Lev Yaşin
Lev İvanoviç Yaşin (Rusça: Лев Ивaнович Я́шин; 22 Ekim 1929 - 20 Mart 1990), Sovyetler Birliği millî futbol takımının kalecisidir. IFFHS tarafından 20. yüzyılın en iyi kalecisi seçilmiştir.[1] Lev Yaşin, 1950'lerde dünyadaki kalecilik anlayışını değiştirmiştir. O güne kadar kale çizgisini terk etmeyen, ceza alanı dışına pek çıkmayan bir kaleci tipi yaygındı. Ancak, Yaşin, bu anlayışı değiştirdi. Ceza alanına atılan topları tutmak için kalesini terk etmekten çekinmiyordu. Ayrıca çok iyi yer tutuyordu. SSCB millî futbol takımıyla Avrupa şampiyonu ve dünya dördüncüsü ünvanlarını kazanan Yaşin, 1949'da girdiği SSCB İçişleri Bakanlığı'nın takımı olan Dinamo Moskva'daki ilk yıllarında bakanlıkla sorunlar yaşadı, ama takımdan hiç ayrılmadı.[2]
 | ||||||||||||||||
| Kişisel bilgileri | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tam adı | Lev İvanoviç Yaşin | |||||||||||||||
| Doğum tarihi | 22 Ekim 1929 | |||||||||||||||
| Doğum yeri | Moskova, SSCB | |||||||||||||||
| Ölüm tarihi | 20 Mart 1990 (60 yaşında) | |||||||||||||||
| Boyu | 1,89 m (6 ft 2+1⁄2 in) | |||||||||||||||
| Mevkii | Kaleci | |||||||||||||||
| Profesyonel kariyeri* | ||||||||||||||||
| Yıllar | Takım | Maç | (Gol) | |||||||||||||
| 1950-1970 | Dinamo Moskova | 326 | (0) | |||||||||||||
| Toplam | 326 | (0) | ||||||||||||||
| Millî takım kariyeri | ||||||||||||||||
| 1954-1970 |
 Sovyetler Birliği | 78 | (0) | |||||||||||||
Başarıları
| ||||||||||||||||
|
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. | ||||||||||||||||
Hayatı ve kariyeri
değiştir
Yaşin, Moskova'da endüstri işçisi bir ailenin oğlu olarak 1929 yılında dünyaya geldi. 20 yaşına kadar II. Dünya Savaşı sırasında metal atölyelerinde çırak olarak çalıştı.
Başarılı file bekçisi, kariyerine Dinamo Moskva kulübünde başladı ve 1950 ile 1970 yılları arasında bu kulüpte top koşturdu. Bu kulüple 5 tane Çempionat SSSR Po Futbolu Şampiyonluğu'nu ve 3 tane Kubok SSSR kazandı. Ayrıca 1953 yılında Sovyet Buz Hokeyi Şampiyonası'nı kazandı. Bu şampiyonada yine kaleci olarak görev yaptı ve kendi takımının buz hokeyi takımında oynadı. Yaşin'in takım arkadaşı, rakibi ve akıl hocası; Sovyetler Birliği millî futbol takımının o zamanlar kalesini koruyan 'Tiger' Khomich'ti. Khomich, Dinamo Moskva'nın Büyük Britanya turu sırasında meşhur olmuştu.
1954 yılında Lev Yaşin, ilk kez Sovyetler Birliği millî futbol takımına çağrıldı. Sovyetler Birliği millî futbol takımına son kez çağrıldığında, 78 kere millî olmuş, 1956 Yaz Olimpiyatları ve 1960 Avrupa Uluslar Kupası'nı kazanmıştı. Sovyetler Birliği millî futbol takımı ile 1958, 1962 ve 1966 FIFA Dünya Kupaları'nda da oynadı. Yaşin Dünya Kupaları'nda oynadığı 13 maçın 4'ünde gol yemedi. 1971 yılında Moskova'da son maçını Dinamo Moskva ile Dünya Karması'na karşı oynadı.
Yaşin en iyi performanslarından birini 1963 Dünya Karması formasıyla İngiltere millî futbol takımı karşısında sergiledi. Wembley Stadyumu onun inanılmaz kurtarışlarına tanıklık etti. Tüm dünyada "Kara Örümcek" olarak tanındı. Kendine özgü siyah giyimiyle ve her şeyi kurtardığı için sekiz kollu olarak nitelendirilmesinden dolayı bu lakap takılmıştır. Ama onun taraftarları için o hep "Kara Panter" olmuştur. Genellikle bordo renkli bir kasket ile maçlara çıkardı.
Lev Yaşin, Ballon d'Or ödülünü kazanabilen tek kalecidir ve bu ödülü 1963 yılında kazanmıştır. Ayrıca kariyerinde toplam 150 penaltı kurtarmıştır ki bu sayı, dünya tarihinde bir rekordur. Sırrı sorulduğunda ise, numarasının sakinleşmek için bir sigara içmek, sonra da kaslarını ayarlamak için kuvvetli bir içki içmek olduğunu söylerdi.
İnsanlığa ve ülkesine yaptığı katkılardan ötürü kendisine 1967 yılında Lenin Nişanı verilmiştir. Bu nişan Sovyetler Birliği'nin en büyük ikinci nişanıdır. FIFA'nın onun adına düzenlediği bir maçta Moskova'daki Lujniki Stadyumu'na 100.000 kişi gelmiştir. Bu 100.000 kişinin arasında Pele, Eusebio ve Franz Beckenbauer de vardı. Bir süreliğine Finlandiya amatör lig takımlarını ve yıldız takımları çalıştırmıştır. Yaşin'in onuruna Dinamo Stadı'nda dikili bir heykel vardır. 2000 yılında FIFA Yaşin'i 20. Yüzyıl Dünya Takımı'na eklemiş ve onu yüzyılın en iyi kalecisi seçmiştir.
1986 yılında kaptığı tromboflebit yüzünden bir bacağı ampüte edildi. Lev Yaşin 1990 yılında yakalandığı mide kanseri sebebiyle hayatını kaybetti.
FIFA, Dünya Kupası'nda oynayan en iyi kaleciye Yaşin Ödülü veriyor.
İstatistikler
değiştir- Kariyerinde toplam 812 maç[3]
- 150'den fazla penaltı kurtarışı[4][5]
- Dinamo Moskva formasıyla 326 maç[6]
- Sovyetler Birliği millî futbol takımı formasıyla 78 maç[6]
- FIFA Dünya Kupaları'nda 12 maç (4 maçta gol yemedi.)
- 2 FIFA 'Best of the World XI' maçı (1963'te İngiltere,1968'de Brezilya)
- FIFA jübile maçı (1971)
- Toplam 270 maçta gol yememek[5]
| Kulüp performansı | Lig | |||
|---|---|---|---|---|
| Sezon | Kulüp | Lig | Maç | Gol |
| Sovyetler Birliği | Lig | |||
| 1950 | Dinamo Moskova | Premier Ligi | 2 | 0 |
| 1951 | 0 | 0 | ||
| 1952 | 0 | 0 | ||
| 1953 | 13 | 0 | ||
| 1954 | 24 | 0 | ||
| 1955 | 22 | 0 | ||
| 1956 | 19 | 0 | ||
| 1957 | 12 | 0 | ||
| 1958 | 6 | 1 | ||
| 1959 | 19 | 0 | ||
| 1960 | 18 | 0 | ||
| 1961 | 19 | 0 | ||
| 1962 | 17 | 0 | ||
| 1963 | 27 | 0 | ||
| 1964 | 28 | 0 | ||
| 1965 | 20 | 0 | ||
| 1966 | 8 | 0 | ||
| 1967 | 20 | 0 | ||
| 1968 | 17 | 0 | ||
| 1969 | 22 | 0 | ||
| 1970 | 13 | 0 | ||
| Ülke | Sovyetler Birliği | 326 | 0 | |
| Toplam | 326 | 1 | ||
| SSCB millî takımı | ||
|---|---|---|
| Yıl | Maç | Gol |
| 1954 | 2 | 0 |
| 1955 | 6 | 0 |
| 1956 | 8 | 0 |
| 1957 | 5 | 0 |
| 1958 | 6 | 0 |
| 1959 | 2 | 0 |
| 1960 | 5 | 0 |
| 1961 | 5 | 0 |
| 1962 | 7 | 0 |
| 1963 | 4 | 0 |
| 1964 | 7 | 0 |
| 1965 | 5 | 0 |
| 1966 | 7 | 0 |
| 1967 | 6 | 0 |
| Toplam | 75 | 0 |
Başarıları
değiştir- Çempionat SSSR Po Futbolu
- Kubok SSSR
- Şampiyon: 1953, 1967, 1970
- İkinci: 1955
Dinamo Moskova buz hokeyi takımı
değiştir- Kubok SSSR şampiyonu: 1953
- FIFA Dünya Kupası
- Dördüncü: 1966
- Avrupa Futbol Şampiyonası
- Olimpiyat Oyunları
- Altın Madalya: 1956
Kişisel
değiştir- 1960: SSCB Yılın kalecisi
- 1963: SSCB Yılın kalecisi
- 1963: Ballon d'Or
- 1963: Ballon d'Or (bu ödülü alan tek kaleci)
- 1966: SSCB Yılın kalecisi
- 1967: Lenin Madalyası
- 1986: Olimpiyat Madalyası
- 1988: FIFA Özel Ödülü
- 1994: FIFA Dünya Kupası Tüm Zamanların Kadrosu
- 1998: 20. Yüzyıl Dünya Takımı
- 2002: FIFA Dünya Kupası Rüya Takımı
- 2000: FIFA Yüzyılın Kalecisi
- 2003: En İyi Rus Oyuncu Ödülü
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ Ulagay, Alp (27 Aralık 2003). "50 yılın altın futbolcuları". Hürriyet.com.tr. Erişim tarihi: 12 Aralık 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Лев Яшин". russiateam.ru (Rusça). 20 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2011.
- ^ "Yashin, Lev Ivanovich". Encyclopædia Britannica Online. 16 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2008.
- ^ a b "Lev YASHIN". russiateam.ru. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2011.
- ^ a b National-Football-Teams.com'da Lev Yaşin
Dış bağlantılar
değiştir
|
Commons'ta dosyalar |
|
Vikisöz'de alıntılar |