Mavi Kart (Avrupa Birliği)

Mavi Kart veya Mavi Avrupalı İşçi Kartı (İngilizce: Blue Card), Avrupa Birliği üyesi olmayan vatandaşların, Danimarka ve İrlanda hariç olmak üzere Avrupa Birliği içindeki 27 ülkenin 25'inde çalışmasına ve yaşamasına izin verir.[1] Ancak, Mavi Kartı veren ülke Schengen Bölgesine üye değilse (örneğin AB üyesi Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya gibi) Schengen alanına üye bir ülkeye girişe izin vermez. Mavi Kart, ABD'deki Yeşil Karttan esinlenerek ortaya çıkarılmıştır. AB bayrağının on iki altın yıldızla ve zemin renginin mavi olması nedeniyle mavi kart adını almış ve düşünce kuruluşu Bruegel tarafından icat edilmiştir.[2]

Aralık 2019 itibarıyla Mavi Kart'ın Alman Elektronik Oturma İzni Şablonu (ön yüz)

Avrupa Komisyonu tarafından sunulan mavi kart önerisi, AB üyesi olmayan vatandaşlara üç yıla kadar geçerli olacak ancak daha sonra yenilenebilecek çalışma izni başvurusunda bulunmaları için tek yollu bir prosedür sunmaktadır. Mavi kart statüsü ayrıca elverişli aile birleşimi kuralları gibi başka haklar da taşır. Teklif aynı zamanda mavi kart verilenler için AB içinde farklı üye devletler arasında seyahat etmeyi de teşvik etmektedir. Bu teklifin yasal dayanağı, Roma Antlaşması'nın 63(3) ve (4) Maddeleridir (ɡünümüzde Madde 79 TFEU).

Teklif edilmesi

değiştir

Mavi kart önerisi, Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso ve Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Komiseri Franco Frattini tarafından 23 Ekim 2007'de Strazburg'da düzenlenen bir basın toplantısında sunuldu. Barroso, teklifin arkasındaki nedenleri şu şekilde açıkladı: AB'nin gelecekteki emek ve beceri eksikliği; üçüncü ülke işçilerinin iş amacıyla farklı üye devletler arasında hareket etmesinin zorluğu; 27 farklı üye devlet için çelişkili kabul prosedürleri ve AB vatandaşları ile yasal göçmenler arasındaki "haklar uçurumu".[3] Teklif, basitleştirilmiş bir başvuru prosedürü ve yasal üçüncü ülke çalışanları için bir dizi ortak hak içeren başka bir teklif olan COM(2007)638 ile birlikte sunuldu. 'Mavi kart' adı, potansiyel göçmenlere mavi kartın ABD'deki yeşil karta Avrupa'daki alternatif olduğunu belirtmek için seçilmiştir. Mavi renk, Avrupa Birliği bayraklarının ve logolarının hakim rengidir.

Uluslararası tepki

değiştir

Teklif sunulduktan kısa bir süre sonra, yetenekli işçileri kapmada algılanan işlevsellik nedeniyle gelişmekte olan ülkelerin hükûmetlerinden ağır eleştiriler aldı. Güney Afrika Sağlık Bakanı Manto Tshabalala-Msimang, birçok Afrika ülkesinin halihazırda vasıflı sağlık çalışanı göçünden muzdarip olduğuna işaret ederek, bu önerinin durumu daha da kötüleştirebileceğini söyledi. Faslı uluslararası ekonomi hukuku profesörü Tajeddine El Husseini daha da ileri giderek, bunun "yeni bir sömürgeleştirme ve ayrımcılık biçimi olduğunu ve buna güney ülkeleri arasında destek bulmanın çok zor olacağını" söyledi.[4]

Onaylanması

değiştir

20 Kasım 2008'de Avrupa Parlamentosu, beyin göçüne karşı bazı önlemler önerirken mavi kartın getirilmesini destekledi ve AB Üye Devletleri için daha fazla esnekliği savundu. Ancak bu önerilerin çoğu, 25 Mayıs 2009'da kabul edilen müteakip mevzuatta göz ardı edildi. "Üye Devletlerin Mavi Kart sahiplerine kota koymaları veya uygun gördükleri takdirde tamamen yasaklamaları" gibi bazı tavizler verildi. Mavi Kart kuralları, Avrupa Daimi İkamet Yönergesi ile de sorun yaşayabilir. Bazı AB Üye Devletleri, AB Mavi Kart programını uygulamaya uygun değildir. Avusturya, Kıbrıs ve Yunanistan, Temmuz 2011'de uyarılmalarına rağmen, 19 Haziran 2011'den önce uygulanması gereken Mavi Kart Direktifi'nin kurallarını henüz iç hukuka aktarmadılar.[5] Günümüzde bu kartın revizyonu çok tartışılan bir konudur. COVID-19 pandemisi, sağlık sektöründe yaşlanan ve azalan vasıflı iş gücünü ortaya çıkardı. Bu sorunu çözmek için mavi kartı daha çekici hale getirmek için girişimlerde bulunuldu, ancak bugüne kadar hiçbiri başarılı olamadı.[6]

Uygulama prosedürleri

değiştir

Ağustos 2020 itibarıyla, Avrupa ülkeleri verilen Mavi Kartların sayısında büyük farklılıklar göstermektedir. Kıbrıs, Yunanistan ve Hollanda henüz kart çıkarmazken, Almanya 27.000 kartla başı çekerken, onu 1.500 ile Fransa izledi.[7]

Aktarma son tarihinin geçmesinden yıllar sonra bile, bazı Üye Devletler (İspanya ve Belçika gibi) henüz kanunu tam olarak yürürlüğe koymamış veya direktifte vadedilen hakları tam olarak vermemiştir. Düşünce kuruluşları şimdiden Mavi Kart'ı ve onun zayıflıklarını tamamlamak için tasarlanmış fikirler sundular.[8]

Almanya, dil becerilerine ve mühendislik, matematik ve BT gibi ihtiyaç alanlarına odaklanan Mavi Kart mevzuatını kısmen Nisan 2012'de çıkarmıştı.[9] 1 Ocak 2014 tarihi itibarıyla Almanya 7.000 Mavi Kart vermiştir. Bunlardan 4.000'i halihazırda Almanya'da yaşayan yabancılara verildi.[10] Ancak, 1 Ocak 2018 tarihi itibarıyla Almanya, deneyim nedeniyle uygun bulunan işçilere Mavi Kart verememektedir.

7 Haziran 2016'da AB Göç Portalına özel bir AB Mavi Kart bölümü eklendi.[11] Site, potansiyel Mavi Kart başvuru sahiplerine ülkeye özgü bilgiler sağlamaktadır. Yalnızca AB Üye Devlet yetkililerinin Mavi Kart düzenleyebileceğini belirtmekte ve yanlış bilgi içerebilecek veya hizmetleri için ücret alabilecek resmi olmayan başvuru sitelerine karşı uyarıda bulunmaktadır.

Gereksinimler

değiştir

Mavi kart başvurusunda bulunmak için başvuru sahipleri:[12]

  • "daha yüksek mesleki nitelikleri" kanıtlamak (180 kredilik yüksek öğretim[13] eşdeğeri 3+ yıllık eğitim veya 5+ yıllık ilgili iş deneyimi)
  • düzenlenmiş meslekler için yasal gereklilikleri yerine getirmek
  • ücretli çalışan olarak çalışmak (AB Mavi Kartı serbest meslek sahipleri veya girişimciler için geçerli değildir)
  • gerekli seyahat belgelerine ve sağlık sigortasına sahip olmak
  • Bir AB ülkesinde en az bir yıllığına, ülkenin ortalama brüt yıllık maaşının en az 1,2 katı maaşla bir iş sözleşmesine veya bağlayıcı iş teklifine sahip olmak

Mavi kartı alan başvuru sahibi, 2 yıl içinde iş değiştirirse ve 18 ay boyunca diğer AB ülkelerinde çalışamayacaksa, göçmenlik servisine bildirimde bulunmalıdır.

Faydaları

değiştir

Mavi kart, yüksek vasıflı bir işçinin Avrupa Birliği'ne taşınmasını kolaylaştırmak için tasarlanmıştır ve diğer oturma izni türlerine göre bazı avantajlar sağlar. Örneğin Almanya, mavi kart sahiplerine aşağıdaki avantajları sağlamaktadır:[14]

  • Almanya'ya taşınmak için vize almak için basitleştirilmiş prosedür,
  • 33 aydan sonra daimi oturma izni almak ve 21 aydan sonra belli bir dil bilgisine sahip olmak,
  • Mavi kart sahibinin eşinin taşınırken Almanca bilmesine gerek yoktur. Ayrıca, eşin taşındıktan sonra ülkede çalışmasına izin verilir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "EUR-Lex - 32009L0050 - EN - EUR-Lex". eur-lex.europa.eu (İngilizce). 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  2. ^ Belgium (31 Mart 2006). "Welcome to Europe" (PDF). Bruegel.org. 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011. 
  3. ^ "EUROPA - Rapid - Press Releases". Europa.eu. 23 Ekim 2007. 22 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011. 
  4. ^ Apps, Peter (26 Ekim 2007). "EU Blue Card Scheme could drain developing world". Reuters. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Blue Card: Commission warns Member States over red tape facing highly qualified migrants - Proceedings against Malta terminated". ec.europa.eu. 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2012. 
  6. ^ "Legislative train schedule". European Parliament. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  7. ^ "Country Facts - Comparison". EU Immigration Portal - European Commission (İngilizce). 28 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020. 
  8. ^ Parkes, Roderick and Steffen Angenendt (2010). "After the Blue Card" (PDF). migration-boell.de. 1 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016. HBS Discussion Paper
  9. ^ "German 'Blue Card' to simplify immigration". dw.de. 28 Nisan 2012. 28 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "BA-Chef Weise: Nur 7000 Zuwanderer mit Blue Card". Heise Online (Almanca). 1 Ocak 2014. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Press Release - Delivering the European Agenda on Migration: Commission presents Action Plan on Integration and reforms 'Blue Card' scheme for highly skilled workers from outside the EU". European Commission (İngilizce). 6 Haziran 2016. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; essential isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  13. ^ "EU blue card". www.migrationsverket.se (İngilizce). 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  14. ^ "EU Blue Card for Germany in 2023". www.wepsa.de. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

değiştir

  Wikimedia Commons'ta Blue Card (European Union) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur