Vasili Poyarkov
Vasili Daniloviç Poyarkov (Rusça: Василий Данилович Поярков), (y. 1597 - 1668 sonrası) Amur bölgesinin ilk Rus kaşifi.
Rusya'nın Sibirya'ya yayılması 1582'de Sibir Hanlığı'nın fethiyle başladı. 1639'da Ulya Nehri ağzının 65 mil güneydoğusunda Pasifik'e ulaştılar. Yenisey Nehri'nin doğusunda, Stanovoy Dağları ile Amur Nehri arasındaki sözde Çin tarafından kontrol edilen Transbaykal bölgesi dışında tarıma uygun çok az arazi vardı. Poyarkov bu toprakları keşfetmeye gönderildi.
1640 yılında pismenyy golova (kabaca kayıtlardan ve yazışmalardan sorumlu) olarak Yakutsk'taydı. Haziran 1643'te Poyarkov 133 adamla Yakutsk'tan yola çıktı. Yakutsk voyvodası Peter Golovin tarafından gönderildiler. Doğru rota hakkında hiçbir fikri olmayan Poyarkov; Lena, Aldan, Uçur, Gonam nehirlerini aştı. Taşınan 64 kadar kargo nedeniyle geciktiler ve Stanovoy Havzası'na ulaşmalarından önce kış bastırdı. 49 adamını kışı geçirmek üzere bırakarak Aralık ayında dağların üzerinden güneye doğru ilerleyerek Daur ülkesindeki yukarı Zeya Nehri'ne ulaştı; burada evcil hayvanları, düzgün evleri ve Çin ticaret malları olan ve Çin'i fethetmeye yeni başlayan Mançulara haraç ödeyen çiftçilerin yaşadığı bir toprak buldu. Umelkan nehrinin ağzına yakın bir yerde kışlık bir kale inşa etti. Yerlilerden erzak almak için aşırı gaddarlığa başvurdu, böylece onların düşmanlığını kazandı ve erzak elde etmeyi zorlaştırdı. Adamları çam kabuğu, çalıntı yiyecekler, başıboş orman hayvanları ve parçaladıkları yerli tutsaklardan oluşan bir diyetle hayatta kaldılar.[1]
1644 baharında adamlarından yalnızca kırk tanesi hayatta kalmıştı. Artık kışı geçiren ekibin de katılmasıyla Zeya'dan Amur'a doğru ilerlediler. Ünleri kendilerinden önce geldiğinden, sayısız pusuya düşerek Amur'a doğru savaşmak zorunda kaldılar. Sonbaharda Amur'un ağzındaki Nivihlerin ülkesine ulaştılar. Arkasında bu kadar çok düşman varken Poyarkov aynı yoldan geri dönmenin akıllıca olmadığını düşündü. O kış tekneler inşa ettiler ve ertesi bahar Ohotsk Denizi kıyısından Ulia Nehri'ne kadar ilerlediler ve sonraki kışı altı yıl önce Ivan Moskvitin tarafından inşa edilen kulübelerde geçirdiler. Bir sonraki baharda, Moskvitin'in Maya Nehri boyunca izlediği rotayı takip ederek Yakutsk'a geri döndüler ve yola çıktıktan neredeyse üç yıl sonra oraya vardılar.
Sibirya'daki pek çok Rus kaşif ve sömürgeci gibi Poyarkov da hiçbir ödül almadı. Sibirya yerlilerine karşı uyguladığı acımasız muamele, kendi adamları arasında bile düşman kazandı. Yakutsk voyvodası onu yargılanmak üzere ve bilinmeyen bir kader için Moskova'ya gönderdi. Yetkililer Poyarkov'un kendisi hakkında ne düşünürse düşünsün, onun sağladığı bilgilerden memnundular. Amur'a yapılan bir sonraki Rus seferi 1650'de Yerofey Habarov tarafından yönetildi. Ayrıca bkz Rusya-Mançu sınır çatışmaları.
1963 yılında inşa edilen buzkıran Ledokol-4 1996 yılında Vasiliy Poyarkov olarak yeniden adlandırıldı.
Kaynakça
değiştir- ^ W Bruce Lincoln, 'The Conquest of a Continent',page 65, citing Akheograficheskaya Kommissia,'Dopolneniia k Aktam Istoricheskim', St Petersburg 1846-72, III, document 12, pp. 52-60
Bibliyografi
değiştir- W. Bruce Lincoln, 'Bir Kıtanın Fethi', 1994