4 Minutes

2008 çıkışlı Madonna şarkısı

"4 Minutes", Amerikalı şarkıcı Madonna'nın on birinci stüdyo albümü Hard Candy'de yer alan, Amerikalı şarkıcılar Justin Timberlake ve Timbaland ile birlikte söylediği şarkıdır. 17 Mart 2008'de Warner Bros. Records tarafından albümün çıkış single'ı olarak yayımlandı. Şarkının gelişimi, gezegenin yok oluşunun acil olarak önüne geçilmesi ve insanların bu süreçten nasıl keyif alabilecekleri fikrinden esinlendi. Yazım süreci, Madonna ve Timberlake arasında yapılan fikir alışverişleri sayesinde tamamlandı. Madonna'ya göre şarkı, I Am Because We Are belgeselini hazırlamasında kendisine esin kaynağı oldu.

"4 Minutes"
Hard Candy albümünden
Madonna, Justin Timberlake ve Timbaland single
Yayımlanma17 Mart 2008
FormatCD single, dijital indirme, 7", 12"
Kaydedilme
TarzDans-pop
Süre4:04
ŞirketWarner Bros.
YazarMadonna, Tim Mosley, Justin Timberlake, Nate Hills
YapımcıTimbaland, Justin Timberlake, Danja
Madonna single kronolojisi
"Hey You"
(2007)
"4 Minutes"
(2008)
"Give It 2 Me"
(2008)
Justin Timberlake single kronolojisi
"Summer Love"
(2007)
"4 Minutes"
(2008)
"Rehab"
(2008)
Timbaland single kronolojisi
"Elevator"
(2008)
"4 Minutes"
(2008)
"Dangerous"
(2008)

Şarkı, Londra'da kaydedilirken miksaj Miami'de yapıldı. Ses mühendisi Demo Castellon, ilk olarak vokallerin üzerinde, daha sonra Timbaland ve Danja tarafından oluşturulan ritimler ve synthler üzerinde çalıştı. Urban ve hip hop tarzında yüksek tempolu bir dans-pop şarkısı olan "4 Minutes", Timbaland'ın karakteristik bhangra ritimleriyle aralarında bakır nefesli çalgıların, sis düdüklerinin ve inek çanlarının bulunduğu enstrümanları birleştirmektedir. Şarkının sözleri, Madonna'nın Afrika'ya yaptığı ziyaretten ve kıtada gördüğü insanların acısından esinlenerek kamuoyuna bir uyarı içermektedir.

"4 Minutes", birçok müzik eleştirmeninden olumlu tepkiler aldı, şarkının bandoya benzetilen müziği övüldü. Bazıları ise şarkıda Timberlake'in değil de, Madonna'nın "misafir sanatçı" gibi olduğunu öne sürdüler. "4 Minutes", aralarında Almanya, Avustralya, Birleşik Krallık, İspanya, İtalya ve Kanada'nın da bulunduğu yirmi bir ülkede bir numara olarak dünya çapında bir başarı elde etti. ABD'de şarkı Billboard Hot 100 listesinde üçüncü sıraya çıkarak Madonna'nın listelerde "ilk 10"a girmeyi başarabilen otuz yedinci single'ı oldu ve daha önce Elvis Presley'de bulunan "ilk ona girebilen en çok single'ı olan şarkıcı" rekorunu ele geçirdi.

Şarkının video klibinde Madonna ve Timberlake şarkı söylüyorlar ve önüne çıkan her şeyi yutan siyah bir perdeden kaçıyorlar. Klibin sonunda perde, Madonna ve Timberlake'i yutuyor. Madonna "4 Minutes"i Hard Candy tanıtım turnesinde ve Sticky & Sweet Tour'da seslendirdi. Sticky & Sweet Tour'da şarkı, Madonna'nın fütüristik robotik bir kostüm giyidiği rave bölümünün açılış şarkısı oldu. Şarkının performansları sırasında Timberlake ve Timbaland video ekranlarında belirdiler ve kendi bölümlerini söylediler. Şarkı, 51. Grammy Ödülleri'nde "En iyi pop vokal iş birliği" ve "En iyi remiks kaydı, klasik dışı" kategorilerinde adaylık elde etti.

Şarkının yazılış süreci ve esin kaynağı

değiştir
"Ne zaman şarkı yazsak bir tür psikanalitik toplantı yaptık. Otururduk ve durumlarla ilgili konuşurduk. Daha sonra sorunlarla ve insan ilişkileriyle ilgili konuşmaya başlardık. Bu tek yoluydu, çünkü bilirsiniz, başka biriyle birlikte yazmak çok samimidir. Bu yüzden değer verdiğimiz bir şey hakkında konuşmaya başlamak için bir yer bulmalıydık, böylece değer verdiğimiz bir şey hakkında yazmaya başlayabilirdik."[1]

Madonna Interview ile yazım süreci hakkında konuşuyor.

Onuncu stüdyo albümü Confessions on a Dance Floor'un yayımının ardından Madonna, ne tür müzik yapmak istediğini düşündü ve önceki albümlerinde olduğu gibi dans müziğini seçti.[2] Madonna'nın o zamanki yapımcısı[3] Stuart Price, sanatçıya ne tür bir müzik arzu ettiğini sordu. Madonna ise Justin Timberlake ve Timbaland'ın yaptığı müzikten çok hoşlandığını ve onlarla çalışmayı arzu ettiğini söyledi.[2] "4 Minutes"in sözlerini bu üç kişi yazarken, yapımcılığını Nate "Danja" Hills[4] Timbaland ve Timberlake ile birlikte üstlendi.[5] İlk başta adı "4 Minutes to Save the World" olarak kararlaştırılan şarkı, Madonna'nın albümü Hard Candy için yapılan son şarkılardan biriydi.[1][6] MTV News'e verdiği bir röportajda Madonna, şarkının konseptinin Timberlake ile yaptıkları görüşmeler sonucu geliştiğini belirtti. Şarkının anlamıyla ilgili olarak şunları söyledi:

Bunun tam anlamıyla önemsenmesi gerektiğini düşünmüyorum. Şarkıda ivedilikle hareket edilmesinden söz ediliyor. Gün geçtikçe insanlar çevreyi ve gezegeni nasıl yok ettiğimizin farkına varıyorlar. Sadece dikkatimizi dağıtmaya devam edemeyiz. Kendimizi eğitmeli, uyanmalı ve bununla ilgili bir şeyler yapmalıyız. Aynı zamanda sıkıcı ve ciddi olmak istemiyoruz ve eğlenmek istiyoruz. Yani eğer gezegeni kurtaracaksak bunu yaparken iyi zaman geçirebilir miyiz?[7]

Madonna, şarkıda işlenen temanın yaşıyla hiçbir şekilde ilgisi olmadığını, sadece uzun zamandır aklında olan bir duyguyu "4 Minutes" ile bir şarkı hâline getirdiğini anlattı.[2] Interview'dan Ingrid Sischy, şarkının dünya için bir balad gibi olduğunu söyledi ve "Harika bir bandonun müziğine sahip. Bu dev bir dans şarkısı." şeklinde değerlendirdi.[1] Madonna, Sischy ile aynı görüşü paylaştığını belirtirken, şarkının "komik bir paradoks" ve belgeseli I Am Because We Are'ın esin kaynaklarından biri olduğunu ifade etti. Söz konusu belgesel filmde, bir Afrika ülkesi olan Malavi'deki insanlık dramı ve gıda kıtlığı ele alınıyor.[1]

Kayıt ve miksaj

değiştir

"4 Minutes"in kayıtları Londra'da 72 kanallı bir SSL 9080 scratching aletiyle yapıldı. Sound on Sound dergisinden Paul Tingen, miksaj ve kayıt mühendisi Demacio "Demo" Castellon ile röportaj yaptı; Castellon ilk kayıtlara katılamadığını; çünkü başka bir proje üzerinde çalıştığını, fakat ikinci kayıtlara yetiştiği için şanslı olduğunu söyledi.[8] Castellon geldiğinde davul sesleri ve temel klavye ritimleri dâhil şarkının yarıdan fazlası bitmişti. Castellon'a göre kendisi "şarkının kalanını kaydederken girişinde ve sonunda biraz programlama yaptı."[8] Stüdyoda Timbaland ve Danja, "4 Minutes"in arka parçasını yapmak için Akai MPC3000 ve Ensoniq ASR-10 kullandılar. Ayrıca davul makinesi, Yamaha Motif iş istasyonu klavye ile synth örneklerinden yararlandılar. "Özel analog klavyeler vardı ve gerisi yumuşak synthlerdi. Fakat sürekli deneyimliyoruz ve çalıştığımız stüdyoda ne kadar alet varsa kullanıyoruz. Tercihlerimiz olabilir, fakat sürekli yeni şeyler denemeye açığız. Bu yüzden müziğimiz diğerlerininkinden farklı."[8] Castellon, "4 Minutes" arka planında "çoğunlukla bakır nefesli çalgılar, synthler ve vurmalılar olduğunu" söyledi. Castellon seansın aslında insanların düşündüğünden çok daha büyük olduğunu iddia etti. Bu iddiasını şu sözlerle sürdürdü: "Çünkü Tim ve Danja kendi müziklerini yaparken gurur duyuyorlar [...] '4 Minutes'teki davullar ve vurmalılar 23 stereo parçaydı, toplamda 46 parça etti, 16 stereo bakır nefesli çalgı parçası vardı. Tüm seanstan 100'e yakın parça çıktı ve ben Pro Tools'tan SSL'e 80 çıktı aldım, Pro Tools ile biraz alt miksaj yapıldı. Ama çoğunlukla sorunsuz geçti."[8] Röportajda Castellon, Timbaland'ın yapımıyla ilgili görüşlerini ve kendi yapım çalışmasını paylaştı:

'4 Minutes' söz konusu olduğunda Tim'in en baştan işlerin nasıl ilerleyeceğiyle ilgili bir görüşü vardı, özellikle ses dalgalarıyla ilgili. O gerçek bir yapımcı. Sadece müziğe bakmıyor, sese de bakıyor. Ayrıca harika bir mühendis ve inanılmaz bir kulağa sahip ve stereo çeşitliliğinde parçaları nasıl bir araya getireceğini biliyor. [...] '4 Minutes' seansını açtığımda devam eden çok şey vardı. Zor kısmın vokalleri kesmeyi unutmamak olacağını o anda anlamıştım. Vokallerin üzerinde çalışmaya başlamak bunu elde etmenin tek yoluydu. Daha sonra diğer kısımları vokallerin etrafına kurdum. Diğer zorluk parçadaki her şeyin net olduğundan emin olmaktı ve her çalgı, her hece, her nefes duyulabilmeliydi. Ayrıca bir parça üzerinde genellikle belli bir sıralama dâhilinde çalışırım. Böyle daha kolay çünkü işiniz bittiğinde her şey biter. O yüzden parçanın sonuna gelene kadar bölüm bölüm çalışmaya devam ederim ve tüm miksajın bittiğini bilirim.[8]

Castellon, SSL'in dâhilî otomasyonunun kendi harmanladığı müziğe müdahale etmesini istemediğini söyledi.[8] Onun yerine otomasyon Pro Tools ile sağlanırken seviyeler, kontolü Castellon'da bulunan sekiz düğmeli bir CM Labs Motormix ile ayarlandı. Castellon'a göre kendisi "sıkıştırma ve kaydırma yaptığı SSL ile her şeyi çalıştırdı."[8] Parçanın miksajı Miami, Florida'da 96 kanallı bir SSL J serisi kontrol paneliyle yapıldı. Kaydedilen arka parçaların miktarını göz önünde bulundurunca Castellon, "4 Minutes" miksajındaki zorluğun "müziğin vokalleri boğmadığından emin olmak" olduğunu belirtti.[8] Castellon bunu nasıl yaptığını açıkladı: "Vokallerle başladım, sonra müziği ekledim ve en son davulları. Bu benim için tuhaftı."[8] Miksaj için çok az dijital eklenti kullanıldı. Castellon şarkıyı hızlı bir şekilde bitirmeyi denedi, miksaj bir gününü aldı. İki gün sonra miksajın ince ayarını yaptı.[8]

Miksajlar tamamlandıktan sonra, Castellon vokallerin üzerinde çalıştı; ilk olarak Timbaland'ın giriş bölümüyle başladı, Madonna'nın sesiyle devam etti ve Timberlake'in vokalleriyle bitirdi. Timbaland'ın vokallerinde SSL'in EQ'sunu kullandı ve ses çok yüksek olduğunda tıraşlamayı engellemek için girdi seviyelerini ayarladı.[8] Madonna ve Timberlake için biraz SSL'in dinamik aralık kompresörünü kullandı ve Madonna'nın sesine "bir [Lexicon] PCM42 ile sekiz nota erteleme uyguladı, Eventide H3500 ile dörtlüklere ve [TC Electronic] TC3000 ile hooklara yankı" yaptı.[8] Bu dijital sinyal işlemcileri Madonna'nın vokallerine stereo alanı hissi vermek için kullanıldı. Castellon, Timbaland ve Danja'nın davul programlamasını övdü, fakat programlama bazen "aşırı iyi" olduğu için kendisinin "seviyeyi biraz düşürmesi" gerektiğini belirtti.[8] Castellon, pes davulların seviyesini kontrol etmek için Waves Audio'nun "Renaissance Compressor" eklentisinden yararlandı. "Diğer parçalarla çatışan belirgin bir pes sesi vardı, Tim onu farklı notası ve sesi olan başka bir pes ile değiştirdi." dedi.[8] Castellon, bir Focusrite D2 EQ kullanmanın kendisine "yeni pes davulun sesiyle diğer pes davul seslerini eşleştirmekte" yardımcı olduğunu söyledi.[8] Davullar ve vurmalılar eklendiğinde "4 Minutes"in kayıt ve miksajı bitmişti. Castellon "Şansımıza her şey sonunda bir araya geldi. Önce davullarla başlayıp vokallerle devam etseydim, miksaj bu şekilde olmazdı." dedi.[8]

Kompozisyon

değiştir

"4 Minutes" urban ve hip hop tarzında bestelenen[9] yüksek tempolu bir dans-pop şarkıdır.[10] Hareket hâlindeki bir bando etkisiyle[1][6] Rolling Stone'dan Caryn Ganz'ın tanımıyla "gam benzeri rifflerle" çalınan bakır nefesli çalgıların çınlayan ritimlerini birleştirmektedir.[6] Kullanılan diğer enstrümanlar sis düdükleri ve inek çanlarıdır.[11] "4 Minutes"te Madonna ve Timberlake şarkı söylerken sözlerini değiştiriyorlar,[6] Madonna "road to hell is paved with good intentions"1 dizesini söyleyince ritim sert çınlayan bir melodiye doğru geçiyor. Madonna ve Timberlake nakaratı söylemeye başlıyorlar, Timberlake "We've only got four minutes to save the world"2 dizesini söylüyor.[6] Şarkı ikinci bölümde ve ikinci nakaratta da aynı hızda devam ediyor, sona ermeden önce tüm ritimler susuyor ve sadece Timbaland'ın karakteristik bhangra ritimleri, bakır nefesli çalgı riffleri ve Madonna'nın durmadan söylediği "tick-tock" sözcükleri duyuluyor.[6]

Alfred Publishing tarafından Musicnotes.com'da yayımlanan nota kağıdına göre "4 Minutes", Sol minör ile bestelendi, dakikada 115 tempo ve üç dörtlük ölçü işaretiyle yazıldı.[12] Timbaland'ın bhangra ritimlerine şarkının başında ve sonunda yer verildi. Madonna ve Timberlake'in sesleri tonal olarak Fa3 ile Si bemol5 aralığında olmak üzere iki oktavdır.[12] Şarkı nakarat bölümünde Mi♭5–Re5–Do5–Re5 akor dizisini, diğer bölümlerde ise Re–Sol–Do–Fa–Si♭–Re akor dizisini takip etmektedir.[12] "4 Minutes"in sözleri, Madonna'nın Afrika'ya yaptığı ziyaretten ve kıtada gördüğü insanların acısından esinlenerek bir toplumsal farkındalık mesajı taşımaktadır.[1] The New York Times'tan Jon Pareles "her ne kadar şarkıdan, dört dakikanın bir şarkıyı garantili pop hiti yapmaya yeteceği anlaşılsa da, gerçekte Hard Candy albümünde yer alan şarkılardan bir tek bu şarkı toplumsal farkındalık mesajı taşıyor." dedi. İlerleyen saat sesi bu mesajı daha da vurgulamaktadır.[13] Madonna New York dergisine "The road to hell is paved with good intentions" dizesinin kendi hayır işleriyle ilgili olmadığını açıkladı. Aksine bu kendisine sorduğu bir soruydu: "Benimsendiğim fikrini veya içinde bulunduğum zamanın ruhunu anlıyor muyum? Çünkü en iyi niyete sahip olabilirsiniz ama yeterli bilginiz olmayabilir ve çok büyük hatalar yapabilirsiniz."[14] "Sometimes I feel what I need is a you intervention" dizesinin anlamıyla ilgili olarak Madonna, "Bazen beni kurtarman gerektiğini düşünüyorum." açıklamasını yaptı.[1]

Eleştiriler

değiştir
 
Madonna, 2009'da Sticky & Sweet Tour'da "4 Minutes"i söylüyor. Ekranda ise Timberlake görülüyor.

Caryn Ganz şarkıyı "gürültülü, yoğun ve enerjik bir parça" olarak değerlendirdi ve Timberlake'in "en iyi Michael Jackson etkisini" bıraktığını belirtti.[6] Billboard müzik yorumcusu ve editörü Chuck Taylor "Şarkıyla birlikte Madonna, 2005'teki 'Hung Up'tan beri ilk ona giren ilk hitine hazırlanıyor. [...] Bu dans parçasında bir şeyler oluyor [...] fakat Madge ve Justin'in sırayla söyledikleri 'We've only got four minutes to save the world' nakaratı kendi başına şarkıyı satacak kadar çekici." dedi. Ayrıca şarkının "bir araya geldiklerinde çok başarılı olan iki süper gücün [Madonna ve Timberlake] olay kaydı" olduğu yorumunda bulundu.[11] BBC'den Mark Savage ses için "öyle fütüristik ki gerçekçi bir şekilde dünyanın sonundan itibaren ışınlanabilirdi." dedi.[15] The Independent'tan Andy Gill, "4 Minutes"in Hard Candy'nin kurtarıcılarından olduğunu belirtti ve "Mardi Gras bandosunun gürültülü şekilde çalması albümün iddialı özelliklerinden biri." değerlendirmesini yaptı.[16] Houston Chronicle yazarı Joey Guerra, parçayı Nelly Furtado'nun çalışmasıyla karşılaştırdı ve kompozisyonun "radyoda çalınma amacı taşıdığını" söyledi.[17]

Slant Magazine'den Sal Cinquemani, şarkının "albümün geri kalanı için tanıtım niteliğinde" olduğunu belirtti.[18] Entertainment Weekly'den Chris Williams şarkı için "kur yapan bir düet" yorumunda bulundu.[19] The Guardian'dan Ben Thompson, "Tüm kaygılar yaşamın akışından geçiyormuş gibi kaçması zor bir hisse sahip – çaba harcamadan, bazen zekice." dedi.[20] The Boston Globe'dan Joan Anderman şarkı için "saf yıldız gücü ve anlık müzikal cazibesi nedeniyle liste başı" değerlendirmesini yaptı ve "Madonna'nın 50. doğum gününün arifesinde [...] '4 Minutes' bir ikonun kendisine verdiği kaçırılmayacak bir hediye duygusu yaratıyor." dedi. Fakat "Madonna, Timbaland'ın muazzam ritimlerine ve Timberlake'in çevik melodisine yetişmeye çalışan bir konuk sanatçıyı andırdığı için, ikinci planda olmak hiçbir yerde '4 Minutes'te olduğu kadar bariz değil." yorumunu yaptı.[21] The Washington Post'tan Freedom du Lac şarkıyı övdü ve "Patlayıcı bir bando ritmiyle ilerleyen şarkı, Madonna'nın bu onyılda yaptığı en heyecan verici şeylerden biri." dedi.[22]

AllMusic'ten Stephen Thomas Erlewine, melodik ve ritmik hook'u övdü; fakat Madonna'nın sesi Timbaland'ın dört notalı synthleri karşısında boğulduğu için hayal kırıklığına uğradı.[23] 51. Grammy Ödülleri'nde "4 Minutes" Madonna, Timberlake ve Timbaland'a En İyi Pop Vokal İş Birliği dalında adaylık getirdi. Hollandalı müzisyen Junkie XL ise şarkıya yaptığı remiksten dolayı En İyi Remiks Kaydı, Klasik Dışı dalında ödüle aday gösterildi.[24][25]

Liste başarıları

değiştir

"4 Minutes" ABD'de radyoda çalınma sayısına göre 5 Nisan 2008 tarihinde Billboard Hot 100 listesine altmış sekizinci sıradan girdi.[26] Bir hafta içinde şarkı altmış beş sıra birden yükselerek listede üçüncü sıraya ulaştı. Bu sıçramada 217.000 dijital ilk hafta satışı etkili oldu ve şarkının Mariah Carey'nin "Touch My Body" single'ının ardından Billboard'un Hot Digital Songs listesine ikinci sıradan girmesine yol açtı. Şarkı 2005 yılında çıkan "Hung Up"tan beri Madonna'nın ilk ona giren ilk single'ı olurken otuz yedinci ilk ona giren single'ı oldu ve daha önce Elvis Presley'ye ait olan rekoru kırdı.[27] "4 Minutes" ayrıca sanatçının Hot 100 listesinde, 2000 yılında "Music" bir numara olduktan sonra en yüksek sıraya ulaşan single'ı oldu. Ek olarak Timberlake'in ilk ona giren dokuzuncu şarkısı oldu.[28] Pop 100 listesinde şarkı ikinci sıraya kadar yükseldi.[29] "4 Minutes" Hot Dance Club Play ve Hot Dance Airplay listelerinde zirveye çıkarak Billboard'un dans listelerinde önemli başarı yakalamış oldu.[30][31] Yayımından beş ay sonra "4 Minutes", iki milyon dijital satış nedeniyle Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği (RIAA) tarafından iki platin sertifika ile ödüllendirildi.[32] Nielsen SoundScan'e göre "4 Minutes", 2,37 milyon satışla ABD'de 2008 yılının en çok indirilen onuncu şarkısı oldu[33][34] ve Temmuz 2012 itibarıyla üç milyon kopyadan fazla sattı.[35]

Nielsen Broadcast Data Systems (BDS) "4 Minutes"in Kanada'da Contemporary Hit Radio listesine bir numaradan girdiğini doğruladı. Böylece CHR listesine BDR tarihi boyunca ilk kez bir şarkı birinci sıradan girmiş oldu.[36] Şarkı 27 Mart 2008 tarihinde Canadian Hot 100 listesine yirmi yedinci sıradan girdi[37] ve bir sonraki hafta zirveye yerleşti.[38] Yılın sonunda "4 Minutes" 143.000 kopya satışla Kanada'da en çok satan beşinci dijital şarkı oldu ve Canadian Hot 100'ın yıl sonu listesinde dördüncü sırada yer aldı.[39][40]

"4 Minutes" ayrıca Avustralya ve Yeni Zelanda'da başarı elde etti. Avustralya'da ARIA Singles Chart'a üçüncü sıradan girdi[41] ve iki hafta sonra bir numaraya yükselerek üç hafta üst üste zirvede kaldı.[42] "4 Minutes" Australian Recording Industry Association (ARIA) tarafından 70.000 kopya satış nedeniyle platin sertifikayla ödüllendirildi.[43] "4 Minutes" Yeni Zelanda'da single listesine on dördüncü sıradan giriş yaptı[44] ve ilk ona doğru yükselerek üçüncü sıraya kadar ulaştı.[45] Şarkı Recording Industry Association of New Zealand (RIANZ) tarafından 7.500 kopya satış nedeniyle altın sertifikayla ödüllendirildi.[46]

Birleşik Krallık'ta "4 Minutes", UK Singles Chart'a yedinci sıradan girdi. Şarkı, Madonna'nın Britanya'da ilk ona giren altmışıncı single'ı oldu.[47][48] Airplay Chart'a on dokuzuncu sıradan giren şarkı, ilk haftasında 564 kez çalma sayısına ve 27,1 milyon dinleyiciye ulaştı.[49] 20 Nisan 2008'de şarkı 40.634 kopya satışla listenin zirvesine çıkarak (hafta bitiş tarihi 26 Nisan 2008) Madonna'nın Britanya'daki on üçüncü bir numaralı single'ı oldu. Dört hafta boyunca zirvede kalmaya devam etti.[50][51][52] Official Charts Company'ye göre şarkı 500.000 kopya satarak 2008 yılının en çok satan dokuzuncu şarkısı oldu ve British Phonographic Industry'den altın sertifika aldı.[53][54][55] "4 Minutes" ayrıca Billboard'un European Hot 100 Singles listesinde dört hafta boyunca bir numarada kaldı.[56] Genel olarak "4 Minutes" dünya çapında yirmi bir ülkede bir numara oldu.[57]

Video klibi

değiştir
 
Video klipte Madonna ile öpüşen Timberlake'in arkasındaki siyah perde sanatçıyı tüketiyor.

Video klip, Fransız yönetmenler Jonas & François tarafından Londra'da çekildi.[6][58] Klipte daha önce Madonna'yla Confessions, Re-Invention, Drowned turnelerinde ve "Sorry" single'ının klibinde çalışan Jamie King'in koreografisi kullanıldı.[6] Japon hip hop dans ikilisi Hamutsun Serve de klipte yer aldı.[59] Klip yayımlanmadan önce Rolling Stone, Madonna ve Timberlake'in klipte "süper kahraman" gibi davrandığını ve birçok engelden kaçtığını söyledi.[6] Klipte Madonna krem rengi bir korse, parlak siyah çizme giyerken dalgalı platin sarı saç kullandı; Timberlake genel olarak kot giydi ve boynuna atkı sardı.[9] Madonna klibin ardındaki fikrin "kavramsalcılığa ilişkin" olduğunu belirtti. Klibin bir geçit töreni gibi çekildiğini açıkladı, "Bu bir akım ve herkesi yanımıza katmak istiyoruz." dedi.[1] Her şeyi yutan siyah perde fikriyle ilgili olarak Madonna şunları söyledi:

Hiçbirimiz siyah perde kavramını anlamadık. Çok kavramsaldı. Aslında şarkıyı iki Fransız yönetmene [Jonas & Francois] verdik ve ilginç olduğunu düşündüğüm tek kavramı, dünyayı yavaşça yiyen siyah şekilsiz grafiği getirdiler. Bunu kavram olarak beğendim.[7]

Klipte Madonna'nın üzerinde soft focus, hafif aydınlatma ve airbrush kullanıldı.[60] Klip, Timbaland'ın dört dakikadan geriye sayan dev bir sayacın önünde ilk sözlerini söylemesiyle başlıyor. Şarkıyı söyledikçe siyah geometrik desenli bir perde arkadan geliyor ve tüm müzik aletlerini yutuyor. Madonna ve Timberlake bir eve giriyorlar ama perdeyi görünce kaçıyorlar; perde evin sakinlerinin ellerini ve bacaklarını yemeye başlıyor ve içleri görünüyor. Arabaların üzerinden atlayıp perdeden kaçtıkları sahnelerden sonra Madonna ve Timberlake bir süpermarkete giriyorlar. Perde onları takip ediyor, market reyonlarını ve içerideki insanları yutuyor.[9] İkinci nakarat başladığında, Timbaland'ın şarkı söylediği ekranın önüne geliyorlar. Koreografiye göre dans ettikten sonra Madonna, geri sayım bitmek üzereyken bir yukarı yay hareketi yapıyor.[60] Son "tick-tock, tick-tock" sesi duyuluyor, Madonna ve Timberlake uzun bir sahnede dans ediyorlar; siyah perde iki taraftan onlara yaklaşıyor. Klibin sonunda ikili öpüşüyor ve siyah perde onları yutuyor. Son sahnede Timberlake'in kemikleri ve kaburgaları ile Madonna'nın yanakları görünüyor.[60]

Kliple ilgili olarak Madonna, albümün şeker odaklı temasına gönderme de yaparak "Jelibon gibiydi." dedi.[9] The New York Times'tan Virginia Heffernan, klibi "heyecanlandırıcı" buldu ve klibin ivmesini "Thriller klibi, "In the Air Tonight" ve "Shadows of the Night" ile karşılaştırdı.[61] Fakat aynı gazeteden Eric Wilson, 1980'lerdeki klipleriyle kıyaslayınca Madonna'nın farklı bir görüntü vermediğini belirtti.[62] Şarkıcı Miley Cyrus şarkıya kendi klibini çekti ve YouTube kanalına yolladı. Madonna buna kendi videosunda yanıt verdi ve "Yeni single'ım '4 Minutes'e klip yapan herkes, iyi çalışmaya devam edin, güzel iş." dedi.[63] "4 Minutes", 2008 MTV Video Müzik Ödülleri'nde "Bir Klipteki En İyi Dans" kategorisinde ödüle aday gösterildi ama ödülü The Pussycat Dolls single'ı "When I Grow Up" kazandı.[64]

Canlı performanslar ve düzenlemeler

değiştir
 
Madonna ve dansçıları Sticky & Sweet Tour'da "4 Minutes" performansı sırasında hareket eden ekranların arkasından çıkıyorlar.

Şarkı, Hard Candy Promo Tour ve Sticky & Sweet Tour'da (2008-09) seslendirildi. Tanıtım turnesinde "4 Minutes", şarkı listesinin üçüncü sırasında söylendi.[65] Madonna performans sırasında ince askılı siyah bir üst, Adidas eşofman ve yüksek topuklu, bağcıklı çizme giydi. Justin Timberlake de Madonna ile birlikte New York'taki Roseland Ballroom'da şarkıyı söyledi.[66] Timbaland ekranlarda görününce şarkının ritimleri duyulmaya başladı. Dört sahne ekranı sahne boyunca kaymaya başladı ve kendi etraflarında dönünce bir ekranın ardından Timberlake, diğerinin ardından Madonna çıktı. Şarkıyı video klibindekine benzer bir koreografiyle söylediler.[65]

Sticky & Sweet Tour'daki "4 Minutes" performansları sırasında Madonna, Heatherette tasarımı fütüristik robotik bir kıyafet giydi. Ayrıca omuzlarında metalik plakalar ve başında uzun kıvırcık bir peruk vardı.[67][68] Madonna ve dansçıları şarkı başlayınca Timbaland ve Timberlake'in kendi bölümlerini söylemek için göründükleri ekranların arkasından çıktılar. Timberlake ekrandan dans edip şarkı söyledi ve Madonna'yla düet yaptı. 6 Kasım 2008'de Timberlake, Los Angeles'taki Dodger Stadyumu'nda yapılan konserde Madonna'yla birlikte sahnede şarkı söyledi; aynı konserde Britney Spears da Madonna'yla birlikte "Human Nature"ı seslendirdi.[69] "4 Minutes"i tanıtım turnesindekine benzer bir koreografiyle söylediler.[70] Timbaland, şarkıda kendisine ait olan bölümleri 26 Kasım 2008'deki Miami Gardens, Florida konserinde bizzat seslendirdi.[71] "4 Minutes"ten unsurlar ayrıca "Vogue" ve "Hung Up" gibi şarkıların performanslarında kullanıldı.[72][73]

"4 Minutes", 2008 yapımı film Akıllı Ol'un bir sahnesinde ve sondaki tanıtım yazılarında kullanıldı.[74] Şarkı, Glee ekibi tarafından 20 Nisan 2010'daki "The Power of Madonna" adlı bölümde düzenlendi. Chris Colfer'ın canlandırdığı Kurt Hummel Madonna'nın bölümünü söylerken Amber Riley tarafından hayat verilen Mercedes Jones karakteri Timberlake'in bölümlerini söyledi. Bölümde şarkı, lise ponpon kız takımının gösterisi sırasında okul bandosu eşliğinde söylendi.[75] Şarkının bu versiyonu hem dijital olarak hem de Glee: The Music, The Power of Madonna adlı EP'nin parçası olarak yayımlandı. "4 Minutes" düzenlemesi Billboard'un Hot Digital Songs listesine 8 Mayıs 2010'da elli beşinci sıradan girerken Billboard Hot 100 ve Canadian Hot 100 listelerinde sırasıyla seksen dokuzuncu ve yetmişinci oldu.[76]

Şarkı listesi ve formatlar

değiştir

Yapım görevlileri

değiştir
  • Madonna – şarkı yazarı, vokalist, arka vokal, yapımcı
  • Justin Timberlake – şarkı yazarı, vokalist, yapımcı
  • Timbaland – şarkı yazarı, vokalist, yapımcı, programlama, kayıt
  • Danja – şarkı yazarı, yapımcı, klavye
  • Demacio "Demo" Castellon – programlama, miksaj, scratching, kayıt
  • Marcella Araica – miksaj, scratching
  • Ron Taylor – Pro Tools düzenleme

Yapım görevlileri Hard Candy albüm kitapçığından alınmıştır.[5]

Listeler

değiştir

Sertifikalar

değiştir
Ülke Sertifika Gönderiler
ABD 2× Platin[32] 3.000.000[35]
Almanya Platin[122] 300.000
Avustralya Platin[43] 70.000
Belçika Altın[123] 25.000
Birleşik Krallık Altın[55] 507.000[53]
Brezilya Platin[124] 100.000
Danimarka 2× Platin[125] 30.000
Finlandiya Platin[126] 16.799
İspanya 2× Platin[127] 40.000
İsveç Platin[128] 20.000
Japonya Altın[129] 100.000
Meksika 2× Altın[130] 60.000
Norveç 3× Platin[131] 30.000
Yeni Zelanda Altın[46] 7.500

Yayımlanma tarihleri

değiştir
Bölge Tarih Format
ABD 25 Mart 2008[132] Dijital indirme
Almanya 11 Nisan 2008[133] CD single
Fransa 14 Nisan 2008[134] Maxi single
Avustralya 18 Nisan 2008[135] Remiks dijital indirme
Birleşik Krallık 21 Nisan 2008[136] CD single
ABD 11 Ağustos 2009[137][138] Remiks dijital indirme
1.^Türkçe: Cehenneme giden yol iyi niyetlerle döşelidir.
2.^Türkçe: Dünyayı kurtarmak için sadece dört dakikamız var.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g h Sischy, Ingrid (Nisan 2008). "Madonna: On Why We Must Be Free". Interview. 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2009. 
  2. ^ a b c Stevenson, Jane (25 Nisan 2008). "The JAM! Madonna interview". Jam!. 22 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2013. 
  3. ^ "Q&A: Stuart Price". Mixmag. 7 Şubat 2011. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "4 Minutes". Alfred Publishing. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2012. 
  5. ^ a b Hard Candy (Inlay cover). Madonna. Warner Bros. 2008. 9362-49884-9. 
  6. ^ a b c d e f g h i j Ganz, Caryn (15 Şubat 2008). "Madonna's New Album and Video: Exclusive Rolling Stone Preview". Rolling Stone. 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  7. ^ a b "Madonna Talks Filth, Wisdom And Confectionery". MTV News. 13 Mart 2008. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2009. 
  8. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p Tingen, Paul (Temmuz 2008). "Secrets Of The Mix Engineers: Demacio 'Demo' Castellon". Sound on Sound. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2011. 
  9. ^ a b c d Harris, Chris (3 Nisan 2008). "Madonna's '4 Minutes' Video Gets Online Sneak Peek". MTV Networks. 1 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  10. ^ Harrington, Jim (2 Ekim 2012). "Madonna, Justin Bieber invade the Bay Area – here's a primer for their Oct. 5-6 shows". San Jose Mercury News. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2014. 
  11. ^ a b Taylor, Chuck (22 Mart 2008). "4 Minutes: Single review". Billboard. 120 (12). ISSN 0006-2510. 24 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012. 
  12. ^ a b c Ciccone, Madonna; Timberlake, Justin; Moseley, Timothy (2007). "Madonna – 4 Minutes – Digital Sheet Music". Musicnotes.com. Alfred Publishing. 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2013. 
  13. ^ Pareles, Jon (27 Nisan 2008). "Material Woman, Restoring Her Brand". The New York Times. 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  14. ^ Seely, Katherine Q (24 Nisan 2008). "Madonna on Her Directorial Debut and Mission to Save Malawi". New York. s. 2. 22 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2013. 
  15. ^ Savage, Mark (8 Nisan 2008). "Review: Madonna's Hard Candy". BBC. 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2008. 
  16. ^ Gill, Andy (11 Nisan 2008). "Album: Madonna, Hard Candy (Warner Brothers)". The Independent. Londra. 13 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2008. 
  17. ^ Guerra, Joey (28 Nisan 2008). "Madonna's Hard Candy is mostly a success". Houston Chronicle. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  18. ^ Cinquemani, Sal (23 Nisan 2008). "Madonna: Hard Candy". Slant Magazine. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  19. ^ Williams, Chris (18 Nisan 2008). "Music Review: Hard Candy (2008)". Entertainment Weekly. 21 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  20. ^ Thompson, Ben (20 Nisan 2008). "Thanks to her henchmen, the shameless idol still has much to give". The Guardian. Londra. 18 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  21. ^ Anderman, Joan (27 Nisan 2008). "On her 11th CD, Madonna still has control issues". The Boston Globe. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  22. ^ du Lac, Freedom (29 Nisan 2008). "Madonna Gives Hip-Hop Fans Some Sugar". The Washington Post. 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  23. ^ Erlewine, Stephen Thomas (29 Nisan 2008). "Hard Candy – Madonna". AllMusic. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  24. ^ Harris, Chris (4 Aralık 2008). "Lil Wayne, Coldplay Lead Grammy Nominations". MTV News. 21 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 
  25. ^ Mason, Kerri (6 Şubat 2009). "Famous names boost remixers' Grammy chances". Reuters. 20 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010. 
  26. ^ Cohen, Jonathan (27 Mart 2008). "Leona Lewis Scores First U.S. No. 1 Hit". Billboard. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009. 
  27. ^ a b Pietroluongo, Silvio (2 Nisan 2008). "Mariah, Madonna Make Billboard Chart History". Billboard. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  28. ^ Stack, Tim (10 Nisan 2008). "Mariah Carey vs. Madonna: Total Eclipse of the Charts". Entertainment Weekly. 26 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  29. ^ a b "Madonna – Awards". AllMusic. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2012. 
  30. ^ "Billboard Hot Dance Airplay". Billboard. 120 (23). New York. 7 Haziran 2008. s. 65. ISSN 0006-2510. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2012. 
  31. ^ a b "RIAA – Gold & Platinum – "4 Minutes"". Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği. 18 Ağustos 2008. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  32. ^ "The Nielsen Company Issues Top Ten U.S. Lists for 2008" (PDF). Nielsen SoundScan. 12 Aralık 2008. s. 5. 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010. 
  33. ^ Grein, Paul (30 Aralık 2008). "Chart Watch Extra: The Year That Songs Overtook Albums". Yahoo! Music. 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2013. 
  34. ^ a b Grein, Paul (18 Temmuz 2012). "Week Ending July 15, 2012. Songs: Blow Me (One More Hit)". Yahoo! Music. 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012. 
  35. ^ "'4 Minutes' is the fastest single to hit #1 in Canadian radio history" (Basın açıklaması). Nielsen Broadcast Data Systems. 26 Mart 2008. s. 2. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2013. 
  36. ^ "Canadian Hot 100: Week Ending April 5, 2008". Billboard. 5 Nisan 2008. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  37. ^ a b "Canadian Hot 100: Week Ending April 12, 2008". Billboard. 12 Nisan 2008. 22 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  38. ^ "The Nielsen Company 2008 Canadian Music Industry Report". Reuters. 7 Ocak 2009. 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2013. 
  39. ^ a b "Canadian Hot 100 Year-End 2008". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2012. 
  40. ^ "Australian Singles Chart". Australian Recording Industry Association. 14 Nisan 2008. 7 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  41. ^ a b "Australian Singles Chart". Australian Recording Industry Association. 28 Nisan 2008. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  42. ^ a b "ARIA Charts – Accreditations – 2008 Singles". Australian Recording Industry Association. 31 Aralık 2008. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  43. ^ "New Zealand Top 40". Recording Industry Association of New Zealand. 31 Mart 2008. 25 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  44. ^ a b "New Zealand Top 40". Recording Industry Association of New Zealand. 28 Nisan 2008. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  45. ^ a b "Latest Gold / Platinum Singles". RadioScope. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2012. 
  46. ^ "UK Singles Chart: Archive Date March 29, 2008". Official Charts Company. 29 Mart 2008. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2008. 
  47. ^ "Madonna Artist Chart History". Official Charts Company. 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2010. 
  48. ^ Jones, Alan (26 Mart 2008). "Duffy Loses In Sales Chart Remains Top On Airplay". Music Week. 26 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2011. 
  49. ^ Reporter, Daily (20 Nisan 2008). "Madonna claims UK singles crown". BBC Online. 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2009. 
  50. ^ Jones, Alan (21 Nisan 2008). "Kooks Top Album Charts". Music Week. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2011. 
  51. ^ a b Pahwa, Kiran (21 Nisan 2008). "Madonna's '4 Minutes' tops UK singles chart". TopNews.in. 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  52. ^ a b Myers, Justin (7 Şubat 2014). "Madonna's Official Number One Singles' Sales Revealed!". Official Charts Company. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2014. 
  53. ^ Rogers, Simon (10 Mart 2009). "Best selling singles of 2008". The Guardian. Londra. 30 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011.  "Data: Best selling singles of 2008" yazan yere tıklamalısınız.
  54. ^ a b "BPI – Searchable database". British Phonographic Industry. 22 Temmuz 2013. 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  55. ^ a b "Eurochart Hot 100 Singles". Billboard. 120 (22). New York. 31 Mayıs 2008. s. 55. ISSN 0006-2510. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2012. 
  56. ^ Bull, Sarah (12 Mayıs 2008). "Madonna's sweet success continues". News Limited. 5 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2010. 
  57. ^ "Madonna Sings 'Happy Birthday' To Justin Timberlake". MTV Networks. 31 Ocak 2008. 28 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2008. 
  58. ^ Ganz, Caryn (21 Mart 2012). "Madonna Humps Floor, Walls, Ukrainian Dancers in 'Girl Gone Wild' Video". Spin. 6 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2012. 
  59. ^ a b c Trombetta, Natalie (4 Nisan 2008). "Madonna touched up by the airbrush for her video striptease". Daily Mail. Londra. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  60. ^ Heffernan, Virginia (17 Nisan 2008). "Madonna Cleans House". The New York Times. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  61. ^ Wilson, Eric (17 Haziran 2008). "Who's That Girl?". The New York Times. 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  62. ^ Guanlao, Nicole (18 Nisan 2008). "Miley Cyrus' '4 Minutes' Viral Video Gets A Reply From Madonna". MTV Networks. 28 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  63. ^ "MTV Video Music Awards 2008 – Highlights, Winners, Performers". MTV Networks. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  64. ^ a b Rodman, Sarah (30 Nisan 2008). "Madonna Opens Up "Candy" Shop". Boston Globe. 22 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2009. 
  65. ^ Hawgood, Alex (1 Mayıs 2008). "Gonna Make You Sweat – Madonna at the Roseland Ballroom". The New York Times. 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 
  66. ^ Pareles, Jon (5 Ekim 2008). "Aerobic, Not Erotic: The Concert as Workout". The New York Times. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 
  67. ^ Harris, Chris (6 Haziran 2008). "Madonna's Gonna Dress Herself Up In Heatherette". MTV Networks. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 
  68. ^ Reporter, Staff (7 Kasım 2008). "Britney and Justin's Mini Reunion at Madonna Concert". People. 2 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  69. ^ Kaufman, Gil (7 Kasım 2008). "Britney Spears And Justin Timberlake Appear Onstage With Madonna". MTV Networks. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  70. ^ "Madonna - Sticky & Sweet Tour with Pharrell". Yahoo!. Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  71. ^ Ganz, Caryn (7 Ekim 2008). "Madonna's Sticky & Sweet Tour Rolls Into New York With Reworked Hits, Virtual Britney". Rolling Stone. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  72. ^ Mumbi Moody, Nekesa (5 Ekim 2008). "Madonna gives fans a treat with 'Sticky & Sweet'". USA Today. 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  73. ^ Akıllı Ol (Media notes). Warner Bros. Pictures. 2008.
  74. ^ Bentley, Jean (21 Nisan 2010). "'Glee' Recap: Madonna Invades William McKinley High". MTV Networks. 24 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2010. 
  75. ^ "Billboard – Glee Cast featuring Chris Colfer and Amber Riley – 4 Minutes". Billboard. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2011. 
  76. ^ 4 Minutes (UK CD-one Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. W 803.
  77. ^ 4 Minutes (UK CD-two Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. 430436.
  78. ^ 4 Minutes (Australian CD Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. 9362-49868-2.
  79. ^ 4 Minutes (German Maxi CD Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. 2-471420 (9362-49868-2).
  80. ^ 4 Minutes (UK 12-inch Vinyl Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. W803T.
  81. ^ 4 Minutes (European Maxi CD Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. WB 463036.
  82. ^ 4 Minutes (US Maxi CD Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. PRO-CDR-446652.
  83. ^ 4 Minutes (US 2-by-12-inch Vinyl Single liner notes). Madonna. Warner Music Group. 2008. 463228-0.
  84. ^ "Madonna - Chart history". Billboard. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  85. ^ "Madonna - Chart history". Billboard. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  86. ^ "Madonna - Chart history". Billboard. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  87. ^ "Madonna - Chart history". Billboard. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  88. ^ "Chartverfolgung > Madonna > 4 Minutes". Media Control Charts. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2009. 
  89. ^ a b c d e f g h i j k l "Madonna – 4 Minutes ft. Justin Timberlake (Song)". Ultratop 50. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  90. ^ "RADIO TOP100 Oficiálna – Czech Airplay Chart". International Federation of the Phonographic Industry. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2010. 
  91. ^ "Irish Singles Chart". Irish Recorded Music Association. 1 Mayıs 2008. 3 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  92. ^ "Japan Hot 100: Week of May 23, 2008". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 23 Mayıs 2008. 20 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2012. 
  93. ^ "Rádiós Top 40 játszási lista". Mahasz. Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége. 15 Eylül 2008. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2010. 
  94. ^ "Nielsen Music Control". 7 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  95. ^ "Week of May 5, 2008: Romanian Top 100" (Rumence). Romanian Top 100. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2011. 
  96. ^ "Rádio Top 100 Oficiálna – Slovakian Airplay Chart". International Federation of the Phonographic Industry. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2010. 
  97. ^ "Billboard Listeler". Billboard Türkiye. 12 Nisan 2008. 12 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013. 
  98. ^ "Pop Rock" (İspanyolca). Record Report. 3 Mayıs 2008. 6 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013. 
  99. ^ "2008 Year-End Billboard Hot 100 Singles". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010. 
  100. ^ "2008 Year-end Billboard Hot Dance/Club Songs". Billboard. 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2014. 
  101. ^ "2008 Year-End Billboard Mainstream Top 40 Singles". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010. 
  102. ^ "German Top 20 - The Chart of 2008" (Almanca). ki.informatik.uni-wuerzburg.de. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2014. 
  103. ^ "2008 Year-End European Singles". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010. 
  104. ^ "ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Singles 2008". Australian Recording Industry Association. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  105. ^ "Jahreshitparade 2008" (Felemenkçe). Austriancharts.at. 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  106. ^ "2008 Belgian Flanders Year-end Singles" (Felemenkçe). Ultratop 50. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  107. ^ "2008 Belgian Wallonia Year-end Singles" (Felemenkçe). Ultratop 50. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  108. ^ "UK Best Selling Singles Chart (1999–2009)" (PDF). British Phonographic Industry. British Phonographic Industry. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ekim 2011. 
  109. ^ "Classement Téléchargments Singles – année 2008" (Fransızca). Syndicat National de l'Édition Phonographique. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  110. ^ "Jaarlijsten 2008 singles" (PDF). MegaCharts. 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  111. ^ "Irish Charts >> Best of 2008". Irish Recorded Music Association. 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  112. ^ "Top 50 Canciones 2008" (PDF). Productores de Música de España. 21 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  113. ^ "Årslista Singlar – År 2008" (İsveççe). Swedish Recording Industry Association. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  114. ^ "Swiss Year-End Charts 2008" (Almanca). Swiss Music Charts. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  115. ^ "I singoli più venduti del 2008". Hit Parade Italia. 12 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2014. 
  116. ^ "Japan Hot 100: 2008". Billboard Japan. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2014. 
  117. ^ "Éves összesített listák – année 2008" (Macarca). Mahasz. 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  118. ^ "Annual Top 50 Singles 2008". Recording Industry Association of New Zealand. 6 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  119. ^ "Éves összesített listák – année 2009" (Macarca). Mahasz. 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2011. 
  120. ^ "ARIA Charts – Decade End – Top 100 Singles 2000s" (PDF). Australian Recording Industry Association. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Aralık 2010. 
  121. ^ "Gold-/Platin-Datenbank '4 Minutes'" (Almanca). Bundesverband Musikindustrie. 17 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  122. ^ "Belgium gold and platinum singles – 2008". Ultratop 50. 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  123. ^ "Certificados — Madonna" (Portekizce). Associação Brasileira dos Produtores de Discos. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2010. 
  124. ^ "Guld og platin: Track Top 40". International Federation of the Phonographic Industry. 16 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2010. 
  125. ^ "Kulta – ja platinalevyt – Madonna" (Fince). International Federation of the Phonographic Industry. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2010. 
  126. ^ "Top 50 Canciones Anual 2008 Canciones" (PDF) (İspanyolca). Productores de Música de España. 21 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  127. ^ "Swedish Singles Chart Vecka 38" (İsveççe). Sverigetopplistan. 26 Eylül 2008. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009.  To access you have to write "4 Minutes" at the search bar (Sök). Where the song appears, click "Visa"
  128. ^ "Japanese single certifications – Madonna – 4 Minutes" (Japonca). Recording Industry Association of Japan. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2015. 
  129. ^ "Madonna Mexican certification" (İspanyolca). Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas. 30 Eylül 2008. 14 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2009. 
  130. ^ "IFPI Norsk platebransje – Trofeer – Madonna". International Federation of the Phonographic Industry. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010. 
  131. ^ "4 Minutes [Featuring Justin Timberlake And Timbaland]". Amazon.com Inc. (ABD). 20 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2007. 
  132. ^ "4 Minutes Dutch release" (Almanca). Amazon.de. Amazon.de. Amazon.com Inc. (Almanya). 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2008. 
  133. ^ "4 Minutes [Single Maxi]" (Fransızca). Amazon.fr. Amazon.com Inc. Erişim tarihi: 8 Nisan 2008. 
  134. ^ "Madonna – 4 Minutes (feat. Justin Timberlake) – EP". iTunes Store. 18 Nisan 2008. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2012. 
  135. ^ "4 Minutes [Single]". Amazon.com Inc. (Birleşik Krallık). 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2012. 
  136. ^ "4 Minutes (The Remixes) [feat. Justin Timberlake & Timbaland]". iTunes Store (ABD). Apple Inc. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2012. 
  137. ^ "4 Minutes – The Remixes". Amazon.com Inc. (ABD). 29 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2012. 

Dış bağlantılar

değiştir