Malta'nın İstilası (1614)
Malta'nın İstilası, Osmanlı-Malta Şövalyeleri savaşlarında evre.
Malta'nın İstilası | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Malta Savaşları | |||||||
Osmanlı donanmasının çıkarma yaptığı Marsa Skala kıyısı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Malta Şövalyeleri | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Kayserili Halil Paşa | Alof de Wignacourt | ||||||
Güçler | |||||||
53 kadırga, 6 kalite 2-3.000 asker | 5-6.000 asker ve milis | ||||||
Kayıplar | |||||||
50-60 asker | 200-300 asker ve milis |
Kayserili Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 6 Temmuz 1614 tarihinde Malta adasına başarılı bir çıkarma ve istila harekâtı icra etti.
Harekât öncesi
değiştirKayserili Halil Paşa komutasındaki 45 parçalı Osmanlı donanması 13 Mayıs 1614'te İstanbul'dan ayrılarak 1 Haziran’da Sakız limanına demir attı. Eşzamanlı olarak İskiri'de bulunan Malta, Napoli ve Sicilya gemilerinden müteşekkil 27 parçalı Hristiyan donanması Sisam'a çekildi. Bu esnada Rodos Sancakbeyi Memi Reis de 20 kadırgayla Osmanlı donanmasına katıldı. Hristiyan donanması ise Andıra ve İstendil arasından geçerek Papazlık Adasına sığındıysa da, Osmanlı donanmasının buraya yönelmesiyle Ege Denizi'ni terketti.
Harekât
değiştirOsmanlı donanması Hristiyan donanmasını kaçırdıktan sonra 10 Haziran’da Koron’a, 23 Haziran'da Navarin'e geldi. Bazı gemileri bu limanlarda bırakan, bazı gemileri de Hristiyan donanmasını aramak amacıyla gönderen Kayserili Halil Paşa 59 parçalı donanmasıyla 29 Haziran'da Sicilya kıyısındaki Messina'ya ulaştı ve 6 Temmuz sabahı Malta'ya vararak derhal Marsa Scala kıyısından adaya çıkarma yaptı.
Leventlerin civardaki köylerde Maltalı gözcüler tarafından fark edilmelerinin ardından üzerlerine gönderilen Malta Şövalyelerinin süvari ve piyade birlikleriyle çarpışma başladı. Maltalı süvari ve tüfekçilerin yoğun saldırısı üzerine Türk askerleri geri çekilmeye başladı. Ancak, Halil Paşa derhal gemilerden ilave asker sevketti. Taze kuvvetlerin desteğiyle durdurulan Maltalılar bu andan itibaren geri püskürtüldü.[1] Çekilen Maltalı askerlerin bir bölümü kılıçtan geçirilirken bir bölümü de esir edildi. Hasat zamanında icra edilen hücumda Malta tarlaları tahrip edildi ve büyük ve küçükbaş hayvanlara el konuldu. Ayrıca, Santa Katerina kilisesi yakıldı.[2]
Ganimetlerini toplayan Türk askerleri öğle vakti gemilere döndü. Adanın başka kıyısına demir atarak temiz su ihtiyacını gideren Osmanlı donanması 7 Temmuz'da Malta'dan ayrılarak[3] Osmanlı yönetimine isyan halindeki Trablusgarp'ta idareye fiilen el koyan Sefer Dayı'yı tedip amacıyla Trablus'a yöneldi.[4]
Kaynakça
değiştir- ^ "Gazânâme-i Halîl Paşa (1595-1623) (Tahlil ve Metin)", haz. Meltem Aydın, Marmara Üniversitesi, İstanbul (2010), s.188
- ^ Osmanlı Kronikleri Işığında Kaptan-ı Derya Halil Paşa'nın Akdeniz Seferleri (1609-1623), Mikail Acıpınar, Tarih İncelemeleri Dergisi, c.XXVIII/1, 2013, s.17-18
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.81
- ^ "Erken Modern Dönem Akdeniz Hâkimiyeti ve Osmanlı Deniz Gücü (1578 – 1645)", Osman Özkan, 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul (2016), s.43