Pervez Müşerref

10. Pakistan cumhurbaşkanı

Pervez Müşerref (Urduca: پرويز مشرف; d. 11 Ağustos 1943 - 5 Şubat 2023), Pakistanlı asker ve siyasetçidir. 1999-2002 yılları arasında Pakistan başbakanı ve 2001-2008 yılları arasında Pakistan cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 18 Ağustos 2008 tarihinde bir cumhurbaşkanının azledilmesinin Pakistan için iyi olmayacağını belirterek gelen baskılar üzerine görevinden istifa etti.

Pervez Müşerref
پرویز مشرّف
Pakistan Cumhurbaşkanı
Görev süresi
20 Haziran 2001 - 18 Ağustos 2008
Başbakan Zaferullah Han Cemali
Çohdari Şucaat Hüseyin
Şevket Aziz
Muhammed Mian Soomro
Yusuf Rıza Gilani
Yerine geldiği Muhammed Refik Tarar
Yerine gelen Muhammed Mian Soomro (Geçici)
Pakistan Yürütme Başkanı
Görev süresi
12 Ekim 1999 - 21 Kasım 2002
Cumhurbaşkanı Muhammed Refik Tarar
Yerine geldiği Navaz Şerif (Başbakan)
Yerine gelen Zaferullah Han Cemali (Başbakan)
Pakistan Savunma Bakanı
Görev süresi
12 Ekim 1999 - 23 Ekim 2002
Yerine geldiği Navaz Şerif
Yerine gelen Rao İskender İkbal
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Ortak Subaylar Kurulu Başkanı
Görev süresi
8 Ekim 1998 - 7 Ekim 2001
Yerine geldiği Cihangir Keremet
Yerine gelen Aziz Han
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı
Görev süresi
6 Ekim 1998 - 28 Kasım 2007
Yerine geldiği Cihangir Keremet
Yerine gelen Eşfik Pervez Kayani
Kişisel bilgiler
Doğum 11 Ağustos 1943(1943-08-11)
Delhi, Britanya Hindistanı
Ölüm 5 Şubat 2023 (79 yaşında)
Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri
Partisi PML-Q
APML
Evlilik(ler) Sehba Müşerref
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Pakistan Askeri Akademisi
Pakistan Ulusal Savunma Koleji
Mesleği Asker
Dini Sünni İslam
Ödülleri Nişan-ı İmtiyaz
Tamga-yı Besalet
İmtiyaz-ı Sened
Suud Nişanı
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Pakistan
Branşı  Pakistan Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1964-2007
Rütbesi General
Birimi Ordu Topçu Alayı
Komutası 1. Kolordu
12. Kolordu
Özel Görevler Grubu
Askeri Harekâtlar Genel Direktörü
40. Tümen, Okara
Çatışma/savaşları 1965 Hint-Pakistan Savaşı
1971 Hint-Pakistan Savaşı
Siaçen Çatışması
Kargil Savaşı
Afganistan İç Savaşı (1996-2001)
1999 Pakistan askerî darbesi
2001-02 Hindistan-Pakistan ayrılığı
Veziristan Savaşı

Eğitimi

değiştir

Türkiye'de 1956 yılına kadar eğitim gördü, ileri seviyede Türkçe bilmekteydi ve Beşiktaş JK kongre üyesiydi. 1961'de Pakistan Askeri Akademisi'ne başladı. Pakistan Ulusal Savunma Koleji'nde okudu. İngiltere Kraliyet Savunma Bilimleri Koleji'nden mezun oldu.

Kariyeri

değiştir

1964 yılında Pakistan Ordusu'na subay olarak katıldı. Ekim 1998'de, dönemin başbakanı Navaz Şerif tarafından orgeneralliğe terfi ettirildikten sonra ülke genelinde adını duyurdu. Kargil Savaşı'nın planlayıcısı ve stratejik saha komutanı oldu. Başbakan Şerif ile aylar süren bir çekişmeden sonra, 1999'da askerî darbe ile iktidara geldi ve Başbakan'ı sıkı bir ev hapsinde tuttuktan sonra Pencap Eyaleti'nde bulunan Adiala Cezaevi'ne nakletti.

Hakkındaki suçlamalar

değiştir

2007 yılında anayasaya aykırı bir biçimde olağanüstü hâl ilan ettiği ve yargı mensuplarını tutuklattığı gerekçesiyle vatana ihanet suçlaması ile karşı karşıya kaldı.[1] 2007'de suikasta kurban giden eski Başbakan Benazir Butto'yu Taliban'ın öldüreceğine dair istihbarat almasına rağmen yeterince koruyamadığı ve 2008'de ordunun düzenlediği bir operasyonda öldürülen aşiret lideri Nevab Ekber Bugti'nin ölümünden sorumlu olduğu ileri sürülmektedir.[1] Butto'nun ölümüne dair iddialarla ilgili olarak Pakistan'da bulunan yaklaşık $824.000 değerindeki mal varlığı 2011 yılında donduruldu.[1] Pakistan Talibanı, Müşerref'in intihar bombacılarına hedef olacağını duyurdu.[1]

Pakistan'a dönüşü

değiştir

2008'de Dubai ve Londra'da kendi isteğiyle sürgün hayatı yaşamaya başladı. Mayıs 2013'te düzenlenecek genel seçimlerde aday olmak için Pakistan'a geri döndüyse de adaylığı mahkeme tarafından reddedildi.[2] 19 Nisan 2013 tarihinde tutuklanarak mahkemeye çıkarıldı.[3] Peşaver Yüksek Mahkemesi, Pakistan eski devlet başkanı Pervez Müşerref'i, yönetimi sırasında, ülkede iki defa anayasayı askıya aldığı gerekçesiyle siyasetten ömür boyu men etti.[4]

Ölümü

değiştir

Müşerref, organ yetmezliğine neden olan amiloidoz hastalığına bağlı sebeplerden dolayı 5 Şubat 2023'te Dubai'de bir hastanede hayatını kaybetti.[5]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d "Profile: Pervez Musharraf" 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 16 Nisan 2013. En son 16 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  2. ^ "Pakistan's Musharraf barred from May polls" 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 16 Nisan 2013. En son 16 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  3. ^ Pakistan's Pervez Musharraf faces terrorism court 20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC. 20 Nisan 2013. En son 20 Nisan 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013. 
  5. ^ "Pakistan eski devlet başkanı Müşerref hayatını kaybetti". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023. 
Askerî görevi
Önce gelen
Halid Latif Mucal
I. Kolordu Komutanı
1995-1998
Sonra gelen
Salim Haydar
Önce gelen
Cihangir Keremet
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Ortak Subaylar Kurulu Başkanı

1998-2001
Sonra gelen
Aziz Han
Pakistan Silahlı Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı

1998-2007
Sonra gelen
Eşfak Pervez Kayani
Siyasi görevi
Önce gelen
Navaz Şerif
Pakistan Başbakanı olarak
Pakistan Yürütme Başkanı
1999-2002
Sonra gelen
Zaferullah Han Cemali
Pakistan Başbakanı olarak
Önce gelen
Navaz Şerif
Pakistan Savunma Bakanı
1999-2002
Sonra gelen
Rao İskender İkbal
Önce gelen
Muhammed Refik Tarar
Pakistan Cumhurbaşkanı
2001-2008
Sonra gelen
Muhammed Mian Soomro
Geçici
Parti siyasi görevi
Yeni siyasi parti Tüm Pakistan Müslüman Birliği Başkanı
2010-2023
Boş