Akıl Defteri

Christopher Nolan'ın 2000 yapımı filmi

Akıl Defteri (özgün adı: Memento), Christopher Nolan tarafından yazılıp yönetilen, 2000 yılı Amerikan yapımı psikolojik gerilim filmidir. Nolan filmin senaryosunu, kardeşi Jonathan Nolan tarafından yazılmış kısa hikâye "Memento Mori"den uyarlamıştır. IMDb'de tüm zamanların en iyi filmleri arasında yer almaktadır.[1] BBC tarafından yayımlanan ve dünya çapında 117 film eleştirmenin görüşleriyle oluşturulan "21. Yüzyılın En İyi Filmleri" listesinde 25. sırayı almıştır.[2]

Akıl Defteri
Memento
Memento film posteri
YönetmenChristopher Nolan
YapımcıJennifer Todd
Suzanne Todd
SenaristÖykü: Jonathan Nolan
Senaryo: Christopher Nolan
OyuncularGuy Pearce
Carrie-Anne Moss
Joe Pantoliano
MüzikDavid Julyan
KurguDody Dorn
DağıtıcıSummit Entertainment
CinsiSinema filmi
TürüGerilim-Dram
RenkRenkli
Yapım yılı2000, ABD
Çıkış tarih(ler)i5 Eylül 2000 (Venedik)
Amerika Birleşik Devletleri 16 Mart 2001
Türkiye 27 Temmuz 2001
Süre113 dk.
Dilİngilizce
Bütçe$9 milyon
Hasılat$39.7 milyon

Memento, özellikle de doğrusal olmayan kurgusuyla Nolan'a büyük beğeni getirmiştir. Filmin sondan başa doğru ilerleyen kurgusu, anlatıcının "gerçek zamanlı" hikâyesiyle iç içe geçer. Nolan bu kurguyla izleyiciyi hafıza sorunu olan ana karakterin koltuğuna oturtmayı amaçlamıştır. İzleyici olayları ana karakterle eş-zamanlı olarak yaşar ve gelişmeleri onunla birlikte keşfeder.[3]

Memento, eski bir sigorta müfettişi olan ve ender rastlanan bir unutkanlık hastalığına (anterior grade memory loss) yakalanan, karısının öldürüldüğü andan itibaren yeni hiçbir olayı hatırlamayan Leonard'ın hikâyesini anlatır. Leonard kim olduğunu bilmesine ve geçmişini hatırlamasına rağmen yeni bir anı sahibi olamamaktadır. Bir yandan hafıza sorunuyla baş etmeye çalışırken bir yandan da intikam almak için karısının katilini aramaktadır.

David Julyan, filmin sentezlenmiş müziğini besteledi. Julyan, kendisine ilham veren birkaç sentezlenmiş film müziğini tanır, bunlar arasında Vangelis'in Blade Runner'ı ve Hans Zimmer'ın The Thin Red Line'ı bulunmaktadır.[4] Müziği bestelerken, Julyan farklı, belirgin sesler oluşturarak renkli ve siyah-beyaz sahneler arasında ayrım yapmayı amaçladı: renkli sahnelerde "endişeli ve klasik" temaları, siyah-beyaz sahnelerde ise "baskıcı ve gürültülü sesleri" tercih etti.[4] Julyan, tüm müziği "Leonard'ın teması" olarak tanımlasa da, "Müziğimle hedeflediğim duygu özlem ve kayıptı. Ancak, kaybettiğiniz şeyi hissettiğiniz ama aynı zamanda neyi kaybettiğinizi bilmediğiniz bir kayıp duygusu, kaybolmuş gibi hissetme" diyor.[5]

Başlangıçta, Nolan, filmde son jeneriklerde Radiohead'in "Paranoid Android" şarkısını kullanmak istedi, ancak şarkının haklarını sağlayamadı.[4] Bunun yerine, David Bowie'nin "Something in the Air" şarkısı kullanıldı, ancak Radiohead'in başka bir şarkısı olan "Treefingers"ın uzatılmış versiyonu da filmin soundtrack'ine dahil edildi.[6]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "IMDb Top 250" [IMDb En İyi 250 Film]. 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2016. 
  2. ^ "The 21st Century's 100 greatest films" [21. yüzyılın en büyük 100 filmi] (İngilizce). 24 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016. 
  3. ^ "Remembering Where it All Began: Christopher Nolan on Memento". Creative Screenwriting. 23 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b c Mottram, James (2002). The making of Memento. Internet Archive. London : Faber and Faber. ISBN 978-0-571-21488-4. 
  5. ^ "David Julyan :: composer // scores". web.archive.org. 17 Temmuz 2007. 17 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2024. 
  6. ^ "Memento: Music for and Inspired by the Film Soundtrack CD Album". www.cduniverse.com. 31 Mart 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2024. 

Dış bağlantılar

değiştir