İran cumhurbaşkanı

İran İslam Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanı
(İran Devlet Başkanı sayfasından yönlendirildi)

İran cumhurbaşkanı (Farsçaرییس‌ جمهور ایران Reyis-i Cumhur-i İran), İran Anayasası'na göre dinî liderden sonraki en yüksek ikinci siyasi makamdır.

İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
رئیس‌جمهور ایران (Farsça)
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Forsu
Görevdeki
Mesud Pezeşkiyan

30 Temmuz 2024 tarihinden beri
TürHükûmet başkanı
ÜyelikDüzenin Maslahatını Teşhis Konseyi
Resmî ikametSadabad Sarayı
AtayanTek dereceli seçim
Görev süresiDört yıl, art arda bir kez yenilenebilir
Oluşum4 Şubat 1980 (44 yıl önce) (1980-02-04)
Açılışı yapanEbulhasan Benisadr
Vekilİran cumhurbaşkanı yardımcısı
Maaş538.592.400 yıllık[1]
WebsitesiResmi web sitesi

Cumhurbaşkanı dört yıllığına genel oy ile seçilir ve en fazla iki dönem üst üste seçilebilme hakkına sahiptir. Cumhurbaşkanı adayları, İran İslam Devrimi'nin ülkülerine bağlılıklarından emin olmak üzere mutlaka Anayasa Koruma Konseyi'nden onay almak zorundadır. Cumhurbaşkanı anayasanın uygulanmasından ve her konuda son sözü söyleme yetkisine sahip olan dinî lidere bağlı olan konular dışında yönetim yapılarının çalışmasından sorumludur. Bakanlar Kurulunu atar ve onlardan danışmanlık alır, hükûmet kararlarını yönlendirir ve yasamaya sunulacak hükûmet siyasetini belirler. Cumhurbaşkanına bağlı olarak sekiz kişilik yardımcılar kurulu ve yirmi iki kişiden oluşan ve meclis tarafından onaylanması gereken bir Bakanlar Kurulu vardır. Birçok devlette olan uygulamanın tersine İran'da hükûmet silahlı kuvvetleri kontrol edemez. İçişleri ve Savunma Bakanı'nı atasa da, mecliste bu iki bakanlık için güvenoyu almadan önce dinî liderin açık onayını alması bir teamüldür.

İran cumhurbaşkanlığına aday olan kişilerin şu niteliklere sahip olması zorunludur:

  • İran asıllı ve İran vatandaşı olmak.
  • Yönetim ve tedbire sahip olmak.
  • İyi geçmişe, emanet ve takvaya sahip olmak.
  • İran İslam Cumhuriyeti Esaslarına ve Resmî Mezhebe (Şii Mezhebine) inanan ve ona ait olan kişi olmak.[2]

Görev yapan Cumhurbaşkanları

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "حقوق رئیس جمهور و نمایندگان چقدر است؟". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017. 
  2. ^ [1] 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İran İslam Cumhuriyeti 115. Maddesi)