Salomon Schweigger
Salomon Schweigger, (d. 30 Mart 1551, Haigerloch, Almanya - ö. 21 Haziran 1622, Nürnberg, Almanya) 16. yüzyılda yaşamış Alman Lüteriyen din adamı ve seyyah. Schweigger, Almancadaki ilk Kur'an tercümesinin sahibidir. Balkanlar, Konstantinopolis ve Orta Doğu'ya yapmış olduğu seyahatlerini anlattığı seyahatnamesi ile de ünlüdür.
Salomon Schweigger | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 30 Mart 1551 Haigerloch, Baden-Württemberg, Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Ölüm | 21 Haziran 1622 (71 yaşında) Nürnberg, Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Eğitim | Tübingen Üniversitesi |
| Meslek | Din adamı, seyyah, Doğu araştırmaları, antropolog |
Hayatı
değiştirBabası, yeminli mahkeme kâtibiydi. İlköğretimini Herrenalb ve Alpirsbach'daki manastır okullarında tamamladı. 1573'ten itibaren Tübingen Üniversitesi'nde "teoloji" ile Latince ve Eski Yunanca'dan müteşekkil "klasik filoloji" eğitimi aldı. 1576'da eğitimini yarım bırakarak Viyana'dan İstanbul'a gönderilen bir heyete katıldı. İstanbul'da 4 yıl kaldıktan sonra 1581'de Şam ve Kudüs üzerinden Mısır'a seyahat etti. Mısır'da da bir müddet kaldıktan sonra Girit ve Venedik üzerinden Sulz'a geri döndü.
Kudüs'ten döndükten sonra 1581'den 1589'a kadar Grötzingen kentinde papazlık yaptı.
Ilk evliliğini 1583'te Memmingenli Susanna Michaelis ile yaptı. Aynı yıl oğlu İmmanuel doğdu. 1585 yılında Susanna Michaelis öldü. 13 Eylül 1585'te ikinci karisi "Elisabetha Vischer" ile evlendi ve bu evlilikten de 16 Eylül 1588'de ikinci oğlu "Salomo" doğdu.
Seyahatnâmesi
değiştirSalomon Schwieger, 1608'de neşredilen "Newe Reyßbeschreibung auß Teutschland nach Constantinopel“ (Almanya'dan İstanbul'a Yeni seyahat târifi) başlıklı seyahatnâmesi ile meşhur oldu.[1] Schweigger, Graz'da protestan bir şövalye olan Johann Joachim von Sinzendorf'un hizmetine girdi. I. ile II. Viyana Kuşatması arasında Habsburg İmparatoru II. Rudolf tarafından Sultan III. Murad'a gönderilen von Sinzendorf'un başkanlığındaki kafilenin "kafile papazı" olarak vazife yaptı.
Dönemin Osmanlı İmparatorluğu'nda yaptığı yolculuk boyunca gördüklerini ve yaşadıklarını samimi bir üslup ile anılarında anlattı. Söz konusu anılar sultanın huzuruna kabul ve siyasi bir cinayetin hikâyesi ile birlikte Schweigger'in dönemin Osmanlı devleti sınırlarında gördüğü hokkabazlar, hamamlar, yangınlar, "Türkler'in müziği", yemekleri, ibadethaneleri, binaları, hastahaneleri, âdetleri ve göreneklerine dair zengin betimlemelerinden oluşuyor.[2]
Kur'an tercümesi
değiştirSalomon Schweigger, Almancadaki ve Almanca konuşulan coğrafyanın ilk Kur'an tercümesini de kaleme aldı. 1616'da neşredilen eserin başlığı "Der Türken Alcoran, Religion und Aberglauben" (Türklerin Kur'an'ı, dini ve inancı) idi.[3]
Schweigger Türkçe, Arapça ya da Farsça bilmiyordu. Seyahati esnasında Osmanlı tebaası Hristiyanlar arasında sıklıkla rastlanan Kur'an'ın İtalyanca bir tercümesi eline geçmişti. Schweigger bu İtalyanca tercümeyi Almancaya tercüme etti. Fakat eser Scweigger'in dönüşünden oldukça uzun bir zaman sonra, 1616'da ilk kez Nürnberg'de neşredildi. Schweigger'in tercümeye kaynak olarak kullandığı metin, 1547 yılında Andrea Arrivabene tarafından tercüme edilen ilk İtalyanca Kur'an tercümesidir. Arrivabene'nin tercümesi ise İngiliz teolog, astronom ve Arap dili ve edebiyatı uzmanı Robert von Ketton'un 12'nci yüzyıla tarihlenen metnini kaynak olarak kullanmıştı.
Kaynakça
değiştir- ^ Ein newe Reiss Beschreibung auss Teutschland nach Constantinopel und Jerusalem. Salomon Schweigger, 1639 tarihli asıl metnin googlebook'taki kopyası 27 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Von Feindschaft zu Freundschaft: österreichische und türkische Kulturbeziehungen (Auf den Spuren der Osmanen in der österreichischen Geschichte), Nejat Göyünç, Wiener Osteuropa Studien, 14'üncü cilt, 2002 Frankfurt, Peter-Lang Verlag, sayfa 87-98
- ^ "Al-Koranum Mahumedanum: Das ist, Der Türcken Religion, Gesetz, und Gottslästerliche Lehr 26 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." 1659 tarihli baskının googlebooks'taki eksiksiz kopyası
Ek kaynaklar
değiştir- "Sultanlar Kentine Yolculuk 1578-1581", Heidi Stein, Kitap Yayinevi, 2004, ISBN 978-9758704552
- "Salomon Schweigger ve Seyahat-nâmesi", Nejat Göyünç,Tarih Dergisi (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi), Sayı: 17/18, Sayfa 119–140 (online)
- "Schweigger, Salomo", Bernhard Ebneth, Neue Deutsche Biographie (NDB) Cilt 24, Duncker & Humblot Yayınevi, 2010 Berlin, ISBN 978-3-428-11205-0, S. 45 f. (Dijital kopya25 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
- "Schweigger, Salomon", Wilhelm von Heyd, Allgemeine Deutsche Biographie (ADB)'nin 33'üncü cildi, Duncker & Humblot Yayınevi, 1891 Leibzig, Sayfa 339
- "Space, time and the confession of ritual: a Lutheran pastor in the Ottoman Empire", Peter Burschel, "New trends in Ottoman Studies. Papers presented at the 20th CIÉPO symposium Rethymno, 27 June – 1 July 2012.", Rethymno 2014, ISBN 978-960-93-6188-0, Sayfa: 455–468 (online)