Masumiyet Müzesi (müze)
Masumiyet Müzesi, Orhan Pamuk'un aynı adlı eserinden yola çıkarak oluşturduğu müzedir. İstanbul'da 19. yüzyıldan kalma bir ev yazar tarafından müzeye dönüştürüldü. Müze, bir romanın kurmaca evreninden yola çıkılarak oluşturulan ilk müzedir.[2] 17 Mayıs 2014'te Avrupa Yılın Müzesi Ödülü'nü aldı. Romanın kahramanı Kemal Basmacı'nın aşkı Füsun'un evine yaptığı ziyaretler ve o ev ziyaretinde topladığı eşyalardan oluşan Masumiyet Müzesi, romanda Füsun ile ailesinin yaşadığı ev olarak yer alıyor. Müzede, kitabın seksen üç bölümüne düşecek şekilde seksen üç ahşap vitrin düzenlenmiş durumda.[3]
Masumiyet Müzesi | |
---|---|
Açılış | 28 Nisan 2012[1] | )
Konum | Çukurcuma Caddesi, Dalgıç Çıkmazı, 2, 34425, Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°01′51″K 28°58′47″D / 41.03083°K 28.97972°D |
Kurucu | Orhan Pamuk |
Resmî site | masumiyetmuzesi.org |
Gelişimi
değiştirMasumiyet Müzesi'nin ana karakterleri Kemal ile Füsun'un arasında geçen ilişkide Kemal, Füsun'un ardından Füsun'un sarı ayakkabıları, küpesinin teki gibi nesneleri toplar. Pamuk da romandaki yıla ait bu nesneleri toplayarak, satın aldığı bir binada bu nesnelerin sergilendiği bir müze açacağını ifade etti[4] ve müzenin, kitabın yayımlanışından bir yıl sonra tamamlanabileceğini düşündü.[5] Müzenin yeri için Sultanahmet ile Galata'da dolaştıktan sonra Pamuk, Çukurcuma'da müzeyi açmaya karar verdi.[5] Avrupa ve Asya'da birçok müze gezen yazar, İstanbul Çukurcuma'da yıllar önce satın aldığı binanın restorasyonunu Türk mimarlar İhsan Bilgin, Cem Yücel ve Alman mimar Gregor Sunder-Plassmann yaptı.[4][5] "Eski Brukner Apartmanı" tipi bir arsaya yapılan müze binası, 2003 yılında tamamlandı.[6] Kitapta bu müzeye giriş bileti ve müzenin bulunduğu yerin haritası kitabın 574. sayfasında yer alıyor.[7]
Orhan Pamuk, müzenin açılması için Masumiyet Vakfı adıyla, bir vakıf kurmak amacıyla mahkemeye başvurdu ve 5 Şubat 2009 tarihinde mahkeme tarafından, vakfın tesciline karar verildi.[8] Toplam sermayesinin 1.000.000 TL olduğunu belirten vakfın amaç maddesi şöyle açıklandı:
"Vakıf; gerek Masumiyet Müzesi ismi altında gerekse de başka isimler altında müze, kültür ve sanat merkezleri kurmak, işletmek, sanat ve düşün alanında yeni, işlenmemiş, masum sanatsal yanları ve yaratıcı sanatın çocuksu masum taraflarını ortaya çıkarmak, Ferit Orhan Pamuk'un kültürel, sanatsal, edebiyat ve iletişim alanlarındaki faaliyetlerini desteklemek, bu konuda çalışmalar yapmak, kültür, sanat, edebiyat ve iletişim alanlarında çeşitli faaliyetlerde bulunmak, çalışmalar yapmak, toplantılar, etkinlikler, sergiler düzenlemek, Vakfın faaliyetleri bölümünde belirtilen işlemleri, etkinlikleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuştur."
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı'ndan sağlanan mali destekle açılacak olan müze, Alman mimarlar Brigitte ve Gregor Sunder-Plassmann tarafından düzenlenecek.[9] Müzenin açılışı 2010 yılında gerçekleşeceği söylendi[10] fakat sonradan yapılan açıklamalarla 2011 yılının ilkbaharında açılması planlandığı belirtildi,[11] yine daha sonradan yapılan açıklamalarla müzenin 28 Nisan 2012 tarihinde açılacağı duyuruldu[5] ve bu tarihte bu kesin olarak açıldı. Müzenin kültür-sanat basınına tanıtımı sırasında yaptığı açıklamada Pamuk, müzenin ilk eşyalarını romanı yazmaya başlamadan önce toplamaya başladığını, romanı bu eşyalara bakarak yazdığını belirtti.[5] Ayrıca kitabın içinde yer alan seksen üç bölüm, seksen üç kutuyla temsil edildi.[5] Ayrıca romanda yer almayan bazı ayrıntılar, Kemal'in babasının aynı zamanda Monte Carlo'ya gidip kumar da oynaması gibi, müzede yer almaktadır.[12]
Eleştiriler
değiştirOrhan Pamuk, NTV'den Yavuz Harani'ye verdiği bir demeçte, herkesin kendisine "Orhan sen bir yazarsın, niye bunu yaptın?" diye sorduğunu ve buna "tek bir cevabı" olmadığını belirtti.[12] Ayrıca bu konu hakkında şunları ifade etti:
"İçimden bu geldi. Buna inandım. Ben ressam olmak istemiştim. Müzelere inanıyorum. Müze severim. Çok giderim. Biz niye yapamayalım? Zihinsel yaratıcılıkla, edebi yaratıcılıkla, sanatsal buluşlarla ilginç bir şey yapabiliriz diye de düşündüm. Hem babaannem hem anneannem bu hediyeleri alırdı. Romanın geçtiği yılların milli piyango biletleri. 31 Aralık çekilişi. Romanda anlattığım gibi işaretlemek için kuru fasulye kullanılırdı."
Kaynakça
değiştir- ^ "Masumiyet müzesi açılıyor". Vatan. 14 Nisan 2012. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ Bozkurt, Abbas. "Sahibinin Sesi" (PDF). 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ "Masumiyet Müzesi'nde Bir Gün" (PDF). Ulusoy Travel. Şubat 2014. ss. 36-41. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ a b "Kitapla birlikte müze". Sabah Gazetesi. 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ a b c d e f Kavak, Ceyda (17 Nisan 2012). "Masumiyet Müzesi nihayet açılıyor". Sabir Fikir. 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ ""Masumiyet Müzesi" gerçek oluyor". cnnturk.com. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2008.
- ^ Banu Güven. "574. sayfayı aralayıp müzeye gideceğim". Radikal, Cumartesi eki. 27 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ "Orhan Pamuk'tan Masumiyet Vakfı". 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2009.
- ^ "Masumiyet Müzesi'ne 2010 desteği". 6 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
- ^ "İddiasız roman olmaz!". 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ Erciyes, Cem (2 Eylül 2010). "Masumiyet Müzesi'nden ilk kare!". Radikal Kitap. Radikal. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2010.
- ^ a b "Kemal bu müzeden hoşnut kalırdı". NTV. NTVMSNBC.com. 29 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.