Chemnitz

Chemnitz [ˈkɛmnɪts], Almanya'nın Saksonya eyaletine bağlı bir şehir. Eyaletin üçüncü en büyük şehridir. Herhangi bir hükûmet kesimi ya da bir bölgenin parçası olmayan bağımsız bir şehirdir. Chemnitz Teknik Üniversitesi 10.000 civarında öğrenciye sahiptir ve bilimsel yaşamın merkezidir. 10 Mayıs 1953'ten 21 Haziran 1990'a kadar şehrin resmî adı Karl-Marx-Stadt idi.

Chemnitz
Şehir
Bayrak Arma
Chemnitz
Ülke	Almanya
Eyalet	Saksonya
İdare
• Belediye başkanı	Barbara Ludwid (SPD)
Yüzölçümü
• Toplam	220,85 km²
Rakım	296 m
Nüfus  (2019)
• Toplam	246.334
• Yoğunluk	1,100/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (DAS)
Alan kodları	0371, 037200 (Wittgensdorf), 037209 (Einsiedel), 03722 (Röhrsdorf), 03726 (Euba)
Resmî site www.chemnitz.de

Etimoloji

Chemnitz adı Zwickauer Mulde'a dökülen bir nehirden gelir. Chemnitz kelimesi Sorb dilinde taşlı dere anlamına gelir. Çekçe Saská Kamenice olarak bilinir.

Tarih

Eski bir Slav kabilesinin yerleşim yeri Kamienica'dadır ve Chemnitz adının yazı dilinde ilk kullanımı bir uygarlığın çevresinde yetiştiği Benedictine Manastırı'nda, 1143 yılındadır. I. Friedrich (Kutsal Roma İmparatoru), imparatorluk şehri olma hakkı verdi. 1307 yılında kasaba Sakson eyaletinin ataları olan Markgrafschaft Meißen'in emri altına girdi. Orta Çağ'da Chemnitz bir tekstil üretim ve ticaret merkezi haline geldi. Ülke nüfusunun üçte birinden fazlası tekstil üretiminde çalıştı. 19. yüzyılın başlarına doğru Chemnitz sanayi merkezi oldu (bazen Sakson Manchester olarak anıldı). 1913 yılında Chemnitz'in 320.000 nüfusu vardı ve o zamanlar bugünküne kıyasla daha geniş olan birkaç şehirden biri oldu. II. Dünya Savaşı sırasında Chemnitz askeri mühimmat üreten fabrikalara ve Astra-Werke AG için 500 kadın içeren Flossenbürg kuvvetleri kampına sahipti. Petrol Rafinerisi, II. Dünya Savaşı petrol kampanyası ve bir sonraki saldırıları içeren Thunderclap operasyonları boyunca bombacıların hedefi haline geldi.

14/15 Şubat 1945: Chemnitz'e ilk büyük saldırıda 717 RAF bombardıman uçağı kullanıldı. Fakat sis nedeniyle bombaların çoğu kentin açık arazisine düştü. 2/3-5 Mart: USAAF bombardıman uçaklarının saldırısı gerçekleşti. 5 Mart: 760 RAF saldırısı gerçekleşti.

Otomobil üreticilerinin merkezi olan Oto Birliği aynı zamanda 1932'ten beri Chemnitz'e bağlıydı ve binaları da ağır hasar gördü. Savaşın sonunda şirket yönetimi kaçtı ve günümüzdeki Audi şirketinin geliştiği Ingolstadt, Bavyera'da bir şirkete yerleşti.

II. Dünya Savaşı bombardımanı şehrin büyük bir kısmını enkaz haline getirdi ve savaş sonrası Doğu Almanya'nın (DDR) restorasyonunda önce alçak binalar sonra yüksek binalar inşa edildi. Bazı turistik yerler DDR çağı sırasında ve Alman birleşmesinden sonra tekrar restore edildi.

Nüfus

Almanya'nın birleşmesinden sonra Sakson nüfusu önemli derecede azaldı. 1990'dan beri Chemnitz'te yaşayanların %20'si göç etti. 2006'da BBC, Chemnitz'in dünyada en düşük doğum oranına sahip olduğunu açıkladı.

Ore Dağları'nın kuzeyinde yer alan Saksonya üçlü buyuk metropol bölgesinin bir parçasıdır ve bu bölge 3.5 milyon insandan oluşur.

Yüzölçümü 220,86 km²'yi bulan Chemnitz'in 30 Haziran 2006 itibarıyla nüfusu 246.146 olarak tespit edilmiştir. 1.114 kişi düşmektedir.

Turistik Yerler

Turistik yerler 18. ve 19. yüzyıldaki binaları ve yerlilerden takma adı Nischell (Baş için bir Sakson diyalekti) olan Lev Kerbel tarafından yapılan Karl Marx anıtı ile Kassberg çevresini içerir. Abideler Rönesans döneminden (15. yüzyıl) Eski şehir merkezini, eski manastırdaki kaleyi ve opera evi ve eski üniversitenin etrafındaki bölgeyi içerir. En göze çarpan abide 12. yüzyılın sonu veya 13. yüzyılın başında şehir duvarının bir bölümü olarak inşa edilen kırmızı kuledir.

Taşlaşmış orman Kulturkaufhaus Tietz bölgesinde bulunabilir. Ender görülen ormanlardan biridir ve varlığı birkaç milyon yıl öncesine dayanır. Aynı zamanda şehrin sınırları dahilinde Burg Rabenstein bölgesinde en küçük Sakson kalesidir. Şehir, Alman birliğinden beri dikkate değer ölçüde gelişmiştir. Sanayisinin çoğu yok olmuştur ve şehrin çekirdeği büyük alışveriş merkezleri dahil olmak üzere birçok küçük mağaza ile tekrar inşa edilmiştir. Zara, H & M, Esprit, Galeria Kaufhof, Leiser Shoes ve Peek & Cloppenburg'u da içeren bu mağazaların çoğu ünlü isimlere sahiptir. Büyük "Galerie Roter Turm" (Red Tower) alışveriş merkezi genç insanlarıyla ünlüdür. Chemnitz Sanayi Müzesi sanayi mirasının Avrupa'daki rotası olan ERIH'in başlangıç noktasıdır.

Önceden bir banka olan Gunzenhauser Müzesi, 1 Aralık 2007'de açılmıştır. Münih'te yaşayan Dr Alfred Gunzenhauser; Otto Dix, Karl Schmidt-Rottluff tablolarını ve çizimlerini içeren 2500 parça modern resim koleksiyonuna sahiptir. Botanischer Garten Chemnitz; belediyeye bağlı botanik bir bahçedir ve Arktisch-Alpiner Garten der Walter-Meusel-Stiftung; Kuzey Kutbu ve Alpin bitkileri alanında uzmanlaşmış kâr amacı gütmeyen bir bahçedir.

Kentsel Yenilenme

Tamamen sosyalistik şehir merkezini ortadan kaldırmaya yönelik savaş sonrası yıkımın yanında II. Dünya Savaşı sırasındaki ağır tahribat etrafında şehrin kalbinin olduğu şehir merkezinin etrafında geniş, açık bir arazi bıraktı. Birleşmeden sonra şehir içi ve dışındaki büyük alışveriş yatırımı nedeniyle 1999 yılına kadar ana bina aktiviteleri merkezde başlamadı. Berlin'deki Potsdamer Platz ile karşılaştırıldığında şehrin bütün bir yeni çeyreği son yıllarda inşa edildi. Yeni binalar Helmut Jahn tarafından yapılan Kaufhof büyük mağazasını da içerir.

Ekonomi

Şehrin ekonomisi hizmet sektörü ve üretim sanayiine dayanır.

Chemnitz, Chemnitz-Zwickau bölgesinin en geniş şehridir ve Almanya'nın yeni federal devletleri arasında en önemli ekonomik bölgelerden biridir. Chemnitz 2004'te 6.3 milyar civarında GSYİH'ya sahiptir. 2000 yılından beri şehrin ekonomisi her yıl artan GSYİH büyüme oranları kaydetti. Chemnitz büyüme hızı açısından en iyi 10 Alman şehri arasındadır. Yerel ve bölgesel ekonomik yapı makine mühendisliği, metal işleme ve araç üretimi gibi en önemli endüstrilerle birlikte orta büyüklükteki şirketlerle karakterize edilir.

Birkaç yıldır işsizlik oranı düzenli olarak %13.9 a kadar geriledi.(Temmuz 2007)46.000'i diğer belediyelerden olmak üzere yaklaşık 100.000 iş sahibidir. Chemnitz'deki çalışanların %16.3'ü üniversite ya da kolej mezunudur. Bu da Almanya'nın ortalama iki katıdır.

Ulaşım

Karayolları

Chemnitz, A4 Erfurt - Dresden adında iki otoyol ile ayrılır. Otoyol kavşağı Kreuz Chemnitz şehrin kuzeybatısında bulunur. Leipzig ile Niederfrohna arasındaki A72 otoyolunun yapımı hâlâ devam etmektedir. Yönetim bölgesi dahil Chemnitz'de 8 otoyol mevcuttur.

Toplu Taşıma

Chemnitz'de toplu taşıma Stadtbahn ile olduğu gibi tramvay ve otobüsle sağlanır. Günümüzde şehir ve çevresi bir Stadtbahn güzergâhı 5 tramvay hattı, birkaç bölgesel otobüs hattı ile birlikte 27 şehir otobüsü hattı ile hizmet vermektedir. Haftasonunda ve banka tatillerinden önce şehir gece 2 otobüs, 2 tramvay hattı ve Stadtbahn hattı ile hizmet verir.

Havaalanları

Chemnitz yakınında Dresden ve Leipzig'deki 2 uluslararası Sakson havaalanı dahil olmak üzere 3 havaalanı vardır. Hem Leipzig- Halle Havaalanı hem de Dresden Havaalanı Chemnitz'e 70 km uzaklığındadır ve sayısız kıta içi ve kıtalar arası uçuş imkânı sunar. Chemnitz aynı zamanda 13.5 km civarında şehrin güneyinde küçük bir ticari havaalanına da sahiptir. Bugünkü gelişimi tamamlandığında 1400 m (4600 feet) uzunluğunda ve 20 m genişliğinde asfalt inme-kalkma pistine sahip olacaktır.

Kardeş şehirler

• Tampere, Finlandiya
• Ljubljana, Slovenya
• Arras, Fransa
• Timbuktu, Mali
• Ústí nad Labem, Çekya
• Łódź, Polonya
• Mulhouse, Fransa
• Manchester, Birleşik Krallık
• Volgograd, Rusya
• Düsseldorf, Almanya
• Akron, Ohio, Amerika Birleşik Devletleri
• Taiyuan, Çin

Resimler

• 
  Modern mimari stilinde 1930 yapimi eski Schoken Buyuk Magazasi
• 
  Cheminitz - Mercure Oteli
• 
  Rabenstein Satosu

Ayrıca bakınız

• Saksonya

Dış bağlantılar

• Resmî site de