İnsan hücre tiplerinin listesi
İnsan hücre tiplerinin listesi, insan vücudunda bulunan çeşitli hücrelerin birbirinden ayrılmasını ve tanımlanmasını sağlayarak farklı işlevlerini, özelliklerini ve genel fizyolojik süreçlere katkılarını vurgular.[1] Hücreler fizyolojik fonksiyonları, histolojileri (mikroskobik anatomi) soyları veya gen ekspresyonu ile sınıflandırılabilir.
Toplam Hücre Sayısı
değiştirYetişkin insan vücudunun yaklaşık 30 trilyon (3×1013) insan hücresi içerdiği tahmin edilmektedir ve bu sayı cinsiyet, yaş ve kilo gibi faktörlere bağlı olarak 20 ila 40 trilyon arasında değişmektedir. Ek olarak, bir o kadar da bakteri hücresi vardır. İnsan hücrelerinin tam sayısı henüz tam olarak ölçülememiştir ve daha küçük ampirik gözlem örneklerine dayanan farklı yaklaşımlar kullanılarak tahmin edilmektedir. Genellikle bu hücrelerin birbirleriyle ortak özellikler taşıdığı ve bu nedenle daha az sayıda hücreye ait olarak organize edilebileceği varsayılır.[2][3][4][5][6][7]
Sınıflandırma
değiştir"Hücre türü" tanımında henüz bir uzlaşmaya varılmadığı için insan hücre türlerinin kesin sayısına ulaşmak mümkün değildir. Örneğin, bazı hücre türlerinin kendi içinde sahip oldukları özel yüzey proteinlerinde önemli farklılıklar bulunabilir. Bu protein farklılıkları sebebiyle farklı araştırmalarda aynı veya farklı tür sayılabilir.
2006 yılında Vickaryous ve Hall tarafından yayımlanan geniş bir insan hücre türleri listesi, 411 farklı insan hücre türünü (bunlar arasında 145 tip nöron da bulunmaktadır) kapsar.[8]
2016 yılında başlayan İnsan Hücresi Atlası Projesi'nin hedeflerinden biri "insan vücudunda bulunan tüm hücre türlerini (Örneğin bağışıklık hücreleri veya beyin hücreleri) ve alt türleri kataloglamak" olmuştur. 2018 yılına gelindiğinde İnsan Hücresi Atlası, "insan vücudundaki yüzlerce hücre türü ve alt türlerinin tanımının sınırlı olduğu" varsayımına dayanmaktaydı, ancak daha sonraki versiyonlarda "yüzlerce" kelimesi kaldırılmıştır.[9]
2021 yılında Stephen Quake, "eğer biyologlar insan vücudundaki hücre türlerinin sadece %5'ini keşfetmişse, o zaman keşfedilecek hücre türlerinin üst limitinin yaklaşık 6000 civarında olacağını" tahmin etmiştir (yani 300/0.05).
Diğer çeşitli çalışmalar farklı sayılar kullanmıştır. 2023 yılında yayımlanan bir insan vücudundaki hücre sayımı, hesaplama yapmak için hücreleri yaklaşık 400 türe ayırmıştır.
|
Hücre türü | Oran (%) |
| Eritrosit (kırmızı kan hücreleri) | 84.0 | |
| Trombosit | 4.9 | |
| Kemik iliği hücreleri | 2.5 | |
| Vasküler endotel hücreleri | 2.1 | |
| Lenfosit | 1.5 | |
| Hepatosit | 0.8 | |
| Nöron ve glia hücreleri | 0.6 | |
| Bronşiyal endotel hücreleri | 0.5 | |
| Epidermis hücreleri | 0.5 | |
| Solunumsal interstisyel hücreler | 0.5 | |
| Adipositler (yağ hücreleri) | 0.2 | |
| Dermal fibroblastlar | 0.1 | |
| Kas hücreleri | 0.001 | |
| Diğer hücreler | 2.0 |
1996 yılında, bilim adamları 16.000 insan geninin bir haritasını ortaya çıkardılar.[11] Bu çalışma, insanların muhtemelen yaklaşık 100.000 gene (veya insan proteinlerini kodlayan bölgelere) sahip olduğu tahminlerini ortaya çıkardı. Bununla birlikte gerçek dizileme 1999'dan önce başlamadı ve 2003'e kadar bir insan genomunun ilk tam taslağı, çoğu DNA'nın herhangi bir proteini kodlamadığı için kabaca 20000-25000 protein kodlayan gen olduğunu ortaya çıkardı. İnsan hücrelerinin anlaşılmasında hâlâ önemli boşluklar olduğu için insanların kaç hücreye sahip olduğunu tahmin ederken benzer hataların olmadığını söylemek zordur.
Kaynakça
değiştir- ^ "What is a cell type and how to define it?" [Hücre tipi nedir ve nasıl tanımlanır?]. 20 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "The human cell count and size distribution" [İnsan hücre sayısı ve boyut dağılımı]. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "Mapping the human body one cell at a time: New study reveals the intricate relationship between cell size and count" [İnsan vücudunun her seferinde bir hücrenin haritasını çıkarmak: Yeni çalışma, hücre boyutu ve sayısı arasındaki karmaşık ilişkiyi ortaya koyuyor]. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "Cellular cartography: Charting the sizes and abundance of our body's cells reveals mathematical order underlying life" [Hücresel haritacılık: Vücudumuzdaki hücrelerin boyutlarını ve bolluğunu çizelgelemek, yaşamın altında yatan matematiksel düzeni ortaya çıkarır]. 24 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "How Many Cells Are In Your Body?" [Vücudunuzda Kaç Hücre Var?]. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "The human cell count and size distribution" [İnsan hücre sayısı ve boyut dağılımı]. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "The cell as a bag of RNA" [Bir RNA torbası olarak hücre]. 24 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "Revised Estimates for the Number of Human and Bacteria Cells in the Body" [Vücuttaki İnsan ve Bakteri Hücrelerinin Sayısına İlişkin Revize Edilmiş Tahminler]. 27 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "Human Cell Atlas - Human Cell Atlas" [İnsan Hücresi Atlası - İnsan Hücresi Atlası]. 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "Revised Estimates for the Number of Human and Bacteria Cells in the Body" [Vücuttaki İnsan ve Bakteri Hücrelerinin Sayısı için Gözden Geçirilmiş Tahminler]. 27 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.
- ^ "A Gene Map of the Human Genome" [İnsan Transkript Haritası]. 24 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2024.