Lucretia

Lucretia veya Lucrece (Latince: Lucretia; ö. MÖ. 510) Romalı tarihçi Livius'un aktardığına göre Cumhuriyet öncesi son Roma kralı Tarquinius Superbus’un oğlu Sextus Tarquinius tarafından kaçırılan, tecavüze uğrayan ve daha sonra bu nedenle intihar eden soylu bir Romalıdır. Bu olay Roma aristokrat sınıfının isyanına sebep olmuş ve Tarquinius ailesi Roma'dan kovularak Roma'da yeni bir anayasa yürürlüğe sokulmuş, bu süreci Cumhuriyet idaresinin başlaması izlemiştir.

Titian'ın Tarquin ve Lucretia'sı (1571). Lucretia'nın Sextus Tarquinius tarafından tecavüze uğramasının tasviri.

Willem de Poorter'ın Lucrèce à l'ouvrage'si (1633). Lucretia'nın hanımlarıyla birlikte dokuma yaptığı bir tasvir.

Ölü Lucrecia (1804), Katalan heykeltıraş Damià Campeny tarafından yapılan tasvir.

Lucrecia, 1525, Cranach stüdyosunda aktif olan Monogrammist I.W. tarafından yapılan Lucretia'nın intihar tasviri.

Tecavüze uğraması

Tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, Halikarnaslı Dionysius tecavüzün, "altmış sekizinci Olimpiyatın başında..." gerçekleştiğini belirledi. Dionysius'a göre, Lucretia bu nedenle MÖ 508'de öldü. Bu tarih, diğer tarihçiler tarafından da fikir birliği ile karşılanmaktadır; ancak kesin bir yıl halen net değildir ve tartışmalıdır.

Ardea Kuşatması sırasında, Roma'nın son kralı Lucius Tarquinius Superbus, oğlu Tarquinius'u askeri bir görev için Collatia'ya gönderdi. Tarquin, kralın yeğeni, Collatia'nın eski valisi ve aynı zamanda Tarquinii Collatini'nin ilk valisi olan Arruns Tarquinius'un oğlu Lucius Tarquinius Collatinus'un vali konağında, büyük bir misafirperverlikle karşılandı. Collantius'un karısı olan Lucretia'nın babası ve Roma valisi Spurius Lucretius, kralın oğlunun iyi muamele görmesini sağladı.

Hikayenin bir varyantında; gecenin ilerleyen saatlerinde Tarquin, Lucretia'nın yatak odasına girdi ve kapısında uyuyan köleleri sessizce dolaştı. Lucretia uyandığında kendini tanıttı ve Lucretia'ya iki seçenek sundu: Cinsel yaklaşımlarına boyun eğip karısı ve gelecekteki kraliçesi olacaktı ya da onu ve kölelerinden birini öldürecek ve cesetleri bir araya getirecek, sonra onu yakaladığını iddia edecekti.

Hikayenin diğer varyantında; Lucretia yatağında çıplak yatarken Lucretia'nın odasına girdi ve onu suyla uyandırıp karnını yıkamaya başladı. Tarquin, Lucretia'yı onunla birlikte olması gerektiğine ikna etmeye çalıştı ve tecavüz etti.

İntihar etmesi

Halikarnaslı Dionysius'un anlatımına göre; tecavüzün ertesi günü Lucretia, babasının evine gitti. Babasının ve kocasının önünde tecavüzü anlattı. Ağlayarak ve yalvararak intikam istedi. Tanıkları çağırmak için ısrar etti. Roma'nın baş sulh yargıcıyla konuştuğu için görmezden gelinemeyecek bir ricaydı. Ne yapılması gerektiği tartışılırken, Lucretia sakladığı hançeri çekip, kendi kalbine sapladı. Babasının kollarında öldü ve oradaki kadınlar ağıt yaktı. Dionysius'a göre, "Bu korkunç sahne, orada bulunan Romalıları o kadar çok korku ve şefkatle vurdu ki, hepsi tek bir sesle bağırdılar ki, zalimlere karşı özgürlüklerini savunmak için binlerce kez ölmeyi tercih ettiler."

Sanattaki yeri

Rönesans'tan bu yana Lucretia'nın tecavüze uğraması ve intiharı; Titian, Rembrandt, Dürer, Raphael, Botticelli, Jörg Breu the Elder, Johannes Moreelse, Artemisia Gentileschi, Damià Campeny, Eduardo Rosales, Lucas Cranach the Elder gibi ressamlar için kalıcı bir konu oldu. Genellikle, ya tecavüz anı gösterilir ya da Lucretia intihar ettiği anda yalnız gösterilir. Her iki durumda da Lucretia, yarı çıplak veya çıplak olarak resmedildi. Tarquin ise giyinik resmedildi. Tecavüz anının en bilindik tasviri, Titian'ın Tarquin ve Lucretia'sıdır.