Çırçır makinesi

pamuk liflerini tohumlardan ayıran makine

Çırçır makinesi, Hindistan'da Hint pamuğunun kısa lifli kozalarını ayırma amacıyla icat edilmiştir. Daha sonra 18. yüzyılda Eli Whitney ABD'de Çırçır makinesinin patentini almıştır.[1][2]

Çırçır makinesi
Çırçır makinesi çizimi

Tarihçesi

değiştir

İlk Çırçır makinesi Hindistan'da yapılmıştır. Eli Whitney'in Çırçır makinesinin patentini almasıyla birlikte kapitalizmin seyri değişmiştir. 1796 yılında Hogden Holmes, Whitney'in tasarımını geliştirmiştir. Daha sonra Whitney bu uygulamaya itiraz ederek patentini geri almıştır. Ayrıca Çırçır makinesi köle gücüyle ayakta duran ülkelerin ekonomisi için büyük önem arz etmektedir.

Köle ekonomisi

değiştir

Çırçır makinesinin icadından önce bir köle sadece yarım kilo pamuğu temizleyebiliyordu. Çırçır makinesinin icadından sonra bu oran 25 kilograma çıktı. Bu nedenle köle sayısında da çok yüksek oranda artış meydana gelmiştir. Amerika'da bu işle uğraşan 700.000 köle varken Çırçır makinesinin icadıyla birlikte bu sayı 4 milyona çıkmıştır. Üretimin artışı köle fiyatlarına da yansımıştır. Bu icattan önce köle fiyatı 100 dolarken icattan sonra ise köle fiyatı 10 kat artarak 1000 dolar olmuştur. Bu artış ABD'de iç pazar sıkıntısına neden olmuştur. Daha sonra tüm bu durumlar ABD'yi büyük bir savaşa sürüklemiştir ve bu nedenle köle uygulamasına son verilmiştir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "14 Mart 1794: Çırçır makinesi kapitalizmin seyrini değiştirdi". marksist.org. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020. 
  2. ^ "Moment Expo Çırçır Makineleri". Moment Expo. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020.