Chilam Balam

Edebi eser

Chilam Balam (okunuşuyla Çilam Balam) kitapları Mayalar’ın yurdunun İspanyollarca işgalinden sonraki iki yüzyıl sırasında Yucatan’da kaleme alınmış Maya el yazmalarıdır. Yukatek Mayacasıyla ve Latin alfabesiyle kaleme alınmıştır. Chilam sözcüğü «kahin» anlamına, balam sözcüğü ise "jaguar" anlamına gelir. Chilam Balam adının aslında, İspanyollar'ın geleceğini kehanetiyle önceden bildirmiş bir kahin-şamanın adı olduğu belirtilir.

Chilam Balam de Ticul

Chilam Balam kitaplarından her biri Yucatan'ın ayrı bir kentinde yazılmış olduğundan, Chilam Balam'ı oluşturan bu kitaplardan her biri Chumayel, Tizimin, Mani, Kaua ve Ixil gibi, yazıldığı kentin adı eklenerek ifade edilir.

Bu metinler, esas olarak, Maya takvimini, tarihsel kayıtları, kehanetleri, geleneksel mitolojiyi ve yaratılış efsanesini içermesinin yanı sıra, bazı öğütleri ve tıbbi yöntem ve formülleri de içermektedir. İspanyol işgali altında kaleme alınmış olduğundan, bu metinlerde belli bir derecede Avrupa kültürünün de etkisi görülür.