Aziz Krikor (Latince: Gregorius) ya da Krikor Lusavoriç[1][2] (ErmeniceԳրիգոր Լուսաւորիչ; YunancaΓρηγόριος Φωστήρ yaklaşık 257 - 331 Ermenistan), Hristiyanlığın Ermeniler arasında yayılmasını sağlayan bir aziz. Ermeni Apostolik Kilisesi'nin kurucusu kabul edilir.

Aydınlatıcı Grigor
Ermeni Kilisesi Patriği
Doğumy. 257 Ermeni Krallığı
Ölümy. 331 Ermeni Krallığı
KutsayanlarErmeni Apostolik Kilisesi ve diğer Oryantal Ortodoks Kiliseleri
Roma Katolik Kilisesi, özellikle Doğu Katolik Kiliseleri
Doğu Ortodoks Kilisesi
Anglikan Komünyonu
Yortu9 Haziran Ermeni Hristiyan; 30 Eylül Doğu Ortodoks ve Roma Katolik
Koruyucu azizErmenistan

Part’lı ve aristokratik ailesinin katledilmesinden kurtulan Krikor, Kapadokya’ya kaçmış, orada vaftiz olmuş ve eğitim almıştır.[3] 261 yılında Ermenistan topraklarına dönmüş, evlenmiş ve Ermeni halkına (özellikle de aristokratlara) misyonerlik yapmaya başlamıştır. Din değiştirenlerin artması Ermenistan kralı III. Tiridatis'i rahatsız etmiş ve Krikor yakalanıp hapsedilmiştir.

314 yılında Krikor'un duasına atfedilen mucizevi bir iyileşme, III. Tiridatis'in de din değiştirmesini sağlamıştır. Krikor, özgürlüğünü kazanmış ve III. Tiridatis'in de onayıyla tekrar vaazlar vermeye başlamıştır.

315 yılında piskopos oldu.III. Tiridatis'in güçlü ordusuyla birlikte putları ve tapınakları yıktı. Kiliseler, manastırlar inşâ ettirdi.[4] Krikor sayesinde, Hristiyanlık Ermeniler'in dini oldu.

Krikor, 325 yılındaki İznik Konsili’ne de katılmıştır. Ölümünden kısa bir süre önce münzevi bir hayatı tercih etmiş ve inzivaya çekilmiştir[5].

Aziz Krikor'a atfedilen 33. Mektup ve hitabe bugüne ulaşmıştır. Kayseri'de Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi, Aziz Krikor adına 1856 yılında inşâ edilmiştir.[6]

Anma günü

değiştir

Aziz Krikor'un naaşı, 7. yüzyıldan beri Napoli’deydi. 10 Kasım 2000’de Ermeni Apostolik Kilisesi'ne teslim edildi.[7] 30 Eylül tarihi, Ermeni Kilisesi'nde dinî bayram kabul sayılır.

Literatür

değiştir
  • Gabriele Winkler: Gregorios der Erleuchter. ('Lexikon für Theologie und Kirche'de bulunur) 4, 1000-1001. (Almanca)
  • Gabriele Winkler: Our Present Knowledge of the History of Agat'angelos and its Oriental Versions. In: Revue des études arméniennes 16 (1980), 125-141 (İngilizce)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ New Catholic Encylopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 525 Cilt 6 ISBN 0-7876-4010-7. 
  2. ^ Ferguson, Everett (1998). Encyclopedia of Early Christianity – Second Edition (İngilizce). Garland Publising INC. ss. 500-501 ISBN 0-8153-3319-6. 
  3. ^ Doğru Hırstiyanlığı Tarihi. Aziz S. Atiya. Doz Yayınları. 2005. ss. 345-351 - ISBN 975-6876-63-8. 
  4. ^ Basmacıyan, Krigor Hagop, Şark'ta Toplumsal ve Dinsel Yaşam
  5. ^ Anadolu'nun Azizleri. Hanspeter Tiefenbach. Arkeoloji ve Sanat Yayınları Tur. San. Tic. Ltd. Şti. 2012. s. 121. ISBN 9786053962052. 
  6. ^ "Kayseri Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi". 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2010. 
  7. ^ "Krikor'un kutsal emanetlerinin Ermenistan'a dönüşü". 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.