Pornografiye ilişkin dinî görüşler

İslam

Hanefî fakihlerinden İbn Âbidin'in “Dikkat edilsin; acaba şehvetle nakşedilen bir resme, bir surete bakmak harâm mıdır? İşte burada tereddüt yeridir. Yani bu tereddüdler olan bir meseledir. Bunun hükmünü görmedim.Tetkik edilsin.”^[1] dediği görülmektedir. Şafiî fakihlerinden İbn Hacer Heytemî ve Şirvanî'nin "Aynada veya suda görünen kadın görüntüsüne bakmak haram değildir. Ancak fitneye vesile olduğu takdirde haram olur." dedikleri,^[2] Kalyûbî'nin ve Büceyremî'nin ise aynadaki ve sudaki görüntüye şehvetle bile bakmanın haram olmadığını söyledikleri aktarılmaktadır.^[3]^[4]^[5] Fakihlerin eserlerinde fitne ile kastedilenin şehvete bağlı olarak cinsel ilişki ya da onun ön hazırlığı sayılan birtakım davranışlar olduğu ifade edilmektedir.^[6]^[7]^[8]^[9] Bununla birlikte, günümüzde İbn Hacer Heytemi'nin ve Şirvânî'nin görüşüne dayanarak gazete ve dergilerdeki müstehcen resimler ile televizyondaki açık görüntüler gerçek değil resim ve hayal olduğu için, onlara bakmanın hakiki kadının vücuduna bakmak gibi haram sayılmadığı ancak şehvet ile bakan bir kimse için haram olduğu şeklindeki görüşe yaygın olarak yer verilmektedir.^[10]^[11]^[12] Lübnan'daki Ahbâşîler Cemaati'nin ise aynadaki ve ekrandaki namahrem kadına şehvetle bile bakmayı caiz gördüğü iddia edilmektedir.^[13] Şia'da ise "Erkek, rezil ve kepaze olmayan tanıdığı namahrem bir kadının fotoğrafına bakmamalıdır. Şehvet ve harama düşme korkusu olmadıkça surat ve ellerine bakmanın sakıncası yoktur." şeklinde bir görüş bulunmaktadır.^[14]

Ka'b adlı şairin Bürde Kasidesinin başındaki Bânet Süâd adlı gazelde Süâd adlı kadının vücut hatlarını tasvir ettiği ve tükürüğünü şaraba benzettiği, İslam peygamberi Muhammed'in de bu kasideyi ses çıkarmadan dinlediği rivayet edilir.^[15]^[16] Günah olanın namusa saldırı, kötü söz ve yalan olduğu,^[17] Araplar'ın şereflerini ayaklar altına alacak şekilde kızlarının adının çıkmasını kabullenemedikleri, bu sebeple şairlerin şiir yazdıkları kadınların adlarını gizledikleri, Ka'b'ın gazelinde belli bir kadından söz edilmediği, Halife Ömer'in kadınlara gazel söyleyen şairleri kırbaçlatması sebebiyle şairlerin belli bir kadına gazel söylemek yerine işarete ve sembolik anlama yöneldikleri belirtilir.^[18]

Emeviler döneminde yapılan Kuseyr Amra ve çöl saraylarında, fresklerde ve stuko heykellerde müstehcen tasvirlerin bulunduğu görülmektedir.^[19] Mevlânâ'nın Mesnevîsindeki on dört hikâyenin müstehcen sayılarak tenkit edildiği de söylenmektedir.^[20] El-Harîrî'nin makamatlarının 13. yüzyıldan kalma yazmalarında da müstehcen minyatürlerin bulunduğu belirtilmektedir.^[21] Bahname adı verilen kitaplarda müstehcen hikâyelere ve minyatürlere yer verildiği de ifade edilmektedir.^[22] Halife olarak görülen bazı Osmanlı padişahlarının albümlerinde müstehcen minyatürlerin bulunduğu belirtilir.^[23]

Kaynakça

^ İbn Abidin, Reddü ‘l Muhtar, Bakma ve Dokunma Faslı
^ Tuhfetü’l-Muhtâç ve Şirvâni, c. 7, s. 192; Halil Gönenç, günümüz meselelerine fetvalar – 2, s: 167
^ حاشيتا القليوبي وعميرة على كنز الراغبين شرح منهاج الطالبين 1-4 ج3 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ḥâşiyetü’l-Ḳalyûbî ʿalâ Şerḥi’l-Maḥallî ʿale’l-Minhâc, Cilt: 3, s. 209, Dar Al-Fikr: "وخرج به رؤية الصورة في الماء أو في المرآة فلا يحرم ولو مع شهوة"
^ حاشية البجيرمي على الخطيب الشربيني 1-5 ج4 13 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Haşiyetul Buceyremi Alel Hatib Eş Şirbini, Cilt: 4, s. 372, Dar al-Fikr: "وخرج به رؤية الصورة في نحو المرآة ومنه الماء فلا يحرم ولو مع شهوة"
^ Ahmed Kalkan, Kadınların Kadınlara Tebliği Konusunda Değerlendirmeler ve Kadın Konusundaki Görüşlerimiz 2: Fukahâ ve ulemâ: “Kadının en müstehcen yeri, suya yansımasına, aynadan görüntüsüne bakmak câizdir, haram değildir” diyor.
^ Abdullah Kahraman, Klasik Fıkıh Literatüründe Kadının Cemaatle İbadeti Konusundaki Yaklaşımlarda Fitne Söyleminin Rolü -Eleştirel bir Bakış, marife, yıl. 4, sayı. 2, güz 2004, s. 62
^ Şirbinî, Muğni’l-Muhtac: “Cinsel ilişkide bulunma veya bunun öncesindeki işlere davetiye çıkaracak şekilde bir fitne korkusu bulunduğunda, kadının yüzüne ve ellerine bakmak da haramdır. (…) Kişi, bir kadının ellerine ve yüzüne şehvetle yani yalnızca lezzet almak amacıyla bakarsa, fitneden emin olsa bile bu bakış haram olur.
^ İbn Âbidin, Reddü'l-Muhtar: "İllet ise Allahu a’lem fitne korkusu olmalıdır. Çünkü şehvetle kadının dış elbisesine veya sırtındaki elbiselere bakıp onun bedeninin uzunluğunu, benzerini düşünmek, kişiyi onunla konuşmaya çeker, o da kişiyi başka bir harekete götürür."
^ TDV İslam Ansiklopedisi, Tesettür. müellif: H. Yunus Apaydın: "Bu bağlamda gerçekleşmesinden endişe edilen fitne zinadır."
^ Halil Gönenç, günümüz meselelerine fetvalar – 2, s: 167
^ Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali
^ Muhammed Hadimi, Ali bin Emrullah, İslâm Ahlâkı
^ Muhammad Saed Abdul-Rahman, Islam: Questions And Answers - Schools of Thought, Religions and Sects, s. 202, Londra, 2004: "They permit looking at a non-mahram woman in a mirror or on a screen, even with desire"
^ Ali Hüseyni Sistani, Bakma Hükümleri
^ Süleyman Uludağ (2012), İslam Açısından Müzik ve Sema, s. 92-93
^ Doç. Dr. Kenan Demirayak, Banet Su'ad Kasidesi Üzerine, s. 142-143
^ İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, Uyûnu'l-ahbâr, I, (mukaddime); Bakırcı Selami, "Arap Şiirinin İntikalinde Dinî ve Ahlâkî Değerlerin Rolü", EKEV, Yıl: 7, Sayı: 15, Bahar 2003, s. 186
^ Yrd. Doç. Dr. Yahya Suzan (2009), Hicrî 1. yüzyılda Arap Şiirinde Gazel, s. 136-137
^ Halide Çelik, Paris Bibliotheque Nationale'deki Resimli Makâmât Yazıları (Yüksek Lisans Tezi), s. 142, Isparta, 2016
^ Prof. Dr. Emine Yeniterzi (2011), Tarihî Süreçte Mevlana ve Eserleri, s. 178
^ Halide Çelik, a.g.e.
^ TDV İslam Ansiklopedisi, Bahnâme, müellif: Abdülkadir Özcan
^ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Dalkıran "On Yedinci Yüzyıl Osmanlı Minyatürlerinde Sıra Dışı Bir Eğilim: Müstehcenlik", doi: 10.7816/idil-01-05-08]

[1] İbn Abidin, Reddü ‘l Muhtar, Bakma ve Dokunma Faslı

[2] Tuhfetü’l-Muhtâç ve Şirvâni, c. 7, s. 192; Halil Gönenç, günümüz meselelerine fetvalar – 2, s: 167

[3] حاشيتا القليوبي وعميرة على كنز الراغبين شرح منهاج الطالبين 1-4 ج3 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ḥâşiyetü’l-Ḳalyûbî ʿalâ Şerḥi’l-Maḥallî ʿale’l-Minhâc, Cilt: 3, s. 209, Dar Al-Fikr: "وخرج به رؤية الصورة في الماء أو في المرآة فلا يحرم ولو مع شهوة"

[4] حاشية البجيرمي على الخطيب الشربيني 1-5 ج4 13 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Haşiyetul Buceyremi Alel Hatib Eş Şirbini, Cilt: 4, s. 372, Dar al-Fikr: "وخرج به رؤية الصورة في نحو المرآة ومنه الماء فلا يحرم ولو مع شهوة"

[5] Ahmed Kalkan, Kadınların Kadınlara Tebliği Konusunda Değerlendirmeler ve Kadın Konusundaki Görüşlerimiz 2: Fukahâ ve ulemâ: “Kadının en müstehcen yeri, suya yansımasına, aynadan görüntüsüne bakmak câizdir, haram değildir” diyor.

[6] Abdullah Kahraman, Klasik Fıkıh Literatüründe Kadının Cemaatle İbadeti Konusundaki Yaklaşımlarda Fitne Söyleminin Rolü -Eleştirel bir Bakış, marife, yıl. 4, sayı. 2, güz 2004, s. 62

[7] Şirbinî, Muğni’l-Muhtac: “Cinsel ilişkide bulunma veya bunun öncesindeki işlere davetiye çıkaracak şekilde bir fitne korkusu bulunduğunda, kadının yüzüne ve ellerine bakmak da haramdır. (…) Kişi, bir kadının ellerine ve yüzüne şehvetle yani yalnızca lezzet almak amacıyla bakarsa, fitneden emin olsa bile bu bakış haram olur.

[8] İbn Âbidin, Reddü'l-Muhtar: "İllet ise Allahu a’lem fitne korkusu olmalıdır. Çünkü şehvetle kadının dış elbisesine veya sırtındaki elbiselere bakıp onun bedeninin uzunluğunu, benzerini düşünmek, kişiyi onunla konuşmaya çeker, o da kişiyi başka bir harekete götürür."

[9] TDV İslam Ansiklopedisi, Tesettür. müellif: H. Yunus Apaydın: "Bu bağlamda gerçekleşmesinden endişe edilen fitne zinadır."

[10] Halil Gönenç, günümüz meselelerine fetvalar – 2, s: 167

[11] Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali

[12] Muhammed Hadimi, Ali bin Emrullah, İslâm Ahlâkı

[13] Muhammad Saed Abdul-Rahman, Islam: Questions And Answers - Schools of Thought, Religions and Sects, s. 202, Londra, 2004: "They permit looking at a non-mahram woman in a mirror or on a screen, even with desire"

[14] Ali Hüseyni Sistani, Bakma Hükümleri

[15] Süleyman Uludağ (2012), İslam Açısından Müzik ve Sema, s. 92-93

[16] Doç. Dr. Kenan Demirayak, Banet Su'ad Kasidesi Üzerine, s. 142-143

[17] İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, Uyûnu'l-ahbâr, I, (mukaddime); Bakırcı Selami, "Arap Şiirinin İntikalinde Dinî ve Ahlâkî Değerlerin Rolü", EKEV, Yıl: 7, Sayı: 15, Bahar 2003, s. 186

[18] Yrd. Doç. Dr. Yahya Suzan (2009), Hicrî 1. yüzyılda Arap Şiirinde Gazel, s. 136-137

[19] Halide Çelik, Paris Bibliotheque Nationale'deki Resimli Makâmât Yazıları (Yüksek Lisans Tezi), s. 142, Isparta, 2016

[20] Prof. Dr. Emine Yeniterzi (2011), Tarihî Süreçte Mevlana ve Eserleri, s. 178

[21] Halide Çelik, a.g.e.

[22] TDV İslam Ansiklopedisi, Bahnâme, müellif: Abdülkadir Özcan

[23] Yrd. Doç. Dr. Ahmet Dalkıran "On Yedinci Yüzyıl Osmanlı Minyatürlerinde Sıra Dışı Bir Eğilim: Müstehcenlik", doi: 10.7816/idil-01-05-08]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]