Türk Şahiler

7.-9. yüzyıllar arasında var olmuş bir Türk hanedanı

Türk Şahileri, MS 7. ila 9. yüzyıllarda Kabil ve Kapisa'dan Gandara'ya kadar hüküm süren Batı Türk veya Türk-Eftalit kökenli bir hanedandı.[3][4][5] Halaç etnik kökenine de sahip olabilirler.[6][7][8] Gandara bölgesi, doğuda Keşmir krallığı ve Kanauj krallığı ile sınırında olabilir.[6] 560'lardan itibaren Batı Türkleri, Transoksonya'dan yavaş yavaş güneydoğuya doğru genişlediler ve Baktriya ve Hindukuş bölgesini işgal ederek büyük ölçüde bağımsız yönetimler oluşturdular.[5] Türk Şahileri, Tokaristan Yabgularının siyasi bir uzantısı olabilir.[4]

Türk Şahiler
665-822 [1][2]
Türk Şahiler bayrağı
Damga
TürBozkır imparatorluğu
BaşkentKâbil
Resmî din
Budizm, Hinduizm
Tigin 
• 665 - 680
Barha Tegin
• 680 - 739
Tegin Şah
• 739 - 800
Fromo Kesaro
• 800 - 815
Pati Dumi
• ? - 850
Lagaturman
Tarihçe 
• Kuruluşu
665
• Dağılışı
822 [1][2]
Günümüzdeki durumuAfganistan, Hindistan

Türk Şahileri, Sasani imparatorluğu'nun Râşidîn Halifeliği tarafından çoktan fethedildiği bir zamanda ortaya çıktı. Türk Şahileri, Abbâsîler'in doğuya doğru genişlemesine 250 yıldan fazla direndiler fakat 9. yüzyılda Seferîler tarafından ortadan kaldırıldılar.[9] Gazneliler, azalan Şahileri ve Gucaratları alt ettikten sonra nihayet Hindistan topraklarına girdiler.

Sınırları

değiştir

Batı Göktürk hükümdarı Tong Yabgu Kağan komutasındaki Türkler Hindukuş'u geçtiler ve MS 625 dolaylarından itibaren Gandara'yı İndus Nehri'ne kadar işgal ettiler.[10][11] Genel olarak, Türk Şahi'nin toprakları Kapisa'dan Gandara'ya kadar uzandı ve bir noktada Zabulistan'da bir Türk kolu bağımsız hale geldi.[6][12] MS 723-729 yıllarında bölgeyi ziyaret eden Koreli hacı Hui Chao, bu bölgelerin Türk kralları tarafından yönetildiğinden bahsetmiştir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Contained within a clay urn were a gold bracteate with the portrait of a ruler, three early drachms of the Turk-Shahis (Type 236, one of which is countermarked), and a countermarked drachm of the Sasanian king Khusro II dating from year 37 of his reign (= 626/7). The two countermarks on Khusro 's drachm prove that the urn could only have been deposited after 689" Alram 2014, ss. 282–285
  2. ^ Alram, Michael; Filigenzi, Anna; Kinberger, Michaela; Nell, Daniel; Pfisterer, Matthias; Vondrovec, Klaus. "The Countenance of the other (The Coins of the Huns and Western Turks in Central Asia and India) 2012-2013 exhibit: 16. The Hindu Shahis in Kabulistan and Gandhara and the Arab Conquest". Pro.geo.univie.ac.at. Kunsthistorisches Museum Vienna. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017. 
  3. ^ ALRAM, MICHAEL (2014). "From the Sasanians to the Huns New Numismatic Evidence from the Hindu Kush". The Numismatic Chronicle (1966-). 174: 261-291. ISSN 0078-2696. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  4. ^ a b Kim, Hyun Jin (19 Kasım 2015). The Huns (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-317-34090-4. 
  5. ^ a b Vondrovec, Klaus. "Coinage of the Nezak". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  6. ^ a b c Inaba, Minoru. "From Kesar the Kābulšāh and Cenral Asia". 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  7. ^ Rezakhani, Khodadad (15 Mart 2017). ReOrienting the Sasanians: East Iran in Late Antiquity (İngilizce). Edinburgh University Press. ISBN 978-1-4744-0030-5. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  8. ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (İngilizce). 10 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  9. ^ Sasanian Iran in the Context of Late Antiquity: The Bahari Lecture Series at the University of Oxford (İngilizce). BRILL. 1 Şubat 2021. ISBN 978-90-04-46066-9. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  10. ^ Vondrovec, Klaus (2014). Coinage of the Iranian Huns and Their Successors from Bactria to Gandhara (4th to 8th Century CE): Kidarites (İngilizce). Austrian Academy of Sciences Press. ISBN 978-3-7001-7695-4. 
  11. ^ Laet, Sigfried J. de; Herrmann, Joachim (1 Ocak 1996). History of Humanity: From the seventh century B.C. to the seventh century A.D. (İngilizce). UNESCO. ISBN 978-92-3-102812-0. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  12. ^ Dani, Ahmad Hasan; Litvinsky, B. A.; Unesco (1 Ocak 1996). History of Civilizations of Central Asia: The crossroads of civilizations, A.D. 250 to 750 (İngilizce). UNESCO. ISBN 978-92-3-103211-0. 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.