2004 Ukrayna başkanlık seçimi

2004 yılında Ukrayna'da düzenlenen devlet başkanını belirleyen seçimler
(2004 Ukrayna cumhurbaşkanlığı seçimi sayfasından yönlendirildi)

2004 Ukrayna başkanlık seçimi, 31 Ekim, 21 Kasım ve 26 Aralık 2004 tarihlerinde gerçekleşti. Ukrayna'nın 1991 yılında Sovyetler Birliği'nden ayrılmasından sonra ülkede yapılan dördüncü başkanlık seçimidir. Seçimlerin ikinci turu, muhalefet lideri Viktor Yuşçenko ile hükûmetin mevcut Başbakanı Viktor Yanukoviç ve Yanukoviç'in liderliğindeki Bölgeler Partisi arasında şekillendi. Ukrayna Yüksek Mahkemesi tarafından seçimin, sonuçların geniş çapta Yanukoviç lehine hile yapıldığına karar verdi.[1][2]

2004 Ukrayna başkanlık seçimi
Ukrayna
← 1999 31 Ekim 2004 (birinci tur)
21 Kasım 2004 (ikinci tur)
26 Aralık 2004 (yenilenen seçim)
2010 →
 
Портрет 3-го президента України Віктора Ющенка (cropped).jpeg
Viktor Yanukovych official portrait (cropped).jpg
Aday Viktor Yuşçenko Viktor Yanukoviç
Parti Bağımsız Bölgeler Partisi
İttifak
Halkın Öz Savunma Bloku
  • Yulia Timoşenko Bloku
  • Ukrayna Sosyalist Partisi
  • Ukrayna Sanayicileri ve Girişimcileri Partisi
Ukrayna İlerici Sosyalist Partisi
Ukrayna Slav Partisi
Özel Mülkiyet Partisi
Aldığı oy 15,115,712 12,848,528
Oran 51.99% 44.20%


Önceki President

Leonid Kuçma
Bağımsız

Seçilen President

Viktor Yuşçenko
Bağımsız

Ukrayna devlet başkanı, iki turlu seçim sistemiyle beş yıllık bir dönem için seçilir; eğer birinci turda hiçbir aday mutlak çoğunluk elde etmezse, ikinci tur birinci turdan üç hafta sonra gerçekleşir. İlk tur oylaması 31 Ekim'de yapıldı. Hiçbir adayın tüm oy sayısının yüzde 50 veya daha fazlasını alamaması nedeniyle, Yuşçenko ve Yanukoviç arasında 21 Kasım'da ikinci tur oylaması düzenlendi. 23 Kasım'da açıklanan resmi Merkezi Seçim Komitesi sonuçlarına göre, ikinci tur seçimlerini Yanukoviç kazandı. Seçim sonuçlarına Yuşçenko ve destekçileri tarafından itiraz edildi, birçok gözlemci seçimin manipüle edildiğini iddia etti.[1][2]

Ardışık olaylar, Ukrayna'da geniş çaplı barışçıl protestocuların, "Turuncu Devrim" olarak adlandırılan, ikinci turun tekrarı için çağrıda bulunduğu bir siyasi krize yol açtı. 3 Aralık'ta Ukrayna Yüksek Mahkemesi, 21 Kasım 2004 tarihli ikinci tur oylamasının sonuçlarını geçersiz ilan etti ve ikinci tur oylamasının tekrarlanmasına karar verdi.[1][2]

26 Aralık'ta seçim yenilenerek yeniden oylama gerçekleştirildi. Viktor Yuşçenko, oyların yüzde 52'sini alarak zafer ilan etti. Yanukoviç ise yüzde 44 oranında oy aldı. Gözlemciler, tekrarlanan oylamanın genel olarak önceki oylamalardan daha adil olduğunu rapor ettiler.[1][2]

Başkanlık seçimlerine toplam 26 aday katıldı.

2002'den beri Başbakan olan Viktor Yanukoviç, görevden ayrılan Devlet Başkanı Leonid Kuçma'nın yanı sıra Rus hükûmeti ve o dönemin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in desteğini aldı.[1][2]

Viktor Yuşçenko, Avrupa Birliği ve ABD tarafından desteklenen batı yanlısı bir aday olarak görülmekteydi.[1][2][3]

Sonuçlar

değiştir
# Adaylar

Tarafların aday gösterilmesi

Birinci tur

31 Ekim

İkinci tur

21 Kasım

Yenilenen seçim

26 Aralık

Oy sayısı % Oy sayısı % Oy sayısı %
1 Viktor Yuşçenko

Kendisi aday oldu

11.188.675 39.90 14.222.289 46.61 15.115.712 51.99
2 Viktor Yanukovych

Bölgeler Partisi

11.008.731 39.26 15.093.691 49.46 12.848.528 44.20
3 Oleksandır Moroz

Ukrayna Sosyalist Partisi

1.632.098 5.82
4 Petro Simonenko

Ukrayna Komünist Partisi

1.396.135 4.97
5 Natalya VitrenkoUkrayna İlerici Sosyalist Partisi 429.794 1.53
Diğer adaylar 988.363 3.53
Karşı oy 556.962 1.98 707.284 2.31 682.239 2.34
Geçersiz oy 834.426 2.97 488.025 1.59 422.492 1.45
Toplam oy 28.035.184 100.00 30.511.289 100.00 29.068.971 100.00
Kayıtlı seçmen sayısı / Katılım 37.613.022 74.54 37.613.022 81.12 37.613.022 77.28
Kaynakça: Ukrayna Merkezi Seçim Komisyonu.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f Anders Åslund and Michael McFaul (January 2006). Revolution in Orange: The Origins of Ukraine's Democratic Breakthrough, Carnegie Endowment for International Peace, 0-87003-221-6
  2. ^ a b c d e f Virtual Politics - Faking Democracy in the Post-Soviet World, Andrew Wilson, Yale University Press, 2005, 0-300-09545-7
  3. ^ US campaign behind the turmoil in Kiev 17 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Ian Traynor, The Guardian (November 26, 2004)

Dış bağlantılar

değiştir