LGBT tarihi
LGBT tarihi, ilk çağlardan günümüze kadar gelen çok eski bir uygarlık tarihine sahiptir. Lezbiyen, gey, biseksüel ve trangender bireylerin duygusal ve cinsel birlikteliğini ifade eder.
Dünya genelinde devlet hukukları sisteminde ilk olarak rönesans ve reform hareketleriyle başlayan insan hakları hareketi 19. yüzyılda Avrupa merkezli yaşanan Fransız İhtilali ile ivme kazanmış sanayi devrimi ve Ekim Devrimi[1] ile birlikte dünya genelinde teknolojik atılım yaşanmış ve insana verilen önem artmıştır. Yine XX. yüzyıl'da yaşanan[2] yeni dünyayı şekillendiren dünya savaşlarının ardından silahlı savaş karşıtlığı kabul görmüş ve soğuk savaş dönemine[1] geçilerek, ülkeler insan ve devlet ekonomilerine ağırlık vermiştir.[1] Bu da hükûmetleri ülke ekonomisinin gelişimi için[3] vazgeçilmezi olan insana yatırım ve desteği beraberinde getirmiştir. Ancak karşı cinse olan ilgi ve kadın-erkek bireyler arasındaki evlilik ve bunu bir ürünü olarak çocuk fikri dünya tarihinde hep kabul gören cinsel yönelim ve cinseliği olmuş, dolayısıyla LGBT bireyler görmezden gelen ve tanımamaya iten bir tabu olmuştur.
Özellikle XIX. yüzyıl dünyasından önce LGBT bireyler ilkel yöntemlerle cezalandırılıyordu. Ölüm ve ağır cezalara çarptırılıyordu. Bu durum modern tarihe dek sürmüş, LGBTler Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde başlayan 1960'lı yıllardaki LGBT sosyal hareketleri ve cinsel devrimlerden önce[4] türlü ayrımcılık ve şiddete maruz kalmıştır. Yer yer polis şiddeti ve devlet eliyle şiddete maruz kalan LGBT bireyler için ilk salt çoğunluk sağlayan ilk şiddet karşıtı hak direnişi ABD'de Stonewall ayaklanmaları ile başlamış ve bu direniş sonrası Avrupa ve ABD ülkelerinde LGBT hakları hızla gelişmiş özellikler 60'lı yıllardan sonra nefret suçu ve homofobi kavramı sıkça dillendirilmiştir. Günümüzde gelişmiş batılı ülkelerde homofobi ve nefret suçu karşıtı yasalar yapılmış, yine bazı gelişmiş batılı ülkeler LGBT bireylerin eşcinsel evlilik ve evlat edinme hakkını tanımış ve yasal zeminde kabul etmiştir.
Çizelgesi
değiştir| Dönem | Genel tanımlama | Hareketler[5] | Almanya | İsviçre | Avusturya | ABD | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 17. yüzyıl–1817 | Geçmiş | 1786–? | |||||
| 1817–1897 | Erken geçmiş, geçmiş | ||||||
| 1897–1945 | Eşcinsel hareket | İlk dalga | 1897–1933 | (1900–1920'ler) | 1920'ler | ||
| 1945–1969 | Homophil hareketi | İkinci dalga | (1949)/1969–1971 | 1932–1972 | (1960'lar) | 1950–1969 | |
| 1969–günümüz | LGBT sosyal hareketleri | 1971–günümüz | 1972–günümüz | 1975–günümüz | 1969–günümüz | ||
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Fırat Genç (1 Haziran 2012). "Geçmiş Ne Kadar Geçmiş: Sosyalizm ve LGBT Hareketi". antikapitalisteylem.org. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.
- ^ Ömer Akpınar (28 Mart 2013). "20. Yüzyılın En Büyük İngiliz İcadı Eşcinsel Bilim Adamı Alan Turing'e Ait". Kaos GL. 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.
- ^ "Cinsellik ve Sosyalizm : LGBT Özgürleşmesinin Tarihi Politikası ve Teorisi". 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.
- ^ Yıldız Tar (13 Ağustos 2013). "'Sınıf devrimcisi homofobiye cepheden saldırmalıdır'". eha.com.tr. 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.
- ^ Ulrike Repnik: Die Geschichte der Lesben- und Schwulenbewegung in Österreich. (Feministische Theorie Band 48), Milena Verlag, Wien 2006, ISBN 3-85286-136-5. (Almanca)