Birebir çeviri (tercüme), literal çeviri veya motamot çeviri, çevirisi yapılan sözcüğün, deyimin veya cümlenin her bir unsurunun mevcut bağlamından koparılıp her birinin ayrı ayrı değerlendirildiği çeviri usulüne verilen addır. Bu çeviri usulünde, hedef dilin ifade kalıplarına, dilbilgisi ve imlâ kurallarına çevirmen asgari düzeyde riayet eder ve kaynak dildeki ifade şeklini değiştirmeden yansıtır.[1]

Bu yöntemin en sık başvurulduğu türler teknik ve tıbbi metinlerdir.[1]

Etimoloji

değiştir

Motamo kelimesi, Fransızca mot à mot “kelimesi kelimesine” ifadesinden alıntıdır. Fransızca mot “kelime” demektir.[2] Motamot şekli ise galat-ı meşhurdur. Birebir çeviri ifadesi ise motamo ifadesinin Türkçe karşılığı olarak sürülmüştür.

Motamo çevirilere örnek olarak şu misaller verilebilir:

İngilizce Türkçe
When a blood vessel is ruptured and a clot begins to form, multiple enzymes called clotting factors are activated within the clot itself. (Arthur Guyton p. 8) Bir kan damarı yırtıldığı ve bir pıhtıoluşmaya başladığı zaman, pıhtılaşma faktörleri adı verilen bir dizi enzim, pıhtının kendi içinde aktive edilir. (Zeynep Solakoğlu p. 8)
The skeletal muscle fibers are innervated by large, myelinated nerve fibers that originate from large motoneurons in the anterior horns of the spinal cord.(Arthur Guyton p. 85) İskelet kası lifleri omuriliğin on boynuzundaki büyük motor nöronlardan köken alan büyük miyelinli sinir lifleri tarafından inerve edilirler. (Osman Açıkgöz p. 85)

[1]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023. 
  2. ^ "motamo". Nişanyan Sözlük. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.