Soxhlet ekstraktörü

Soxhlet ekstraktörü, 1879 yılında Franz von Soxhlet tarafından icat edilmiş bir laboratuvar cihazıdır.

A schematic representation of a Soxhlet extractor 1: Karıştırma çubuğu 2: İmbik (Pot fazla doldurulmamalı ve hala pottaki çözücünün hacmi, soxhlet ekstraktörünün hacminin 3 ila 4 katı olmalıdır.) 3: Damıtma yolu 4: Yüksük 5: Katı madde 6: Sifon başı 7: Sifon çıkışı 8: Genişletme adaptörü 9: Geri soğutucu 10: Soğutma suyu çıkışı 11: Soğutma suyu girişi

Kullanımı

Katı bir deney numunesinden yağ elde etmek için tasarlanmış olmasına rağmen bir bileşiği bir katıdan ekstrakte etmenin zor olduğu her şartta kullanılabilir. Genellikle, kuru deney numunesi, Soxhlet ekstraktörüne yerleştirilmiş, filtre kağıdından yapılmış yüksük şeklinde bir ekstraksiyon tüpüne konur. Ekstraktöre, çözücüyü (genellikle dietil eter ya da petrol eteri) içeren şilifli bir cam balon ve yoğunlaştırıcı takılır. Çözücü ısıtılır ve buharlaştırılır. Çözücünün sıcak buharı yoğunlaştırıcıya ilerler, yoğunlaşarak katı numunenin üzerine düşer. Numuneyi içeren ekstraksiyon tüpünün bulunduğu yüksük yoğunlaşan çözücü ile tam dolduğunda, bypass kolunun seviyesine ulaşır ve sifon oluşarak çözücü tekrar cam balona boşalır. Bu yoğunlaşma, yükselme ve sifon döngüsü, ‘geriakım’ olarak adlandırılır ve sürekli tekrar eder. Her döngü sırasında, katının içerdiği bir miktar yağ çözücüde çözünür. Ama çözücünün ısıtılan cam balonuna ulaştığında orada kalır, döngüye tekrar katılmaz. Bu durum, bu ekstraksiyon metodunun en önemli avantajıdır, sadece saf çözücü katıyı ekstrakte etmek için buharlaşır ve yoğunlaşır, döngüye katılır. Bu nedenle, bir cam balonda katıyı çözücü içerisinde ısıtarak ekstrakte etme yöntemiyle karşılaştırıldığında Soxhlet ekstraktörü ile uygulanan bu yöntemin verimi daha yüksektir. Bir ekstraksiyonun sonunda arta kalan çözücü, ekstrakte edilen yağı bırakarak rotary buharlaştırıcısı ile uzaklaştırılabilir.