Kemiriciler
memeli takımı
(Kemirgenler sayfasından yönlendirildi)
Kemiriciler (Latince: Rodentia), yaşadıkları çevreye uyum bakımından çok başarılı olan bir memeli takımıdır.[1]
| Kemiriciler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sol üstten saat yönünde: sırasıyla Hystricomorpha, Anomaluromorpha, Sciuromorpha, Myomorpha ve Castorimorpha alt takımlarını temsil eden kapibara , bahar tavşanı, Callospermophilus lateralis, ev faresi ve Yeni Dünya kunduzu. | |||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||
| |||||||||
| Alt takımlar | |||||||||
 | |||||||||
| Kemirgenlerin yaşadıkları bölgeler. | |||||||||
Alt ve üst çenelerinde ikişer tane sürekli büyüme eğiliminde olan kesici dişler bulunur ve köpek dişleri yoktur. Gözler başın her iki yanında toplandığından hem önlerini hem arkalarını aynı derecede görebilirler. Çok iyi koşar, tırmanır, sıçrar ve yüzerler. Yılda birkaç kere ve her batında 1-18 yavru doğurabilirler.
Çoğu kemirici, sağlam gövdeli, kısa uzuvları ve uzun kuyrukları olan küçük hayvanlardır. Keskin kesici dişlerini yiyecekleri kemirmek, yuvaları kazmak ve kendilerini savunmak için kullanırlar. Genellikle tohum veya diğer bitki materyallerini yerler. Sosyal hayvanlardır ve birçok tür, birbirleriyle karmaşık iletişim yolları olan toplumlarda yaşar.
.jpg)
Türkiye'nin kemiricileri
değiştirTürkiye'de 11 familyaya bağlı, 75 tür kemirici bulunur.
- Familya: sincapgiller (Latince: Sciuridae): Kuyruk uzun ve kıllıdır. Gündüzleri aktiftirler.
- Familya: kunduzgiller (Latince: Castoridae): Kuyrukları geniş ve üstten basıktır. Gözler ve kulaklar küçük, bacaklar kısadır. Uzun süre su altında kalabilirler.
- Familya: Hamster (Latince: hamsterler Latince: Cricetidae): Tahılları yuvalarına taşıyarak biriktirirler.
- Familya: koşar fareler (Latince: Gerbillinae): Fare-sıçan benzeri türlerce zengin bir gruptur. Orta Asya'nın ve Afrika'nın steplerinde ve çöllerinde yaşarlar.
- Familya: kör fareler (Latince: Spalacidae): Gözler, körelerek deri altına çekilmiştir. Toprak altında yaşarlar, geceleri aktiftirler.
- Familya: Yediuyuklayangiller (Latince: Gliridae): Kuyruk oldukça uzun, kulaklar büyüktür. İşitme duyuları çok iyi gelişmiştir.
- Familya: sıçanlar (Latince: Muridae): Kuyruk gövdeden uzundur ve üzeri kıllarla ya da halka şeklindeki pullarla kaplıdır.
- Familya: sıçrayan fareler (Latince: Zapodinae): Bir kısmı sıçrayıcı türdendir. İyi koşar, iyi tırmanırlar. Kış uykusuna yatarlar.
- Familya: Arap tavşanıgiller (Latince: (Dipodidae): Vücutları kanguruya benzer. Sıçrayarak hareket ederler. Görme ve işitme duyuları iyi gelişmiştir. Kuyruk uzundur.
- Familya: ağaç sıçanıgiller (Latince: Capromyidae): Karayipler'e özgü, hutia adıyla da bilinen kemiriciler
- Familya: kobaygiller (Latince: Caviidae) + Myocastoridae: Toprak üzerinde veya ağaçlarda yaşarlar, nutrialar iyi yüzerler.
- Familya: oklu kirpiler (Latince: Hystricidae): Sırtları diken şeklini almış uzun kıllarla kaplıdır. Tehlike anında yumak şeklini alır ve dikenlerini oynatarak ses çıkarır. Gececildir.
Sınıflandırma
değiştir- Alt takım Latince: Anomaluromorpha
- Familya Latince: Anomaluridae
- Familya Latince: Pedetidae
- Alt takım Latince: Castorimorpha
- Üst familya Latince: Castoroidea
- Familya Kunduzgiller (Latince: Castoridae)
- Üst familya Latince: Geomyoidea
- Familya Latince: Geomyidae
- Familya Latince: Heteromyidae
- Üst familya Latince: Castoroidea
- Alt takım Latince: Hystricomorpha
- Familya Latince: Diatomyidae
- İnfra takım Latince: Ctenodactylomorphi
- Familya Latince: Ctenodactylidae
- İnfra takım Latince: Hystricognathi
- Familya Latince: Bathyergidae
- Familya Oklu kirpigiller (Latince: Hystricidae)
- Familya Latince: Petromuridae
- Familya Latince: Thryonomyidae
- Parv takım Latince: Caviomorpha
- Familya †Latince: Heptaxodontidae
- Familya Latince: Abrocomidae
- Familya Latince: Capromyidae
- Familya Latince: Caviidae
- Familya Çinçillagiller (Latince: Chinchillidae)
- Familya Latince: Ctenomyidae
- Familya Latince: Dasyproctidae
- Familya Latince: Dinomyidae
- Familya Latince: Echimyidae
- Familya Latince: Erethizontidae
- Familya Latince: Myocastoridae
- Familya Latince: Octodontidae
- Alt takım Latince: Myomorpha
- Üst familya Latince: Dipodoidea
- Alt familya Latince: Muroidea
- Familya Latince: Calomyscidae
- Familya Latince: Cricetidae
- Familya Latince: Muridae
- Familya Latince: Nesomyidae
- Familya Latince: Platacanthomyidae
- Familya Latince: Spalacidae
- Alt takım Latince: Sciuromorpha
- Familya Latince: Aplodontiidae
- Familya Yediuyuklayangiller (Latince: Gliridae)
- Familya Sincapgiller (Latince: Sciuridae)
Filogeni
değiştirYaşayan kemirici familyaları arası akrabalık ilişkilerini gösteren aşağıdaki kladogram, Fabre vd.'nin 2012'deki çalışmasından alınmıştır.[3]
| Kemirici Sınıflandırması |
|---|
.png){kind=small}
_(white_background).jpg){kind=small}
_(white_background).jpg){kind=small}
_b_068_white_background.jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
_Tachyoryctes_splendens_(white_background).png){kind=small}
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ "ITIS". Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ Fabre (2012). "A glimpse on the pattern of rodent diversification: a phylogenetic approach". BMC Evolutionary Biology. 12: 88. doi:10.1186/1471-2148-12-88. PMC 3532383 $2. PMID 22697210.
 | Kemiriciler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |