Evcil hayvanların listesi

Vikimedya liste maddesi

Bu, evcil hayvanların bir listesidir.[1]

Evcil hayvanlar

değiştir
Türler ve alttürler Yabani atası Tarih Kökeni Amaç Resim Takson grup
Köpek (Canis lupus familiaris) Buzul Çağı'da yaşayan soyu tükenmiş gri kurt (Canis lupus)[2] MÖ 13000[3][4] Avrupa[4] Evcil hayvan, avcılık, gütme, haşere kontrolü, ulaşım, taslak, çalışma, gösteri, yarış, spor, tahlisiye, rehberlik, hizmet, kavga, et, araştırma, koruma   1c Carnivora
Koyun (Ovis aries) Yabani koyun (Ovis orientalis) MÖ 9000 - MÖ 8500 [5] Anadolu, Zagros Dağları lif, et, süt, deri, post, parşömen, evcil hayvan, gösteri, yarış, araştırma, koruma, kavga, süs   1b Bovidae
Evcil domuz (Sus scrofa domesticus) Yaban domuzu (Sus scrofa) MÖ 9000[6][7][8] Yakın Doğu, Çin et, deri, araştırma, gösteri, yarış, dövüş, yer mantarı, evcil hayvan   1a Artiodactyla except Bovidae
Keçi (Capra aegagrus hircus) Capra aegagrus MÖ 10000[9][10] Yakın Doğu süt, et, lif, deri, gösteri, yarış, dövüş, takas arsa, evcil hayvan   1b Bovidae
Sığır (Bos primigenius taurus) Yaban öküzü (Bos primigenius) (soyu tükenmiş) MÖ 8000[11][12] Hindistan, Orta Doğu ve Kuzey Afrika et, süt, deri, post, çalışma, çiftçilik, taslak, parşömen, kan, ulaşım, toprak gübreleme, mücadele, gösteri, evcil hayvan   1b Bovidae
Bos primigenius indicus Bos primigenius (soyu tükenmil) MÖ 8000 Hindistan et, süt, deri, post, çalışma, çiftçilik, taslak, parşömen, kan, ulaşım, toprak gübreleme, mücadele, gösteri, yarış   1b Bovidae
Kedi (Felis silvestris catus) Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) MÖ 8000 - MÖ 7500[13][14][15][16] Yakın Doğu hayvan, haşere kontrolü, gösteri, post, araştırma   1c Carnivora
Tavuk (Gallus gallus domesticus) Gallus gallus MÖ 6000[17] Hindistan ve Güneydoğu Asya et, yumurta, tüyler, deri, gösteri, yarış, süs, kavga, evcil hayvan   2b Galliformes
Kobay (Cavia porcellus) Montane guinea pig (Cavia tschudii) MÖ 5000[18] Peru evcil hayvan, gösteri, yarış, araştırma, et   1d Rodentia
Eşek (Equus africanus asinus) Equus africanus MÖ 5000[19][20] Mısır ulaşım, çalışma, çiftçilik, taslak, montaj, et, süt, evcil hayvan, yarış, koruma   1e Other mammals
Evcil ördek (Anas platyrhynchos domesticus) Yeşilbaş (Anas platyrhynchos) MÖ 4000 Çin et, tüy, yumurta, evcil hayvan, gösteri, yarış, süs   2a Anseriformes
Su buffalosu Yabani manda (Bubalus arnee) MÖ 4000 Hindistan, Çin çalışma, çiftçilik, taslak, montaj, kavga, et, gösteri, yarış, süt   1b Bovidae
At (Equus ferus caballus) Vahşi at (Equus ferus) MÖ 3500[21] Kazakistan ulaşım, süt, et, çalışma, rehberlik, hizmet, avcılık, yürütme, çiftçilik, taslak, montaj, kavga, gösteri, yarış, evcil hayvan   1e Other mammals
Evcil hecin devesi (Camelus dromedarius) Vahşi hecin devesi (Camelus dromedarius) MÖ 4000 Arabistan ulaşım, çalışma, avcılık, çiftçilik, taslak, montaj, gösteri, yarış, dövüş, süt, et   1a Artiodactyla except Bovidae
Evcil ipek böceği (Bombyx mori) Vahşi ipek böceği (Bombyx mandarina) MÖ 3000 Çin ipek, hayvan yemi, evcil hayvan, et   6b Other insects
Güvercin (Columba livia domestica) Kaya güvercini (Columba livia) MÖ 3000 Akdeniz Havzası gösteri, süs, haberci, et, yarış, evcil hayvan   2c Columbiformes
Evcil kaz (Anser anser domesticus) Anser anser ve (A. cygnoides) A. anser: MÖ 3000,A. cygnoides'in tarihi belirsiz.[22] Mısır (A. anser), Çin (A. cygnoides) et, tüy, yumurta, gösteri, koruma, evcil hayvan   2a Anseriformes
Tibet sığırı (Bos grunniens) Vahşi sığır (Bos mutus) MÖ 2500 Tibet, Nepal süt, ulaşım, çalışma, çiftçilik, montaj, yarış, dövüş, et, lif   1b Bovidae
Evcil iki hörgüçlü deve (Camelus bactrianus) Camelus ferus MÖ 2500 Orta Asya (Afganistan) süt, ulaşım, çalışma, avcılık, çiftçilik, taslak, montaj, kavga, gösteri, yarış, et, saç   1a Artiodactyla except Bovidae
Lama (Lama glama) Guanako (Lama guanicoe) MÖ 2400[23] Peru, Bolivya koruma ulaşım, çalışma, taslak, paket, et, gösteri, yarış, evcil hayvan,   1a Artiodactyla except Bovidae
Alpaka (Vicugna pacos) Vikunya (Vicugna vicugna) 2400 BC[23] Peru, Bolivya lif, et, gösteri, evcil hayvan   1a Artiodactyla except Bovidae
Evcil beçtavuğu (Numida meleagris) Numida meleagris MÖ 2400[24] Afrika et, yumurta, haşere kontrolü, gösteri, alarm, evcil hayvan   2b Galliformes
Feret (Mustela putorius furo) Avrupa sansarı (Mustela putorius) MÖ 1500[25] Avrupa evcil hayvan, avcılık, haşere kontrolü, gösteri, yarış   1c Carnivora
Süs faresi Ev faresi (Mus musculus) 1800'ler[26] Çin evcil hayvan, araştırma, yarış, hayvan yemi   1d Rodentia
Gülen kumru (Streptopelia risoria) Streptopelia roseogrisea MÖ 500 Kuzey Afrika gösteri, evcil hayvan   2c Columbiformes
Bos javanicus domestica Bos javanicus Belirsiz tarih Güneydoğu Asya, Cava Adası et, süt, gösteri, yarış, çalışma, çiftçilik, taslak   1b Bovidae
Bos frontalis Bos gaurus Belirsiz tarih Güneydoğu Asya et   1b Bovidae
Evcil hindi (Meleagris gallopavo) Vahşi hindi (Meleagris gallopavo) MS 180[23] Meksika, Amerika Birleşik Devletleri et, tüy, yumurta, gösteri, evcil hayvan   2b Galliformes
Japon balığı (Carassius auratus auratus) Prusya sazanı (Carassius gibelio) MS 300 - MS 400 Çin evcil hayvan, gösteri, yarış, süs   5a Cyprinidae
Evcil tavşan (Oryctolagus cuniculus) Avrupa ada tavşanı (Oryctolagus cuniculus) MS 600[27] Avrupa post, lif, evcil hayvan, gösteri, yarış, araştırma, et   1e Other mammals
Evcil kanarya (Serinus canaria domestica) Kanarya (Serinus canaria) 15. yüzyıl Kanarya Adaları, Avrupa evcil hayvan, araştırma, gösteri, madencilik, kavga   2d Passeriformes
Beta (Betta splendens) Betta cinsinin belirsiz türler 19. yüzyıl Tayland kavga, evcil hayvan   5b Other fish
Fancy rat and Lab rat Rattus norvegicus 10. yüzyıl[kaynak belirtilmeli] Birleşik Krallık evcil hayvan, araştırma, gösteri   1d Rodentia
Koi (Cyprinus carpio haematopterus) Sazan (Cyprinus carpio) 1820'ler Japonya süs, gösteri, evcil hayvan   5a Cyprinidae
Evcil gümüş tilki (Vulpes vulpes) Kızıl tilki (Vulpes vulpes) 1950'ler Sovyetler Birliği, Rusya post, araştırma, evcil hayvan   1c Carnivora
Evcil kirpi (Atelerix albiventris) Afrika cüce kirpi (Atelerix albiventris) 1980'ler Orta ve Doğu Afrika evcil hayvan   1e Other mammals
Lonchura striata domestica Lonchura striata bilinmiyor Japonya evcil hayvan, araştırma   2d Passeriformes
Lepistes (Poecilia reticulata some strains)[28] Lepistes (Poecilia reticulata) Belirsiz tarih Barbados, Brezilya, Guyana evcil hayvan   5b Other fish

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Animal Domestication - Table of Dates and Places of Animal Domestication". 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  2. ^ Fan, Zhenxin; Silva, Pedro; Gronau, Ilan; Wang, Shuoguo; Armero, Aitor Serres; Schweizer, Rena M.; Ramirez, Oscar; Pollinger, John; Galaverni, Marco; Ortega Del-Vecchyo, Diego; Du, Lianming; Zhang, Wenping; Zhang, Zhihe; Xing, Jinchuan; Vilà, Carles; Marques-Bonet, Tomas; Godinho, Raquel; Yue, Bisong; Wayne, Robert K. (2016). "Worldwide patterns of genomic variation and admixture in gray wolves". Genome Research. 26 (2). ss. 163-73. doi:10.1101/gr.197517.115. PMID 26680994. 
  3. ^ Sablin, M. (2002). "The earliest Ice Age dogs: Evidence from Eliseevichi I". Current Anthropology. 43 (5). ss. 795-799. doi:10.1086/344372. 
  4. ^ a b Thalmann, O.; Shapiro, B.; Cui, P.; Schuenemann, V. J.; Sawyer, S. K.; Greenfield, D. L.; Germonpré, M. B.; Sablin, M. V.; López-Giráldez, F.; Domingo-Roura, X.; Napierala, H.; Uerpmann, H-P.; Loponte, D. M.; Acosta, A. A.; Giemsch, L.; Schmitz, R. W.; Worthington, B.; Buikstra, J. E.; Druzhkova, A.; Graphodatsky, A. S.; Ovodov, N. D.; Wahlberg, N.; Freedman, A. H.; Schweizer, R. M.; Koepfli, K.-.P.; Leonard, J. A.; Meyer, M.; Krause, J.; Pääbo, S.; Green, R. E.; Wayne, R. K. (2013). "Complete Mitochondrial Genomes of Ancient Canids Suggest a European Origin of Domestic Dogs". Science. 342 (6160). ss. 871-74. doi:10.1126/science.1243650. PMID 24233726. 
  5. ^ Zeder, M. A. (2008). "Domestication and early agriculture in the Mediterranean Basin: Origins, diffusion, and impact". Proceedings of the National Academy of Sciences. 105 (33). ss. 11597-604. doi:10.1073/pnas.0801317105. PMC 2575338 $2. PMID 18697943. 
  6. ^ Giuffra E, Kijas JM, Amarger V, Carlborg O, Jeon JT, Andersson L (Nisan 2000). "The origin of the domestic pig: independent domestication and subsequent introgression". Genetics. 154 (4). ss. 1785-91. PMC 1461048 $2. PMID 10747069. 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  7. ^ G. Larson, K. Dobney, U. Albarella, M. Fang, E. Matisso-Smith, J. Robins, S. Lowden, H. Finlayson, T. Brand, E. Willerslev, P. Rowley-Conwy, L. Andersson, A. Cooper; Dobney; Albarella; Fang; Matisoo-Smith; Robins; Lowden; Finlayson; Brand; Willerslev; Rowley-Conwy; Andersson; Cooper (Mart 2005). "Worldwide Phylogeography of Wild Boar Reveals Multiple Centers of Pig Domestication" (PDF). Science. 307 (5715). ss. 1618-21. Bibcode:2005Sci...307.1618L. doi:10.1126/science.1106927. PMID 15761152. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  8. ^ Frantz, L (2015). "Evidence of long-term gene flow and selection during domestication from analyses of Eurasian wild and domestic pig genomes". Nature Genetics. 47 (10). ss. 1141-8. doi:10.1038/ng.3394. PMID 26323058. 
  9. ^ Melinda A. Zeder, 2011. The origins of agriculture in the Near East. Current Anthropology 54:S221–35
  10. ^ Vigne, J.D. (2011) The origins of animal domestication and husbandry: a major change in the history of humanity and the biosphere. C. R. Biol. 334, 171–181
  11. ^ Wendorf F., Schild R.; Schild (1998). "Nabta Playa and its role in Northeastern African prehistory". J. Anthropol. Archaeol. 17 (2). ss. 97-123. doi:10.1006/jaar.1998.0319. 
  12. ^ Source : Laboratoire de Préhistoire et Protohistoire de l'Ouest de la France [1] 26 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Fransızca).
  13. ^ Driscoll, C. A.; Menotti-Raymond, M.; Roca, A. L.; Hupe, K.; Johnson, W. E.; Geffen, E.; Harley, E. H.; Delibes, M.; Pontier, D.; Kitchener, A. C.; Yamaguchi, N.; O'Brien, S. J.; Macdonald, D. W. (2007), "The Near Eastern Origin of Cat Domestication", Science, 317 (5837), ss. 519-523, doi:10.1126/science.1139518, PMID 17600185, 13 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Mayıs 2016 .
  14. ^ "Oldest Known Pet Cat? 9,500-Year-Old Burial Found on Cyprus". National Geographic News. 8 Nisan 2004. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2007. 
  15. ^ Muir, Hazel (8 Nisan 2004). "Oldest Known Pet Cat? 9,500-Year-Old Burial Found on Cyprus". New Scientist. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. 
  16. ^ Walton, Marsha (9 Nisan 2004). "Ancient burial looks like human and pet cat". CNN. 22 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. 
  17. ^ West B., Zhou B-X. (1989). "Did chickens go north? New evidence for domestication" (PDF). World's Poultry Science Journal. 45 (3). ss. 205-18. doi:10.1079/WPS19890012. 29 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  18. ^ "History of the Guinea Pig (Cavia porcellus) in South America, a summary of the current state of knowledge". 9 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  19. ^ Beja-Pereira, Albano (18 Haziran 2004). "African Origins of the Domestic Donkey". Science. 304 (1781). s. 1781. doi:10.1126/science.1096008. PMID 15205528. 
  20. ^ Roger Blench, The history and spread of donkeys in Africa 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (235 KB)
  21. ^ Outram, A (2009). "The Earliest Horse Harnessing and Milking". Science. 323 (5919). ss. 1332-5. doi:10.1126/science.1168594. PMID 19265018.  see also Domestication of the horse
  22. ^ Buckland, R., & Guy, G. (2002). Goose Production. Chapter 1: Origins and Breeds of Domestic Geese 26 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. FAO Agriculture Department.
  23. ^ a b c D.L Johnson and B.K. Swartz, Jr. Evidence for Pre-Columbian Animal Domestication in the New World 10 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ "Guinea Fowl". 23 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  25. ^ Glover, James. "The Ancestry Of The Domestic Ferret". PetPeoplesPlace.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2006. 
  26. ^ Royer, Nichole. THE HISTORY OF FANCY MICE 1 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. American Fancy Rat and Mouse Association. Afrma.org. Retrieved on 2015-12-25.
  27. ^ "Interesting Rabbit Domestication History". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2016. 
  28. ^ name="Guideon, et al." Guideon, Khoo (2002). "Genetic Diversity within and Among Feral Populations and Domesticated Strains of the Guppy (Poecilia reticulata) in Singapore". Marine Biotechnology. 4 (4). ss. 367-378. doi:10.1007/s10126-002-0007-z. PMID 14961248. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2022. 

Ayrıca bakınız

değiştir