Bey
askeri, asalet ve nezaket unvanı
Bey, Türkçede erkeklerin kullandığı sanlardan birisidir. Diğerleri ise efendi, ağa, efe, çelebi, ağabey, amca, dayıdır. Eski Türkçedeki biçimi beg idi.[1][2]
| unvanlar | 1656–1660 | 1689–1693 | Değişiklik |
|---|---|---|---|
| Seyyid | 342 | 878 | 157% |
| Molla | 382 | 624 | 63% |
| El-Hac | 2,409 | 2,509 | 4% |
| Bey | 573 | 377 | 34% – |
| Çelebi | 1,485 | 990 | 33% – |
| Efendi | 909 | 609 | 33% – |
Tarihsel kullanımları
değiştir- Orta Asya Türk devletlerinin ve Orta Çağ sonlarındaki Anadolu Türkmen beyliklerinin yöneticilerine verilen san. İlk Osmanlı hükümdarları olan Osman Gazi ile Orhan Gazi birer bey idiler.
- Balkanlar'daki Osmanlı yayılmasının öncüsü konumundaki uçların yöneticileri bey sıfatını taşıyorlardı: Uç beyleri.
- Osmanlı idarî birimi olan sancakların yöneticileri bey sıfatını hâizdiler: Sancak beyleri.
- Tımar sistemindeki toprak sahiplerine verilen isim.
- Sancakların oluşturduğu beylerbeyliklerin yöneticisi olan kişinin sıfatı: Beylerbeyi.
- 1843 yılından Cumhuriyet'in kurulmasına kadar binbaşı ile miralay (albay) rütbesi arasındaki derecelere sahip subayların sıfatı.
Kaynakça
değiştir- ^ İlhan Ayverdi (Kasım 2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. Tek cilt (2 bas.). Kubbealtı Neşriyat. s. 140. ISBN 9756444762.
- ^ "bey". Nişanyan Sözlük. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
- ^ Hülya Canbakal, Brill Publishing, Society and Politics in an Ottoman Town, Ayntab in the 17th Century (2007)
- ^ Demetrius Cantemir, The History of the Growth and Decay of the Othman Empire, (London: J.J. and P. Knapton, 1734–35), I: 44; Ettore Rossi, “‘Çelebi’ Kelimesi Hakkında EbùÍ u'ùd"a Atfedilen Bir Fetva,” Türk Dili Ara{tırmaları Yıllı<ı Belleten, (1954): 12–13.