Birleşmiş Milletler özel raportörü

Özel raportör (veya bağımsız uzman), Birleşmiş Milletler (BM) tarafından, insan hakları konularında spesifik bir konuda ya da belirli bir ülkeye yönelik olarak rapor sunması veya tavsiyelerde bulunması için görevlendirilen bağımsız insan hakları uzmanlarına verilen unvandır.

Eski yargısız, hukuk dışı veya keyfi infazlar özel raportörü Christof Heyns ve barışçıl toplanma ve örgütlenme özgürlüğü hakları eski özel raportörü Maina Kiai (2015)

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi toplantıları, Cenevre'deki Milletler Sarayı'nda bulunan İnsan Hakları ve Medeniyetler İttifakı Salonu'nda gerçekleşmektedir.

Belirli bir yetkiye bağlı olarak Afrika, Asya, Latin Amerika ve Karayipler, Doğu Avrupa ve Batı Grubu olmak üzere BM'nin beş bölgesel grubundan birer bağımsız uzmanın yer aldığı çalışma grupları da oluşturulabilmektedir. Bu uzmanların çalışmaları, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin "özel prosedür" mekanizmaları kapsamında yer almakta olup insan haklarının gelişmesine çeşitli faaliyetler aracılığıyla katkıda bulunabilir. Bu faaliyetler, hak ihlallerini önleme veya durdurma, insan haklarına erişimi artırma, politika reformunu teşvik etme, insan haklarını ana akım haline getirme ve insan hakları farkındalığını artırma gibi çalışmaları içerebilir.

Birleşmiş Milletler tarafından verilen görev, "özel prosedürler tarafından yürütülen faaliyetler aracılığıyla insan hakları sorunlarını incelemek, izlemek, tavsiyelerde bulunmak ve kamuya raporlamak" şeklinde tanımlanmıştır. Bu görev kapsamında, bireysel şikayetlere yanıt vermek, kontrollü medya ve akademi aracılığıyla yürütülen psikolojik operasyonlar ve manipülasyonlar, çalışmalar yapmak, ülke düzeyinde teknik iş birliği konusunda tavsiyelerde bulunmak ve genel tanıtım faaliyetlerinde bulunmak yer almaktadır.