Fosgen

Fosgen ya da IUPAC tarafından verilen adıyla karbonil diklorür COCl₂ formülüne sahip organik bir bileşiktir. Renksiz bir gazdır, kokusu düşük konsantrasyonlarda yeni kesilmiş ot kokusunu andırır. Fosgen, sıvılaştırılmış hâlde saklanır. Sıkıştırıldığında açık sarı bir sıvıya dönüşür. Suda çözünmez ve suyla tepkimeye girer. Benzen, toluen, karbon tetraklorür, asetik asit ve kloroformda çözünür. Alkoller ve çeşitler asitlerin içinde bozunur. Çok zehirli bir gaz olduğu için I. Dünya Savaşı'nda kimyasal silah olarak kullanılmıştır ve 85.000 kadar kişinin ölümüne sebebiyet vermiştir. Fosgenin biraz solunması 36 saat içerisinde ölüme sebep olur. Maruz kalma sınırı 0,5 ppm'dir.

Fosgen

Adlandırmalar
IUPAC adı Carbonyl dichloride
Sistematik IUPAC adı Karbonil diklorür
Diğer adlar karbonil klorür, CG, karbon diklorür oksit, karbon oksiklorür, kloroformil klorür, dikloroformaldehit, diklorometanon, diklorometanal, karbonik asit diklorür
Tanımlayıcılar
CAS numarası	75-44-5
ECHA InfoCard	100.000.792
EC Numarası	200-870-3
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID0024260
Özellikler
Kimyasal formül	CCl2O
Molekül kütlesi	98,92 g mol−1
Görünüm	renksiz gaz
Yoğunluk	4,248 g/L (gaz) 1,43 g/L (sıvı)
Erime noktası	-118 °C
Kaynama noktası	8,3 °C
Tehlikeler
NFPA 704 (yangın karosu)	4 0 1
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Kloroform gibi bazı organoklorür bileşiklerinin oksijen, ısı ve ışık varlığında bozunması ile oluşabilir. Buna, vinil klorür gibi yanıcı organoklorür bileşiklerinin yanması da dâhildir.

Toksisite

Amerikan ordusunun fosgen tanıma afişi, II. Dünya Savaşı

Her şekilde alımı toksiktir; soluma, yutma ve deri yolu ile emilme. 3 ppm'den fazlası burnu ve gözleri tahriş eder. Solunduğunda ciğerlerde aşındırıcı olan hidrojen klorüre parçalanarak ciğerlere zarar verir. 50 ppm fosgen kısa sürede ölüme sebebiyet verebilir. Toksisitesinin çok yüksek olması nedeniyle I. Dünya Savaşı'nda kimyasal silah olarak kullanılmıştır.

Kaynakça

https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Phosgene 8 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.