Af

Başlığın diğer anlamları için Af (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Af, genel anlamda, bir kişinin kusurunun bağışlanması demektir. Bütün toplumların aileden başlayarak, okulda ve toplum içinde nasıl davranılacağına ilişkin kuralları vardır. Bu kurallara aykırı hareket etmek suç ya da kabahat olarak kabul edilir. Bununla birlikte bir baba çocuğunun, bir öğretmen öğrencisinin bazı kuraldışı davranışlarını bağışlayabilir. Hukukta af ise, devletin suç işleyip hüküm giymiş bireyleri bazı durumlarda bağışlamasıdır. Bu durumda af, bir mahkemece verilmiş cezanın, hatta doğrudan doğruya suçun yok sayılmasıdır.

Af, genel af ve özel af olmak üzere ikiye ayrılır. Belirli bir suçu ve bu suçtan hüküm giymiş kişilerin cezalarını ortadan kaldıran affa genel af denir. Aftan yararlanan kişinin savcılıktaki tüm sabıka kaydının silindiği durumda o kişi hukuki evrak bakımından hiç hüküm giymemiş sayılır.

Bir yargılamada adaletsiz ve yanlış karar verilmiş olabilir. Bu tür adaletsiz ve yanlış kararların düzeltilmesi, yaşlı ya da hasta hükümlülerin bağışlanması için çıkarılan affa da özel af denir. Özel af ya yalnızca cezanın uygulanmasını hafifletir ya da tamamen ortadan kaldırır. Suç gene de işlenmiş sayıldığı için, kişi hüküm giymiş olarak kabul edilir ve savcılıktaki sabıka kaydı silinmez.

Türkiye'de özel ve genel af çıkarma yetkisi anayasayla Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiştir. Ayrıca cumhurbaşkanı, gene anayasayla verilmiş yetkisine dayanarak özel af çıkarabilir.

Genel anlamda uygulanan af çeşitleri

• - hükümlü ceza afları (Genel aflar)
• - öğrenci afları
• - imar afları
• - vergi afları
• - sigorta prim afları