Kırık, Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Kırık
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Kırık
Kırık
Kırık
Kırık'nin Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°17′31″N 40°48′22″E / 40.292°K 40.806°D / 40.292; 40.806
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeİspir
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Rakım2300 m
Nüfus
 (2021)[2][3]
69
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25902

Tarihçe

değiştir

Mahallenin eski adı 1912 yılı kayıtlarında Ermenicede "yangınyeri anlamına gelen Grag olarak geçmektedir. Mahalle 1928 yılından beri bugünkü adını taşımaktadır.[5] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de İspir Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[6]

Osmanlı kaynaklarında yerleşimden İspir Kazası'nın bir nahiyesi olarak bahsedilmektedir. 1642 tarihli avarız defterinde yerleşim Çermeli/Çörmeli nahiyesi olarak da adlandırılmıştır.[7] Bu ad bir köy olmayıp, bölgedeki büyük bir arazi ve otlak yerinden gelmekteydi. Kırık nahiye merkezi kaynaklarda Müslüman yerleşimi olarak görülmektedir. 1835 yılında erkek nüfusun belirlenmesi için yapılan nüfus sayımında nahiye merkezinde 65 Müslüman erkek nüfus bulunmaktaydı.[8] 1896 yılında Ahmed Şakir Paşa' nın gerçekleştirdiği ıslahat çalışmaları esnasında 21 köylü Kırık nahiye olarak görülürken, nahiye merkezinde 164 erkek nüfusu tespit edilmiştir.[9] Cumhuriyet döneminde de yerleşim uzun süre nahiye merkezi olmuştur.

Coğrafya

değiştir

Mahalle, Erzurum il merkezine 110 km, İspir ilçe merkezine 46 km uzaklıktadır.[10] Mahalle, İspir'in güneybatısında olup, D.925 numaralı Rize-Erzurum (Pazaryolu-Aziziye) devlet yoluna, Leylekköy Mahallesi üzerinden 4,9 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[11]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2021 69[2]
2020 75[2]
2019 76[2]
2018 82[2]
2017 65[2]
2016 69[2]
2015 67[2]
2014 110[2]
2013 68[2]
2012 50[3]
2011 57[3]
2010 61[3]
2009 55[3]
2008 58[3]
2007 63[3]
2000 82[3]
1990 144[12]
1985 218[13]
1965 565[14]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j "Erzurum İspir Kırık Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Kirik, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  5. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  6. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  7. ^ Çakır, İ.E., 1642 Tarihli Avârız Defterine Göre İspir Sancağı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:2, Sayı:8, Yıl:2009. URL:http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt2/sayi8pdf/cakir_ibrahim.pdf 31 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2016-09-10
  8. ^ Özger, Y., 19. Yüzyılın İlk Yarısında İspir ve Köylerinin Nüfusu. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34, Sayfa:286, Erzurum 2007. URL:http://www.turkiyatjournal.com/Makaleler/1236980602_Yunus%20%C3%96ZGER.pdf 17 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2016-09-10
  9. ^ Yılmaz, İ., 19. Yüzyılın Son Çeyreğinde İspir Kazasının İdari Yapısı ve Nüfusu. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 53,, S:59, Aralık 2014. URL:http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunisosbd/article/viewFile/5000157909/5000142377 14 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2016-09-10
  10. ^ "Kırık Mahallesi". YerelNet.org.tr. 8 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir