III. Vittorio Emanuele
III. Vittorio Emanuele (11 Kasım 1869, Napoli - 28 Aralık 1947), 1900-1946 arasında İtalya kralı.
| III. Vittorio Emanuele | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 1918ʼde III. Vittorio Emanuele | |||||
| İtalya Kralı | |||||
| Hüküm süresi | 29 Temmuz 1900 – 9 Mayıs 1946 | ||||
| Önce gelen | I. Umberto | ||||
| Sonra gelen | II. Umberto | ||||
| Etiyopya İmparatoru | |||||
| Hüküm süresi | 9 Mayıs 1936 – 5 Mayıs 1941 | ||||
| Önce gelen | Haile Selassie | ||||
| Sonra gelen | Haile Selassie | ||||
| Arnavutluk Kralı | |||||
| Hüküm süresi | 16 Nisan 1939 – 8 Eylül 1943 | ||||
| Önce gelen | Zogu | ||||
| Sonra gelen | Zogu (resmi olarak) | ||||
| Doğum | 11 Kasım 1869 Napoli, İtalya Krallığı | ||||
| Ölüm | 28 Aralık 1947 (78 yaşında) İskenderiye, Mısır Krallığı | ||||
| Defin | Vicoforte Mabedi | ||||
| Eş(ler)i | Karadağ Prensesi Elena (e. 1896) | ||||
| Çocuk(lar)ı | |||||
| |||||
| Hanedan | Savoy | ||||
| Babası | İtalya Kralı I. Umberto | ||||
| Annesi | Savoy Prensesi Margherita | ||||
| İmza |  | ||||
Babası Kral I. Umberto'nun bir suikast sonucunda ölmesi üzerine 1900 yılında tahta çıktı. Meclisin eğilimine uyum göstererek liberal bir hükûmet kurulmasını onayladı. İtalya'nın 1911 yılında Osmanlı Devleti'ne savaş açmasını, 1915 yılında da İtalya'nın I. Dünya Savaşı'na girmesini savundu. Savaşın parlamenter sistemde yarattığı tıkanıklık sırasında, hükûmetin sıkıyönetim önerisini onaylayarak Benito Mussolini'nin yükselişini önleyebileceği halde, iktidarın faşistlerin eline geçmesine seyirci kaldı. Çok geçmeden de Mussolini diktatörlüğünün göstermelik kralı haline geldi. Sicilya'nın Müttefikler tarafından işgal edilmesine kadarki süreçte Mussolini'ye güven duydu ve onu destekledi.[1] Mussolini'nin bütün radikal, gayri-demokratik ve illegal eylemlerini de onayladı.[2] Nisan 1943'te, çoğu yetkisini oğlu Veliaht Umberto'ya devretti. İtalya'nın II. Dünya Savaşı'nda uğradığı askeri bozgunların ardından Müttefikler 10 Temmuz 1943 tarihinde Sicilya'yı ele geçirince, Mussolini'nin kendisine olan güvenine rağmen[3] Mussolini'yi tutuklatıp Mareşal Pietro Badoglio'yu başbakanlığa atadı. Ama bu girişimi İtalya'yı savaştan çıkartmaya da, kendisini içine düştüğü güç durumdan kurtarmaya da yetmedi. Müttefiklerin Roma'yı kurtarmasından bir gün sonra unvanını korumakla beraber tüm yetkilerini oğlu Veliaht Prens Umberto'ya devretti. Güney İtalya'da bulunan ABD birliklerine sığındı. Monarşi konusunda yapılacak halk oylamasını hanedanın lehinde etkileyebilmek için 9 Mayıs 1946 tarihinde Umberto lehine tahttan bütünüyle çekildi. Ancak yapılan 1946 İtalya anayasa referandumu sonucunda monarşinin kaldırılması ve cumhuriyetin ilan edilmesi[4] üzerine baba-oğul sürgüne gönderildi. Mısır Krallığı'na sığındı. 1947 yılında İskenderiye'de öldü ve Azize Katerina Katedrali sunağının arkasına gömüldü.
Kaynakça
değiştir- ^ Operasyon Mussolini (Dünyayı Sarsan Kurtarma Harekatı). Selçuk Uygur. Kronik Kitap. s. 37.
- ^ Operasyon Mussolini (Dünyayı Sarsan Kurtarma Harekatı). Selçuk Uygur. Kronik Kitap. ss. 38, 39.
- ^ Operasyon Mussolini (Dünyayı Sarsan Kurtarma Harekatı). Selçuk Uygur. Kronik Kitap. s. 36.
- ^ 20 Haziran 1946 tarihli Resmî Gazete (İtalyanca) 29 Nisan 2021 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
değiştir  | Bir İtalyan'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hükümdar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |