Uyanış: Büyük Selçuklu

Türk televizyon dizisi (2020–2021)

Uyanış: Büyük Selçuklu, Akli Film imzalı, 28 Eylül 2020 tarihinde TRT 1'de yayımlanmaya başlayan, yönetmenliğini Sedat İnci'nin yaptığı, senaryosunun Serdar Özönalan ve Emre Konuk tarafından kaleme alındığı tarihî, kurgu, aksiyon ve dram türündeki Türk televizyon dizisidir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun devlet yapısını, siyasi olaylarını, savaşlarını ve Sultan Melikşah'ın hayatını ele almaktadır.[1] Başrollerinde Buğra Gülsoy, Ekin Koç, Hatice Şendil, Gürkan Uygun, Sezin Akbaşoğulları, Sevda Erginci ve Mehmet Özgür yer almaktadır. Dizi, 31 Mayıs 2021 tarihinde yayımlanan 34. bölümüyle sezon finali yapmıştır. 2. sezonundan itibaren ise Alparslan: Büyük Selçuklu adıyla devam etti.

Uyanış: Büyük Selçuklu
Dizinin resmî logosu
FormatTelevizyon dizisi
TürTarihî
Kurgu
Aksiyon
Dram
Proje tasarımcısıEmre Konuk
YazarSerdar Özönalan
Emre Konuk
SenaristSerdar Özönalan
Emre Konuk
YönetmenSedat İnci
Yardımcı yönetmenBerat Özdoğan
Yaratıcı yönetmen(ler)Emre Konuk
BaşrolBuğra Gülsoy
Ekin Koç
Hatice Şendil
Gürkan Uygun
Sezin Akbaşoğulları
Sevda Erginci
Mehmet Özgür
Leyla Lydia Tuğutlu
Cemal Toktaş
İlker Kızmaz
Ali Gözüşirin
Leyla Feray
Pınar Töre
Bülent Alkış
Tema müziği bestecisiGökhan Kırdar
Açılış müziğiUyanış: Büyük Selçuklu jenerik - Gökhan Kırdar
Bitiş müziğiUyanış: Büyük Selçuklu jenerik - Gökhan Kırdar
BesteciGökhan Kırdar
Batuhan Fırat
Ülke Türkiye
DiliTürkçe
Sezon sayısı1
Bölüm sayısı34 (bölümleri listesi)
Yapım
Yönetici yapımcıEsi Gülce Kutluata
YapımcıEmre Konuk
Mekânİstanbul
Görüntü yönetmeniErcan Işık
Gösterim süresi120 dakika
Yapım şirketiAkli Film
Yayın bilgileri
KanalTRT 1
Görüntü formatı576i (16:9 SDTV)
1080i (HDTV)
Ses formatıStereo
Yayın tarihi28 Eylül 2020 - 31 Mayıs 2021
DurumuSona erdi
Kronoloji
İlişkili programlarAlparslan: Büyük Selçuklu
(2021-2023)
Dış bağlantılar

Tarihin takvim yaprakları 1072 senesini göstermektedir. Büyük Selçuklu Devleti'nin ikinci hükümdarı olan Sultan Muhammet Alparslan, bir sene önce Anadolu'da Bizans İmparatorluğu'na karşı büyük yankı uyandıran bir zafer kazanmış ve İslam dünyasında itibarı artmıştı. Bir sene sonra da, bu sefer Doğu sınırına doğru bir sefer yapmayı kararlaştırdı. Selçuklu'nun Doğu sınırında bulunan Berzem Kalesi, Alparslan için tehdit unsuru hâline gelmişti. Bunun için orayı ele geçirmek istiyordu.

Uzun, yorucu ve başarılı bir savaştan sonra kale, Selçuklu Hanedanı tarafından ele geçirildi. Kalenin komutanı olan Yusuf Hârezmi, Sultan Alparslan'ın huzuruna getirildi. Yusuf Hârezmi gözü kara bir adamdı; asla kendilerine boyun eğmeyeceğini, kendilerinden korkmadığını söyledi. Yetmedi, Alparslan'ın itibarını ve onurunu zedeleyecek sözler de etti.

Bu ağır sözlerden sonra Alparslan, Yusuf'u oracıkta idam etmeye hazırlandı. Ancak Yusuf, önceden avucunun içinde sakladığı zehirli bir hançeri, Alparslan daha kendisine saldırmadan onun sırtına saplamayı başardı. Selçuklu askerleri Yusuf'un bedenini oracıkta paramparça etti. Fakat Alparslan çok ağır yaralanmıştı. Veziri Nizamülmülk'e, oğlu Melikşah'ın tahta geçmesi için vasiyetini bildirdi ve birkaç gün sonra öldü.

Alparslan'ın ölümünden sonra Selçuklu tahtına Sultan Melikşah geçti. Melikşah; bir yandan devletinin siyasi meseleleri ile uğraşırken, diğer yandan Hasan Sabbah'ın Batınilik faaliyetlerini durdurmaya çalışmaktadır.

Prodüksiyon

değiştir

Dizinin oyuncu kadrosu özel olarak ata binme, ok atma ve kılıç kullanma eğitimleri almıştır. Dizi oyuncuları Kazakistan merkezli Ulusal Aksiyon Şirketi tarafından eğitilmiştir. (Nomad Stunts, Ottoman Stunts)

Eleştiriler

değiştir

Dizinin tarihî gerçekliklerden neredeyse tamamen kopuk olduğu, pek çok tarihî bilgiyle uyuşmadığı ve dizide mantık hataları bulunduğu tespit edildi. Bu da dizinin pek eleştirilmesine sebep oldu.[2]

Oyuncu kadrosu ve karakterler

değiştir

Ana karakterler

değiştir
Oyuncu Karakter Bölüm Açıklama[3]
Buğra Gülsoy Sultan Melikşah 1-34 Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun üçüncü hükümdarıdır. Babası Sultan Alparslan'dır. Selçuklu Devleti'ni en parlak dönemine ve en geniş sınırlarına ulaştırmıştır.
Ekin Koç Ahmed Sencer Melikşah'ın devleti uğruna kendisi dâhil herkesten gizlediği, Kınık boyuna mensup Başulu Hatun'dan olma oğludur. Nizâmülmülk'ün elinde yetişmiş, devletin hususi yiğitleri arasına katılmıştır. Keskin bir zekâsı, savaşçı bir ruhu vardır. Kınık Obası'nın yeni beyidir. Turna Hatun ile evlenmiştir.
Hatice Şendil Terken Hatun Melikşah'ın hırslı, tutkulu ve entrika dolu eşi, kalbinin sahibidir. Kısa bir süreliğine sarayın baş hatunu olmuştur. Melikşah tarafından azledilip vazifesi Zübeyde Hatun'a verilmiştir. Sarayda türlü oyunlar ile entrika çevirmektedir.
Gürkan Uygun Hasan Sabbah Sarayda eskiden elçilik vazifesinde bulunan bir Bâtınî casusu idi. Açığa çıktıktan sonra kaçtı. Bâtınî baş dâisidir.
Sevda Erginci Turna (Terken) Hatun Şelemzar emiri İlteber Bey'in kızıdır. Hünerli bir şifacıdır. Ahmed Sencer ile destansı bir aşk yaşamaktadır. Güzelligi ile herkesi büyülemektedir. Sencer ile evlenmiştir.
Mehmet Özgür Nizâmülmülk Çağrı Bey'in, Alp Arslan'ın ve Melikşah'ın veziri, devletin hâcesi. Selçuklu'nun sırlarına vâkıf bir siyaset kurdu. Sencer'i yetiştiren ve sırrına vâkıf olan üç (Zübeyde Hatun öğrendikten sonra dört) kişiden biridir.
Sezin Akbaşoğulları Zübeyde Hatun 16-34 Melikşah'ın ilk eşi ve Berkyaruk'un annesidir. Sarayın yeni baş hatunu olmuştur.

Yardımcı karakterler

değiştir
Oyuncu Karakter Bölüm Açıklama
Bülent Alkış Ömer Hayyam 1-34 Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun en önemli bilim insanı ve şairi.
İlker Kızmaz Arslantaş Alp Sencer'in alp'ı.
Ali Gözüşirin Melik Muhammed Tapar Sultan Melikşah ve Başulu Hatun'un oğlu.
Leyla Feray Gevher Hatun Muhammed Tapar'ın eşi.
Pınar Töre Başulu (Taceddin Seferiyye) Hatun Sultan Melikşah'ın eşi.
Egemen Yavuz Hacip Kamaç Sultan Melikşah'ın baş yardımcısı.
Volkan Keskin Bozkuş Alp Sencer'in alp'ı.
İbrahim Balaban Balaban Alp Sencer'in alp'ı.
Muhammed Emre Kaya Togan 2-34 Korkut Bey'in oğlu.
Alkan Kızılırmak Kont Albert / Abdullah Ali 19-34 Eskiden Haçlılar ile birlikte yürüyen bir konttu. Ama daha sonra Selçuklu'ya esir düştü ve ardından Selçuklu'ya yardım etti. Daha sonradan Gazzâlî sayesinde müslüman oldu ve bir Selçuklu askeri oldu.

Bitirilen karakterler

değiştir
Oyuncu Karakter Bölüm Açıklama
Serdar Kılıç Alp Arslan 1 Sultan Melikşah'ın babasıdır. Berzem Kalesi'nin fethinden sonra kalenin komutanı tarafından gizli bir hançerle şehit edilmiştir.
Murat Garipağaoğlu Abd’ûl-Melik bin Attaş 1-9 Bâtınîler'in lideridir. Üst üste gelen başarısızlıklarından dolayı Hasan Sabbah tarafından öldürülmüştür.
Nik Xhelilaj Yorgos 2-10 Kuvel Kalesi'nin tekfuru olan Andreas'ın adamıdır. Ahmed Sencer tarafından öldürülmüştür.
Emre Erçil Ebü'l-Kâsım 4-10 Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı bir validir. Hainliği sebebiyle Melikşah'ın emri ile Emir Bozan tarafından idam edilmiştir.
Şifanur Gül Gülperi Hatun 1-14 Kınık Obası beyi Korkut Bey'in kızıdır. Korkut Bey, Emir Tâcülmülk tarafından tutuklanınca ortadan kaybolur.
Osman Sonant Andreas 2-14 Kuvel Kalesi'nin önceki tekfurudur. Sultan Melikşah tarafından öldürülmüştür.
Mete Deran Zenon Andreas'ın en yakın adamıdır. Melikşah'ın yaveri Kamaç tarafından öldürülmüştür.
Aytek Şayan Rüstem 1-15 Bir Bâtınî dâisidir. Melikşah'ın fermanı ile asılarak idam edilmiştir.
Leyla Lydia Tuğutlu Elçin Hatun 1-16 Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın kızıdır. Asil, güzel ve savaşçı bir Türkmen kadınıdır. Selçuklu Sarayı'nda dengeleri değiştirebilecek cinsten bir zekâya ve cesarete sahiptir. Sultan Melikşah tarafından Haçlılar ile mücadele etmek için Anadolu'ya gönderilmiştir.
Ertuğrul Postoğlu Korkut Ata Kınık Obası'nın beyidir. Haçlılar'ın bir baskınında şehit edilmiştir.
Beyzanur Mete Burçak Hatun Elçin Hatun'un yardımcısıdır. Elçin Hatun ile birlikte Anadolu'ya dönmüştür.
Hamdi Alp Sadık 1-17 Hasan Sabbah'ın saraydaki sağ koludur. Hasan Sabbah açığa çıktıktan sonra Melikşah tarafından idam edilir.
Erdem Akakçe Behram 1-18 Bir Bâtınî dâisidir. Hasan Sabbah'ın en güvendiği adamıdır. Ahmed Sencer tarafından öldürülmüştür.
Taner Turan Emir İlteber 2-20 Şelemzar ilinin emiri, Turna Hatun'un ise babasıdır. Faysal ve Efruz Hekim tarafından zehirlenerek öldürülmüştür.
Fatih Altun Yayla Erbatur 2-21 Emir İlteber'in yardımcısıdır. Emir İlteber öldükten sonra Turna Hatun'a isyan ederek Sencer tarafından öldürülmüştür.
Kaan Taşaner Marcus 13-22 Haçlı'ların komutanıdır. Melikşah tarafından öldürülmüştür.
Turgay Korkmaz İsaakios 14-24 Bizans imparatorunun kardeşidir. Kuvel Kalesi'nin Andreas'tan sonraki komutanıdır. Mithras tarafından öldürülmüştür.
Çiğdem Selışık Onat Seferiye Hatun 1-25 Melikşah'ın annesidir. Hastalığından ötürü ölmüştür.
Buçe Buse Kahraman Livya 18-27 Bir Haçlı lideridir. Marcus onu kaçırdıktan sonra Ahmed Sencer'in obasına sığınmış, zamanla iyi birisi olmuş, sonra ise mektup bırakıp gitmiştir.
Ünsal Özcan Ayas 1-29 Sencer'in bir alpidir. Faysal tarafından şehit edilmiştir.
Janbi Ceylan Aydoğdu 1-31 Sencer'in bir alpidir. Faysal ve Mithras tarafından şehit edilmiştir.
İsmail Ege Şaşmaz Faysal 13-32 Hasan Sabbah'ın manevi oğludur. Sencer tarafından öldürülmüştür.
Atılgan Gümüş Melik Tekiş 20-32 Melikşah'ın kardeşi ve Alparslan'ın oğludur. Hasan Sabbah ile ittifak yaptığı için Melikşah'ın fermanıyla Turan Şah tarafından kara zindana atılmıştır.
Efe Taşdelen Ahmet Melik Tekiş'in oğludur. Hasan Sabbah ile ittifak yaptığı için Melikşah'ın fermanıyla Turan Şah tarafından kara zindana atılmıştır.
Ogün Kaptanoğlu Turan Şah 28-32 Melikşah'ın amcasının oğludur. Geldiği kent olan Kirman'a geri dönmüştür.
Buse Meral Mah Melek Hatun 1-32 Sultan Melikşah ve Terken Hatun'un kızıdır. Abbasi halifesiyle evlenip saraydan ayrılmıştır.
Cemal Toktaş Gazzâlî 3-32 Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun en önemli din adamlarındandır.
Abdül Süsler Baturalp 33-34 Başulu Hatun'un kardeşidir.
Mehmet Bozdoğan Tâcülmülk 1-34 Terken Hatun'un veziridir.
Kaan Taşaner Mithras 24-34 Marcus'un kardeşi ve Kuvel Kalesi'nin son komutanıdır. Melikşah tarafından öldürülmüştür
Özer Tunca Yusuf Hemedanî 3-34 Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun en önemli din adamlarındandır.

Yayın takvimi

değiştir
Sezon Yayın günü
ve saati
Sezon
başlangıcı
Sezon finali Çekilen
bölüm
sayısı
Bölüm
aralığı
Yayın
yılı
TV
kanalı
1. sezon Pazartesi 20.00 28 Eylül 2020 31 Mayıs 2021
(Son bölüm)
34 1-34 2020-2021 TRT 1

Reyting grafiği

değiştir
Uyanış: Büyük Selçuklu : Türkiye (AB grubu) bölüm başı izleyicileri (milyon)
sezonBölüm numarası
12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334
18.4410.079.899.088.317.368.939.109.2410.4511.129.389.7511.2211.7412.1211.3411.5211.0612.2111.8411.6411.6810.9611.5410.8411.4710.2111.1310.169.2810.288.789.22
Kaynak: AB grubu izlenme oranlarıdır.

Bölümler

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "TRT 1'in yeni dizisi 'Uyanış: Büyük Selçuklu' 28 Eylül'de izleyiciyle buluşacak". Anadolu Ajansı. 3 Eylül 2020. 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  3. ^ "Oyuncu Sayfası". 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir