Bodmer Papirüsleri

el yazması

Bodmer Papirüsleri, 1952'de Mısır'da keşfedilen Kıptîce ve Yunanca dillerinde 58 papirüse bilim camiasında verilen isimdir. Bu isim papirüsleri satın alan Martin Bodmer'den gelmektedir. Papirüsler Eski ve Yeni Ahit'in dışında, Erken Hristiyanlık metinleri, Homeros ve Menandros'a ait ve başka metinleri barındırmaktadır. En eski metin papirüs MS 200'e tarihlenmektedir.

Papirüs 66

Günümüzde Bodmer Papirüsleri İsviçre'de Cenevre yakınlarındaki Bibliotheca Bodmeriana'da (Cologny'de) saklanır. 2007'de Vatikan Kütüphanesi 'i satın aldı.

Martin Bodmer

değiştir

Martin Bodmer 1899 Zürih'te doğdu ve 1971 Cenevre'de öldü. O, İsviçreli bir özel bilim insanı ve koleksiyoncuydu. Tüm hayatını olağanüstü kitap koleksiyonuna adadı. 1919'dan beri bir dünya edebiyatı kütüphanesi oluşturmak için kitaplar topladı. Chester Beatty Papirüsleri'nin keşfinden beri, 1956 ve 1961 yılları arasında yayınlanan Bodmer papirüsleri Kutsal Kitap'ın orijinal metnini saptamak için en önemli el yazmaları idi.

Bodmer Papirüslerinin Listesi

değiştir
Bej satırdaki el yazmaları Eski Ahit'e aittir.
Camgöbeği satırdaki el yazmaları Yeni Ahit'e aittir.
Bodmer Papirüsleri
İsim No. Yıl (M.S.) Dil İçerik Notlar
Papirüs Bodmer I 3./4. yüzyıl Yunanca Homeros: İlyada (V, VI)
Papirüs Bodmer II   200 civarında Yunanca Yuhanna 1:1–6:11; 6:35–14:26, 29, 30; 15:2–26; 16:2–4, 6, 7; 16:10–20:20, 22, 23; 20:25–21:9  'nin yanı sıra, Yuhanna İncili için en eski tanıklıktır.
Papirüs Bodmer III 4. yüzyıl Kıptice Yuhanna 1:1-21:25 ve Başlangıç 1:1-4:2
Papirüs Bodmer IV 3. yüzyıl Yunanca Menandros: Dyskolos
Papirüs Bodmer V 3./4. yüzyıl Yunanca apokrif Yakup'un çocuk incili
Papirüs Bodmer VI 4./5. yüzyıl Kıptice Özdeyişler 1:1-21:4
Papirüs Bodmer VII   300 civarında Yunanca Yahuda Mektubu'nun tümü en eski kopya
Papirüs Bodmer VIII   300 civarında Yunanca 1. ve 2. Petrus Mektupları'nın tümü en eski kopya
Papirüs Bodmer IX 300 civarında Yunanca Mezmurlar 33, 34
Papirüs Bodmer X 300 civarında Yunanca apokrif Pavlus'un Korintoslulara 3. mektubu ve Korintosluların Pavlus'a mektubu
Papirüs Bodmer XI 300 civarında Yunanca Süleyman'ın 11. kasidesi
Papirüs Bodmer XII 300 civarında Yunanca kilise ayininde söylenen bir övgü
Papirüs Bodmer XIII 3./4. yüzyıl Yunanca Sardisli Melito: Paskalya vaazı
Papirüs Bodmer XIV   200 civarında Yunanca Luka 3:18 – 18:18; 22:4 - 24:53 Şimdi Vatikan Kütüphanesinde bulunur.
Papirüs Bodmer XV   200 civarında Yunanca Yuhanna 1:1-11:45, 48-57; 12:3-13:19; 14:8-15:10 Şimdi Vatikan Kütüphanesinde bulunur.
Papirüs Bodmer XVI 4. yüzyıl Kıptice Çıkış 1:1 – 15:21
Papirüs Bodmer XVII   650 civarında Yunanca Elçilerin İşleri, Yakup, 1. Petrus, 2. Petrus, 1. Yuhanna, 2. Yuhanna, 3. Yuhanna ve Yahuda kitaplarından ayetler 1
Papirüs Bodmer XVIII 4. yüzyıl Kıptice Kanunun Tekrarı 1:1 – 10:7
Papirüs Bodmer XIX 4./5. yüzyıl Kıptice Matta 14:28 – 28:20; Romalılar 1:1 -2:3
Papirüs Bodmer XX 4. yüzyıl Yunanca Fileas'ın savunması
Papirüs Bodmer XXI 4. yüzyıl Kıptice Yeşu 6:16-25, 7:6 - 11:23, 22:1-2, 22:19 - 23:7, 23:15 - 24:2 Kodeksin bir parçası Chester Beatty Kütüphanesinde bulunur.
Papirüs Bodmer XXII 4./5. yüzyıl Kıptice Yeremya 40:3- 52:34; Ağıtlar; apokrif Yeremya mektubu; apokrif Baruk 1:1 – 5:5 Kodeksin 2. yarısı Kodeks Mississippi II olarak tanınır.
Papirüs Bodmer XXIII 4. yüzyıl Kıptice İşaya 47:1 – 66:27
Papirüs Bodmer XXIV 3. yüzyıl Yunanca Mezmurlar 17:46–53:6; 55:8–117:44
Papirüs Bodmer XXV 3. yüzyıl Yunanca Menandros: Samia
Papirüs Bodmer XXVI 3. yüzyıl Yunanca Menandros: Aspis
Papirüs Bodmer XXVII 4. yüzyıl Yunanca Thukidides: Peloponnes savaşının öyküsü
Papirüs Bodmer XXVIII 2. yüzyıl Yunanca Herakles ile Atlas arasındaki bir sohbeti içeren bir tiyatro oyunu
Papirüs Bodmer XXIX 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan destansı şiir: Doroteos'un görünümü
Papirüs Bodmer XXX 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan destansı şiir: Pros Abraam
Papirüs Bodmer XXXI 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXII 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXIII 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXIV 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXV 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXVI 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir destansı şiir
Papirüs Bodmer XXXVII 4./5. yüzyıl Yunanca Hristiyan bir ilahi
Papirüs Bodmer XXXVIII 4./5. yüzyıl Yunanca Hermas'ın Çobanı
Papirüs Bodmer XXXIX Kıptice Pachomius'un mektubu
Papirüs Bodmer XL Kıptice Ezgiler Ezgisi
Papirüs Bodmer XLI 4. yüzyıl Kıptice apokrif Pavlus'un İşleri
Papirüs Bodmer XLII 4.-6. yüzyıl Kıptice 2. Korintoslular 10:15 – 11:12
Papirüs Bodmer XLIII Kıptice Tsostrianos
Papirüs Bodmer XLIV Kıptice Daniel
Papirüs Bodmer XLV 4. yüzyıl Yunanca Susanna, Daniel kitabının apokrif olan bir eklemesi Theodotion'un Yunanca çevirisi
Papirüs Bodmer XLVI 3./4. yüzyıl Yunanca Daniel 1:1-20 Theodotion'un Yunanca çevirisi
Papirüs Bodmer XLVII 4. yüzyıl Yunanca ahlaksal prensiplerin bir özeti
Papirüs Bodmer XLVIII Yunanca Homeros: İlyada
Papirüs Bodmer XLIX Yunanca Homeros: Odissey
Papirüs Bodmer L   650 civarında Yunanca Matta 25:43; 26:2, 3
Papirüs Bodmer LI Yunanca Fragman tıbbi yazılar için kullanıldı.
Papirüs Bodmer LII Yunanca İsokrates: Ad Nicoclem
Papirüs Bodmer LIII (boş yaprak)
Papirüs Bodmer LIV tapu kaydı
Papirüs Bodmer LV mali kayıt
Papirüs Bodmer LVI mali kayıt
Papirüs Bodmer LVII Yunanca Didimos: Mezmurların bir yorumu
Papirüs Bodmer LVIII Kıptice patristik eserler

1   şu ayetleri içermektedir:

Elçilerin İşleri 1:2–28:31; Yakup 1:1-5:20; 1. Petrus 1:1–2, 7, 8, 13, 19, 20, 25; 2:6–7, 11,12, 18, 24; 3:4, 5; 2. Petrus 2:21; 3:4, 11, 16; 1. Yuhanna 1:1, 6; 2:1–2, 7, 13, 14, 18, 19, 25, 26; 3:1, 2, 8, 14, 19, 20; 4:1, 6, 7, 12, 16, 17; 5:3, 4, 9, 10, 17; 2. Yuhanna 1, 6, 7, 13; 3. Yuhanna 6, 12 ayetleri; Yahuda 3, 7, 12, 18, 24 ayetleri

Araştırma Geçmişi

değiştir

Bodmer papirüsleri 1952'de Mısır'daki Dishna yakınlarındaki Pbow'da (Pabau) Pachomian rahiplerinin eski karargahında bulundu. Keşif yeri Nag Hammadi'den uzak değil. El yazmaları, Kahire'den Kıbrıslı Phokio Tano tarafından gizlice derlendi ve birbiri ardına İsviçre'ye kaçırılıp[1] burada Martin Bodmer tarafından satın alındı.

1954'ten itibaren Papirüs Bodmer koleksiyonu açıklamalar, giriş ve Fransızca çeviri ile yayınlandı. Bugün Bodmer papirüsleri, Cenevre yakınlarındaki Cologny'deki Bibliotheca Bodmeriana'da korunmaktadır.

Martin Bodmer'in elde edemediği aynı kökenli diğer papirüsler şimdi başka yerlerde bulunmaktadırlar. Sir Alfred Chester Beatty bir kısmını satın aldı. Daha fazla papirüs Oxford (Mississippi), Kolonya ve Barselona'da bulunmaktadır. Basitlik adına, araştırmacılar bunlara da “Bodmer Papirüsleri” diyorlar.[2]

Metinler

değiştir

Bodmer papirüsleri hem Hristiyan hem de dini olmayan eski metinleri içerir. 35 kitabın çoğu eski Yunanca, bazıları Kıptice'de yazılmıştır. Toplamda, bazı yazışmalarla birlikte 50 metin var. Çoğu kodekslerdir, bazıları sadece birkaç parşömen parçası. Üç metin papirüs üzerine değil parşömen üzerine yazılmıştır.

Vatikan tarafından satın alma

değiştir

Ekim 2006'da, Bodmer Vakfı'nın el yazmalarından ikisini birkaç milyon dolarına satma planı yayınlandı. Bu, 2003 yılında açılan kütüphaneyi finanse etmek amacıyla gerçekleştirildi. Bu satış dünya çapında koleksiyonun birliğinin bozulabileceğinden korkan birçok bilim adamlarının dehşete düşmesine neden oldu.

Mart 2007'de Vatikan'ın Bodmer Papirüsleri XIV - XV ( )'i satın aldığı açıklandı. Bunların en eski örnek duasını, Luka ve Yuhanna İncilleri'nin en eski yazılı parçalarını içerdiğine inanılmaktadır.

Papirüs, Atlanta'dan (Georgia, ABD) Frank Hanna'ya bilinmeyen "önemli" bir fiyata satılmıştı. Ocak 2007'de Hanna papirüsleri Roma'daki Papa'ya sundu. Şimdi Vatikan Kütüphanesinde tutulup bilim adamları tarafından daha fazla çalışma için hazır hale getiriliyorlar.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ A. H. M. Kessels, P. W. van Der Horst: The Vision of Dorotheus (Pap. Bodmer 29): Edited with Introduction, Translation and Notes; Vigiliae Christianae 41 (1987), Heft 4, S. 313–359; hier S. 313.
  2. ^ Anchor Bible Dictionary 1:766–777 „Bodmer Papyri“.
  3. ^ Jennifer Viegas: Earliest Gospels Acquired by Vatican; Discovery News, 5. März 2007.

Edebiyat

değiştir
  • Anchor Bible Dictionary 1:766–777 „Bodmer Papyri“.
  • James M. Robinson: The Story of the Bodmer Papyri, the First Christian Monastic Library; Nashville, 1987 (Bodmer Papirüsler Koleksiyonu'nun bir listesiyle)

Ayrıca bakınız

değiştir