Nikolay Bugayev

Nikolay Vasilyeviç Bugayev (Rusça:Николай Васильевич Бугаев)(14 Eylül 1837, Dusheti, Gürcistan- 11 Haziran 1903, Moskova, Rusya) Rus bir matematikçidir.

Bugayev'in babası orduda doktordu ve Bugayev'i on yaşındayken eğitimi için Moskova'ya gönderdi. 1885'te Moskova Üniversitesi Fizik ve Matematik Fakültesi'ne giren Bugayev, dört yıl sonra buradan mezun oldu ve mühendislik akademisinde okumak için Sankt-Peterburg'a gitti. Burada aldığı dersler sayesinde çok güçlü bir matematik bilgisine sahip olmuş olsa da, Bugayev matematiğe henüz odaklanmamıştı. Ancak, 1861'ten itibaren matematik üzerine çalışmak için Moskova'ya dönüş yaptı.

1863'te yazdığı ve Moskova Üniversitesi'nde başarılı bir şekilde savunduğu yüksek lisans tezi sonsuz serilerin yakınsaklığı üzerineydi. Bu tezindeki önemli çalışmaları daha sonraki matematikçiler tarafından takip edildi ve bu sayede sonsuz serilerin yakınsaklık testlerinin geliştirilmesi mümkün oldu^[1] Bundan sonra Bugayev çalışmasını yurtdışında sürdürmek istedi ve iki buçuk yıl boyunca Berlin'de Ernst Kummer ve Karl Weierstrass danışmanlığında, Paris'te ise Joseph Liouville'in danışmanlığında çalıştı.

1866'da doktora tezini e sayısı üzerine nümerik formüller hakkında tamamladı^[2]. 1867'de Moskova Üniversitesi'nde profesör olarak atandı.

Araştırması esas olarak analiz ve sayılar teorisi üzerineydi. Bugayev, Liouville tarafından ifade edilen kanıtsız teoremler için kanıtlar verdi. Bazı diferansiyel denklemlerin cebirsel integralleri üzerine makaleler yazdı. Moskova'daki çalışmaları 1911'de, ölümünden sekiz yıl sonra, Moskova Üniversitesi'nde öğrencilerinden biri olan Dmitri Yegorov tarafından gerçel değişkenli fonksiyonlar teorisi ekolünün kurulumuna vesile oldu. Öğrencilerinden bir diğeri de matematiğe büyük katkıları bulunan Nikolay Sonin'dir.

Bugayev'in sayılar teorisindeki en önemli çalışması sayılar teorisindeki bazı işlemlerle analizdeki türev ve integral gibi işlemler arasındaki analoji üzerinedir. Bugayev ayrıca sürekli olmayan fonksiyonların sistematik teorisini de inşa etmiştir; kendisi buna aritmoloji demiştir.

Bugayev ayrıca matematik felsefesi üzerine de çalışmalar yapmıştır. 1897 yılında Zürih'te yapılan Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde sunduğu Les mathématiques et la conception du monde au point de vue philosophie scientifique adlı eseri bunlardan biridir. Bu eserde Bugayev matematiği geometriyle beraber fonksiyonlar teorisinin ve ufak bir rolü olsa da olasılık teorisinin üstüne kurulduğu şeklinde tarif ediyor.

Hemen her yerde yakınsaklık ile düzgün yakınsaklık arasındaki ilişkiyi gösteren ve Yegorov tarafından 1911'de ispat edilen teorem Moskova'daki gerçel değişkenli fonksiyonlar teorisi ekolünün başlangıcı sayılır.

Bugayev Moskova Matematik Derneği'nin kurucularından biriydi. 1886'dan itibaren başkan yardımcılığı ve 1891'den itibaren ise başkanlık yaptı. Rus matematikçiler için Rusça yazmaları konusunda kampanya başlattı ve bu daha sonraları Rusça matematik terminolojisinin gelişmesini sağladı.

Kaynakça

^ F. Ja Sevelev, On the history of the Moscow Mathematical Society (Rusça), Vestnik Moskov. Univ. Ser. I Mat. Meh. (6) (1963), 71-78.
^ https://www.mathgenealogy.org/id.php?id=24101 ^{[yalın URL]}

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Nikolay Bugayev ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

The MacTutor History of Mathematics archive
The Mathematics Genealogy Project17 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] F. Ja Sevelev, On the history of the Moscow Mathematical Society (Rusça), Vestnik Moskov. Univ. Ser. I Mat. Meh. (6) (1963), 71-78.

[2] ttps://www.mathgenealogy.org/id.php?id=24101 ^{[yalın URL]}

[1]

[2]