Vikipedi

Neptün'ün uyduları

Neptün'ün bilinen 16 uydusu vardır.[1] Bunların içinde açık farkla en büyüğü; William Lassell tarafından, Neptün'ün keşfinden sadece 17 gün sonra gözlenen, Neptün etrafında dönen toplam kütlenin %99.5'ini oluşturan,[2] ve ayrıca küresel şekle sahip olabilecek kadar kütleye sahip tek gök cismi olan, Triton'dur. İstisnai olarak, Güneş Sistemi'ndeki diğer tüm uydulara göre ters yönde bir yörüngeye sahiptir. Bu özelliği onun olduğu yerde oluşmadığını, Neptün tarafından yakalandığını gösteriyor. Eski bir Kuiper kuşağı cüce gezegeni olabilir.[3] Triton yörüngesinde eş zamanlı olarak döner, yani Neptün'e hep aynı yüzü dönüktür. Gelgit ivmelenmesi nedeniyle de gezegenine gitgide yaklaşmaktadır, 3.6 milyar yıl sonra Roche limitine ulaştığında da parçalanarak yok olacaktır.[4] 1989'da yaklaşık −235 °C (38 K) sıcaklığıyla Triton,.[5] Güneş Sistemi'ndeki en soğuk gök cismiydi.[6]

Üstte Neptün ve altta uydusu Triton

Neptün'ün ikinci keşfedilen uydusu, Güneş Sistemi'ndeki en eliptik uydu yörüngesiyle Nereid'tir. 0.7512'lik dışmerkezliğiyle; enöte uzaklığı, enberi uzaklığının 7 katıdır.[7]

Neptün'ün uydusu Proteus

1989'da, Temmuz'dan Eylül'e kadar Voyager 2 altı yeni uydu daha keşfetti.[8] Bunlar gezegenin ikinci büyük uydusu Proteus, en içteki dört uydusu Naiad, Thalassa, Despina ve Galatea ve en uzak uydusu Larissa'dır. Beş yeni, küçük ve düzensiz uydu 2004 yılında duyuruldu.[9][10] Neptün, adını Roma deniz tanrısından aldığı için uydularına da daha küçük deniz tanrıları ve perilerinin isimleri verilmiştir.[11] Neptün'ün 14. uydusu S/2004 N 1'in keşfi 15 Temmuz 2013'te duyuruldu.[1]

Neptün'ün doğal uyduları

değiştir
Uzaklık NO NO Adı Çap (km)[12][13][14] Dönüş süresi (gün) [14] Kütle (1016 kg) Keşif yılı Grubu Görüntüsü
1 III Naiad 60,4 +0,2944 ≈ 13 1989 İç
 
2 IV Thalassa 81,4 +0,3115 ≈ 35 1989 İç
 
3 V Despina 156 +0,3346 ≈ 170 1989 İç
 
4 VI Galatea 174,8 +0,4287 ≈ 280 1989 İç
 
5 VII Larissa 194 +0,5555 ≈ 380 1981 İç
 
6 XIV Hippocamp 34,8 ± 4,0 +0,9500 ≈ 2,2 2013 İç
 
7 VIII Proteus 420 +1,1223 ≈ 3900 1989 Ana
 
8 I Triton 2.705,2 ± 4,8 −5,8769 2.139.000 1846 Ana
 
9 II Nereid 357 ± 13 +360,14 ≈ 2400 1949 Ana
 
10 IX Halimede ≈ 61 −1879,55 ≈ 12 2002 Dış
 
11 XI Sao ≈ 40 +2914,26 ≈ 3,4 2002 Dış
 
12 XII Laomedeia ≈ 40 +3179,59 ≈ 3,4 2002 Dış
 
13 X Psamathe ≈ 38 −9110,44 ≈ 2,9 2003 Dış
 
14 XIII Neso ≈ 60 −9617,75 ≈ 11 2002 Dış
 

Dönüş süresi negatif olanlar saat yönünün tersi yönde dönmektedir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Space Telescope Science Institute (15 Temmuz 2013). "Hubble Finds New Neptune Moon". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013. 
  2. ^ Mass of Triton: 2.14×1022 kg. Combined mass of 12 other known moons of Neptune: 7.53×1019 kg, or 0.35 percent. The mass of the rings is negligible.
  3. ^ Agnor, Craig B. (2006). "Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter". Nature. 441 (7090). Nature Publishing Group. ss. 192-194. doi:10.1038/nature04792. PMID 16688170. 
  4. ^ Chyba, Christopher F. (1989). "Tidal evolution in the Neptune-Triton system". Astronomy and Astrophysics. 219 (1–2). EDP Sciences. ss. L23-L26. 
  5. ^ R. M., Nelson (1990). "Temperature and Thermal Emissivity of the Surface of Neptune's Satellite Triton". Science. 250 (4979). ss. 429-431. doi:10.1126/science.250.4979.429. PMID 17793020. 
  6. ^ Wilford, John N. (29 Ağustos 1989). "Triton May Be Coldest Spot in Solar System". The New York Times. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  7. ^  
  8. ^ Stone, E. C. (1989). "The Voyager 2 Encounter with the Neptunian System". Science. 246 (4936). ss. 1417-1421. doi:10.1126/science.246.4936.1417. PMID 17755996. 
  9. ^ Holman, Matthew J.; ve diğerleri. (19 Ağustos 2004). "Discovery of five irregular moons of Neptune". Nature. 430 (7002). ss. 865-867. doi:10.1038/nature02832. PMID 15318214. 
  10. ^ Staff (18 Ağustos 2004). "Five new moons for planet Neptune". BBC News. 8 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2007. 
  11. ^ Blue, Jennifer (17 Aralık 2008). "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2008. 
  12. ^ Davies, Merton E.; Rogers, Patricia G.; Colvin, Tim R. (1991). "A control network of Triton". Journal of Geophysical Research. 96 (E1). ss. 15,675-681. Bibcode:1991JGR....9615675D. doi:10.1029/91JE00976. 
  13. ^ Thomas, P.C. (2000). "NOTE: The Shape of Triton from Limb Profiles". Icarus. 148 (2). ss. 587-588. Bibcode:2000Icar..148..587T. doi:10.1006/icar.2000.6511. 
  14. ^ a b Jacobson, R.A. (2008). "NEP078 – JPL satellite ephemeris". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2010. 
"https://tr.wiki.x.io/w/index.php?title=Neptün%27ün_uyduları&oldid=32995938" sayfasından alınmıştır