılmaya başlanacak. VP:EP#Engelleme_Kurallar.C4.B1 8,

Israrla telif ihlali ve intihal - Başkalarının çalışmalarını, izinsiz veya kaynak göstermeksizin Vikipedi'de kullanmak kabul edilemez bir davranıştır. Telif haklarının ihlali veya intihal ciddi bir ahlaki ve yasal sorundur. Eğer iyi niyetle davranılıyorsa ve durum bulanıksa, durum berraklaşıncaya ve Vikipedi'de söz konusu içeriğin kullanılabileceği netleşinceye kadar editörlerin içeriği çıkarmaları gerekir. Israrla, uyarıldıktan sonra, telif hakları bakımından tartışmalı içerikleri ekleyen kullanıcı veya anonim IP'ler, projenin iyiliği için, engellenebilir. Fakat bu konuda yöneticilerin dikkatli davranması ve iyi niyetle hareket eden, bu tür davranışları tamamen hatasal işleyen kullanıcıları (veya anonim IP'leri), hemen engellemek yerine, gerektiği biçimde bilgilendirmeli ve uyarmalıdırlar.

Bu madde aslında çok açık olarak gösteriyor. --Ugur Basakmesaj 13:08, 27 Nisan 2006 (UTC)

  • Hepimizin niyeti iyi. Hepimizin amacı katkı. Etik veya felsefi olarak telif hakları hususunda düşüncelerimiz olabilir. Ama ne iyi niyetimiz, ne amacımızın katkı olması ne de kişisel görüşlerimizin telif hakları hususundaki tarafı şu iki gerçeği değiştirmez:
  • Telif hakları hukuki bir konudur ve zaman zaman durum suç teşkil edebilir.
  • Vikipedi'de telif hakları saklı veya GFDL'ye uygunsuz içerikleri kullanmak yasaktır.

Daha önce Köy Çeşmesi'nde belirttik ama ilgi olmadı: eğer izinli bir kaynağımızdaki bir içerik başka kaynaklarda da çıkıyorsa, telif hakları saklı ibaresiyle birlikte, kullanmamalıyız. Aslında telif hakları belirsiz hiçbir içeri kullanmamalıyız. Bu o kadar da zor değil. İlla ki belirli kaynaklardan rica ederek "telifli olsun, ama Vikipedi'mde olsun" demek görünüşe göre Vikipedi'ye zarar veriyor. Ayrıca internette zaten 3-5 yerde bulunan bir içeriğin bir de Vikipedi'de bulunması, Vikipedi'nin itibarını zedelemez mi? Bilgi kaynağı değil de kopya kaynağı olarak görmez mi insanlar? Vikipedistlerin büyük bir çoğunluğu bir veya daha fazla yabancı dili biliyor gözüküyor, babile baktığımızda, bu durumda diğer Vikipedi'lerden veya kamu malı/GFDL yabancı dildeki kaynaklardan çeviri yapmak çok mu zor? Bizde kamu malı eserler yok mu? Var, 1800lerde 1900lerde basılmış alıntı yapabileceğimiz eserler var, ille de "ben yazamıyorum, çeviremiyorum" deniyorsa. İlle de alıntı yapacağım diyorsak bu tür yerlere başvurmalıyız.

Kaynak göstermenin alıntıya çözüm olmadığı açıklanmış ki bu çok doğru. Sizin "...'dan alınmıştır" demeniz veya kaynakçada kaynağı belirtmeniz, telif hakkı sorununu ortadan kaldırmaz.

VP:EP'nin ilgili maddesindeki bir sözcüğün de çok önemli olduğu kanısındayım: intihal. Vikipedi'de telif hakkı ihlali yasaktır ve dolayısıyla intihal de yasaktır. Yani telifli içeriği belirli bir oranda değiştirmeniz veya sözcüklerle oynamanız da burada yasaktır.

Elbette hepimiz bu konuda hata yapabiliriz. Ama lütfen bilerek hata yapmayalım, daha özen gösterelim. - Noumenon 13:44, 27 Nisan 2006 (UTC)

  • Yukarıda Uğur Başak detaylı olarak anlatmış, ben de aynı görüşteyim. İzin verilen kaynaklar diye bir kavram bana göre de kesinlikle telif ile ilgili sorunlar yaratacaktır. --renegademsj 14:20, 27 Nisan 2006 (UTC)
  • Dışarıda bulunan bilgilerin aynısı buraya yüklemenin zaten bir mantığı yok, maddenin en sonuna eklenen konu ile ilgili dış bağlantılar kısmına eklediğimiz zaman kullanıcılar diğer kaynaklardan yararlanabiliyorlar. Alıntıyı kamu malı eserlerden düzgün bir şekilde belirterek yapabiliriz, fakat diğer durumlarda alıntı adı altında içeriği aynen bir yerden kopyalamak veya içerikden bir kaç kelime cümle değiştirmek telif sorununu ortadan kaldırmaz. Tabiki kaynaklardan yararlanacaz, ama sadece yararlanalım. Bu tartışmanın durumuna göre sanırım, VP:Tsok sayfasını yenilememizin vakti geldi. --Ugur Basakmesaj 13:19, 28 Nisan 2006 (UTC)

telif hakkı konusunda önceden de görüşlerimi belirttim, ama burada fikir belirmek adına tekrarlayalım. aslında Ugur Basak, Noumenon ve Renegade'in söylediklerine katılıyorum ve ekleyecek pek birşey yok. Telif hakkı konusunda kesinlikle taviz verilmemeli..

Şimdi bu izin alma olayı kalkmalı, çünkü anlamsız oluyor. şöyle ki:

  • bize izin verenler aslında copyright haklarından vazgeçmiş oluyorlar ama farkında değiller. biz yazdıktan sonra GDFL oluyor, yani aslında adamlar GDFL lisansına geçmiş oluyorlar. oysa geçmiyorlar, copyright duruyor orada.
  • bize izin verenlerin çoğu zaten diğer sitelerden falan çalıyorlar, yani öyle bir izin veremezler aslında. Bize gelene kadar kimin kimden aldığı belli değil.
  • nihayetinde bu izin olayı düzensiz, okunmaz maddelere yol açıyor, faydasız.
  • izin alınmak isteniyorsa adamlara diyelim "GDFL'ye geçer misin." çünkü bu kapıya çıkıyor, bize izin vermek bu demek. yani izin aldım muhabbeti kalksın. sadece GDFL lisansı altındaki kaynaklardan alıntı yapılsın, diğerleri referans olarak verilsin en fazla. isteyenler siteleri GDFL'ye geçmeye davet edebilir, onlar geçerlerse sorun yok, yoksa bu izin hukuki değildir, kandırmacadır. Tembelejderha 16:39, 28 Nisan 2006 (UTC)


  • Alman Vikipedi`nin yaptığı gibi Kopyala-Yapıştır`lara tümden hayır demek bence en sağlıklı yol. Almanlar bu kararı oylayarak almışlar, oylamanın ilkeler açısından bir sakıncası var mı yoksa yakın bir zamanda biz de öyle yapalım mı? 16 18:52, 28 Nisan 2006 (UTC)

Telif politikası

değiştir

Dünden beri bazı telifli maddeleri siliyorum, bazılarına da telif etiketi koyuyorum. Bu konuda geçmiste farklı gorus ve davranışta olmam nedeniyle açıklama yapmam gerekli sanırım. Bu telif meselesi çok uzadı ve rahatsız edici hale geldi. Bu aşamada, başka yerlerden alınmış içeriklerin tamamen temizlanmesinden başka bir yol göremiyorum. Bu vikipediden birkaç bin maddenin silinmesi anlamına gelecek. Bunların içinde önemli bir kısmı da benim başka yerlerden alıp değiştirerek buraya koyduğum içerikler. Ama bu telif tartışmasına başka türlü kesin bir çözüm bulamayacağız. Ara yolları kullanmayı ben çok denedim, mutlaka birileri itiraz ediyor. Dolaysıyla (ufak istisnalar hariç) kaynak ne olursa olsun, izinli ya da izinsiz, kopyalanan her şeyin silinmesi tek çözüm olarak gözüküyor bana. Eşref 06:05, 29 Nisan 2006 (UTC)

Önemli Bir Soru:

değiştir

Sormayı unuttum acaba VikiPedi türkçe için de telif izni aldı mı?

İnsanı çıldırtmayın konuyu merak ediyorsanız 5846 saylı kanunu açar okursunuz. Neler Telif kapsamındadır öğrenirsiniz. Koyduğunuz bir çok telif ihlali dediğiniz şeyler bu ülkede anonim olmuş bilgilerdir. Bu konuda esnek olmanız gerek. Bağlayıcı olan sadece 5846 sayılı kanundur. Gerisi VikiPedi yi bağlamaz.--LandSCape 06:10, 29 Nisan 2006 (UTC)


Sayin Landscape siz burada yenisiniz, ben eskiden beri sizin soylediginizi savunuyordum ama olmuyor, mutlaka birileri 'ya birisi mahkemeye verirse' deyip bu isi uzatiyor. Ayrica biz vikipedi olarak ABD kanunlarina bagliymisiz, bizim kanun burada gecmez. Ben buraya en cok emek vermis insanlardan biriyim, kendi koyduklarimin silinmesini goze aldigima gore ne derecede bu isten bikmis oldugumu anlayabilirsiniz. Ben herseyin silinmesi derken bunu makul bir cozum olarak degil, bu duruma gelmis problemi cozebilecek tek radikal yol olarak goruyorum, bu cozumden de mutlu degilim haliyle. Eşref 06:22, 29 Nisan 2006 (UTC)


Örnek Ali Kuşcu sayfasına telif ihlali konmuş bu bilgiler anonim bilgilerdir artık bu ülkede ve esas kaynağını kimse bulamaz. Türkçe yada başka dilde yayın yapıyorsanız bunu ABD değil dünyanın her yerinde ki yasalar bağlar. Eğer konu buysa. İşin ciddiyetini anlatmak adına tekrar soruyorum VikiPedi telif konusunda bu kadar ciddiyse kalkıp önce Türkçe Ansiklopedi yapmak için izin alsın. Bizim kanunlar (Telif, TCK, TMY, Medeni kanunlar...) konusu burada Türkçe giren herkesi bağlar yeter ki IP türkiyeden olsun. kamu yada şikayete bağlı durumları düşünmek gerek öncelikle. Gerçi farketmez şikayet halinde dünyanın her yerinden artık bilişim suçlarına bakılabiliyor. ABD'nin yasalarının vereceği karar genel Viki ile ile ilgili olabilir ancak.--LandSCape 06:34, 29 Nisan 2006 (UTC)


Sayin Landscape siz makul olani savunuyorsunuz ve burada yenisiniz. Ben sizin savundugunuz esnekligin aylardir savunmasini yapmaya calistim. Ben artik biktim, isterseniz biraz da siz ugrasin. Size karsi verilecek argumanlarin cesitli versiyonlari sayfanin yukarsinda duruyor, donup donup ayni yere geleceksiniz. Bu arada ben 10 gunluk telif sablonu gordugum maddeleri silmekle ugrasmanin bile bundan daha verimli bir is olduguna karar verdim :) Kolay gelsin Eşref 06:43, 29 Nisan 2006 (UTC)


anladığım kadarıyla o kastetiğiniz arkadaşların telif konusundaki düşünceleri deneyimsiz sadece teorik hukuk bilgilerine dayanıyor. Kamu yararına herhangi bir ticari amaçla yapılmamış olan faaliyettir burada yapılanlar ve bu tür konularda siz eğer bir ticari amaçlı telifli bir eseri birebir alırsanız yada ticari amaçla kullanırsanız sorun vardır. Burada:

  • 1- Ticari faaliyet yoktur.
  • 2- İnsanlığın bilgilenmesine yönelik herkese açık bir platformdur.
  • 3- Bugüne kadar okuduyabildiğim hiç bir madde de telif sorunu göremedim.
  • 4- Buna rağmen ticari bir esere gönderme yapabilirsiniz ama onun birebir cümlelerini/görüntüsünü/sesini kullanamazsınız..
  • 5- Eğer birileri herşeye rağmen şikayetçi olacaksa o zaman yargıdan boynu bükük olarakta ayrılacaktır. Çünkü birinci öncelik kamu yararıdır, ticari yarar değildir. Karar vericiler öncelikle buna bakarlar sonra ticari bir kayıp var mı yok mu ona bakarlar.
  • 6- Bir telifli patentli eserin kullanımı varsa burada o zaman haklısınız. Türkiyede bu konular kamu yararı ile ticari yarar arasındaki hukuksal dengeler tam ayırt edilemediği için şüphe doğuralabilir.
  • 7- Şikayet olması durumunda öncelik şikayet edenin haklılığını kanıtlamasının gerekliliğidir.
  • 8- Gereğinden fazla hassas arkadaşlar varsa O ZAMAN BEN BURADA KİMSENİN TÜRKÇE BİR ANSİKLOPEDİ YAPMASINI İSTEMİYORUM. Benim dilimi kullanabilmek için kimden izin aldınız söyler misiniz?
  • 9- Boş beleş meselelerle uğraşmayı bırakında işimize bakalım :))

Saygılarımla.--LandSCape 07:01, 29 Nisan 2006 (UTC)


Aralik ayinda telif konusundaki görüşümü açıklayan bir yazı yazmıştım. Onu buraya alıyorum. Bu konuda görüşüm değişmiş değil ancak bu pozisyonun burada savunulabilir olduğuna ve önerilerimin uygulanabilir olduğuna artık inanmıyorum :

Legalistik açıdan bakınca arkadaşlar haklı gözüküyorlar. İnsanların emeğine el koymak ve bundan kazanç sağlamak doğru değil. Mesela yazılım konusunda durum çok açık. Ben vikipedinin niye bu durumda olmadığını anlatmaya çalışayım:

1. Kabul etmemiz gerekir ki şu anda dünyanın en büyük bilgi kaynağı Wikipedia değil. Burada açık farkla google önde. Biraz çaba göstermeniz lazım ama google ile bulabileceğiniz bilgi çok çok daha fazla. Ben de madde yazarken google kullanarak elde ettiklerimi birleştirmeye çalışıyorum. Ama ilginç durum şu: Google'ın telif hakkı derdi yok. Sadece bir arama motoru olduğu için internet sitelerini listeliyor. Siz orada bulduğunuz bilgiyi istediğiniz gibi kullanıyorsunuz. İnsanlar da internete bir şey koyduklarında bunu başkaları görsün ve kullansın diye koyuyorlar. Bu yüzden ben internet'in yapısı tamamen telif anlayışına ters dedim. Telif konusunda çok titizseniz eserinizi internete koymazsınız zaten.

2. Türkçe sitelerde bir konuda arama yapınca genellikle bir çok sitede kopyalanmış olarak aynı metni buluyorsunuz. Eğer bu bir ansiklopedi maddesi gibi bir şeyse bazen birinin Meydan Larousse ya da Ana Brittanica'dan scan ettiği bir şey de olabiliyor. Scan edildiğini yazım hatalarından anlıyorsunuz. (rı yerine n yazması gibi) Ama aynı yanlış metin sürekli kopyalanıyor. Hatta gazeteler ve dergiler de bunları alıp kullanıyorlar. Bu tür metinlerde telif hakkı ne kadar geçerli olur bilmiyorum artık.

3. Ansiklopedi maddesi fazla yaratıcı bir şey değil. Belli bir konuda yazacağınız şey üç aşağı beş yukarı belli oluyor. Bir adamı anlatacaksanız, hayatını anlatıp, sanat, bilim ya da felsefe anlayışını anlatıyorsunuz, sonra da eserlerinin listesini koyuyorsunuz. Bu pek yaratıcı bir iş değil. Bunu ben de yazsam, bir yerden de alsam farklı cümlelerle aynı şeyin ifadesi olacak. Bu tür durumlarda ben bir yerden aldığım metni düzeltip kullanmayı tercih ediyorum. İzin alınmış kaynaklar olan turkcebilgi ve rehber ansiklopedisi gibi yerler burada çok faydalı olabiliyor. Mesela şu anda anasayfada olan Fransız ihtilali maddesinin olmaması bence ciddi bir eksiklikti, ben bu maddeyi turkcebilgi'deki metinleri kullanarak (epeyce de düzelterek) yazdım. Bunun gibi çok eksikler var. Ben Vikipedinin son 6 aydır epeyce genişlemesinin önemli sebeplerinden birinin izin verilmiş kaynakları kullanmak olduğunu düşünüyorum. Bu eksikleri tatamlamaya çalışmak yerine yazılmış olanları silmekle vakit harcamak ne kadar akıllıca, siz karar verin.

Bu saydığım argümanlar telif konusundaki yasal sorunu çözmüyor. Yine de katı bir anlayışla bakarsak burada yazılan pek çok şeyi (yukarıda anlattıklarım doğru olarak kabul edilse bile), telifli diye silebiliriz. Ama bu vikipedinin gelişmesini engeller ve insanların hevesini kaçırır. Dolaysıyla telif konusunda tavizsiz olmakla vikipedinin gelişmesi arasında (özellikle de Türkiye koşullarında) bir uyumsuzluk, bir çelişki olduğunu kabul etmemiz lazım. Bence burada öncelik meselesi önemli hale geliyor. Vikipedinin kaliteli olarak gelişmesi mi daha önemli, büyük ihtimalle hiç kimsenin claim (Türkçesini bulamadım) etmeyeceği telif hakları mı? Benim görüşümün ne yönde olduğunu anlamışsınızdır herhalde.

Ben telif konusunu tamamen gözardı edelim demiyorum. Son sıralarda yapıldığı gibi aktif polislik yapmayalım diyorum. Bu bir ölçü meselesidir, ölçüyü kaçırmak ortama zarar verir. Mesela ben yeni bir kullanıcı olsaydım, yöneticilerin polislik yaptığı bir ortamdan rahatsız olurdum ve büyük ihtimalle buraya katkıda bulunmazdım. Yeni arkadaşların buraya alışması için kendilerine zaman tanınması gerekli. Ayrıca, daha önce de yazıldı, burada maddeler zamanla evrilip telif şablonu gerektirmeyecek bir duruma da gelebiliyorlar. Bu durumda önerilerim şunlar olacak :

1. Yazı sahibi şikayet etmedikçe telif iddiasıyla makale silmeyelim. Telif şablonu koyup bırakalım.

2. Telif şablonunu daha az korkutucu ve daha az çirkin hale getirelim ve maddenin üstüne değil altına koyalım.

3. Maddeleri telif değil kalite bakımından denetleyelim. Pek çok madde teliften çok daha önce kalitesizlikten silinmeyi hakkediyor.

4. Sil şablonu koymak çok kolay, onun yerine bu maddeyi düzelmeye çalışalım. Ya da bir zahmet maddenin alındığı kaynağa eposta ile vikipedi koşullarında yazdığının yayımlanmasına izin verip vermediğini soralım.

5. Aktif polislik gerçekten kısır bir iş ve gerçekten counter-productive (pardon) oluyor. Eğer gelişmeye önem veriyorsak bunu azaltıp kalite denetimine ve eksikleri tamamlamaya zaman ayırmaya çalışalım. Eşref 07:19, 29 Nisan 2006 (UTC)



Yukarıda sıraladığın görüşlerine bende katılıyorum. Telif konusuyla uğraşmaktan önce nitelik konusunu ele almak gerek.

En son okuduğum Kürt maddesi örneğinde bu kadar dangalakça bir metin olamaz. Bunu ilkokul çocukları yazar ve sınıfta kalır yani. Bu kadar niteliksiz olur mu bir madde. İçinde veri çelişkileriyle dolu... Burada amacım o maddenin sembol değeri değil nitelik değerini anlatmak. İnsanların iyi niyetinden şüphemde yok... Nitelikli bir şeyler üretmek gerekli bence de... Şu aşamada kendi yazdığım maddelerde ben tek bir tarih konusunda bile kılı kırk yarıyorum, birden fazla kaynakta farklı geçmiş olabiliyor örneğin ki sırf bu yüzen gecikme yaşamaktayım zaten kendi planıma göre onlar bitse zaten dünya şairlerine ve şiirine geçeceğim...

Sayugılarımla.--LandSCape 07:42, 29 Nisan 2006 (UTC)


  • Daha önce 3 avukatla bu konuyu konuştum aldığım cevaplar hep aynıydı. Diğer Vikipedilerde uygulama belli. Canımız istiyor, kaynak bulunamıyor diye eserleri anonim olarak tanımlayamayız, bu o eserlerin telif haklarının şu veya bu şekilde bilinmese dahi bir kişide veya kurumda saklı olduğu gerçeğini değiştirmez... bu avukatların dedikleri şey. Ayrıca tekrarlıyorum, istediğinizi söyleyebilirsiniz fakat işin hukuki bir boyutu var bu nedenle esneklikten bahsedemeyiz. Vikipedi'de telif hakları saklı materyal kullanılamayacağı ve intihalin yasak olduğu beş temel taştan birisidir ve hiçbir şekilde beş temel taşa karşı davranamayız. Bilmiyorum diğerlerini ama geçenlerde gelen ve niye telifli resimleriniz var derken şu cümlenin zikredilmesi sizin burada yöneticileriniz yok mu? beni derinden üzdü. İnsanlar bu kadar dikkatliyken telif konusunda biz hâlâ ne diyoruz. Ayrıca şunun altını çizmek isterim, Vikipedi tamamen eğitimsel amaçlara sahip olabilir ama Vikipedi'deki her içerik GFDL'ye sahiptir ve GFDL der ki her türlü amaç için kullanabilirsiniz. Durum buyken, hukukun dediği malumken, nasıl telif hakkı saklı içerik kullanmak konusunda böyle laflar edilebilir? En amiyane tabirle, telif hakları saklı içerik kullanmak hırsızlıktır. Lütfen arkadaşlar... nasıl bu konuda yumuşak olalım dersiniz... Hukuk bu konuda ne diyorsa o olacaktır; oradan buradan alınmış yazılarla değil kendi emeğimizle geliştirelim Vikipedimizi daha kıymetli olmaz mı? İntihali savunmak nasıl bir anlayıştır? Nasıl savunabiliriz bunu... bir suçu nasıl savunabiliriz? - Noumenon 11:19, 29 Nisan 2006 (UTC)

telif konusu anlaşılmıyor..

değiştir

Kaç aydır yazılıyor, çiziliyor, ancak galiba anlaşılmıyor. şunlar safsatadır:

  • böyle yapmak kanun dışıdır.
  • o zaman bu da kanun dışı, sen ona bak.

bu safsatadır, argümana cevap değildir. benzer olarak:

  • bunu yapmak yanlıştır.
  • ama sen de şöyle yapıyorsun..

bu da safsatadır. yine argümana karşı argüman değildir. her iki konu ayrı argümanların parçalarıdır.

diyoruz ki, vikipedi GDFL lisansı altındadır. bu lisansın gerekleri neyse uygulansın. aksi kanun dışıdır, suçtur.

  • olsun herkes yapıyor.
  • gidişat bu yönde.

bunlar safsatadır. safsata diyorum, hakaret olarak algılamayın, fallacy anlamında safsatadan bahsediyorum, mantıksal hatadır, anlamsızdır.

vikipedi olarak biz telif hakkı yasalarına uymaya mecburuz.

  • yaptırımı yok ki..

bu da anlamsızdır. belki doğru, tüm internette bir hırsızlıktır gidiyor, belki evet, insanlar bu yüzden internete koyduklarının çalınması ihtimalini göze alarak koyuyor, bir yerde zoraki teslim oluyor. ama bu bize hukuki zemin sunmaz. bizim telif hakkı ihlali yapmamız suçtur, herkesin yapması ya da kimsenin ceza kes(emi)yor olması bizi suçsuz yapmaz.

Vikipedi GDFL lisansı altındadır, biz eğitim ve ücretsiz bilgilendirme amacı ile yayın yapıyoruz, fakat GDFL lisansı altındaki eser herhangi biri tarafından ticari amaçlı kullanılabilir, bizden alanlar canları ne istiyorlarsa yapabilirler; değiştirebilir, satabilirler. bizim eğitim amaçlı kullanmamız bu bağlamda bir anlam ifade etmez, bize giren bilgi GDFL lisansı altına girer, sonrası kim nasıl kullanırsa ona kalmıştır.

sadece ve sadece serbest lisans altındaki sitelerden kopya yapma hakkımız var. bilgi kopyalamak istediğimiz sitenin bu tip bir lisansı yoksa, altında copyright ibaresi varsa, ya da hiçbirşey yoksa alıntı yapamayız, bu bizim keyfimize kalmış değildir.

Sitesinde "tüm hakları saklıdır..", "copright ...." gibi bir ibare bulunduran mal sahibi eseri üzerinde hak iddia etmektedir, buraya şu ya da bu şekilde koyamayız. bu açıkça hırsızlıktır. ve unutmayalım ki GDFL lisansı altına girmiş eserler artık serbesttir, başka bir lisans altına alınamazlar. mal sahibi hakkından açıkça feragat edip GDFL lisansını kabul etmiyorsa, orada copyright ibaresi duruyorsa, "sözde" sadece "bize" kullanmamız için izin veriyorsa, anlamsız bir iş yapıyor demektir, bir defa bize izin verdikten sonra hiçbir yerde hak iddia edemez, bu da GDFL lisansı altına geçmesi demektir, ki geçmemiştir, bunu kabullenmemiştir, ne yaptığını bilmemektedir.

daha ne denilebilir ki? bu yazdıklarım yorum değil, salt bilgi. anlayıp kabullenmenizi bekliyorum, bana katılmanızı beklemiyorum, bu katılınacak birşey değil çünkü. eğer yanlışsa söyleyin, doğruluğunu tartışalım. ben doğru olduğunu düşünüyorum diye doğru olduğu sabit değildir elbette, arar doğruyu buluruz. ama yok eğer doğruluğuna itiraz etmiyorsanız o halde itiraz etmeyin. katılmayın, kabul edin, uyun. Tembelejderha 19:51, 29 Nisan 2006 (UTC)

Dipnot: Lütfen nere(ler)in yanlış olduğunu düşünüyorsanız belirtin; doğrudan işaret edin. eklemek istediklerinizi ekleyin, benim argümanlarım ile çelişen farklı boyut varsa belirtin, ayrılan noktalarını belirtin, yanlışı vurgulayın. anlamsız- ilgisiz birşeyler yazarak karşı çıkmayın, affınıza sığınarak söylüyorum, bunlarla uğraşmak istemiyorum. Eğer yanlış düşündüysem ben saçmaladıysam belirtin hiç alınmam kızmam, ikna olmaya tamamen açığım ve hatamı anlayıp düzeltmekten utanmam. saygılar.. Tembelejderha 19:51, 29 Nisan 2006 (UTC)
    • Tebrikler tembelejderha, güzel bir açıklama olmuş. Süpersin. 16 13:18, 30 Nisan 2006 (UTC)
  • tartışılmaması gereken tartışılamayacak bir nedene sahip olan telif konusun niye bu kadar tartıştığımızı merak ediyorum. (cevap belli aslında). Taraflı maddeleri tartışabiliriz niye taraflı, taraflı mı fakat bu konunun tartışılacak bir yeri yok. Yasalar kurallar bellidir. Bu bir oyunda değil bu tartışmanın anlaşılığını düşünerek, sorunsuz kaynaklar adı altındaki kısmın yeniden şekillendirilmesi gerekiyor. Tembelejderha olayı farklı açılardan çok güzel anlatmıştır. --Ugur Basakmesaj 10:48, 1 Mayıs 2006 (UTC)

Telif konusunu anlamayanlar

değiştir

Ben buraya katkıda bulunmaya başlayalı beri telif denilen konudaki anlayış gitgida katılaşarak sonunda hiç bir şeyin kopyalanamayacağına, hatta bir cümle kopyalamanın bile intihal sayılacağına, bunun da suç olduğu gibi bir noktaya vardı. Bunu gülünç bulmakla beraber bu konuyu tartışmayacağım.

Ben burada bulunduğum süre boyunca kısıtlı zamanımla buraya katkıda bulunmaya çalıştım. Çok fazla vaktim olmadığı için, buraya daha çok bir yerlerden birşeyler eklemeye çalıştım. İlk başta telif diye bir problem hiç yoktu, sonra izinli siteler diye bir kavram çıktı, sadece bunlar kullanılabilir dendi, sonra da onlar da kullanılamaz anlayışına varıldı. Ben buraya katkıda bulunurken elimden geldiğince genel anlayışa uymaya çalıştım.

Buradaki arkadaşların çoğunun benim kadar hayat deneyimi olmadığını tahmin ediyorum. Bu konuda unutulan bir şey var, o da geçmişe yönelik işlem yapılırken yeni kuralların geçmişe yönelik işletilmesi. Bunu asla yapmamak gerekir, yapacaksanız gerekli önlemleri alarak ve en geniş konsensusla yapmanız lazım. Genç insanlar bir iş yaparken insan faktörüne önem vermenin ne kadar önemli olduğunu anlamayabilirler, benim şaşırdığım şey, yaşı o kadar küçük olmayanların da kendilerini kurallarla sarmalayıp kendi kişiselliklerini unutmaya çalışırken, diğer insanların kişiselliklerini de hiç anlayamamaları.

Geçmişte mesela rehber ansiklopedisi kullanılabilir gibi bir anlayışa varılmıştı, katpatuka ve ben de epeyce bir kullanmıştık. Şimdi bu maddeler silinirken, gönüllülük esasına dayanan bir yerde insanların çabasına saygı göstermeyi de unutmamak lazım. Telif konusunda gitgide katılaşırken geçmişte bir iş yapma duygusuyla bir şeyler yapanlara yeni gelenler ve insan halinden anlamayanlar sizin yaptıklarınız yanlış, hepsi silinecek, ya da şimdilik idare ediyoruz ama aslında silinmesi lazım derlerse, bu olmaz. Bu haksızlık hissi ve bölünme yaratır.

Kısacası çare önermeden yeni kuralları geriye doğru işletemezsiniz. Eski yöneticileri oylamada da bunu yapmaya kalkınca, bu geri tepti. Burda da olmaz. İlla ki ısrarcı olunursa ben kendime ait telif işareti koyduğum maddeleri siler ve bir daha buraya yaklaşmam. Buradaki sorumlu insanların, kuralları herşey sanmalarını, insanları anlayamamalarını ve yeterli olgunluk sahibi olmadıklarını görmek beni üzüyor. Eşref 05:38, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Yeni kurallar, normal şartlar altında, geriye dönük uygulan(a)maz. Zaten politikaların bir kısmında (VP:EP örneğin) bunu bildiren ifadeler bulunmakta. Ama telif apayrı bir sorun, birçok boyutu var ve ne yazık ki biz de bu konuda başından beri bilgi sahibi değildik. Örneğin GFDL'nin şartlarını bilmiyorduk. Diğer Vikipedi'lerdeki uygulamalardan bihaberdik. İşin hukuki boyutunu da pek soruşturmamıştık. Kamu sitelerindeki içeriğin, telif ibaresi bulunsa da, kamu malı olduğunu sanıyorduk. Ama artık öğrendik. Artık biliyoruz, artık soruşturduk, belirli yanıtlar aldık. Oldu diyelim, birisi buraya aktarılmış izinli sitelerden alınmış maddeler ile birlikte bazı maddeleri aldı bir broşür bastı ve satmaya başladı. Bunun kaynağı biziz, rehber ansiklopedisi bize dava açtı, nasıl savunacağız kendimizi? Biz o maddeleri telif hakları politikamızı oluşturmadan önce girmiştik mi diyeceğiz? Bu bizi hukuki ithamlardan koruyacak mı? Sorun o noktada sanırım. Eskiden bilmiyorduk, ama şimdi biliyoruz ve ne yazık ki bilmemek geçerli bir savunma olmuyor... Ayrıca kopyala yapıştırın olmayacağı kuralı yok şimdilik, bu sadece bir öneri, bakalım topluluk ne diyecek, fikirler ne yönde... ona göre şekillenecek her şey. Konuya dikkat edelim, özen gösterelim yeter. Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 17:55, 2 Mayıs 2006 (UTC)


  • Telif problemi olanlardan geriye dönük olanlar silinmesin ama onlar için özel bir şablon eklensin. Bu şablonda son kullanıcının bu makalede yer alan bilgileri ticari amaçla kullanamayıp sadece bilgilenme amacıyla kullanabileceği belirtilsin. Anladığım kadarıyla özellikle tarihle ilgili maddeler bu yönde. Zaman içerisinde de düzeltilme yoluna gidilsin içerik bazında. Kopyala yapıştır konusu beni oldukça yakından ilgilendiriyor ben bulunduğum ortam nedeniyle bulduğum ve özgün viki lisanslı metinlerimi oluşturmak için ana madde üzerinde bulundurup oradan yararlanıyorum. Kendi metnimi oluşturdukça telifli kopyala yapıştır alanlarım aşağıya doğru kayar ve gerek kalmadıkları anda da parça parça yada tümden silinirler... Belki salt bu yüzden yazmaya çalıştığım maddeler uzun sürüyor ama sonuçta oldukça keyifli kendime ait bir makale ortaya çıkıyor. Bu nedenle de kopyala yapıştır olayı bağlamında bir kural getirilmesine karşıyım. Benim işim yazmak ve bana sağlam kaynak gerek örneğin tek bir tarihe takılıp kalmam (doğrulama gereksinimi) nedeniyle 4 makale beklemede kaldı. Diğer insanların ne yaptığını bilemem ama bu benim tarzım ve sonuçta ortaya VikiPedi lisansında makaleler çıkaracağım. Kamu kurumlarına ait sitelerde telif kapsamına giremeyecek konularda var o konu kendi içinde ayrı bir durum zaten örneğin bir mahkeme tutanağı eğer bu bir gizli duruşma değilse (halka açık ise) bunu (yada TBMM tutanakları gibi gizli açık oturum meseleleri aynen geçerli) kullanabilir Viki ama bir kurumun kendi ürettiği bir bilgiyi kullanamaz... Saygılarımla.--LandSCape 18:31, 2 Mayıs 2006 (UTC)
  • "...son kullanıcının bu makale de yer alan bilgileri kullanamayıp sadece bilgilenme amacıyla kullanabileceği belirtilsin." Aslında şablon fikri fena değil. Ama bu cümlede şöyle bir sorun var; Vikipedi'de değişiklik yapmak istediğinizde çıkan değişiklik sayfasında şöyle bir ibare vardır:
Yapılan bütün katkılar GNU Özgür Belgeleme Lisansı kapsamındadır (ayrıntılar için Vikipedi:Telif hakları'a bakınız).
Yaptığınız katkının başka katılımcılarca değiştirilmesini ya da özgürce ve sınırsızca başka yerlere dağıtılmasını istemiyorsanız, katkıda bulunmayınız.
  • Yani Vikipedi'ye eklenen her içerik GFDL altına alınır ve yine Vikipedi'ye eklenen her içerik mutlak olarak GFDL gereğince başkaları tarafından GFDL'nin izin verdiği şartlar altında ticari olan veya olmayan amaçlar uğruna kullanılabilir. Yani bunu kısıtlayamayız. Vikipedi'deyse içerik GFDL'dir ve herkes tarafından kullanılabilir - bu nedenle bu içerik Vikipedi dışında kullanılamaz, sadece bilgilendirme içindir diyemeyiz. Desek de bir şey ifade etmez, GFDL Vikipedi'nin lisansı ve GFDL böyle diyor. Sizin çalışma stiliniz tabii ki öyle olabilir, ama bu çalışma sürecini örneğin Vikipedi'de başlatmayıp bilgisayarınızda herhangi bir yazım programında başlatırsanız, maddeyi orada şekillendirir artık teliften arınmış halini Vikipedi'ye geçirirseniz; hem Vikipedi'ye telifli madde (baştan hiç) yüklememiş olursunuz hem de yazım sürecinizde daha rahat davranabilirsiniz. Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon 18:41, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Vikipedi'de kurallar yeni yeni oturuyor, ben burada geldiğimde telifle ilgili pek bir kural yoktu. mesela resimlerle ilgili hiçbir şey yoktu, daha yeni resimlerde telif hakkı meselesi gündeme geldi. kurallar yeni belli oluyor, geriye işletilmesi söz konusu değil, ne ilgisi var?
Altında copyright ibaresi olan siteden alıp Vikipedi'ye yapıştırmak yeni suç olmadı, zaten suçtu. Olan şudur: bu işin kanuni boyutu üzerine ilk defa ciddi şekilde gidildi, ilk defa birileri şikayet etti, ilk defa lisanslar ve konumumuz üzerine derinlemesine tartışıldı. (eski tartışmaları okudum, kısa soluklu ve sonuçsuz kalmışlar.)
eskiden eklenen telifli maddeler suç teşkil etmiyor mu ki onlar kalsın? o zaman köy çeşmesinde "benim resimlerimi niye çaldınız?" diyen adama diyelim ki, "onlar eskiden çalınmıştı, artık çalmıyoruz, hadi."
Ben zamanında internetten bulduğum birkaç fotoğraf dışında hiç kopya yapmadım, geçmiştir emin olamam tabii ama eminim benim katkılarımda 3-5 cümleden fazla kopya yoktur. (3600 civarı editte.) (3-5'i de hatırlayamadığım için söylüyorum, belki ilk geldiğimde eklemişimdir ama hiç sanmıyorum, lakin emin de olamıyorum.) Telifli içerik eklemiş olsaydım silerdim, boşa giden çabama üzülürdüm tabii ama kimseye darılmazdım.
"Telifli içerik eklenmesin" diye ısrar edilmesindeki amaç yasal yükümlülüğümüzün gereği neyse onun yapılması içindir, kimseyi küstürmek için değildir. Bu meselenin darılınacak birşey olmadığını düşünüyorum.. Tembelejderha 19:02, 2 Mayıs 2006 (UTC)


Şablon önerme nedenim anladığım kadarıyla böyle binlerce madde olması... Herhangi bir metin editörü kullanmıyorum sadece notepad kullanıyorum kendi bilgisayarımda Viki üzerinde sık sık önizleme yapmam nedeniyle burada çalışmak bana daha kolay ve keyifli geliyor. Bilirsiniz ki notepad ile bu işler zordur. Bu sayede zaten bazı özelliklerini kavrayabildim VikiPedi'nin. Başlattığım maddeler bitince zaten bir süre madde yazamayacağım VikiPedi için. Birde farkında olamadığınız konu şu var telif hakkında burada yer alan bilgiler 3. kişilerce kullanılması durumunda çok büyük bir sorun çıkacağını düşünmüyorum. Çünkü başlangıçta Türkiyeden yapılan web sitelerinde buna pek uyulmadı. Herkes herkesin sitesinden bişiler aldı ve kullandı. Gerçek kaynak kim bilen var mı? Kim kanıtlayacak bunu (genel anlamda) nereden bulacak asıl kaynağı? Çoğunlukla bunda sonra herkes VikiPedi'yi refere edecek zaten o nedenle de ortada sorun olacağını sanmıyorum. Ancak asıl sorun çok spesifik ürünlerin direk VikiPedi altında kullanıma sunulması olacaktır. Bu konuda dikkatli olmak daha doğru bundan sonrası için. Geriye dönük temizlik yapmak çok zaman kaybettirir yada sıfırdan VikiPedi kurmak gerekebilir! Şablon olsun gerekli düzenlemeler oluncaya kadarda o maddelerde kalsın en azından ticari amaçla kullanabilecek olan kullanıcı kanalıyla sıkıntıya düşülmez! Yeni katılımcılarla kategorik gruplandırmalar yapılıp takım çalışması yapılıp onlar elden geçirilebilir sanırım. Kısacası bende sizlerle aynı görüşteyim ama çözüm nasıl olacak noktasında sadece görüşlerimi dile getiriyorum. Telif konusunda siteye ilk girenleri uyaracak ve onları telif makaleleri burada kullanmamaya yönlendirecek ciddi bir çözüm üretilse daha yararlı olur ve en azından daha az sorunlu metin kolayca incelenebilir... Bu ayın ortasına doğru bu kadar zamanım zaten olamayacak, yazdığım maddeleri bitirmek önceliğim. Saygılarımla.--LandSCape 19:14, 2 Mayıs 2006 (UTC)

  • Vikipedi olmasa da Internet`te hemen hemen her bilgi bulunabilir, Vikipedi`nin amacı kategorize edilmiş, belirli bir düzen çerçevesinde eklenmiş bilgilerin bir arada bulunabilmesi ve özgürce dağıtılmasıdır. Vikipedi belirli bir özgünlük ve özgürlük içermek zorunda, bu yüzden sağlam hale gelmesi yıllar sürecek olan bir oluşumdur. 16 19:17, 2 Mayıs 2006 (UTC)

telifli maddenin çok olması telifli içerik barındırmayı daha az suç yapmaz. herkesin bunu yapıyor olması da öyle. (bknz. yukarıda yazdıklarım) Tembelejderha 19:22, 2 Mayıs 2006 (UTC)

  • Aslında telifli madde sayısı en kötü ihtimalle 5 bin civarındadır. Büyük ihtimalle 5 bini bulmaz, sanırım 2-3 bin dolaylarında kalır. Eğer sıkı çalışırsak bu kaybın etkilerini hafifletebiliriz. Evet ne yazık ki internetteki Türkçe bilgilerin çoğunun telif kaynağı ve durumu belirsiz ama bu belirsiz ibaresi ne yazık ki hukuki açıdan hâlâ telifi var ama belirsiz olarak algılanıyor ve ona göre işlem yapılıyormuş. Evet sonuçta pratik anlamda biz bu tür olaylarla karşılaşmayacak olabiliriz, ama karşılaşacakmış gibi davranmak zorundayız, hukuki açıdan. Ne yazık ki bu tür bir zorunluluk var... yeni kullanıcılara telif konusunun açıklanması konusunda haklısınız. Telif bağlantılarını ve telifli içerik girmenin mümkün olmadığını belki hoşgeldin şablonunda vurgulamalıyız... bu konuda biraz daha çalışalım hep beraber. - Noumenon 19:23, 2 Mayıs 2006 (UTC)
  • Ortada yanlış varsa düzeltilir. Niye eskiden yaptığımız pisliği temizlemeyelim ki? Aslında o zamanlar da GFDL diye bağırdık, yanlış yapıyorsunuz diye dilimizde tüy bitti ama anlatmayı başaramadık. Kişisel boyutlara geriledi hep tartışmalar. Şimdi daha fazla kişi anladığından daha fazla tepki oluyor. Zaman geçtikçe, kişi sayısı arttıkça, istatistiksel hatamız azalıyor ve işin doğrusuna doğru yakınsıyoruz. Olayı kişiselleştirmeye gerek yok. Bir doğru var o uygulanıyor. Yanlış varsa ilgili telif kısmı bulunur gösterilir. O zaman o doğru yapılır.
Bu geç kalmamız şu andan Vikipedi'ye zarar vermektedir. Vakti zamanında bu telif olayını uygulasaydık, o kopya edilmiş sayfalar silinecekti ve sayfa boş olduğundan yazılma ihtiyacı duyulacaktı, ve bu kadar zaman içerisinde belki birileri kendi emeği ile bir şeyler yazabilirdi. Böylece şimdi ağlamazdık vah vah çok önemli sayfalar gidiyor diye.
Elbetteki şu anda yapıcı çözüm silmek yerine belkide 3-5 cümlelik taslaklara çevirmek. Ama bunun için insan gücü gerek.
Yukarıda belirtilen özel şablon önerisi mümkün değil çünkü lisansımızı değiştirmemiz ya da bazı sayfalara özel başka lisans uygumamız imkansız.
Şöyle bir öneri getiriyorum. Sadece bu geçiş döneminde geçerli olması kaydı ile(Bu andan sonra eklenecekler için normal silinme uygulanır), maddeleri silmek yerine içini boşaltıp bir özel şablon ekleyelim ve topluluğu o maddeleri 1 paragraf ta olsa doldurmaya teşvik edelim. (Çok kısa yazılanları yazılmamış sayarız) Böylece bu maddeler beklerken içi boş olduğundan telif sorunu yaratmaz. 1 ayda ellenmeyenlerin hepsini silelim. Ne nersiniz? Aklıma en iyi çözüm bu geldi. --Dbl2010 19:31, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Olur. - Noumenon 19:38, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Öncelikle vikipediye herhangi bir şekilde GFDL lisansı dışında metin eklememiz gerekiyor, şayet ben bu metin üzerinde çalışacam o yüzden ekledim diyorsanız bunun yeride burası değildir. Ben metin yazarken uzun olacaksa dışarıda yazarak buraya aktarıyorumki sayfanın geçmişi tuhaf değişikliklerle dolmasın. Normal bir yöneticinin yapması gereken davranış, telifli bir metnin ilk eklendiği anda hemen silmesidir ve kullanıcıyı uyarmasıdır. Şayet kullanıcı bu hareketinde devam etme niyetindeyse onu engelleme yetkisinede sahiptir. Şu ana kadar yöneticilerin esnek davranması sonucu şu anda çok fazla telifli madde vardır. Ama bu telifli maddeleri her kullanıcının eklediğini söylememiz zor, çok uzun sürelerden beri burada olmasına rağmen telifli madde eklemeyen bir çok kullanıcı var. Telifli maddelerin silinmesi konusunda ise bir seçeneğimiz yok şayet bir maddede telif söz konusuysa o madde silinir. Maddelere telif şablonun eklenmesinde şu sorunlar vardır, kişisel olarak ben buna özen gösteriyorum maddenin eklenmiş olduğu tarihten önce internette varmı o metin, bu soruyu farklı şekillerde öğrenebiliyoruz 1. si internette bulduğumuz benzer metinlerin tarihi olması durumu, 2. farklı bir kaynak göstermesi X ansiklopedisi, dergisi gibi. Bu şekilde olduğunda kesin telifli olduğunu anlayabiliyoruz. Telifli maddelerin silinmesi konusunda ise durmaları zararlı, hem hukuksal açıdan hem gelişim açısından. Burda durdukları sürece yeniden yazılmayacaklar ama silindikleri anda yenileri daha güzel bir şekilde yazılacaklar. Şu anda binlerce madde düzenle etiketine sahip ki bunların çoğu aslında telifli aslında ben birşey kaybedeceğimizi sanmıyorum. Emek konusu açılmış bana emeğin tanımını benim yapacağımdan farklı olarak yapabilirmisiniz. Burada benim için emek, bir kişinin uğraşarak saatlerini harcayarak bir metin yazmasıdır. Tam tersi, bir yerlerden metinler kopyalayarak wiki yazım diline uyarlamak ne kadar emek olabilirki. Bu şekilde bana yetki verin size 1 günde 1000 madde gireyim. Çok mu emek harcamış olacam hayır 0 emek. Madde sayımız çok görünsün olaylarınıda çoktan bırakalım. Ben kişisel olarak telifli madde girmiyorum, çeviri yöntemini izliyorum bir çok kişinin kullanıcı sayfasına baktığım zaman çoğu kişinin en azından benim yabancı dil bilgi seviyemde olduğunu hatta bazı kullanıcıların çok çok daha iyi olduğunu görüyorum. O zaman az uğraşarak emek harcayarak bir şeyler niye çıkartmıyorlar. Yine ikinci bir yöntem farklı kaynaklardan bilgileri toplayarak yeni ve güzel bir yazı yazılabilir. Kaynaklar kısmına da kullanılan kaynaklar eklenir, fakat bu kaynak kullanma konusunda bazı kullanıcılarda bir yanlış anlama olduğunu düşünüyorum bir yazıdan yararlanmak onu olduğu gibi kopyalamak değildir, bilgilerinde yararlanmaktır. Tabiki doğrudan alıntılar yapılır fakat bu metnin anlatımını güçlendirmek için X'e göre .....'dir şeklinde alıntılar olur. Şu ana kadar bir hata yaptık fakat bundan sonra o hatayı devam ettirmemiz gerekmiyor. Ne kadar erken başlarsak gerisi o kadar kolay olur. --Ugur Basakmesaj 19:43, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Bu da doğru, bu da olur. Zaten bir metin telifliyse, emek en başta o metni yazanındır sanırım... - Noumenon 19:54, 2 Mayıs 2006 (UTC)

İçini boşaltmak ve süre tanımak fikri her nekadar iyi niyetli bir fikir olsada çok gereksiz olduğunu düşünüyorum bu maddelerin 10 günlük sürede düzeltilme şansları zaten var yeterli süre zaten veriliyor. Bence normal işleyiş 10 günlük sürede düzeltilmeyen, zaten bir çoğunun düzeltilmesi imkansız, maddelerin normal işleme tabi tutumalsı gerekiyor. Tamamı telifliyse silinmeli, değilse telifli kısımlar çıkartılmalı. --Ugur Basakmesaj 19:57, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Amaç kaybı minimize etmek. Yoksa silmeye dalmak kolay ve halihazırda uygulanıyor. Öneri uygulanırsa verimlilik oranını bilemem ve getireceği ek iş yükü karşısında elde edeceğimiz kazanım yapmaya değecek mi? Optimizasyon işi. --Dbl2010 20:05, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Bilmiyorum... şunu da unutmamak lazım, telifli maddelerin saptanması ve ardından silinmesi için 10 gün beklenmesi gerekiyor normal süreçte. Bu zaten madde sayısını göz önünde bulundurursak yaklaşık 1-2 aylık bir süreçte bu maddelerin tümünden tamamen kurtulabileceğiz demek. O sırada ilgili veya istekli vikipedistler zaten gidip taslak giremezler mi? bir de taslak girilecekte tekrardan o telifli içeriğin tamamen geçmişten gitmesi için madde silindikten sonra taslak girilse daha iyi olmaz mı? Bu işin birçok yönü var... Sonuçta önemli olan nicelik değil nitelik. - Noumenon 20:11, 2 Mayıs 2006 (UTC)
Bu süreç zaten normal şeklinde işlese bile 1 ayda bitecek iş değil. Elimizde bir tuşumuz mu varda teliflileri birden işaretleyebilecez. Zaten telifliler kullanıcıların telif şablonu eklemesi ile o listeye girecekç. Önlerinde hem listeye eklenmeden hem de listeye eklendikten sonra 10 günlük süreleri var. Bu aslında toplamda yeterli süreyi veriyor. --Ugur Basakmesaj 20:11, 2 Mayıs 2006 (UTC)

NOT: O zaman silinecek maddeleri silinmeye başlansın! Yeni madde başlatıp yazacak olanların açılış sayfasının üzerine kocaman bir uyarı ekleyin telif hakkında. Tek bir not ben bir süre VikiPedi'de olamayabilirim. Benim başlattığım (tamamlamış olacağım) maddeler de telif sorunu yoktur. Tereddüt olursa lütfen bu notum aklınızda kalsın! Sayın Uğur Başak, zaten yazdıklarımı tamamladığım zaman yeni madde girmeyeceğim için burada en azından benden kaynaklı madde geçmiş çöplüğü oluşmaz! Sırf VikiPedi içinde gidip lisanslı ofis falanda almamı beklemeyin :) OpenOffice'de bana hala sıcak gelmiyor! Ama yazdıklarım VikiPedi açısından örnek metinlerdir; ne kadar aşamada bir metin oluşura, çünkü Viki üzerinde ben bir yazıyla eklektik biçimde düşünme ve uygulama deneyimi yapıyorum çalıştığım metinlerde, bu da teliften bağımsız ayrı bir VikiPedi olgusu oldu kendi adıma. Eskiden kağıt kalemle yapardım aynı şeyi. Saygılarımla.--LandSCape 20:19, 2 Mayıs 2006 (UTC)

  • Öneriydi zaten uygun bulunmadıysa, napalım. Silmeye devam. Bir çözüm üretemiyorsak ya da halıhazırdaki uygulama en uygun çözümse zaten, fazla da tartışmamız gerekmiyor. --Dbl2010 20:31, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Orta yol

değiştir

Bu konuda bir orta yol bulunabilir sanirim. Eskiden eklenmiş kopya maddelere etelif (eski telif) diye bir şablon eklenir, bu maddelere bu ortama uyum sağlamak ve telifsizleştirilmek üzere makul bir süre tanınır (bence 6 ay makul mesela) eğer bunlar silinecekse bu süre sonunda silinir. Bu maddelerin hepsi yedek olarak ansiklopedi.gen.tr de var zaten, o yüzden silme konusunda acele etmeye gerek de yok (ayrıca sayfanın geçmişinde de var :)). Eğer bu arada birisi şikayetçi olursa o maddeyi veya resmi sileriz. Bu arada topluluğun önceliklerinden birinin bu maddeleri düzeltmek olması gerekir. Böyle geçiş aşamaları normalde her kanunda uygulanır. Bu sayede eskiden bir şeyler yapmış insanlar da küstürülmemiş olur. Eşref 19:43, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Anlamadığım, telifli yazılar istenildiği zaman Google`dan bulunabilir (hatta yedek siteden de). Telifsizleştirme (?) süreci içerisinde neden Vikipedi`de duruyor?. Silindikten sonra Google`dan aynı ya da benzeri yazı çıkmıyor mu? Bir maddenin İngilizce Vikipedi`den çevrilmesi bazen günleri alıyor, fakat bu kopyala yapıştır ile 1 saat içinde onlarca madde eklenebilir. Kabul bu da bir emek ama HATALI yönde harcanmış bir emek ve maalesef silinmek zorunda. 16 19:56, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Dediğiniz gibi, maddelerin hepsi orada var, burada tutmanın faydasını göremiyorum. bu maddeler zaten zaman içerisinde etiketlenecek, ne zaman bulunurlar, ne zaman düzeltilirler, hiç belli olmaz. bu tip bir uygulama sorunlara ve gecikmelere yol açacak. siz eklediğiniz maddeleri biliyorsanız bilgisayarınıza adlarını kopyalayıp zaman içerisinde özgün olanlarını girebilirsiniz, yahut silinen madde başlıklarını bir liste halinde vikipediye koyarız, hep beraber çalışıp yerlerini doldurmaya çalışırız. (Gerçi silme kayıtları da bu anlamda yeterli referansı sağlar.) Bence bu daha doğru olur. Tembelejderha 20:28, 2 Mayıs 2006 (UTC)

Kitap ve Ansiklopediler

değiştir
  • Ansiklopedi ve kitaplardan hicbir degisiklik yapilmadan ama kaynak gosterilerek birebir yapilan alintilar var. Ansiklopedilerin cogunlugu ve kitaplarin tamami telifli eserler. Bence bu konuya acil bir cozum bulmak lazim. internet sitelerinden yapilan alintilar eger sitede telif ibaresi yoksa cok buyuk problem olusturmaz. Cunku turkce sitelerin maalesef cogunlugu kendileri telif ihlali yapmakta. (Bence bu sitelrden yapilan alintilarla ilgili en buyuk sorun bilginin guvenilirligi) Ancak kitap ya da ansiklopedilerden yapilan alintilar ileride dert acabilir. --Zeynep 03:59, 3 Mayıs 2006 (UTC)
Tum GNU'suz alintilar, bizim icin sorun olusturuyor. Su an Kategori:Telif hakkı ihlali'de silinmeyi bekleyen bir suru madde var. Ben bir ikisine el atip bastan sonra degisririyorum. Kaynak olarkada cogu zaman Ingilizce Vikipedi'yi kullaniyorum, yada bazi cumlelerin yapsini degistiriyorum. Bir madde bir maddedir :) Citrat 04:51, 3 Mayıs 2006 (UTC)
internet sitelerinden yapilan alintilar eger sitede telif ibaresi yoksa cok buyuk problem olusturmaz. kısmına basit bir mantık uygularsak, onlarda başka bir yerlerden kopyalama yapıyorlarsa sonuçta alınan siteden bir sorun çıkmaz fakat asıl kaynaktan sorun çıkacaktır. En güzel konu açıkça GFDL olmayan kaynakların kullanılmaması. Alıntı yapılmasında bir sorun yok fakat alıntının alıntı olması yani maddenin kendisi olmaması gerekiyor. Yapacağımız önemli bir adım Türkçe GFDL kaynakların belirlenmesi olmalı, eski Türkçe ansiklopedilerin isimlerinin bir yerde olması bile çok işimize yarayacaktır. --Ugur Basakmesaj 09:01, 3 Mayıs 2006 (UTC)

Bu aralar pek ilgilenemiyorum ama örnek olarak Rehber Ansiklopedisi'nden yapılan alıtılara değinerek fikir belirtmem gerekirse, kendi bilgilerinin kullanılmasına izin veren kaynaklardan direkt kopyala-yapıştır ile alıntı yapılmaması gerektiğini düşünüyorum. Bunlar iyice değerlendirilmeli, belki sadeleştirilmeli ve dili elden geçmeli, ek kaynaklarla desteklenmeli vs.. Elbette, kaynaklar da açıkça belirtilir ve problem kalmaz.

--Doruk Salancı 06:58, 3 Mayıs 2006 (UTC)

  • İzin olayının yaratacağı sorunları yeni yeni keşfediyoruz... daha önce de belirttiğim gibi her şeyden önce bu siteler/ansiklopediler/kitap kısacası kaynaklar, izin verseler dahi, sanırım içeriklerinin ticari olarak, kâr amacı ile kullanılması durumuna ses çıkarırlar. Örneğin oralardan alıntı maddeler basılsa... Ayrıca bu içerikler buraya eklendikleri an GFDL altına geçiyorlar, kısacası içerikleri aldığımız kaynak telif haklarını kaybediyor - oysa kaynaklar bunu biliyor mu? Bilseler de bu olası tüm kötü sonuçları bertaraf eder mi? Sonuçta en iyisi GFDL veya kamu malı kaynakları kullanmak. Kitaplardan, ansiklopedilerden birebir madde almanın bir kötü yönü de şu: internet sitelerinden yapılmış alıntıları rahatça tespit edebiliyoruz, ama kitaplarda saptamak çok daha zor. Zaman zaman kaynakça da kitap adları geçiyor, metin potansiyel telif ihlali varmış gibi duruyor ama birebir o kitaptan alıntı olup olmadığını (yoksa sadece yararlanıldığı için mi kaynakçada yer aldığını) bilemediğimizden sorunlar ortaya çıkıyor... şu anki teliflileri en kısa ve net şekilde temizlemeliyiz. Yeni eklenen telifli sayfalar içinse VP:HS Maddeler #7'yi efektif biçimde uygulamalıyız. Madde sayımızda zaten güzel bir artış var, hepimiz günde 1 madde yazsak yine bu telifli sayfaların gidişinin yaratacağı etkiyi hafifletiriz; ama zaten sonuçta önemli olan nitelik, nicelik değil. Herkese iyi çalışmalar... - Noumenon 08:39, 3 Mayıs 2006 (UTC)

Fair Use şablonumuz var mı ?

değiştir

Selamlar arkadaşlar; http://en.wiki.x.io/wiki/Wikipedia:Fair_use şuradan da incelenebileceği üzere Fair Use şablonu bir şekilde eklenebilir mi ?

Kişisel tecrübeden anlatayım (2003'deki dava öncesi geçti bu arada bunlar başımdan belki kanunlar değiştiyse bilmiyorum, ama ingilizce wikipedia'da hala yığınla fair use resim, dosya vs. var)

Bir resmi ücretsiz olarak kullanıcılarına sunan web sitelerindeki resimleri özgürce kullanabilme hakkınız var. (Misal hurriyet.com.tr, sabah.com.tr, milliyet.com.tr vs.) Ama o web sitesi kullanıcılarından bir ücret talep ediyorsa bu resimleri göstermek için (misal cumhuriyet.com.tr , wall street journal vs.), onların resimleri yayımlanamıyor, izin almak parasını çatır çatır ödemek gerekiyor. (Kar amacı gütmeyen kuruluşlar için detayı ne bilmiyorum)

Ama televizyon, sinema, video, reklam vs. , bir gazeteden scan edilmiş resimler gibi görüntüleri sadece gelir amacı gütmeyen kuruluşların (başlıca eğitim amaçlı, misal wikipedia :)) görüntülerini de yayımlayabiliyorsunuz. 2001-2002 civarında digiturk'den görüntüleri gelir amacı gütmeyen bir kaç web sitemizde yayımlıyorduk (hala yayımlanır bir çok sitede), digiturk istememesine rağmen hak talep edemediler çünkü fair use'ün altına giriyordu. (Ben de o sıra tanıştım zaten bu terimle :))

Eklenirse veyahutta varsa o şablon güzel olur, sağlıcakla kalın, Onur

Resim editlerken ya da eklerken sablon secenekleri

değiştir

Merhabalar,

Ingilizce wikipedia'da dosya eklerken kod yazmaniza gerek kalmadan, secenekler var ve bunlardan birini secebiliyorsunuz. Deneme amacli bir dosya yukleyin isterseniz goreceksiniz bahsettigimi.

Bunu Vikipedi'ye nasil adapte ederiz ?

Saglicakla kalin, Onur --Nerval 06:48, 30 Mayıs 2006 (UTC)

Biyografi ve tarihçeler ile ilgili telif sorunları üzerine

değiştir

Zeynep'in tartışma sayfasında gelişen ve VP:HS tartışma sayfasında gündeme gelen bu husus üzerinde yapılacak fikir alış-verişini sanırım bu sayfada yürütmemiz daha doğru olur. Özetlemek gerekirse:

Biyografi ve tarihçeler genelde birbirlerine çok benzemekteler. Kimi sitelerde bulunan içerikten ne ölçüde yararlanabiliriz? ne ölçüde alıntı yapmak mümkündür? neye telifli deyip neye demeyeceğiz?

Bu soruların cevaplarını bulmalı, sonra da telif hakları sayfasında bir paragrafla özetlemeliyiz. Şimdiye kadar pek çok kullanıcıdan bu tarz sorular geldi ve kesin kuralın belirlenmesi önemli diye düşünüyorum. Konu daha önceden tartışıldı, fakat görünüyor ki halen büyük görüş farklılıkları var.

daha önceki telif tartışmalarında geçen konu ile ilgili metinleri buraya taşımamız iyi olur, böylece her şeyi baştan almak zorunda kalmayız. Ayrıca konuyla ilgilenen fakat genel olarak telif tartışmalarına yeni katılan arkadaşlara bu sayfayı ve köy çeşmesi arşivlerini okumalarını tavsiye ederim. Ben başka bir yerde belirttiğim genel görüşümü yapıştırarak başlıyorum, herkese hayırlı uğurlu olsun :) Tembelejderha 09:50, 11 Ağustos 2006 (UTC)

(mesaj sayfasından alınmış, buraya uydurulmak için kısmen kesilmiş ve değiştirilmiştir.)
Değinmek istediğim konu biyografilerin özgünlük sorunu. Sanırım aklına yatmayan nokta şu: Bir insanın bir tek hayatı var ve bu hayatında yaptıkları-yaşadıkları sabit, o halde biyografilerde nereye kadar içeriğe telifli denilebilir? Bunun bir ölçütü var bence. Sadece biyografiler değil, pek çok kurumun, topluluğun, mimari yapıların vs. tarihçesi biyografilere bu bağlamda çok benziyor ve hepsinin anlattıkları hemen hemen aynı.
Burada telif hakkı altına alınan şey eserin konusu değil, kendisidir. Bir örnekle açıklamak gerekirse, malum Atatürk'ün hayatını anlatan yüzlerce kitap var, hepsi aynı hayatı anlatıyor, söyledikleri şeyler tamamen aynı sayılır, ancak hepsinin telif hakkı saklı ve farklı eserler olarak özgünlükleri kanunlarca korunuyor. Konu aynı olabilir, ancak anlatış tarzı, seçilen kelimeler, sıralama, yazarın üzerinde durduğu bölümler vs. gibi şeyler oldukça farklı ve bu onları sanat eseri yapıyor, üzerlerinde hak iddia edilebiliyor.
Eminim birkaç kaynağı okuduktan sonra oturup kendi yazımızı yazsak, o yazı aynı şeyi anlatmasına rağmen çok farklı duracaktır. Başkasınınkini modifiye etmemeli, kendi eserimizi girmeliyiz. Telif problemi ancak bu yöntemle çözülebilir. Başka bir yerdeki içeriği kopyaladıktan sonra kelimeleri değiştirerek madde oluşturmanın problemi aşmaya yeterli olacağını hiç zannetmiyorum. Sonuçta yazarın cümleleri ve kurgusu alınıp kullanılmış oluyor, ki dediğim gibi kişinin kendisi yazması durumunda kurgu ve cümleler eminim çok başka sonuçlanacaktır. (Zaten bu tip ufak değişiklikleri google da "yemiyor" ve eserin aslını bulmakta zorlanmıyor. Açık ki bu durum "modifiye edilen" telifli eserin "orjinal" olmadığını ispatlar.)
Kısacası kopyalayıp üzerinde oynamak yerine birkaç yerden okuyup kendin yazmak çok daha güzel bir yöntem, böyle yaparsak sorun çıkmayacaktır. Belki biraz daha zor olacak ama hem kanuni açıdan, hem de etik açıdan soru işareti bırakmayacaktır.
Son olarak, kimin, nasıl ne zaman girdiği önemli değil, eğer biyografilerimiz telifliyse sileceğiz. Zaten büyük çoğunluğunda bahsettiğin kelime değişiklikleri bile yapılmamış, aynen kopyalanmış. Madde kaybetmemiz ve boşa giden emekler üzücü, ancak başka çaremizin olduğunu sanmıyorum. Tembelejderha 16:08, 10 Ağustos 2006 (UTC)

bunun üzerine Zeynep bir örnek üzerinden farklı bir yönden yaklaştı, "... şurada doğdu, bu okula gitti, o kızla evlendi, yazdığı kitap şudur..." şeklindeki ifadelerin sıralanması şeklinde yazılmış maddelerin hiç yorum içermeyip salt bilgiden oluştuğunu ve bu şekilde ele alınamayacağını söyledi:

Sevgili Tembel, okudum yazdıklarını. Benim dediğim telif nereye kadar? Atatürk'ün hayatını örnek vermişsin. Doğum tarihi, anası babası, yaptıkları (ilk-orta-lise tarih kitaplarını hatırla) birbirinin aynı. değişken olam yorumlar. "Atatürk şapka debrimini yapmıştır" dersen telifli olmaz. Ama "Atatürk sapka devrini yapmakla iyi yapmıştır" dersen o zaman durum değişir. Yorum yapıldığı için bu cümle telif altında olabilir. Buna bir şey demiyorum zaten. --Zeynepmsj 16:13, 10 Ağustos 2006 (UTC)

Ben de du şekilde devam ediyorum:

Açıkçası sadece ".. doğdu, yaptı, gitti, geldi.. " şeklindeki hallerde ne olacağı hakkında kesin bir fikrim yok. Ama biyografiler sadece böyle yazılmaz, ya da en azından yalnızca bundan oluşmaz. İlk aklıma gelen örnek biyografi Ayn Rand, bakıp ne demek istediğimi anlayabilirsiniz. (hehe, ben çevirmiştim evet :)) Yazar genelde robot gibi anlatmaz, kendince bir üslup ve tarz katar. kimi noktalara değinir, değinmez vs. "Atatürk sapka devrini yapmakla iyi yapmıştır" dersek teliften önce zaten tarafsızlık problemi var, ondan baksetmiyorum. :)
Telif hakkı iddia etmek için taraflı bir bakış açısı olarak görülebilecek bir yorum gerekmiyor, hatırlatmak isterim ki matematik ve fizik kitapları da telifli ve aynı konuları ele alıyorlar, hem de içlerinde hiç yorum yok, salt somut bilgi sunuyorlar. Ama dediğim gibi, ".. İspanyol yazar, şurada şu zaman doğdu, bu senede burada öldü. A ödülünü almıştır" şeklindeki alıntıların durumu nedir bilemiyorum. Tembelejderha 09:50, 11 Ağustos 2006 (UTC)

İşte fikrim aşağı yukarı böyle, sizin görüşleriniz de memnuniyetle beklenmekte. Kolay gelsin. Tembelejderha 09:50, 11 Ağustos 2006 (UTC)

  • Bu konuda Kullanıcı:Tembelejderha ve daha önce Zeynep'in tartışma sayfasında Uğur Başak tarafından belirtilen görüşe katılıyorum. Bilgiler aynı olabilir; fakat anlatım tarzı, cümle yapısı bunlar hep farklılık gösterir. Bir biyografiyi alıp, tamamen aynı cümlelerle Vikipedi'ye kopyalamak telif hakkı ihlalidir. Yazar oradaki bilgilerden faydalanabilir fakat onları buraya aktarırken kendi cümlelerini kullanmalıdır. Kopyala/yapıştır yapmamalıdır.--renegademsj 10:00, 11 Ağustos 2006 (UTC)
  • Birkaç noktaya dikkat çekmek istiyorum; biyografi ve tarihçe gibi maddelerin telifli olmasının asıl sorununu temel maddeler olmasında buluyorum. Bu maddeleri eksik gören kullanıcılar hızlı bir şekilde eksikleri iyi niyetle eklemek istiyorlar. Fakat bu da telif sorununu ortaya çıkartıyor. Fakat bunun yerine şayet gerçekten faydalı olmak istiyorsak birçok madde eklemek yerine çok güzel 1 maddeyi haftada/ayda buraya kazandırabilsek çok daha güzel olacak. Ayrıca birçok madde düzenlenmeyi beklerken, birçok madde taslak iken enerjimizi o tür maddelere de kanalize edebiliriz. Telif konusunda, yukarıda da belirtildiği gibi kişilerin hayatı telifli değildir, hayatında yaptıkları, doğum tarihi, okuduğu okullar vs. bu tür bilgileri her türlü kaynaktan yararlanarak edinebiliriz. Fakat telifli olan kısım kullanıdığımız kaynağın anlatımı, yazımıdır. Bu konuda yine hızlı madde ekleme sorunu ortaya çıkıyor, belki bunun yerine yine hakkında iyi derecede bilgimiz olan maddeleri eklemeye çalışmamız daha kolaylık sağlar şayet fazla bilgimizin olmadığı maddeleri eklemek istiyorsak onlar içinde fazladan zamanımızı ayırarak güzel bir madde oluşturabiliriz.
  • Telif konusunun Vikipedi'de bu kadar tartışılması bile aslında yanlış. Vikipedi'nin tartışalamayacak konularından bir tanesi teliftir. Diğer kaynakların ne yaptığı önemli değil, onları suç işlemekteyse bizimde ortak olmamız gerekmiyor.
  • Son olarak, madde yazarken çoğu kullanıcı kaynak belirtmiyor fakat Vikipedi'de önemli kurallardan bir taneside bir maddeyi yazarken kullanıdığımız kaynakların tümünü kaynaklar kısmında belirtmemizdir. --Ugur Basakmesaj 12:09, 11 Ağustos 2006 (UTC)
  • Biyografilerde bazi cok kisa cumleler ortak olabilir ama bu maddenin tumune uzanamaz. Ozetle birebir kopyalanmasi telif sorunu olusturuyor. Bilgiyi yazar kendi cumleleri ile Vikipedi formuina cevirmesi en guzeli. Zaten kisileri tanimlayan lk paragrafi icin bir sekil olusturduk. Bu arada resimler konusunda ciddi sorun yasiyoruz ve yasayacagiz. Resim ekleyen bir sablon eklemezse otomatik "belirsiz" sablonu konsa oldukca iyi olacak (bu arada listedi sablonlarin yanina yazilimlarini da eklemek cok yarar saglar). Citrat 18:11, 11 Ağustos 2006 (UTC)
  • Maalesef Vikipedi'deki biyografilerin bizim şu anda işlettiğimiz kurallara göre büyük çoğunluğu telifli. Birkaç kategorideki biyografilerin sadece "A" harfindeki maddelerini gözden geçirdim % 70 kadarı telifli çıktı. Yani başka sitelerden hatta daha kötüsü kitaplardan alıntı. bir hukukçu arkadaşa problemi aktardım. ikri mülkiyet hakları konusunda kapsamlı bir görüş yazacağını ifade etti. Yazacağı metni hem buraya imzasıyla taşırım hem de ilgilenenlere gönderirim. Anlattığı kadarıyla Türkiye'de fikri mülkiyet hakları konusunda büyük bir yasal boşluk var. Mevcut yasalar fikri mülkiyet kapsamına giren eserlerde üçte bir oranında "bire bir" kopyalamaya izin veriyor. Bu durum özellikle tezler ve romanlarda geçerli. Bunun yanı sıra, ansiklopedi maddelerinin (ansiklopedilerin açık başvuru kaynağı olması cihetiyle) kaynak gösterilerek birebir kopyalanabileceğini mahkemelerce kararara bağlandığını ifade etti. Biyografilerin ansiklopedi ya da başka sitelerden alınmış olsun "yorum içermediği takdirde" hiçbir şekilde telif kapsamına girmeyeceğini ifade etti. Bunlara ilişkin çeşitli mahkeme kararları olduğunu beyan etti. Bunun yanı sıra, yine Türk kanunlarının ansiklopedik biyografilerde hayatta olsun olmasın biyografisi yazılan kişinin eserlerinden örneklere yer verilebileceğini (örnek olduğunun vurgulanması ve eser sahibinin adına yer verilmesi haliyle) söyledi. Örneklerin eserlerin tamamı niteliğimde değil bir kısmı (örneğin bir hikayenin 2-3 paragrafı, bir şiirin bir kıtası gibi) kullanılmasının da mümkün olduğunu belirtti. İnternet sitelerinin telif hakları konusunda büyük yasal boşluklar olduğunu, Türkiye'deki internet sitelerinin %90'ının hiçbir yasal dayanağı olmaksızın ve herhangi bir devlet kurumuna başvurmadan siteleye "copyright" ibaresini koyduğunu bun karşın bu sitelerdeki içeriğin çoğunlukla telifli olduğunu dolayısıyla bu sitelerin yaptığı copyright işleminin "mutlak butlan" sayıldığını ifade etti. Vikipediye kopyalama izni veren sitelerden birebir alıntı yapılması hususunu sorduğumda ise madde içine mutlaka "şu siteden bire bir alıntı yapılmıştır" ibaresinin girilmesi gerektiğini, bu durumda telif hakkındaki hukuki sorumluluğun o stieye ait olacağını belirtti. --Zeynepmsj 07:47, 25 Ağustos 2006 (UTC)

telif nedir, yenir mi içilir mi?

değiştir
  • önce şikayet sayfasındaki son mesajı buraya aktarıyorum izninizle. yaygın bir söylemin örneği olduğu için önemli. yani söyleyeceklerim sadece bu mesajın sahibine değil.

Telifle ilgili daha akıllıca davranmalı diye düşünüyorum. Telif biraz da ideolojik bir konu. Ben karşıyım telif haklarına filan ancak mecburiyet var uyuyoruz. Ancak sonuçta bir bilgi yazılıyor ve bu bilgi her yerde aynı. Adam şurada doğmuş burada ölmüş, şunu şunu yapmış her metinde aynı şey yazacak, birbirine benzeyecek tabi. Fazla ince didiklememek lazım. Kullanıcı biraz değiştirmişse tamam demeli. Hah şu cümle aynı bunu değiştirmemişsin demenin alemi yok. Mahkemeye gitse belki silinen sayfaların çoğu mahkemeyi kazanır.--Devrimdpt 09:30, 25 Aralık 2006 (UTC)

bu mesajın ve bu konudaki benzer itirazların ortak noktaları hep aynı. maddde madde gidersek:

1.) bilgileri mi değiştireceğiz, adamın ölüm tarihini mi değiştireceğiz.

elbette hayır. herkes aklına gelen bu ilk örneği söylüyor, ancak zaten dünyadaki hiçbir bilginin, yani tarihin, edebiyatın, coğrafyanın da değiştirilemeyeceğini unutmuş görünüyor. eğer tek bir bilgi aktarımından söz ediyor olsaydık bunca araştırmaya, kitaba, yazıya gerek kalmazdı değil mi?

2.) ben zaten telife karşıyım, herkes her bilgiyi kullansın.

burada olmamızın sebebi sanırım bu. yani emeğimizi buraya veriyorsak hepimiz biraz buna inanıyoruz demektir, özel olarak vurgulamaya gerek duymadan. ancak bu bize, bunu kabul etmeyenlerin emeğini izni olmadan alma hakkını vermiyor. yani konu ideolojik değil, hukuksal.

3.) birazcık aşırmaktan ne çıkar.

buna karar verecek olan biz değiliz. intihal suçu denen şey, tek bir cümlenin, hatta bir isim tamlamasının bile peşine düşülebileceğini söylüyor. yüzlercesinin mahkemeyi kazanıp kazanmayacağından değil, bir tek kişinin cümlesinin peşine düşüp mahkemeye gidip gitmemesinden bahsetmeliyiz. kaldı ki, yönetici olmadan önce de ilgilendiğim, şimdi de onlarcasını silmek zorunda kaldığım telif ihlalli sayfalar hiç de sanıldığı gibi uğraşılmış, bir iki bilgi alınmış sayfalar değil. sadece kes/yapıştırla oluşturulan bu sayfaları, silindikçe, iki cümle yazmak yerine aynı kes yapıştırla yüzlerce kez buraya ekleyenlerin emeğe saygı konusunda o satırları yazanlara izah etmeleri gereken bir şeyler olabilir. hepimizin sevdiğimiz bir film, bir yazar ya da bir konu ile ilgili birkaç cümlemiz vardır diye düşünüyorum. bu konuda köylerinin bilgilerini aktaranları örnek alsak iyi olur.

bir ara mesaj sayfamın tepesine "eski tartışmaları okuyalım, aynı havanlarda aynı suları dövmeyelim" gibisinden bir not yazmıştım. özellikle telif konusunda hep aynı yerden aynı mesnetsiz karşı çıkışları görmekten sıkıldığım için. ki ben de o tartışmaları okuyup aklımdaki sorulara cevaplar bulmuştum. telif konusunu anlamayanlara ısrarla ve bıkmadan anlatmaya devam edebilirim. belediye ve kaymakamlık sitelerini resmi site sanıp ekleyebileceğini sananları anlayabilirim. benim anlamakta zorluk çektiğim ve asıl kabullenemediğim, konuyu anlayan ama "bırakın bu boş işleri, alsınlar işte çocuklar istedikleri yerden, ne var ki bunda" tarzını sürdürenlerdir. --kibelemesaj 11:10, 25 Aralık 2006 (UTC)

Sevgili Kibele

1. maddende belki farkında olmadan çok büyük bir proje ortaya atmışsın. Bence harkulede bir proje. Bir sürü dağınık bilginin tüm dünyada bir formatta toplanması. Tam olarak da yapılması gereken bu olabilir. Ütopik ama bir dönem ütopik olan fikirler bir dönemin olağanı olabilir. Bu fikri savunuyorum evet. Tüm çalışmalrın birbirine bağlı olduğu bir tek kaynak. Bunu belki yapamayız şu anda ama bu fikre alaycı yaklaşmamak icap eder değil mi?

2. Neyin ideolojik neyin ideolojik olmadığı biraz bakış ve görüş meselesi. Örneğin sen bana göre çok ideolojik bir insansın. Senin kendinde göremediğin bir yanını ben görebiliyor olabilirim. Bence sen tamamen bir fikirin bir dünya görüşünün izdüşümüsün varlığınla ve bu seni ideolojik yapıyor. Şu hayatta ideolojik olmayan pek bir şey yok. Hukuk dediğimiz şey ise bir kurgudan ve eşitsizliklerin yanlışlıkların resmileştirilmesinden başka bir şey değildir bence. Ha nedir, bu lanet şey bizi de kapsıyor ve bizi de kendinin bir parçası yapıyor mu? Evet. Ama bu ona karşı olmamamızı gerektirmez. Ben kurallara uyuyorum ama karşıyım. Emeğe saygı dediğimiz şey de bence değerlendirme ile ilgilir. Bu da ideolojik. Buraya insanlar neden yazıyor neden emek veriyor.

Tanınmak için mi?
Ne kadar başarılı olduklarını göstermek için mi? 
İleride burada yönetici olmak için mi? Neden?

Ben burada insanlar benim yazdıklarımı tepe tepe kullansınlar bilgi dağarcıklarını geliştirsinler, Yeni nesillere adam gibi bir dünya devretsinler diye yazıyorum. Bu amaca erişemezse yazdıklarım o zaman benim emeğime saygısızlık yapılmış olur. Ha bu arada kullanıcı sayfama yazmışım bunları bunları yaptım. Yazmasam ne kadar asil bir davranış olur değil mi? Ne yazık ki o kadar şövalye ruhlu değiliz. İlkeliz henüz. Ancak en azından ne olduğumuzu davranışlarımızın neye tekabül ettiğini bilebiliriz. Oskar Wilde'ın bir lafı vardır "Hepimiz aynı bokun içindeyiz ama bazılarımız yıldızlara bakıyor." Genellikle burada savunduğum fikirler benden ileridir. Öyle olması gerekir çünkü insan gelişimi açısından.

3 İşe hukuk yönünden bakarsanız zaten tam anlamı ile çuvallarız. Modern hukuk der ki bir kişi suçu tespit edilinceye kadar masumdur. Buradaki her telif hakkı yapıldığı iddia edilen metin resim her neyse ayrı ayrı mahkemeliktir. Burada karar veren sizler, bunlar kullanıcılar da olabilir, neye göre karar veriyor. Bir isim tamlamasının aynı olması telif hakkına tecavüz eder mi etmez mi. Edebilir ya da etmeyebilir değil. Eder ya da etmez gibi bir yanıt ister hukuk. Bu şekilde bir yanıtınız yoksa o metin masumdur. Benim hiç sevmediğim bu hukuğun kuralları da böyle işliyor maalesef. Eğer siz karar veriyorsanız o da bir tür diktatöryadır. Bence asıl aksayan şey burada sistem. Burada karar verici, kanundan hukutan anlayan bir özel kurul (mahkeme) olması mevcut sistemden daha ilerici görünüyor. Yönetici aa bence burada telif hakkına tecavüz var diyip sayfa silememeli. Modern hukuk bile şu anki Wikipedia'dan daha demokratik bence.

4 Son paragrafda bahsettiğin gibi kimse "Bırakın çocuklar alsın ne olacak." demiyor. lütfen sözlerimi ucundan acık da olsa değiştirip beni radikalleştirmeyin. Ütopik olmanın tehlikelerini biliyorum ve güncel hayat için ütopik önermelerde bulunmuyorum. Öyle bir davranışım da yok şu ana kadar.

Fikirlerimiz, dayadığımız mesnet'in sağlamlığı kadar sağlamdır.

Wikipedia amerika kanunlarına tabiymiş. Eğer fikirlerimizi buna dayarsak ne de mesnetli olur değil mi. Tüm dünyada tıkır tıkır işleyen sayesinde hiç bir haksızlığa eşitsizliğe izin verilmeyen hukuk'a dayarsak fikirlerimizi ne de mesnetli olur değil mi. Nasıl konuşmamız lazım anlamadım ki. Arkadaşlar amerikan telif kanunu der ki. bilmemne bize bunu böyle yapmamız gerektiğini söylüyor. Hah ben buldum burada böyle böyle yazıyor işte filan mı. Böyle davranacağıma size göre mesnetsiz bana göre insanın özüne mesnetli fikirlerimi sunarım daha iyi. Saygılar değil ama içten sevgiler sunarım--Devrimdpt 12:53, 25 Aralık 2006 (UTC)

  • vallahi benim bütün bunlar karşısında dilim tutuluyor, aklım fikrim yetersiz kalıyor. bu yüzden ne dünya meseleleri hakkındaki, ne de hukuk, ütopyalar, radikallik, diktatörya, ideolojiler hakkındaki teatiye dahil olmayacağım, kaldı ki burası biriktirdiklerimizi bu şekilde tartışmanın yeri değil bence. --kibelemesaj 15:31, 25 Aralık 2006 (UTC)
  • Nerde tartışalım Kibele kardeş. Aldın buraya getirdin burada tartışmak icap eder diye, çıktık geldik. Mesnetsiz ne demek şimdi. Bu tür kışkırtıcı terimler neden kullanılıp huzur bozuyorsun. Şimdi bu sözcükle huzuru bozduğunu kanıtlamam için kaç tane madde okumam gerekiyor. Gidip seni bir yerlere mi şikayet etmem gerekiyor. Sonra anlamsız tartışmalara benim de mi dahil olmam gerekiyor. Yoruluyorsanız sabırınız yoksa yapmayın bu işi. Benim enerjim bitti eyvallah deyin çekin gidin. Ama Türkiye'de pek görülmez böyle durumlar. Yukarıda terimlerin hepsi senin 1. derecede ilgi alanında olması gereken terimlerdir, salata olsun diye söylenmediler. Bir iş yapıyorsak o işi tüm ayrıntıları ile didiklemek icap etmez mi. E her yiğidin yoğurt yiyişi var. Afiyet olsun sana da.--Devrimdpt 16:11, 25 Aralık 2006 (UTC)


Yöneticilerin belli keyfi uygulamaları ya da konu hakkındaki kendi yorumlarını dikte ettikleri gibi yanlış bir kanaat var galiba. En doğrusu kademe kademe açıklamak:

  • Vikipedi Wikimedia Vakfı'nın (Wikimedia Foundation) bir projesi. Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulmuş olan ve sunucuları yine orada bulunan bu vakıf ve tüm projeleri ABD yasalarına uymak zorunda. Bunu ABD dikte ediyor. Wikimedia Foundation da bu kurallarla uyum içerisinde olacağını taahhüd ediyor. Durum böyle olunca ne kullanıcıya ne de yöneticiye bu konuda söz düşmez. Beğenmeyen Wikimedia Foundation projelerine katılmaz, o kadar. Vikipedi bu konunun tartışma platformu değildir. Sanırım bunun tartışmaya açık bir tarafı yok.
  • Vikipedi adlı bu projenin Türkiye ile hiçbir ilişkisi yok. Bu projenin biz Türk vatandaşlarını ilgilendirebilecek tek ama tek özelliği Türkçe olması. Bu okuduğunuz yazı ABD topraklarında bulunan ABD'li bir vakfa ait sunuculardan çıkıyor ve ekranınıza yansıyor. (Ek olarak, Vikipedi'nin, Wikimedia projelerinin, Türkiye Cumhuriyeti dışından veya içinden yayın yapan ve Türkiye Cumhuriyeti topraklarından erişilen tüm internet sitelerinin Türkiye'nin ilgili yasaları ile uyum içerisinde olması zorunlu.) Bunun da tartışılacak bir tarafı yok.
  • Telif hakları konusunda, düz mantık ile aynı durumun geçerli olduğunu söyleyebiliriz. ABD telif hakkı politikası neyse Vikipedi'de geçerlidir. Wikimedia Foundation ABD dışındaki ülkelerdeki telif hakkı farklılıklarını da gözetir ve gerekiyorsa ek kısıtlamalar getirebilir, çünkü çok dilli olan bu projenin yayın problemi yaşamasını istemez. Ancak uygulanan kurallarda taban olarak ABD telif hakkı yasaları alınır. Vikipedi'de ABD telif hakkı yasalarını ihlal edecek şekilde içerik barındırmak yasaktır. Burada da tartışılacak birşey yoktur. Aynı şekilde, beğenmeyen bu Wikimedia Foundation projesine katılmamayı seçebilir. Vikipedi bu konunun tartışma yeri değildir.
  • O halde yöneticinin dediği değil, kullanıcının dediği değil, ABD telif hakkı yasalarının dediği geçerli. Bu konuda felsefe yapmaya ihtiyaç yok, laf kalabalığına lüzum yok. Soru şudur: Bir uygulama bu yasalara uygun mu değil mi? Uygunsa mesele yoktur, uygulama yapılabilir. Uygun değilse yapılamaz.
  • ABD telif hakkı hukuku nedir? Ne söylemektedir? United States Copyright Office bu konuda yetkili merci. İnternet adresi http://www.copyright.gov/ . İlgili dökümantasyon burada mevcut.
  • Aşağıdakiler bu siteden alıntı:
    • Copyright is secured automatically when the work is created, and a work is “created” when it is fixed in a copy or phonorecord for the first time.
    • The use of a copyright notice is no longer required under U.S. law, although it is often beneficial.
    • As a general matter, copyright infringement occurs when a copyrighted work is reproduced, distributed, performed, publicly displayed, or made into a derivative work without the permission of the copyright owner.
    • Under the fair use doctrine of the U.S. copyright statute, it is permissible to use limited portions of a work including quotes, for purposes such as commentary, criticism, news reporting, and scholarly reports. There are no legal rules permitting the use of a specific number of words, a certain number of musical notes, or percentage of a work. Whether a particular use qualifies as fair use depends on all the circumstances.
    • When it is impracticable to obtain permission, use of copyrighted material should be avoided unless the doctrine of “fair use” would clearly apply to the situation. The Copyright Office can neither determine if a certain use may be considered “fair” nor advise on possible copyright violations. If there is any doubt, it is advisable to consult an attorney.
  • Yani fair use kapsamında yorumda veya eleştiride bulunmak, kişinin ettiği sözü bildirmek, haber vermek ve bilimsel rapor amaçlı alıntılama yapılabilir. Bunun kesin bir sınırı yok, duruma bağlı olarak değişir. Bu konuda Wikipedia ne diyor?
    • Wikipedia:Copyrights - Using copyrighted work from others: All works are copyrighted unless they either fall into the public domain or their copyright is explicitly disclaimed. If you use part of a copyrighted work under "fair use", or if you obtain special permission to use a copyrighted work from the copyright holder under the terms of our license, you must make a note of that fact (along with names and dates).

Yani kaynak belirtmeden, isim ve tarih bilgisi vermeden alıntı yapılamaz. Bu durumda bizim telif sorunu var diye sildiğimiz maddelerin %99'u için hiçbir şey söyleyemezsiniz. Bu bizim kendi yorumumuz değil, kanunlar böyle. Koca cümleleri, paragrafları, hatta tüm metni başka sitede görünce sildik bunları.

Geri kalan %1 ise, yani kaynak belirtilen maddelerin silinmesi ise ayrı bir konu, onu tartışırız. Şimdi vaktim yok. Ama %99 için durum budur ve bunu her defasında tartışmak istemiyorum, konu üzerine felsefe yapılmasını anlamsız buluyorum. -Tembelejderha 18:30, 25 Aralık 2006 (UTC)

Hocam sizin sorununuz hat safada kaba olmanız. Ne demek allasen beğenmezsen git. Siz kopmuş gitmişsiniz. Buna açıkça ya sev ya terket deseydin de tam anlasaydık ne kadarmış iktidar aşkınız. Ben terketmiyorum ve beğenmediğim herşeyi bu wikinin temeltaşlarından biri de olsa eleştiriyorum. Doğru olan bu. Napalım bu böyleymiş demek değil. Burası da kimsenin malı değil. Dünyadaki her şey gibi kamusal bir alan. --Devrimdpt 19:07, 25 Aralık 2006 (UTC)


Aynen öyle, eğer temel taşlardan birini beğenmiyorsanız katkıda bulunmayabilirsiniz diyorum. Temel taşları burada sorgulamıyoruz. Yöneticiler olarak da sorgulatmıyoruz. Bizim sorgulama yetki ve iznine sahip olduğumuz şey sadece şu: Buradaki uygulama bize dikta edilen temel taşlara uygun mudur-değil midir. Bu kadar. Tartışma bu seviyededir, meta tartışmanın yeri burası değildir. Gidin bunları meta-wiki'de tartışın: http://meta.wikimedia.org Yalnız belirteyim orada size burdaki gibi cevap dahi vermezler, kaale almazlar.

Ne deniyor? Telif hakkı ihlali yapmayacaksınız. Nedir telif hakkı ihlali? US Copyright Office'in yayınladığı Copyright law. Bitti. Buna uymak zorundayız. Tartışılacak şey "buna uyulup uyulmayacağı" değil, herhangi bir uygulamanın buna uyup uymadığı. Açık anlatabiliyor muyum? Yani buna uyulması gerektiği bir defa dikta edilmiş, sizin tartışabileceğiniz tek nokta birşeyin buna uygun olup olmadığı. Ben söylemiyorum, Wikimedia Foundation böyle çalışıyor. Dediğim gibi bu size uymuyorsa gidin, sizi istemiyoruz. Anlamak bu denli zor mu? Kabalık değil, zorunluluk. Telif haklarına uyulması gerektiğini sorgulayamazsınız. -Tembelejderha 19:21, 25 Aralık 2006 (UTC)


Vikipedi'de orjinal yazmak yasaktır

değiştir

Kendinize ait Research (araştırma) ve görüşler vikipedi de yayınlanamaz. Ben bunu vikipedi ye bağışladım telif hakkı benimdi diyemezsiniz bu konularda. Örneğin bir profössörsünüz, bir buluş yaptınız. Bunu direk ilk vikipedi de yazamazsınız. bkz. Citing sources.. [2] Burda yer alan bilgilerin mutlaka biryerde yayınlanmış olması gerekir.

Bu konuyu biraz da bu açıdan ele alın.. Telif tek sınır değil çünkü. Alt sınır da var.. ikisi arasında biryerde olacak yazılanlar Bu imzasız yazı 85.103.17.35 (mesajkatkılar) tarafından eklenmiştir.

Hocam uçtunuz siz hepten. Ben de şöyle noktalayayım, Ben şimdiye kadar o cici telif yasalarını çiğneyecek herhangi bir eylemde bulunmadım. Bulundu isem de haberim yok inceler bulursunuz. Burası da sizin memleketiniz değil, "ya sev ya terket" "sizi istemiyoruz" diyemezseniz, deseniz de size kaale alacak değilim. Aynen devam edeceğim ve telif yasalarının da sevmediğim yanlarını konu açıldıkça buralarda ifade edeceğim. Sevdiğim yanlarını seveceğim sevmediğim yanlarını da eleştireceğim. Wiki bazı kanunlarca sınırlandırılıyorsa kanunları da eleştireceğim. Hiç bir yerde kanunları eleştirmek suç değildir. Uymamak suçtur. Bilemiyorum siz yine de bu davranışıma uyacak bir madde bulup beni engeller misiniz. Hiç bir mekan, kurum, kural tartışılamayacak değiştirilemeyecek değildir. Her şey de her yerde tartışılabilir. --Devrimdpt 13:18, 26 Aralık 2006 (UTC)

  • Telif hakları hukukî bir konudur, telif haklarının ihlâli suçtur, mahkemeler telif hakkı ihlâlinde suçu işleyene ceza verebilirler... biz hukuka uymakla yükümlüyüz. Telif hakkı aynı zamanda bir Vikipedi ilkesidir, örneğin tarafsız bakış açısı gibi ve kuruluşundan beri Vikipedi'de bulunan bu ilkelerin kullanıcılar, yöneticiler, bürokratlar kısacası Vikipedi'deki herhangi bir editör tarafından değiştirilmesi mümkün değildir; bunu söyleyen ben veya bir başkası değil Vikipedi'yi kuranlardır. Bu durumda bizim bu ilkeleri tartışmamız hiçbir şey değiştirmeyecektir, zira bizim sözcüklerimiz bu ilkeleri değiştiremez. Bu durumda bunları beğenmeye biliriz ama eleştirmemiz de bizi hiçbir şey kazandırmaz zira eleştirilerimiz bunu değiştiremez, zira burada bulunan kimsenin değiştirme yetkisi yok. Bu durumda niçin tartışılıyor? Zannımca olan şey sadece sözcük israfı, zira gerçekten felsefî anlamda haklı bir eleştiri getirseniz dahi o ilkeler değişmeyecek. Bu ilkelere uymadan hareket etmek ne yazık ki Vikipedi'de mümkün değil "ben illa taraflı yazacağım veya telif haklarına uymayacağım, bunlar benim kabul ettiğim ilkeler değil" gibi bir tutum sergilememiz (burada yani Vikipedide) mümkün değil. Kısacası bunlar ortamın, kimsenin değiştiremeyeceği şekilde konmuş, temel taşları, yapı taşları - bu ortamı beğenmiyorsak ve uygun tavrı göstermeyeceksek katkılarımız burada barındırılamayacaktır (taraflı maddelerimiz örneğin)... kastedilen de budur. Burası bir demokrasi denemesi değil, sadece bize verilen ilkeleri göz önünde bulundurarak ansiklopedi maddesi girmeye çalışıyoruz. Bu konuda daha fazla konuşmak ilkeler açısından yanlış anlaşılmalara yol açabilir bu sebeple zaten değiştiremeyeceğimiz bir konuyu bu şekilde tartışma ancak zararlı olacaktır. Kurallar zaten belirli... Teşekkürler, iyi çalışmalar... - Noumenon mesajkatkılar 13:28, 26 Aralık 2006 (UTC)

Tabi ki burada benim telif mantığını beğenmemem bu kanunları değiştirmeyecek. Öyle konuşuyoruz burada, Ancak bu fikirlerin belirtilmesi bile bu kadar şiddetli bir tepki alıyorsa burada bu telif mereti insana ne kadar soluk verir, ne kadar keyif bırakır. Telife, kurtulunacak, bir şekilde atlatılacak bir meret olarak bakmak var, bir de kraldan kralcı davranılarak telif de telif demek var. Ben doğrusu yukarıdaki diğer tartısmaları da yeni okudum ve anladım ki burası gerçekten biraz saplantılı. Arkadaşların dediği gibi gitsem daha iyi olacak. Daha fazla tepki almamış olmam hafta içi olduğundan sanırım.

Ancak bir şey daha söylemek istiyorum. Belki dolaysız konuşuyorum o yüzden çok keskin fikirler oluyor, politik yaklaşmaktan bıktım herşeye ondandır. Bu wikipedia'yı düşünüyorum bu telif olayı ile nasıl gider. Zaten anladığım kadarı ile burada da bu telif olayını tam olarak bilen kimse yok. Bir kaç madde öğrenilmiş onlar insanlara anlatılıp duruyor. Telif yabancı dilde bir muamma burada. Belki tartışılanlar hepten gereksiz kanuna göre de. Neyse benim kanım, bu telif kurallarına uyarak bu site kaplumbağa hızıyla bile ilerleyemez. Bu siteyi kuranlar daha başka bir şey düşünmüş olmalılar diye düşünüyorum. Bunu bir tek ben değil buranın fikir mimarları da düşünmüş olmalı. Bu da bana kendi tekstil sektörümü hatırlattı. Bizde de buna benzer bir akış vardı. Şöyle ki: Bize üretim yaptıran (müşterimiz diyeyim) çok ünlü, pahalı, prestijli bir firma özel insan hakları kriterlerine sahipti. Bu kriterler o markaya üretim yapan fabrikalarca görünen bir yere asılmak zorunda idi. İşte çocuk işçi çalıştırılmayacak haftada 2 günden fazla fazla mesai yapılmayacak. tuvaletlerde tuvalet kağıdı olacak falan filan cennet. Ancak bu marka aynı zamanda bizle öyle bir pazarlık yapardı ki o kar marjları ile işçilerimize o koşulları sağlamamız imkansızdı. Firma arada bir gelip işçilerle özel görüşme yapıp koşullarını sorardı. Ve bunların hepsi danışıklıdöğüş yürürdü. Pekala bilirlerdi ki bunların hiç biri sağlanmazdı işçilere. Ancak takip, kontrol eder görünürlerdi. Yani kardeşim ben böyle şirin görünmek istiyorum ama sen bildiğini yap derdi. Bu wiki de böyle düşünülen bir proje olsa gerek. İnsanlar bildiğini yapar diye düşünülmüştür. Yoksa bu kadar dilde bu kadar madde, hepsi telife uygun, Poh! Sizin bahsettiğiniz telifleri uygulasanız tüm wikiler % 70 küçülür kanımca. Zira bir çok kez şahit oldum, sayfası silinen biri kolaylıkla aynı durumda birsürü site bulup e bunlar ne diyebiliyor. Akıl karı bir iş değil bu kadar kralcı olmak. Neyse kolay gelsin diyorum. Wikipediada daha akıllı insanlar umardım. E siz yapın bari nasıl biliyorsanız. Bu telif olayı da pek öyle kolay takip edilebilecek bir şey değil, siteye açılan kaç dava var bu kadar maddeden? ama gene de siz devam edin böyle düşünmeye. Bir de insanların emeğine saygı olayı var. Ben korsan kitaba karşıyım, almadım hiç. korsan cd de almadım. Aynen de yaratıcılarını düşünerek. Para kazansınlar diye. Ancak buradaki durumun alakası yok bu durumla. İnternete koyulmuş bir şey zaten paylaşılmaya açıktır bence, yoksa niye koyuyor. Diyeceklerim bu kadar. Kolay gelsin size. Mosfilm maddesindeki linkleri bir sinemasever tamamlayıverirse çok sevinirim, İyi gidiyordu. Hoşçakalın.--Devrimdpt 18:39, 26 Aralık 2006 (UTC)

"Telif hakları/Arşiv 1" proje sayfasına geri dön.