2024 Yaz Olimpiyatları'nda atletizm - Erkekler 100 metre
2024 Yaz Olimpiyatları'nda erkekler 100 metre etkinliği 3 ve 4 Ağustos tarihlerinde Paris'teki Stade de France'da gerçekleştirildi. Noah Lyles 100 metrede yeni bir kişisel rekor kırarak altın madalya kazandı ve Amerika Birleşik Devletleri'ne 2004'ten bu yana etkinlikteki ilk zaferini yaşattı. Jamaikalı Kishane Thompson ikinci olarak gümüş madalya aldı. Kazanan 9.79'luk dereceye hem Lyles hem de Thompson ulaştı, ancak Lyles çizgiyi saniyenin binde beşi kadar daha hızlı geçerek altın madalyanın sahibi oldu. Lyles'ın takım arkadaşı Fred Kerley 9.81'lik derecesiyle üçüncü olarak bronz madalya kazandı.
Bu, erkekler 100 metre yarışının Yaz Olimpiyatları'nda otuzuncu kez yapılışıydı. İlginç bir şekilde finalde 100 metrede tüm zamanların en iyi 25 derecesini kaydeden 6 erkek yer aldı ve bu finali tarihin en çekişmeli finallerinden biri haline getirdi, çünkü sahadaki en hızlı adam Fred Kerley (9.76) ile en yavaş adam Kenneth Bednarek (9.87) arasındaki fark sadece 0.11 saniyeydi. 100 metre tarihinde ilk kez finalde, yarı finallerde 10 saniyenin altında koşan 8 erkek yarıştı. Aslında, 27 yarı finalistten 12'si 10 saniyenin altında koştu ve 8. sıradaki yarı finalist Kenneth Bednarek ile 12. sıradaki Andre De Grasse arasındaki fark sadece 0.05 saniyeydi.
Noah Lyles, 2. sıradaki Kishane Thompson'ın 0.005 saniye önünde 1. sırada yer alarak muhtemelen Olimpiyat 100 metre tarihindeki en yakın 1-2 finişlerinden birine imza attı.[2] Her ikisi de 9.79'luk dereceler kaydetti. Ancak Lyles'ın derecesi 9.784 iken Thompson'ın derecesi 9.789'du. Lyles bloklardan yavaş bir başlangıç yaptı ve 85 metreye kadar madalya çekişmesinin dışında kaldı. Thompson, Lyles'ın geçtiği yarışın son santimlerine kadar tüm yarış boyunca öndeydi.
Final sırasında Kishane Thompson 4. kulvardaydı ve 9.80'lik derecesiyle en hızlı elemeyi geçen isim oldu (aynı zamanda bu yıl dünyanın en hızlı ismiydi). 6. ve 7. kulvarlarda sırasıyla Oblique Seville ve Noah Lyles yer aldı. Bu iki isim yarı final yarışmalarının 1'inde yarışmış ve Seville 9.81'lik derecesiyle Lyles'ı 9.83'lük derecesiyle geride bırakmıştı. 2020 Yaz Olimpiyatları'nda gümüş madalya kazanan Fred Kerley, 9.84'lük derecesiyle en hızlı 4. eleme katılımcısı olarak 3. kulvarda bulunuyordu.
5 ila 8. sıralar, bu sıralar için tarihin en hızlı zamanlarını koştu. 1'inci ile 8'inci arasındaki zaman farkı sadece 0.12 saniye olup, bu da tarihteki en yakın ve genel olarak en hızlı 100 metre yarışı ve tarihte ilk kez tüm alanın rekabetçi bir yarışta 10 saniye bariyerini aşması anlamına geliyordu.[3]
Fred Kerley, 9.82'lik derecesiyle Güney Afrika için yeni bir ulusal rekor kıran ve 2020 Olimpiyatları'ndaki derecesini geliştirerek 4. olan Akani Simbine'nin sadece 0.01 önünde sezonun en iyi derecesiyle 3. oldu. 2020 Olimpiyatları'nda 100 metre şampiyonu olarak altın madalya kazanan Marcell Jacobs ise 9.85'lik derecesiyle 5. oldu ve bu derece onun için sezonun en iyi derecesiydi. Şubat ayında 300 metre dünya rekorunu kıran Letsile Tebogo da 9.86'lık derecesiyle Botsvana adına ulusal rekor kırdı.
Simbine'nin 9.82'lik derecesi aynı zamanda bir final yarışını 1. ya da 2. sırada bitirmeyen ya da yarı final yarışını kazanamayan bir sporcu için tarihteki en hızlı derece oldu. Finalde, sadece 6 hafta önce haziran ayında 2024'ün en hızlı 2. derecesini yapan Ferdinand Omanyala'nın olmaması dikkat çekiciydi.
Lyles'ın galibiyeti, 2004 yılında Justin Gatlin'in kazanmasından bu yana 100 metre yarışında Amerika'nın kazandığı ilk altın madalya oldu. Lyles ayrıca kazandığı dereceyle sezonun ve kişisel rekorunu da kırdı. Yarış o kadar yakındı ki, Amerikan NBC Sports için yarışı sunan Leigh Diffey Jamaikalı Kishane Thompson'ı kazanan ilan etti ve Amerikalı Noah Lyles'ı kaçırdı.[4][5]
İlk 6'nın tamamı, 2012 hariç tüm Olimpiyat 100 metre yarışlarında altın, gümüş ya da bronz madalyayı garantileyecek dereceler koştu. Hatta 6. sıradaki Letsile Tebogo'nun 9.86'lık derecesi 2012 ve 2020 dışındaki tüm 100 m olimpiyat yarışlarında gümüş madalya kazandırabilirdi.
Erkekler 100 metre 1896'dan beri Olimpiyat atletizm programında yer almaktadır. 100 metre, Olimpiyatların mavi kurdele etkinliklerinden biri olarak kabul edilir ve oyunlardaki en yüksek profilli müsabakalar arasındadır. Elit seviyedeki en prestijli 100 metre yarışıdır ve Olimpiyatlardaki en kısa sprint müsabakasıdır. 1900 ve 1904 yılları arasında erkekler 60 metre yarışının yapıldığı kısa bir dönem dışında her edisyonda bu pozisyonu korumuştur. 2024 sezonu kelimenin tam anlamıyla yavaş başladı. Nisan ayında dünyanın en iyi derecesi 17 yaşındaki Amerikalı lise koşucusu Christian Miller'ın 9.93'lük derecesi olurken, Elmas Lig gibi elit yarışlar 10 saniyenin altında sürelerle kazanılıyordu. Haziran ayında süreler aniden hızlandı. Sezon liderleri 9.77 ile Kishane Thompson, 9.79 ile Ferdinand Omanyala, 9.80 ile son dünya şampiyonu Noah Lyles ve 9.82 ile Oblique Seville oldu. Üç yıl önceki podyumun tamamı geri döndü: son şampiyon Marcell Jacobs, Fred Kerley ve Andre De Grasse.
Erkekler 100 metre etkinliği için eleme dönemi 1 Temmuz 2023 ile 30 Haziran 2024 tarihleri arasındaydı.[9] 48 atlet, 10.00 saniye veya daha hızlı katılım standardını koşarak veya bu etkinlik için World Athletics Rankings'e göre ülke başına en fazla üç atlet olmak üzere etkinliğe katılabildi.[9] Ek olarak, başka herhangi bir etkinlikte atletleri kalifiye olmayan UOK'lere evrensellik kotaları verildi.
Ön eleme turu 3 Ağustos'ta sabah 10.35'te (UTC+2) başladı.[1] 56 atlet etkinliğe katılmaya hak kazandı. Ayrıca 16 atlete evrensellik kotası verildi ve Olimpik Mülteci Takımı'na bir davetiye yeri ayrıldı. 200 metreden 400 metreye kadar olan diğer etkinliklerin aksine, 100 metrede 'repesaj' turu yer almadı. Bunun yerine, kalifikasyon süreleri daha yavaş olan atletler için ilk turdan önce bir ön eleme turu düzenlendi.
Eleme kuralları: Her seride ilk 2 (Q) ve kalan atletler arasında en iyi 4 (q) 1. tura yükselir.
^Poole, Harry (5 Ağustos 2024). "How Lyles' torso decided greatest Olympics 100m final". BBC Sport. 6 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024. All eight men finished within 0.12secs of the gold medal, with last-placed Jamaican Oblique Seville crossing the line in 9.91 - a time good enough for fourth at the Tokyo Games. And it meant, for the first time, that eight men had run under 10 seconds in a wind-legal race - making it the fastest race in history. [...] The finishing times for Akani Simbine, Lamont Marcell Jacobs, Tebogo, Kenny Bednarek and Seville were all records for fourth to eighth-place finishers in a 100m race.